1958
Godina
< |
19. vijek |
20. vijek
| 21. vijek
| >
< |
1920-e |
1930-e |
1940-e |
1950-e
| 1960-e
| 1970-e
| 1980-e
| >
<< |
< |
1954. |
1955. |
1956. |
1957. |
1958.
| 1959.
| 1960.
| 1961.
| 1962.
| >
| >>
Godina 1958 (MCMLVIII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu (link pokazuje kalendar) po gregorijanskom kalendaru.
Gregorijanski | 1958. (MCMLVIII) |
Ab urbe condita | 2711. |
Islamski | 1377–1378. |
Iranski | 1336–1337. |
Hebrejski | 5718–5719. |
Bizantski | 7466–7467. |
Koptski | 1674–1675. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 2013–2014. |
• Shaka Samvat | 1880–1881. |
• Kali Yuga | 5059–5060. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4594–4595. |
• 60 godina | Yang Zemlja Pas (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11958. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Period 1. 7. 1957. do 31. 12. 1958. bio je označen kao Međunarodna geofizička godina.
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Stupanjem na snagu Rimskog ugovora, ustanovljeni Evropska ekonomska zajednica, s ciljem uspostavljanja carinske unije, i Evropska zajednica za atomsku energiju.
- 1. 1. - Uvedeno je Međunarodno atomsko vrijeme.
- 3. 1. - Britanske karipske kolonije osnovale Zapadnoindijsku federaciju - razišla se već 1962.
- 4. 1. - Sputnjik 1 se vratio u atmosferu.
- 8. 1. - Bobby Fischer sa 14 godina prvi put pobedio na šahovskom šampionatu SAD.
- 11. 1. - Počeci proizvodnje nafte u Francuskom Alžiru: prve količine su stigle u luku Philippeville/Skikda.
- 13. 1. - Rat za Ifni, Bitka kod Edchere: španski vojnici upali u zasedu na severu Zapadne Sahare, stradalo ih je 37, ali i marokanski gerilci imaju 50 mrtvih.
- 13-15.1. - Rudari u Trbovlju štrajkuju zbog razlika u platama (prvi veći štrajk od rata u FNRJ)[1].
- 16. 1. - Prvi sastanak Hallsteinove komisije, prve Evropske komisije (traje do 1967).
- 17. 1. - Indonežanski predsednik Sukarno stigao u Beograd.
- 18. 1. - Jugoslovenski teretni brod "Slovenija" sa 150 tona oružja i municije presretnut od francuske mornarice kod alžirskog Orana (pomoć alžirskim pobunjenicima, FNRJ tvrdi da je to bilo češko oružje za Maroko, optužuje Francusku za gusarenje, traži odštetu).
- 18. 1. - Bitka kod Hayes Ponda u Severnoj Karolini: Indijanci Lumbee razjurili Ku Klux Klanovce.
- 21. 1. - Alžirski rat za nezavisnost: počinje Bitka na granicama (do maja), najveća u ratu: francuski padobranci su sprečili upade alžirske gerile iz Tunisa.
- 23. 1. - Državni udar u Venezueli: oboren vojni diktator Marcos Pérez Jiménez, sledi period demokratije.
- 25. 1. - 23 Jugoslovena u dva čamca prebegla u Italiju.
- 27. 1. - UNHCR izveštava da su poslednje mađarske izbeglice otišle iz FNRJ: od 19.857 na Zapad je otišlo 16.374, u Mađarsku se vratilo 2.773; program je koštao 12 miliona dolara, polovinu je platila FNRJ. (NYT)
- 27. - 29. 1. - Održan Šesti kongres Narodne omladine Jugoslavije. Miko Tripalo reizabran za predsednika CK NOJ.[2][3]
- 28. 1. - Patentirane su moderne Lego ciglice.
- 31. 1./1. 2. - Lansiran Explorer 1, prvi američki veštački satelit. Otkriva Van Allenov pojas zračenja.
Februar/Veljača
uredi- 1. 2. - Domenico Modugno pobjeđuje na San Remu s pjesmom Volare (Nel blu, dipinto di blu).
- 1. 2. - Ujedinjena Arapska Republika nastaje ujedinjenjem Egipta i Sirije (faktički traje do 1961).
- 3. 2. - Potpisan ugovor o ekonomskoj uniji Beneluxa (na snazi od 1960).
- 4. 2. - Predratni socijalisti Aleksandar Pavlović i Bogdan Krekić i profesori Dragoslav Stranjaković (u martu) i Milan Žujović osuđeni na 4 - 8.5 godina zbog navodnog kovanja zavere sa četničkom emigracijom u Parizu[4] - protesti britanskih laburista i Socijalističke internacionale (oslobođeni 1960).
- 5. 2. - Nakon sudara dva aviona kod Tybee Island, Georgia izbačena i izgubljena termonuklearna bomba.
- 6. 2. - Minhenska tragedija tima Manchester Uniteda: osam mrtvih i dvojica koji više neće igrati, na povratku iz Beograda.
- 7. 2. - U SAD osnovana DARPA, Agencija naprednih istraživačkih projekata, u početku se bavi svemirskim programom.
- 8. 2. - Alžirski rat za nezavisnost: Francuzi bombardovali tunisko selo Sakiet Sidi Youssef, stradalo 70 meštana.
- 9. 2. - Počelo redovno emitovanje Drugog programa Radio Beograda (nedeljom, a od 1963. svakodnevno).
- 11. 2. - Sunčev ciklus: zabeležen najjači poznati maksimum.
- 11. 2. - Nacionalni narodni kongres NR Kine usvojio pinjin romanizaciju.
- 14. 2. - Arapska federacija - konfederacija dve hašemitske kraljevine Irak i Jordan, odgovor na Naserovu UAR (ali raspuštena već u avgustu).
- 14. 2. - Plan Rapackog: poljska vlada objavljuje plan za denuklearizaciju dve Nemačke, Poljske i Čehoslovačke i pakt o nenapadanju sa NATO.
- veljača ? - Prvi Festival Opatija, pobjeđuje "Mala djevojčica" u izvedbi Ive Robića i Zdenke Vučković.
- 15. 2. - U Padangu na Sumatri proglašena revolucionarna vlada, uz pomoć SAD; priznaje je i pokret Permesta na Sulavesiju/Celebesu - indonežanske snage su ih razjurili za nekoliko meseci, ali gerila traje do 1961.
- 17. 2. - Klara Asiška proglašena za sveticu zaštitnicu televizije.
- 18. 2. - Jugoslovenska vlada odlučila da vrati kontrolu cena oko 100 artikala zbog poskupljenja.[5][6]
- 21. 2. - Gamal Abdel Naser je izabran za prvog predsjednika Ujedinjene Arapske Republike, federacije Egipta i Sirije.
- 21. 2. - Sporazum o ekonomskoj saradnji Poljske i Jugoslavije (Poljska daje prednost jugoslovenskom modelu ekon. decentralizacije - NYT).
- 21. 2. - Rat za Ifni: franko-španska ofanziva s upotrebom avijacije razbija marokansku i zapadnosaharsku gerilu.
- 21. 2. - Gerald Holtom je dizajnirao znak mira za britansku Kampanju za nuklearno razoružanje.
- 23. 2. - Pobunjenici oteli vozača Juana Manuela Fangia iz hotela u Havani, pušten je posle 29 sati. U ovo vreme počinje emitovanje Radio Rebelde sa Sierra Maestre.
- 28. 2. - FNRJ: Pismo svim partijskim organizacijama u kojem se kritikuju korupcija, privilegije itsl. (radnici nezadovoljni razlikama u plati u odnosu na direktore i službenike) - slede smene. Za razliku od Đilasove kritike u "Novoj klasi", ovde su na meti samo niži funkcioneri.[7]
- 28. 2. - Školski autobus pao u reku kod Prestonsburga, Kentucky - stradalo 26 đaka i vozač.
Mart/Ožujak
uredi- 1. 3. - Turski brod Üsküdar potonuo u Mramornom moru, stradalo 272 od 311 ljudi.
- 2. 3. - Međunarodna geofizička godina: Commonwealthska transantarktička ekspedicija nakon 99 dana i 3.473 km završila prelazak Antarktika preko Južnog pola, koji je posećen prvi put od 1912.
- 2. 3. - Konzervativac Miguel Ydígoras Fuentes je predsednik Gvatemale (do 1963) - česti su protesti i korupcijski skandali.
- 3. 3. - Povučen jugoslovenski ambasador u Albaniji, Arso Milatović.
- 4. 3. - SIV doneo uredbu o društvenoj kontroli nad ekonomskim preduzećima u upotrebi fondova i distribuciji neto prihoda.[8]
- 8. 3. - Ujedinjene Arapske Države: labava konfederacija Ujedinjene Arapske Republike i Mutavakilitske Kraljevine Jemen (Severni Jemen) - raspuštena 1961.
- 11. 3. - Slučajno ispuštena atomska bomba na Mars Bluff u Južnoj Karolini, doduše bez fisionog jezgra - uništena jedna kuća.
- 14. 3. - Američka vlada uvela embargo na oružje Batistinoj kubanskoj vladi.
- mart - Dovršena druga etapa HE Jablanica, s punim kapacitetom od 150 MW najveći hidroenergetski objekt u Jugoslaviji u tom trenutku.
- mart - Predstavljen nacrt novog Statuta SKJ, osude iz SSSR zbog "nacionalnog komunizma"[1], tvrdi se da mnoge teze odstupaju od marksizma-lenjinizma.
- mart - Dovršetak čistki iz 1956. u Severnoj Koreji: bivši predsednik Prezidijuma skupštine i lingvista Kim Tu-bong nestaje iz javnosti.
- 16. 3. - Titov predizborni govor na beogradskom Trgu Marksa i Engelsa.
- 17. 3. - Lansiran američki satelit Vanguard 1, prečnika 16 cm, prvi sa solarnim ćelijama.
- 18 - 22. 3. - Svečano otvaranje hotela Habana Hilton, najvećeg u Latinskoj Americi (od 1960. Habana Libre).
- 19. 3. - Prvo zasjedanje Europske parlamentarne skupštine, predsjednik je Robert Schuman.
- 19. 3. - Prikazan South Pacific, najunosniji film iz ove godine.
- 21. 3. - Iranski šah objavio da će se razvesti od druge supruge, Soraye - nisu imali dece.
- 23. 3. - Izbori za Savezno veće Skupštine FNRJ (prvo zasedanje 17. 4.): 306 kandidata iz SSRNJ za 301 mandat, izlaznost 94%. (NYT)
- 24. 3. - Elvis Presley otišao u vojsku na dve godine.
- 24. 3. - Saudijski kralj Saud prinuđen preneti izvršnu vlast na brata Faisala (na kraju abdicira 1964).
- 26. 3. - Na Titovu inicijativu, okončana američka vojna pomoć Jugoslaviji - trajala je šest godina i vredela 750 miliona dolara[1]. Opremljeno osam od 28 divizija. (NYT)
- 26. 3. - 30. dodjela Oscara, najbolji film je "Most na rijeci Kwai", ukupno sedam nagrada od osam nominacija, Peyton Place imao devet nominacija bez ijedne dobijene; najbolji strani film Le notti di Cabiria.
- 27. 3. - Šef KPSS Nikita Hruščov postaje i sovjetski premijer (do 1964), nakon što je istisnut Nikolaj Bulganjin - za sada nema rivala (→ Antipartijska grupa).
- 27. 3. - Prva predstava u Belgrade Theatre u Coventryju (gradnju je pomogao i grad Beograd, sa drvetom vrednim 16.800$ - NYT).[9]
- 27-28. 3. - Prvi sekretar vladajuće mađarske partije, Janoš Kadar se sastaje sa Titom u Karađorđevu.
- mart-april - Održani izbori za radničke savete u FNRJ, što je potrebno u 6.093 preduzeća sa više od 30 zaposlenih.[10]
April/Travanj
uredi- 1. 4. - Ugovor iz Angra de Cintre: Španjolska prepušta Maroku i južni dio svog protektorata, područje Rt Juby na jugu Maroka.
- 4. 4. - Cheryl Crane, kćerka Lane Turner, ubila njenog dečka Johnnyja Stompanata - presuđeno kao opravdano ubistvo nasilnika.
- 4 - 7. 4. - Kampanja za nuklearno razoružanje održava prvi od Aldermastonskih marševa, antinuklearnih demonstracija u Engleskoj.
- 6. 4. - FNRJ: Dekret o upotrebi automobila - definisane četiri grupe za upotrebu službenih kola.[11]
- 8. 4. - Svetozar Vukmanović Tempo prelazi s mesta potpredsednika SIV na mesto predsednika Centralnog veća Saveza sindikata Jugoslavije.
- april - Nezaposlenost u Detroitu dostiže 20% - vrhunac Recesije 1958, najgore u "zlatnom dobu" 1945-70.
- 17. 4. - 19. 10. - Expo 58 u Briselu: glavni paviljon je Atomium, koji će ostati simbol grada. Jugoslavenski paviljon je projektirao Vjenceslav Richter.
- 19. 4. - Franjo Mihalić pobedio na Bostonskom maratonu.
- 19. 4. - Skupština reizabrala Tita za predsednika Republike, takođe i novo Savezno izvršno vijeće (potpredsednici Edvard Kardelj, Aleksandar Ranković, Rodoljub Čolaković)[1].
- 20. 4. - Veliki skok naprijed: u Chayashanu, Henan, osnovana je prva eksperimentalna narodna komuna - do kraja godine će ih biti osnovano oko 25.000 sa po oko 5.000 domaćinstava. Ukinuta su privatna imanja i uvedene zajedničke kuhinje.
- 22-26. 4. - Sedmi kongres SKJ u Ljubljani - novi Program i Statut SKJ: antidogmatski, protiv staljinizma (ali i socijaldemokratskog "revizionizma"), socijalističko jugoslovenstvo kao afirmacija zajedničkih interesa postojećih nacija; osnovni nosioci socijalističkog društvenog razvitka: radni kolektiv, komuna i društveno-političke organizacije.
- Novoizabrani izvršni komitet CK[12]: Blažo Jovanović, Đuro Pucar, Đuro Salaj, Franc Leskošek, Lazar Koliševski, Petar Stambolić, Jovan Veselinov, Vladimir Bakarić, Veljko Vlahović, Edvard Kardelj, Aleksandar Ranković, Ivan Gošnjak, Svetozar Vukmanović, Miha Marinko.
- 28. 4. - Otvoren prva samoposluga u Beogradu, na Cvetnom trgu.
- 28. 4. - Ulmski Einsatzgruppen proces: prvo suđenje za ratne zločine u zapadnonemačkom pravu.
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Stupila na snagu Nordijska pasoška unija.
- 1. 5. - Arturo Frondizi je predsednik Argentine (do 1962), podstiče strane investicije i samodovoljnost u proizvodnji nafte.
- 4. 5. - Velika Morava kod Ljubičevskog mosta ima vodostaj 706 cm.
- 5. 5. - Članak u Ženmin žibau "Moderni revizionizam mora biti kritikovan" označava nastavak negativnog stava NR Kine prema FNR Jugoslaviji; kineski ambasador je napustio zemlju pre tri dana.[13]
- 5 - 23. 5. - Drugo zasedanje Osmog kongresa KP Kine. Ideološki slogan Tri crvene zastave: Generalna linija socijalističke gradnje, Veliki skok naprijed i narodne komune. Pokreće se i Kampanja četiri napasti, za iskorenjivanje pacova, muva, komaraca i vrabaca. Uništavanje vrabaca će dovesti do ekološke krize.
- 9. 5. - Botvinik povratio šampionsku titulu od Smislova.
- 12. 5. - SAD i Kanada postigli sporazum o NORAD-u - komandi odbrane severnoameričkog aerospacijalnog prostora.
- 13. 5. - Majska kriza, početak kraja Četvrte Francuske Republike: pošto je francuska skupština izglasala vladu Pierra Pflimlina, zagovornika pregovora sa FLN, Franko-alžirci i vojska preuzeli vlast u Francuskom Alžiru - traži se de Gaulleov povratak na vlast.
- 13. 5. - Tokom posete Karakasu napadnuta kola američkog potpredsednika Nixona.
- 15. 5. - Prikazan film Gigi.
- 15. 5. - Lansiran Sputnjik 3.
- maj - Sinod SPC odbija imenovati trojicu episkopa u Makedoniji, podržanih od države, na stolice koje su prazne od rata.[14]
- 17. 5. - Tito pustio u rad prvi nuklearni reaktor u Vinči[15].
- 18. 5. - Poupov incident: u Indoneziji oboren i zarobljen pilot CIA koji je ratovao za pobunjenike.
- 20. 5. - Umro Đuro Salaj, višegodišnji predsednik Centralnog veća Saveza sindikata Jugoslavije.
- 22. 5. - Predsednik Dwight D. Eisenhower je prvi put snimljen u boji za televiziju, prilikom otvaranja studija NBC u Washingtonu.
- 24. 5. - Francuski padobranci iz alžirskog korpusa preuzeli kontrolu nad Korzikom. Postoje i planovi za osvajanje Pariza.
- 27. 5. - Sovjetski ino. ministar Andrej Gromiko obavestio jugoslovenskog ambasadora da se obećani kredit od 285 miliona dolara odlaže na pet godina - jugoslovenski petogodišnji plan je ugrožen, ali je ostvaren uz američku pomoć, osim aluminijumskog kombinata u Crnoj Gori[16][17].
- 29. 5. - Francuski predsednik René Coty pozvao de Gaulle-a na čelo vlade.
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 1. 6. - Charles de Gaulle, novi francuski premijer, potvrđen u parlamentu - zahtevao je novi ustav sa predsedničkim sistemom i vanredna ovlašćenja na šest meseci.
- 3. 6. - Hruščov u Sofiji kaže da je osuda Tita iz 1948. bila u osnovi ispravna.[18]
- ca. 3 - 7. 6. - Izveštava se da je uhapšeno stotinak bivših kominformista. (NYT) Pukovnik Vlado Dapčević i dr. prebegli u Albaniju, 31. maja.
- 4 - 7. 6. - De Gaulle u poseti Alžiru: kaže "Razumeo sam vas" i "Živeo Francuski Alžir" (zbog čega će ga pieds-noirs kasnije mrzeti).
- 8. 6. - Admiral Américo Tomás, Salazarov čovek, pobedio je na nepoštenim portugalskim izborima gen. Humberta Delgada (ovaj je u progonstvu do ubistva 1965).
- 8 - 29. 6. - Svetsko fudbalsko prvenstvo u Švedskoj, na kome je debitovao Pelé.
- 9. 6. - Incident na otočiću Snipe u Beagleovom kanalu: Argentinci granatirali čileanski svetionik i iskrcali trupe, nakon što su dvije strane od siječnja tri puta postavljale objekt.
- 15. 6. - Osnovan Pizza Hut, budući najveći lanac picerija.
- 16. 6. - Obešeni Imre Nađ, bivši mađarski predsednik vlade, gen. Pál Maléter i dr.. Uzajamne optužbe Jugoslavije i Mađarske[1] (jugoslovenska protestna nota upućena 23. juna).
- 16. 6. - Osnovan Chushi Gangdruk, "Četiri reke šest planina", gerilska tibetanska organizacija protiv NR Kine.
- 20. 6. - Potonuo peruanski željezni bark Omega, posljednji teretni jedrenjak na svijetu.
- 25. 6. - Ambasador Vladimir Popović napušta Peking, nije ga ispratio niko iz kineskih vlasti - sledeći diplomata stiže tek 1970[19].
- 28. 6. - Počinje Operacija Verano, letnja ofanziva kubanske vlade (do avgusta), neuspešni pokušaj uništenja Kastrovog pokreta na Sierra Maestri.
- 28. 6. - Poljski lider Gomulka takođe napada jugoslovensku poziciju.
- 29. 6. - Finale Svetskog kupa: Brazil - Švedska 5:2.
- 30. 6. - Okončava se Rat za Ifni: Španjolci zadržavaju, umanjenu, eksklavu Sidi Ifni (do 1969).
- Ukupni nominalni prihodi stanovništva FNRJ u prvih šest meseci su 14% veći nego prošle godine a potrošnja 13% veća.[20]
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 2. 7. - Predsednik Tito otvorio put Avtovac-Foča povodom proslave 15-godišnjice Bitke na Sutjesci. Pokazuje Nasseru mesto bitke; tokom njihovih razgovora na Brionima 8. jula, pridružiće im se i grčki ino. ministar.
- 3. 7. - Potpisan Sporazum između SAD i UK o saradnji u upotrebi atomske energije za odbrambene svrhe - Britanija će dobijati američke rakete, npr. podmorničku Polaris 1960-tih.
- 5. 7. - Umro patrijarh srpski Vikentije.
- 5. 7. - Turistički autobus pao u provaliju u Jugoslaviji, 20 mrtvih[21].
- 7. 7. - Potpisan Zakon o državnosti Aljaske (3. januara postaje 49. država SAD).
- 9. 7. - Zemljotres pokreće klizište, koje izaziva megacunami u zalivu Lituya na Aljasci, visine 524 metra.
- ca. 12. 7. - Jedan jugoslovenski sud zabranio filmski časopis sa B. Bardot na naslovnici. (NYT)
- 14. 7. - Vojni udar u Iraku, ubijeni kralj Fejsal II i njegova porodica, kao i premijer Nuri as-Said; proglašena republika, na čelu je general Abd al-Karim Qasim (do prevrata 1963).
- 15. 7. - Libanska kriza: američka operacija Blue Bat - iskrcavaju se u zemlji da bi podržali prozapadnu vladu od unutrašnjih (pro-Naserovi muslimani) i spoljnih (UAR) pretnji (operacija završena 25. 10.) - prva primena Ajzenhauerove doktrine.
- jul - FNRJ traži veliku ekonomsku pomoć od SAD, koja ne stiže od SSSR.[22]
- jul - U SAD počinje moda obruča Hula hoop.
- jul - Poplava Žute reke u Kini.
- 17. 7. - Britanski padobranci stižu u Jordan, gde je kralj Husein pod pritiskom događaja u susedstvu (odlaze na jesen).
- 19. 7. - Eksplozija na gradilištu tunela Rutoši kod Nove Varoši, za HE Bistrica - 32 poginulih radnika[23].
- 19 - 30. 7. - 5. Filmski festival u Puli, najbolji film "H-8"[24].
- 26. 7. - Princ Čarls proizveden u Princa od Velsa (investitura 1969).
- 28 - 29. 7. - Osmorica haićanskih emigranata i američkih plaćenika pokušali oboriti predsednika Duvaliera - svi su izginuli a ovaj sprovodi čistku u vojsci i policiji, dogodine osniva zloglasne Tonton Macoute.
- 29. 7. - Kongres SAD osniva NASA-u - Nacionalnu aeronautičku i svemirsku administraciju.
- 31. 7. - Fuad Chehab, komandant libanske armije, maronit kome veruju i muslimani, izabran je za predsednika (do 1964).
- 31. 7. - 3. 8. - Hruščovljeva poseta NR Kini - napeto, Mao ne dopušta sovjetske baze na kineskoj obali.
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Prikazan crtani film Tot Watchers iz 1957, poslednji iz serije Tom and Jerry prikazivan u bioskopu.
- 3. 8. - Operacija Sunshine: nuklearna podmornica USS Nautilus je prvo plovilo koje je stiglo na geografski Severni pol.
- 7. 8. - Povratak demokratije u Kolumbiji i kraj perioda La Violencia u kojoj je za deset godina stradalo možda 200.000 ljudi: novi predsednik je liberal Alberto Lleras Camargo (do 1962). Liberali i konzervativci se smenjuju u okviru Nacionalnog fronta do 1974.
- 7. 8. - Sporazum sa francuskom firmom Pechinie za proširenje kapaciteta fabrika aluminija u Kidričevu i Lozovcu.[25]
- 14. 8. - KLM Flight 607-E: holandski putnički avion pao u more nedaleko od Shannona u Irskoj - 99 mrtvih.
- avgust - Završena Sovjetska okupacija Rumunije.
- avgust - Veliki skok naprijed: kineski politbiro odlučuje da će narodne komune biti osnova ekonomske i političke organizacije u ruralnoj NR Kini i da proizvodnju čelika treba udvostručiti za godinu dana, uglavnom u malim seoskim pećima.
- avgust - Izdata pesma Chega de Saudade u verziji Joãa Gilberta, smatra se prvom u pravcu Bossa nova ("nova fora").
- 23. 8. - Televizija Beograd počela emitovanje eksperimentalnog programa iz studija na Sajmu.
- 23. 8. - Druga kriza u Tajvanskom moreuzu počinje komunističkim granatiranjem arhipelaga Quemoy/Kinmen.
- 23. 8. - Nakon niza sudara aviona i s obzirom na dolazak mlaznog doba, u SAD je osnovana Federalna uprava za avijaciju (FAA).
- 24. 8. - 7. 9. - 19. venecijanski filmski festival: crtani film "Samac" Vatroslava Mimice dobio nagradu (prva međunarodna nagrada zagrebačkog studija)[26].
- 27. 8. - Prikazan film Cat on a Hot Tin Roof.
- 27. 8. - 6. 9. - Operacija Argus: američke nuklearne probe u južnom Atlantiku, tri testa u visokoj atmosferi, paralelno sa misijom Explorer 4.
- 27. 8. - Generalni štrajk u Paragvaju: Alfredo Stroessner odgovara razbijanjem sindikalnog pokreta.
- avgust/septembar - Rasni neredi u londonskom Notting Hill-u.
Septembar/Rujan
uredi- 1. 9. - Počinje prvi "Bakalarski rat", nakon što je Island proširio ribarsku zonu sa 4 na 12 nautičkih milja, što Britanci ne priznaju.
- 2. 9. - Televizija Beograd emitovala prvu TV dramu, "Slučaj u tramvaju".
- 2. 9. - Počinje emitovanje televizije u NR Kini.
- 6. 9. - Tunis i Maroko pristupili su Arapskoj ligi.
- 12. 9. - Demonstrirano prvo integralno kolo (Jack Kilby iz Texas Instrumentsa).
- 12. 9. - Završen interzonalni šahovski turnir u Portorožu: Talj 1, Gligorić 2. Bobby Fischer je postao najmlađi velemajstor.
- 14. 9. - Ustoličen patrijarh srpski German, 43. poglavar SPC (do 1990), raniji episkop žički. Izveštava se da je banjalučki episkop Vasilije Kostić pre i posle izbora u kućnom pritvoru i saslušavan, možda u vezi makedonskog crkvenog pitanja.[14]
- 14. 9. - Albanija optužuje Jugoslaviju za progon Albanaca[27], jugoslovenska protestna nota za mešanje u unutrašnje poslove početkom oktobra je odbijena.[28]
- septembar? - U Jugoslaviju stigao britanski mlazni avion Folland Gnat[29].
- septembar - Debata o Mađarskoj u UN, povodom Nađevog pogubljenja (Jugoslavija glasala protiv debate, kao i ostale istočne zemlje).
- septembar - Bugarska tvrdi da su Makedonci Bugari.
- 16. 9. - Obeležena 40. godišnjica proboja Solunskog fronta, bugarska štampa optužuje FNRJ za nacionalizam i šovinizam.[30]
- 18. 9. ? - Fanny Susan Copeland (86) se popela na Triglav.
- 19. 9. - U Kairu proglašena Privremena vlada Alžirske republike na čelu sa Ferhatom Abbasom.
- 20. 9. - Zakon Merlin: u Italiji zabranjeni bordeli.
- 22. 9. - Kriza u Tajvanskom moreuzu: u međukineskom vazdušnom okršaju prvi put upotrebljene američke rakete vazduh-vazduh Sidewinder.
- 25. 9. - Osnovana tvrtka Ledo, prvi sladoled je Snjeguljica.
- 26. 9. - Tajfun Ida/Kanogawa pogađa Japan, stradalo je 1.269 ljudi.
- 28. 9. - Ustavni referendum u Francuskoj i teritorijama Francuske unije, odobren ustav Pete republike, sa predsedničkim sistemom. Ustav je odbijen jedino u Gvineji, što znači nezavisnost.
- 29. 9. - Nakon međunarodnih protesta, guverner Alabame komutirao smrtnu kaznu crncu Jimmyju Wilsonu, osuđenom za nasilnu noćnu krađu 1,95 dolara.
Oktobar/Listopad
uredi- 1. 10. - FNRJ: plate i penzije povećane za 7%, kao i cene.[31] (NYT)
- 1. 10. - Suverenitet nad Božićnim otokom prebačen sa britanskog Singapura na Australiju.
- 2. 10. - Gvineja nezavisna od Francuske - ova se totalno povlači i uskraćuje razvojnu pomoć. Ahmed Sékou Touré je predsednik do smrti 1984.
- 2. 10. - Eksplozija u rudniku uglja Podvis kod Knjaževca, poginuo 61 rudar.
- 4. 10. - U Francuskoj stupa na snagu novi ustav kojim je uspostavljen polupredsjednički sistem poznat kao Peta Republika (pokretačka sila predsednik Charles de Gaulle). Francusku uniju zamenjuje Francuska zajednica (većina dobija nezavisnost 1960).
- 4 - 6. 10. - Drugi makedonski crkveno-narodni sabor[32]: Jugoslovenska vlada podržala obnovu Ohridske arhiepiskopije, kako bi se suprotstavila bugarskim optužbama za ugnjetavanje Makedonaca[1].
- 4. 10. - Prvi putnički let mlaznjakom preko Atlantika, od Londona do New Yorka: BOAC sa avionom de Havilland Comet.
- 7. 10. - Pakistanski predsednik Iskander Mirza proglašava ratno stanje, ukida ustav, skupštine, partije. Za premijera je postavio komandanta vojske Ayuba Khana koji će ga zbaciti 27. oktobra (vl. do 1969).
- 9. 10. - Umro papa Pio XII. (vladao od 1939).
- 11. 10. - TV Ljubljana započela eksperimentalni program, od novembra redovni.
- 12. 10. - Tito potpalio treću visoku peć u Zeničkoj željezari.
- 14. 10. - Završen Tokijski toranj, najviša kula na svetu do 1967.
- 14. 10. - Malagaška republika (Madagaskar) postaje autonomna država u okviru Francuske zajednice.
- 15. 10. - Nuklearna nesreća u Vinči: Ozračeno šest stručnjaka Instituta "Boris Kidrič" u Vinči - od sutradan na lečenju u Francuskoj, primenom prve transplantacije koštane srži na genetski različitim osobama (dr. Georges Mathé, 11. 11.), student Života Vranić umro 16. 11..
- 16. 10. - Prva emisija BBC-jeve dečije emisije Blue Peter.
- 17. 10. - An Evening with Fred Astaire na NBC-ju je prvi kolor program na video traci.
- 17. 10. - Kviz skandali: prekinut kviz Twenty One, čija je zvijezda bio Charles Van Doren, nakon što je otkriveno lažiranje - jedan od pet kvizova otkazanih od kolovoza do prosinca.
- 18. 10. - Najjači sovjetski nuklearni test ove godine: 2,9 Mt na Novoj zemlji.
- 20. 10. - Sporazum o izvozu 200.000 tona sovjetskog žita u FNRJ, nakon odugovlačenja od letos.[33]
- 23. 10. - Objavljeno da je Boris Pasternak dobitnik Nobelove nagrade za književnost - on to odbija pod pritiskom KGB.
- 23. 10. - Štrumpfovi se prvi put javljaju u jednom stripu, kao sporedni likovi.
- 26. 10. - Prvi komercijalni let Boeinga 707 (Pan Am od New Yorka do Parisa): prvi Boeingov mlaznjak i prvi masovnije korišćen (proizvodi se 1956-78).
- 27. 10. - Novi ambasador u SAD Marko Nikezić (nakon Lea Matesa) predaje akreditive; preds. Eisenhower obećava podršku za slobodu od strane dominacije. (NYT)
- 28. 10. - Patrijarh Venecije Angelo Giuseppe Roncalli izabran za papu, pod imenom Ivan XXIII. (do 1963).
- 28. 10. - Burma: gen. Ne Win dolazi na čelo prelazne vlade, pošto je U Nu uzdrman rascepom u vladajućoj partiji (do 1960, Ne Win je diktator 1962-88).
- 31. 10. - Pakt iz Puntofija: sporazum venecuelanskih partija u korist demokratije (traje do 1990-tih).
Novembar/Studeni
uredi- 3. 11. - UNESCO je dobio zgradu u Parizu.
- 3. 11. - Nakon UK 23. septembra i SAD 30. oktobra, i SSSR uvodi moratorijum na nuklearne probe (do septembra 1961).
- 3. 11. - Desničar Jorge Alessandri je predsednik Čilea (do 1964).
- 3. 11. - Poslednji višestranački izbori na Kubi, zvanično je pobedio Batistin prijatelj Andrés Rivero Agüero.
- 4. 11. - Finski premijer Karl-August Fegerhorn dao je ostavku zbog privredne krize u zemlji.
- 4. 11. - Izbori za Kongres SAD su veliki uspeh demokrata: dobili su novih 15 mesta u Senatu (ukupno 64) i 49 u Domu (ukupno 283 prema 153 republikanca).
- 6 - 8. 11. - U Beogradu održan Jugoslovenski kongres za fizičku kulturu.
- 10. 11. - Plavi dijamant Hope je darovan Smitsonianu.
- 11. 11. - Izašao prvi broj "Ilustrovane Politike".
- 13. 11. - Kubanska revolucija: počinje završna ofanziva pobunjenika.
- studeni - U Zagrebu otvoren Jankomirski most.
- novembar - Berlinska kriza: predlog (ultimatum) Nikite Hruščova zapadnim saveznicima da se u roku od šest meseci povuku iz Berlina koji bi postao slobodan demilitarizovan grad, u protivnom bi pristup gradu bio prepušten Istočnim Nemcima (odustao sledećeg maja).
- 17. 11. - Komandant sudanske vojske Ibrahim Abboud izveo vojni udar - šef države do 1964.
- 23. 11. - Tito pustio u promet auto-put Ljubljana-Zagreb, deonicu Autoputa Bratstva i jedinstva, koji su gradile omladinske brigade. U Novom Mestu poziva na podršku naroda u borbi sa sovjetskim blokom.[34]
- 23. 11. - Kwame Nkrumah i Ahmed Sékou Touré objavili plan za stvaranje saveza afričkih država - labavi savez figurira 1959-61.
- 25. 11. ? - U FNRJ zabranjena prodaja privatnih stanova i kuća. (NYT)
- 28. 11. - Svečanu akademiju povodom Dana republike prenose Televizije Beograd, Zagreb i Ljubljana - prvo emitovanje zajedničkog programa JRT.
- 28. 11. - U trenutku kada britanska TV-mreža ITV uživo emitira dramu Underworld antologije Armchair Theatre, glumac Gareth Jones umire u garderobi, nakon čega režiser Ted Kotcheff nastavlja prijenos improvizirajući tekst i radnju.
- 28. 11. - Prvi uspešan let američke interkontinentalne balističke rakete Atlas.
- 30. 11. - Golisti ubedljivo pobedili na prvim izborima Pete republike u Francuskoj, veliki pad socijalista i komunista.
- novembar - decembar - Francuski Sudan (Mali), Senegal, Gabon, Čad, Kongo-Brazavil, Mauritanija, Ubangi-Šari (Centrafrika), Gornja Volta (dan. Burkina Faso), Niger, Obala Slonovače postaju autonomne republike u okviru Francuske zajednice (nezavisne 1960).
Decembar/Prosinac
uredi- decembar - mart 1959 - Titovo putovanje "Galebom": Egipat, Indonezija, Burma, Indija Šri Lanka, Etiopija, Sudan, Egipat, Grčka.
- 1. 12. - Levičar Adolfo López Mateos je predsednik Meksika (do 1964).
- 1. 12. - Požar u čikaškoj školi Naše Gospe od Anđela - stradalo 92 đaka i tri sestre.
- 7. 12. - Izbori u Venezueli: ubedljiva pobeda Rómula Betancourta (predsednik 1959-64) i Demokratske akcije.
- 8. 12. - Ivan Serov je smenjen s čela KGB, na čelu je vojne agencije GRU do 1963.
- 9. 12. - Konzervativizam u SAD: osnutak John Birch Society.
- 14. 12. - Treća sovjetska antarktička ekspedicija stigla do Pola nedostupnosti.
- 16. 12. - Požar u robnoj kući Vida u Bogoti, stradalo 83 ljudi.
- 18. 12. - Raketom Atlas je lansiran američki satelit SCORE, prvi upotrebljen za telekomunikaciju.
- 21. 12. - Charles de Gaulle izabran za predsednika Francuske sa 78,5% glasova elektora (1959-1969).
- 22. 12. - SAD će prodati FNRJ poljoprivredne viškove za 95 miliona dolara u dinarima.
- 23. 12. - Nasser osuđuje komunizam kao pretnju arapskom nacionalizmu (irački komunisti se protive savezu sa UAR). SSSR ipak daje podršku za Asuansku visoku branu.
- 25. 12. - Generalni sekretar UN Dag Hammarskjöld posetio jugoslovenski bataljon UNEF-a u El Arišu na Sinaju[35].
- 27. 12. - Prva predstava omladinskog pozorišta "Dadov" u Beogradu - "Gradinar".
- 28. 12. - FNRJ: Zakon o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta.
- 29. 12. - Pošto su zapadnoevropske valute konvertibilne, Evropski monetarni sporazum preuzima posao Evropskog platnog saveza.
- 31. 12. - Gvatemalsko-meksički konflikt: mitraljiran meksički ribarski brod u gvatemalskim vodama, stradala tri ribara.
- 31. 12. - Bitka za Santa Klaru, odlučujuća u Kubanskoj revoluciji, okončana njenim padom u ruke Kastrovih pobunjenika - diktator Batista beži iz zemlje tokom novogodišnje noći.
Kroz godinu
uredi- Tokom Međunarodne geofizičke godine otkrivena Zemljina magnetosfera.
- Rajko Mitić završio igračku karijeru.
- U FNRJ donesen Opšti zakon o školstvu.
- Branko Ćopić: "Gluvi barut".
- Zbog sušnog vremena manji prinosi žitarica u FNRJ nego rodne 1957.
- American Ballet Theatre gostovao u Jugoslaviji.
- U Francuskoj objavljena knjiga fotografija The Americans Roberta Franka.
- Posmrtno objavljen Tomasijev roman Il Gattopardo.
- U Južnoj Koreji osnovan GoldStar, od 1994. LG Electronics.
- U Njujorku završena Mies van der Roheova Seagram Building, primer funkcionalističke moderne arhitekture.
1958. u temama
uredi- Rukovodstvo FNRJ:
- Predsednik Republike i Predsednik Saveznog izvršnog veća: Josip Broz Tito
- Predsednik Savezne skupštine: Petar Stambolić
- Neki domaći filmovi: "Mis Ston", Crni biseri", "H-8", "Aleksa Dundić", "Kroz granje nebo", "Gospođa ministarka" (→ Kategorija:Filmovi 1958.)
- Nove države (Ujedinjena Arapska Republika je faktički okončana 1961):
Rođenja
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Grandmaster Flash, hip hop muzičar
- 8. 1. - Jadranka Jovanović, operska pevačica
- 9. 1. - Mehmet Ali Ağca, atentator na papu
- 12. 1. - Christiane Amanpour, novinarka
- 15. 1. - Boris Tadić, predsednik Srbije
- 15. 1. - Božidar Kalmeta, hrvatski političar
- 17. 1. - Mile Isaković, rukometaš
- 25. 1. - Alessandro Baricco, italijanski pisac
- 25. 1. - Zoran Cvijanović, srpski glumac
- 26. 1. - Ellen DeGeneres, američka komičarka, glumica i TV voditeljka
- 27. 1. - Krešimir Blažević, hrvatski pjevač († 2007.)
Februar/Veljača
uredi- 16. 2. - Ice-T, američki reper, rock glazbenik, pisac i glumac
- 21. 2. - Siniša Popović, glumac
- 26. 2. (ili 1956.) - Michel Houellebecq, književnik
Mart/Ožujak
uredi- 1. 3. - Nik Kershaw, kantautor
- 1. 3. - Marijan Rističević, političar, zemljoradnik
- 3. 3. - Miranda Richardson, glumica
- 7. 3. - Rik Mayall, britanski glumac, komičar († 2014)
- 8. 3. - Gary Numan, muzičar
- 9. 3. - Branko Vukelić, hrvatski političar
- 10. 3. - Sharon Stone, glumica, manekenka
- 10. 3. - Dragan Čavić, predsjednik Republike Srpske
- 14. 3. - Albert II od Monaka
- 16. 3. - Ivo Goldstein, povjesničar
- 18. 3. - Damir Šaban, hrvatski glumac
- 20. 3. - Holly Hunter, američka glumica
- 21. 3. - Gary Oldman, glumac
- 29. 3. - Matko Jelavić, pjevač, skladatelj
- 30. 3. - Bjarte Flem, norveški nogometni vratar
April/Travanj
uredi- 3. 4. - Alec Baldwin, glumac, producent
- 4. 4. - Avdo Palić, pukovnik Armije Bosne i Hercegovine i glavno komandujući odbrane Žepe
- 4. 4. - Cazuza, brazilski muzičar († 1990)
- 21. 4. - Andie MacDowell, glumica
- 21. 4. - Gordan Lederer, TV snimatelj († 1991)
- 25. 4. - Darko Milinović, hrvatski političar i ministar
- 29. 4. - Michelle Pfeiffer, američka glumica
Maj/Svibanj
uredi- 6. 5. - Diana Dragutinović, srpska ekonomistkinja i političarka
- 9. 5. - Slobodan Ćustić, glumac
- 10. 5. - Ruža Tomašić, hrvatska političarka
- 10. 5. - Vlada Divljan, srpski rok muzičar († 2015)
- 10. 5. - Rick Santorum, američki političar
- 21. 5. - Željko Simić, srpski ministar kulture
- 29. 5. - Marina Perazić, pjevačica
- 29. 5. - Annette Bening, američka glumica
- 30. 5. - Marie Fredriksson, pjevačica Roxette († 2019)
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 7. 6. - Prince, kantautor, muzičar, producent, glumac († 2016)
- 12. 6. - Meredith Brooks, muzičarka
- 14. 6. - Olaf Scholz, njemački kancelar
- 17. 6. - Jello Biafra, muzičar, aktivista
- 20. 6. - Svetozar Cvetković, srpski glumac
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 2. 7. - Nebojša Čović, privrednik i političar, gradonačelnik Beograda
- 3. 7. - Vanesa Ojdanić, glumica
- 6. 7. - Jennifer Saunders, glumica, komičarka
- 8. 7. - Andreas Carlgren, švedski političar i ministar
- 8. 7. - Kevin Bacon, američki filmski glumac
- 8. 7. - Tzipi Livni, izraelska političarka
- 14. 7. - Joe Keenan, američki pisac, scenarista i producent
- 16. 7. - Michael Flatley, plesač
- 20. 7. - Zoran Kalinić, stonoteniser
- 25. 7. - Slavko Vučurević, gradonačelnik Trebinja
- 30. 7. - Kate Bush, kantautorka, muzičarka
- 30. 7. - Daley Thompson, atletičar dekatlonac
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Adrian Dunbar, glumac
- 5. 8. - Ivo Baldasar, gradonačelnik Splita
- 7. 8. - Zlatko Krmpotić, fudbaler i trener
- 7. 8. - Bruce Dickinson, pevač Iron Maiden-a
- 9. 8. - Amanda Bearse, američka glumica i rediteljka
- 11. 8. - Ljubiša Savić Mauzer, komandant u bosanskom ratu, političar († 2000)
- 16. 8. - Madonna, američka pop pjevačica, tekstopisac, producent i glumica
- 17. 8. - Belinda Carlisle, pevačica
- 22. 8. - Anto Đapić, hrvatski političar
- 24. 8. - Steve Guttenberg, glumac
- 25. 8. - Tim Burton, filmski režiser, producent
- 26. 8. - Zlatko i Zoran Vujović, hrvatski nogometaši
- 29. 8. - Michael Jackson, američki pop pjevač († 2009)
- 30. 8. - Ana Politkovskaja, ruska novinarka († 2006)
Septembar/Rujan
uredi- 2. 9. - Zdravko Krivokapić, premijer Crne Gore
- 7. 9. - Goran Hadžić, predsednik RS Krajine, haški optuženik († 2016)
- 16. 9. - Mladen Ivanić, član Predsjedništva BiH
- 17. 9. - Janez Janša, premijer Slovenije
- 21. 9. - Milan Mladenović, kompozitor, gitarista i pevač EKV-a († 1994)
- 22. 9. – Andrea Bocelli, italijanski tenor
- 22. 9. - Joan Jett, rok muzičarka
- 25. 9. - Michael Madsen, glumac
Oktobar/Listopad
uredi- 5. 10. - Neil deGrasse Tyson, astrofizičar, popularizator nauke
- 8. 10. - Ursula von der Leyen, predsjednica Europske komisije
- 9. 10. - Srđan Šaper, jedan od "Idola", reditelj, kompozitor, marketinški stručnjak
- 13. 10. - Jamal Khashoggi, arapski novinar († 2018)
- 14. 10. - Thomas Dolby, muzičar
- 14. 10. - Vjeran Miladinović Merlinka, transvestit, glumac († 2003)
- 16. 10. - Tim Robbins, glumac
- 20. 10. - Ivo Pogorelić, pijanista
- 20. 10. - Viggo Mortensen, dansko-američki glumac
- 26. 10. - Ksenija Janković, violončelistkinja
- 27. 10. - Simon Le Bon, pevač Duran Duran-a
- 29. 10. - Velimir Čokljat, hrvatski glumac
Novembar/Studeni
uredi- 7. 11. - Željko Kocaj, bosanskohercegovački književnik
- 12. 11. - Megan Mullally, američka glumica
- 16. 11. - Marg Helgenberger, američka glumica
- 17. 11. - Mary Elizabeth Mastrantonio, glumica
- 22. 11. - Jamie Lee Curtis, američka glumica
- 30. 11. - Miodrag Ješić, fudbaler i trener († 2022)
Decembar/Studeni
uredi- 3. 12. - Filip Radoš, glumac
- 6. 12. - Sead Seyo Čizmić, bosanskohercegovački umjetnik. Član likovne grupe Zvono
- 19. 12. - Limahl, pevač
- 19. 12. - Veselin Vuković, rukometaš, trener
- 31. 12. - Bebe Neuwirth, glumica
Kroz godinu
uredi- Boris Buden, filozof, publicista
- Milorad Veljović, direktor policije Srbije
- Vladimir Beba Popović, medijski stručnjak
- Radmila Radić, istoričarka
Smrti
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 1. 1. - Edward Weston, fotograf (* 1886)
- 11. 1. - Edna Purviance, glumica (* 1895)
- 13. 1. - Jesse L. Lasky, filmski producent, suosnivač Paramounta (* 1880)
- 1. 2. - Clinton Joseph Davisson, fizičar, nobelovac (* 1881)
- 6. 2. - 23 poginulih u Minhenskoj tragediji
- 16. 2. - Toma Maksimović, komesar za izbeglice u Nedićevoj vladi (* 1895)
- 26. 2. - Filip Lukas, raniji predsjednik Matice hrvatske, emigrant (* 1871)
- 27. 2. - Harry Cohn, filmski producent u Columbia-i (* 1891)
- 1. 3. - Toma Rosandić, vajar, srpski akademik (* 1878)
- 11. 3. - Ole Kirk Christiansen, osnivač firme Lego (* 1891)
- 22. 3. - Mike Todd, filmski producent, suprug Elizabeth Taylor (* 1909)
- 28. 3. - W. C. Handy, američki kompozitor, poznat kao "Otac bluesa" (* 1873.)
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 5. 4. - Isidora Sekulić, srpska književnica (* 1877)
- 16. 4. - Rosalind Franklin, kristalografinja, radila na DNK (* 1920)
- 20. 5. - Đuro Salaj, član CK SKJ (* 1889)
- 16. 6. - Imre Nagy, bivši premijer Mađarske (* 1896.)
- 20. 6. - Kurt Alder, hemičar, nobelovac (* 1902)
- 25. 6. - Dušan Popović, advokat, bivši političar (* 1877)
- 26. 6. - Andrija Štampar, hrvatski liječnik, specijalist higijene i socijalne medicine (* 1888.)
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 5. 7. - Patrijarh srpski Vikentije (* 1890)
- 14. 7. - Fejsal II, kralj Iraka (* 1935)
- 17. 7. - Henri Farman, avijatičar i proizvođač aviona (* 1874)
- 27. 7. - Claire Lee Chennault, general avijacije SAD (* 1893)
- 10. 8. - Dušan Šijački, novinar i književnik (* 1882)
- 14. 8. - Frédéric Joliot-Curie, fizičar, nobelovac (* 1900)
- 21. 8. - Stevan Hristić, srpski kompozitor (* 1885)
- 24. 8. - Ruža Petrović, žrtva fašizma (* 1911)
- 27. 8. - Ernest Lawrence, fizičar, nobelovac (* 1901)
- 16. 9. - Franjo Durst, hrvatski ginekolog (* 1875)
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 9. 10. - Pio XII, papa (* 1876)
- 11. 10. - Maurice de Vlaminck, slikar (* 1876)
- 22. 10. - Petar Palavičini, vajar (* 1887)
- 4. 11. - Sam Zimbalist, filmski producent (* 1904)
- 15. 11. - Tyrone Power, glumac (* 1914)
- 19. 11. - Vittorio Ambrosio, italijanski general (* 1879)
- 19. 11. - Aleksandar Ugrenović, akademik JAZU, profesor ZS (* 1883)
- 26. 11. - Mario Šimenc, operski pevač, tenor (* 1896)
- 12. 12. - Milutin Milanković, srpski geofizičar, klimatolog i astronom (* 1879)
- 12. 12. - Slobodan Jovanović, srpski pravnik, istoričar, političar, akademik (* 1869)
- 15. 12. - Wolfgang Pauli, fizičar, nobelovac (* 1900)
- 21. 12. - Lion Feuchtwanger, književnik (* 1884)
Kroz godinu
uredi- Ivo Perović, bivši kraljevski namesnik (* 1882)
Nobelova nagrada za 1958. godinu
uredi- Fizika: Pavel Čerenkov, Ilja Frank i Igor Tam (otkriće i tumačenje Čerenkovljevog efekta)
- Kemija: Frederick Sanger (rad na strukturi proteina, naročito insulina)
- Fiziologija i medicina: George Wells Beadle, Edward Lawrie Tatum (otkriće da geni deluju regulisanjem definitivnih hemijskih događaja, → Hipoteza jedan gen jedan enzim) i Joshua Lederberg (otkrića u vezi genetske rekombinacije i organizacije genetskog materijala bakterija, → bakterijska konjugacija)
- Književnost: Boris Pasternak (važno dostignuće u savremenoj lirskoj poeziji i na polju velike ruske epske tradicije)
- Mir: Georges Pire (humanitarna pomoć, naročito evropskim izbeglicama)
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Collier's Year Book za 1958. (Microsoft Encarta 2004)
- ↑ "Yugoslav Communist Youth Resolution", 30 January 1958. HU OSA 300-8-3-9210
- ↑ "Tito Warns Yugoslav Youth against Western Ideas", 28 January 1958. HU OSA 300-8-3-9214
- ↑ "Alleged Conspirators Convicted by Belgrade Court", 5 February 1958. HU OSA 300-8-3-9208
- ↑ "Re-introduction of Price Control in Yugoslavia", 22 February 1958. HU OSA 300-8-3-9195
- ↑ "Yugoslav Liberalize System of Price Control", 1 July 1960. HU OSA 300-8-3-9452
- ↑ "Consideration behind the Yugoslav Politburo's "Letter" to Party Members", 5 March 1958. HU OSA 300-8-3-9185
- ↑ "Distribution of Enterprises Net Incomes in Yugoslavia", 20 March 1958. HU OSA 300-8-3-9170
- ↑ Half in Earnest. theatricalia.com
- ↑ "Yugoslav Statistics on Workers' Councils", 15 August 1958. HU OSA 300-8-3-9319
- ↑ "Yugoslav "Decree on the Use of Automobiles"", 11 April 1958. HU OSA 300-8-3-9291
- ↑ Novoizabrani izvršni komitet CK. foto.mij.rs
- ↑ "Red China and Yugoslavia", 23 November 1962. HU OSA 300-8-3-1050
- ↑ 14,0 14,1 "Orthodox Bishop Reported Arrested in Yugoslavia - Possible Connection with Macedonian Issue", 2 October 1958. HU OSA 300-8-3-9408
- ↑ Na svečanom puštanju u rad prvog nuklearnog reaktora: dolazak, susret sa mladim naučnicima i puštanje reaktora u rad. foto.mij.rs
- ↑ "Soviet Economic Reprisal against Yugoslavia", 29 May 1958. HU OSA 300-8-3-9247
- ↑ "Tito, the Victorious Heretic", 27 May 1963. HU OSA 300-8-3-9619
- ↑ "Khrushchev's Sofia Speech", 4 June 1958. HU OSA 300-8-3-14187
- ↑ Belgrade's Ties With Peking Improve. nytimes.com JULY 16, 1970
- ↑ "Incomes and Expenditures of Yugoslav Population in First Six Months of 1958", 22 August 1958. HU OSA 300-8-3-9313
- ↑ Collier's Year Book za 1958. - Disasters (Microsoft Encarta 2004)
- ↑ "Economic Position of Yugoslavia", 20 August 1958. HU OSA 300-8-3-9317
- ↑ (Ne)časno ćutanje ili skrivanje istine?. privrednik.rs 26.01.2016
- ↑ 5. Pulski filmski festival Arhivirano 2018-08-11 na Wayback Machine-u. arhiv.pulafilmfestival.hr
- ↑ "French Help Tito to Expand Aluminum Plants", 8 August 1958. HU OSA 300-8-3-9324
- ↑ Daniel J. Goulding (2002). Liberated Cinema: The Yugoslav Experience, 1945-2001. Indiana University Press. str. 59–. ISBN 0-253-21582-X.
- ↑ "Albanian Paper Attacks "National Chauvinist Policy of Yugoslav Revisionists"", 10 September 1958. HU OSA 300-8-3-9301
- ↑ "Today's "Borba" Attacks Albania for Rejection of Note", 4 October 1958. HU OSA 300-8-3-9407
- ↑ Poseta aerodromu Batajnici i razgledanje novog mlaznog aviona. foto.mij.rs
- ↑ "The Yugoslav-Bulgarian Controversy during the Last two Weeks (I)", 1 October 1958. HU OSA 300-8-3-14233
- ↑ "Wage Increase and "Correction" of Prices in Yugoslavia", 1 October 1958. HU OSA 300-8-3-9409
- ↑ Autokefalnost na čekanju - Prilog proučavanju odnosa republičkih i saveznih vlasti u Jugoslaviji prema Makedonskoj pravoslavnoj crkvi 1958 -1980. yuhistorija.com
- ↑ "Soviet Wheat for Yugoslavia: Background to the Bounty", 22 October 1958. HU OSA 300-8-3-15521
- ↑ "Tito's Passionate Appeal for People's Support", 24 November 1958. HU OSA 300-8-3-9393
- ↑ U.N. Secretary-General Visits Yugoslav Battalion of UNEF[mrtav link]. unmultimedia.org
Literatura
uredi- Osa Archivum Catalog Arhivirano 2022-04-09 na Wayback Machine-u. HU OSA; Records of Radio Free Europe/Radio Liberty Research Institute: Publications Department: Background Reports; Open Society Archives at Central European University, Budapest.
Spoljne veze
uredi- "Social Insurance in Yugoslavia", 13 December 1958. HU OSA 300-8-3-9386
- "Post-War Yugoslav Foreign Trade", 1 November 1958. HU OSA 300-8-3-15526
- "Mao vs. Tito", 7 May 1958. HU OSA 300-8-3-14166
- "Impressions of Yugoslavia", 30 July 1958. HU OSA 300-8-3-14170