1884

**1884. po kalendarima**
Gregorijanski	1884. (MDCCCLXXXIV)
Ab urbe condita	2637.
Islamski	1301–1302.
Iranski	1262–1263.
Hebrejski	5644–5645.
Bizantski	7392–7393.
Koptski	1600–1601.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1939–1940.
• Shaka Samvat	1806–1807.
• Kali Yuga	4985–4986.
	Kineski
• Kontinualno	4520–4521.
• 60 godina	Yang Drvo Majmun; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11884.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	18. vijek – 19. vijek – 20. vijek
Decenija:	1850-e 1860-e 1870-e – 1880-e – 1890-e 1900-e 1910-e
Godine:	1881 1882 1883 – 1884 – 1885 1886 1887

Godina 1884 (MDCCCLXXXIV) bila je prijestupna godina koja počinje u utorak po gregorijanskom, odn. prijestupna godina koja počinje u nedjelju po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).

DogađajiUredi

Januar/SiječanjUredi

2. 1. - Prvi pozorišni komad u Crnoj Gori - "Balkanska carica" knjaza Nikole Petrovića.
4. 1. - U Londonu osnovano socijalističko Fabijansko društvo.
6. 1. - Hermenegildo Capelo i Roberto Ivens na čelu portugalske ekspedicije koja istražuje prostor između Angole i Mozambika.
9. 1. - Objavljen intervju u kome Charles George Gordon napada politiku britanskog premijera Gladstona koji želi evakuirati Sudan, u kome traje Mahdijev rat.
18. 1. - Dr. William Price pokušava kremirati svog preminulog sina.
januar (po j.k.) - Izbori u Srbiji, većina za vladu (radikalska opozicija onemogućena u radu posle gušenja Timočke bune prošlog novembra).

Februar/VeljačaUredi

1. 2. - Prvo izdanje Oxford English Dictionary.
4. 2. - Mahdijev rat, Prva bitka kod El Teba - Osman Digna porazio Bejker-pašu blizu crvenomorske obale (Digna ipak poražen krajem meseca u Drugoj bici kod El Taba).
februar - Rusija anektirala oazu Merv u današnjem Turkmenistanu.
18. 2. - Charles George Gordon stigao u Kartum, kuda ga je britanska vlada poslala na inisistiranje javnog mnenja.
19. 2. (7. 2. po j.k.) - Milutin Garašanin novi predsednik vlade u Srbiji (do 1887), umesto Nikole Hristića koji se protivio kraljevim naprednjacima.
26. 2. - Britansko-portugalski sporazum: priznanje portugalskog suvereniteta na ušću Konga u zamenu za slobodnu plovidbu - sporazum počiva na istorijskim pretenzijama što će na Berlinskoj konferenciji biti odbačeno u korist principa efektivne okupacije.

Mart/OžujakUredi

6 - 24. 3. - Tonkinska kampanja — Kampanja Bắc Ninh: Francuzi porazili kinesku armiju i osvojili vijetnamski grad.
13. 3. - Počela desetomesečna mahdistička Opsada Khartouma; istog dana bitka kod Tamaia, Digna poražen uz značajne gubitke na britanskoj strani.
13. 3. - Bitka kod Tamaia: Osman Digna ponovo potučen na istoku Sudana; vojnici iz naroda Hadendoa (Fuzzy-Wuzzy) se istakli hrabrošću.
mart - Muslimanski modernisti Jamal ad-Din al-Afghani i Muhammad Abduh izdaju novine "Najjača veza" u Parizu.
21. 3. - Zakonom Waldeck-Rousseau odobreno stvaranje sindikata u Francuskoj.
25. 3. - Konferencija srpskih notabiliteta u Budimpešti: odbačen Bečkerečki program slobodoumne stranke iz '69, prihvataju Nagodbu iz '67; osnovana Stranka notabiliteta (Nika Maksimović, Svetislav Kasapinović i dr.).
28. 3. - U Berlinu osnovano privatno Društvo za nemačku kolonizaciju, od jeseni deluje u današnjoj Tanzaniji.

April/TravanjUredi

4. 4. - Ugovor iz Valparaísa između Čilea i Bolivije okončava Pacifički rat, ozvaničen bolivijski gubitak izlaza na more i rudnika nitrata.
13. 4. - Kikindska konferencija - skupština srpskih birača: dolazi do podele zbog usvajanja novog programa Miletićeve stranke koja menja ime u Srpska narodna stranka (obrisano "slobodoumna"). Stranka će se nakon ovoga podeliti na radikale (Jaša Tomić, novine "Zastava") i liberale (Mihailo Polit-Desančić).
14. 4. - Umro crnogorski mitropolit Visarion Ljubiša.
april - U Rusiji zabranjen književni magazin Otečestvenjije zapiski.
20. 4. - Papina enciklika Humanum genus osuđuje masoneriju odn. filozofski naturalizam, narodni suverenitet i separaciju države i crkve.
21. 4. - Američki biznismen Minor Cooper Keith sklopio ugovor sa kostarikanskom vladom: spojiće prugom prestonicu San José sa atlantskom lukom Limón u zamenu za 3.200 kv.km zemlje (5% teritorije) i 99-godišnje upravljanje prugom (završena 1890); Keith već gaji banane, 1899. će biti suosnivač United Fruit Company.
24. 4. - Početak Njemačkog kolonijalnog carstva: Vlada odlučuje staviti pod zaštitu njemačke trgovačke interese u zaljeva Angra Pequena, kasniji Lüderitz, Namibija (zastava istaknuta 7. 8.). Bizmark se ranije protivio kolonijalizmu, dajući prednost evropskim poslovima.
28. 4. (16. 4. po j.k.) - Austrougarski nadvojvoda Rudolf i nadvojvotkinja Stéphanie u kratkoj poseti Beogradu.^[1]

Maj/SvibanjUredi

8. 5. - U zatočeništvu u Taifu ubijen bivši veliki vezir Mithat-paša.
11. 5. - Tjencinski sporazum predviđa povlačenje kineske vojske iz Tonkina u zamenu za sveobuhvatni ugovor sa Francuskom.
15. 5. - Grupa nezavisnih umetnika izlaže u Parizu, u julu osnivaju Društvo nezavisnih umetnika.
maj - Sprečen skup nove (provladine) Srpske narodne stranke u Uljmi, intervenisala žandarmerija i vojska, krvoproliće.
16. 5. - Angelo Moriondo patentirao espresso mašinu.

Jun/Juni/LipanjUredi

Edison Machine Works, prvo Teslino radno mesto u Americi

3. 6. (22. 5. po j.k.) - Bugari zauzeli bregovsku karaulu na (bivšem) delu srpske teritorije na desnoj obali Timoka^[2].
3. 6. - Etiopsko-britanski ugovor, car Johanes IV dobija neke ustupke jer Britanci imaju probleme u Sudanu.
5. 6. - Građanski rat među Zuluima: Dinuzulu kaCetshwayo, Cetshwayov naslednik, uz pomoć Bura porazio Zibhebhu kaMaphithaa.
6. 6. - Nikola Tesla stiže u Njujork gde se zapošljava u Edison Machine Works.

Francuska Indokina

6. 6. - Ugovor iz Huếa: francuski protektorat nad Tonkinom i Annamom (do 1949. s pauzom u vreme Drugog svetskog rata; Kočinkinu na krajnjem jugu imaju od 1862).
8. 6. - Na prijedlog Mihovila Pavlinovića, Dalmatinski sabor donio odluku da se sa strankama razgovara na hrvatskom jeziku i da se nitkog ne smije primiti u državnu službu ako uz talijanski jezik ne dokaže i poznavanje hrvatskoga jezika.^[3]
9. 6. - Srbija prekinula diplomatske odnose sa Bugarskom, nakon što ova nije pristala na ultimatum za povlačenje sa bregovskog imanja i da ukloni srpske emigrante sa granice.
13. 6. - Statut o osnivanju parohijskih škola u Rusiji, pod jurizdikcijom Svetog sinoda - do 1903. broj škola će se uvećati sa 5.517 na 44.421^[4].
13 - 19. 6. - Izbori za Ugarski sabor, uobičajena pobeda vladinih liberala (izabrano 8 Srba, tri čista vladinovca, samo jedan pravi narodnjak, Miša Dimitrijević u Titelu).
16. 6. - Prvi školski rat u Belgiji se okončava: klerikalac Jules Malou postaje premijer i poništava sekularizaciju obrazovanja.
16. 6. - Na njujorškom Coney Island otvorena Switchback Railway, prvi tobogan (vlak smrti, roller coaster).
17. 6. - Francuski protektorat u Kambodži: pokušaj zbacivanja kralja Norodoma, pojačan protektorat.
23. 6. (11. 6. po j.k.) - Novi ili izmenjeni zakoni u Srbiji, kao posledice Timočke bune: umanjena sloboda štampe, otežano osnivanje stranaka i držanje zborova, sužena samouprava opština, predviđeno je njihovo uvećanje (najmanje 500 poreskih glava), umesto "sejmena" uvedena žandarmerija kao redovan kadar.
23. 6. - Uveden parlamentarizam u Norveškoj (tada u uniji sa Švedskom).
23. 6. - Francuzi tvrde da su ih Kinezi sačekali u zasedi kod Bắc Lệa na severu Vijetnama - gnev u Parizu vodi ka ratnoj opciji.
26. 6. - Reformisan poreski sistem u Srbiji; uveden monopol na trgovinu duvanom.

Jul/Juli/SrpanjUredi

2. 7. - Osnovana Narodna banka Srbije, pod imenom Privilegovana narodna banka Kraljevine Srbije; prvi guverner Aleksa Spasić.
5 i 14. 7. - Uspostavljeni nemački protektorati u Togolandu i Kamerunu (prvi guverner Gustav Nachtigal).
6. 7. - U Nemačkoj donesen zakon o nezgodama na radu.
11. 7. - Liberal Petko Karavelov po drugi put na čelu bugarske vlade (do 1886).
14. 7. - Britanski Somaliland: Britanci se instalirali u Berberi (kolonija traje 1884-1940. i 1941-60).
20. 7. - Pobuna naroda Massingire u portugalskom Mozambiku^[5].
27. 7. - U Francuskoj ozakonjen razvod, ukinut u vreme Restauracije 1816.

Avgust/August/KolovozUredi

Železnička stanica u Beogradu

1. 8. - Francuski funkcioner Léonce Lagarde preuzima položaj guvernera Teritorije Obock - kasnije sklapa ugovore sa lokalnim poglavarima, iz čega nastaje Francuska Somalska Obala (od 1977. Džibuti).
3. 8. - Završen je železnički most u Beogradu na reci Savi, a narednog meseca puštena je u saobraćaj pruga Zemun-Beograd. Most je razaran u oba svetska rata i potom obnavljan.
5. 8. - Počeli radovi na pijedestalu za Kip slobode.
5. 8. - Buri osnovali Nieuwe Republiek na zemlji koju im je dao Dinuzulu kaCetshwayo (traje do 1888).
5. 8. - Keelunška kampanja: Francuzi se iskrcavaju na severu kineskog Tajvana, ali se već sutradan moraju povući.
7. 8. - Istaknuta njemačka zastava u zaljevu Angra Pequena, kasniji Lüderitz, čime nastaje Njemačka Jugozapadna Afrika (do 1915).
12. 8. - Mitrofan Ban imenovan za crnogorskog mitropolita (do 1920).
avgust - Počinje Građanski rat u Kolumbiji (1884-85), koji će dovesti do transformacije Sjedinjenih Kolumbijskih Država u centralizovaniju Republiku Kolumbiju 1886.
23 - 26. 8. - Bitka kod Fuzhoua je početak Kinesko-francuskog rata, francuski Dalekoistočni eskadron uništio kinesku Fukiensku flotu.
28. 8. - Hrvatski Sabor prihvatio zakonsku osnovu uređenja srpske crkveno-školske autonomije i upotrebe ćirilice, ali Kuen odlaže potvrdu do '87.
30. 8. -
- Završio se mandat Jovanu Radanoviću a počeo Stevanu Peci Popoviću kao gradonačelniku Novog Sada
- Nakon četiri godine gradnje, svečano je otvorena zgrada Beogradske železničke stanice.

Septembar/RujanUredi

3. 9. - Bogati filantrop Gregorio Pacheco je novi predsednik Bolivije (do 1884), ulazi u savez sa konzervativcima koji ostaju na vlasti do 1899.
4. 9. (23. 8. po j.k.) - Novi univerzitetski statut u Rusiji, ukinuta autonomija univerziteta, zabranjena studentska udruženja.
5. 9. - Iz manastira Ždrebaonika u Bjelopavlićima, u manastir Kosijerevo prenesene mošti Sv. Arsenija, drugog srpskog arhiepiskopa i učenika Sv. Save^[6].
10. 9. - Pušten je u promet konjski tramvaj u Osijeku.
15. 9. (3. 9. po j.k.) - Iz Beograda je krenuo prvi putnički voz na pruzi Beograd-Niš, prvoj u Srbiji, započetoj 21. juna 1881. Ispraćaju voza, iskićenog cvećem i srpskim trobojkama, pored velikog broja građana, prisustvovali su ugledni gosti iz Beča, Budimpešte i Pariza. Voz je krenuo u 8:30, a u Niš je stigao u 18:23. Istovremeno otvorena austrougarska pruga Subotica-Zemun-Beograd.
15. 9. - Karl Koller prezentirao kokain kao lokalni anestetik u operacijama oka.
septembar - Bitka na "Bojnoj planini" u Queenslandu, preko 200 Aboridžina Kalkadoona ubijeno iz odmazde za ranija ubistva naseljenika.
15 - 17. 9. - Sastanak tri cara, ruskog, nemačkog i austrougarskog, u Skjernjevicama, u ruskoj Poljskoj.
16 - 19. 9. - Izbori za hrvatski sabor, pobjeda Narodne stranke; među novoizabranima je i Josip Frank kao samostalni zastupnik.
29. 9. - Spajanjem dve ranije partije, u Ugarskoj osnovana Partija nezavisnosti i '48.

Oktobar/ListopadUredi

Grinički meridijan

1. 10. - Keelunška kampanja: Francuzi uspevaju zauzeti tvrđavu Keelung, ali se zatim nalaze pod opsadom do aprila.
4. 10. - Srpska vlada dogovorila inostrani zajam od nominalnih 40 miliona dinara za isplatu zaostalih dugova; strane banke kontrolišu prodaju taksenih marki (zalog za vraćanje duga).
7. 10. - Gustavo Bianchi i još dvojica italijanskih istraživača ubijeni u Afarskoj depresiji.
8. 10. - Bitka kod Tamsuija: Kinezi porazili Francuze koji su se iskrcali na severu Tajvana.
13. 10. - Konferencija o međunarodnom meridijanu u Washingtonu, DC - određeno da početni meridijan prolazi kroz Griničku opservatoriju (→ Grinički meridijan, Univerzalno vrijeme).
16. 10. - Srpski samostalci pokrenuli "Srbobran" u Zagrebu (opoziciono prema Kuenovoj vladi).

Mitraljez Maksim

oktobar - U Srbiji izašao radikalski list "Odjek".
oktobar - Ugarska vlada zabranila uvoz svinja iz Srbije - razočaranje u austrofilsku politiku.
oktobar - Članovi Srpske samostalnog kluba u Hrvatskom saboru će istovremeno biti i članovi provladinog Kluba Narodne stranke.
oktobar - Hiram Maxim predstavio prototip mitraljeza kasnije prozvanog "Maksim".
18. 10. - Nakon smrti Muteese I, novi kralj Bugande je Mwanga II, proganjaće misionare i hrišćane.
23. 10. - Na Borneu dolazi do Mandorske pobune Kineza i Dajaka protiv holandske vlasti, što vodi nestanku kineske Republike Lanfang.
28. 10. - Izbori u Nemačkoj: katolički Centar ostaje najveća partija, socijaldemokrati udvostručili broj mesta, uprkos Bizmarkovim naporima da ih oslabi.
31. 10. - Chichibuski incident: velika seoska buna u Japanu, ugušena desetak dana kasnije.

Novembar/StudeniUredi

Berlinska konferencija

2. 11. - Temišvar postaje prvi evropski grad s električnom uličnom rasvjetom.
3. 11. - Nemačka Nova Gvineja: pod okriljem Nemačke novogvinejske kompanije istaknuta nemačka zastava na Novoj Gvineji (Zemlja Kajzera Vilhelma, severoistočni deo ostrva) i Bizmarkovom arhipelagu.
4. 11. - Njujorški guverner Grover Cleveland izabran s malom razlikom za predsjednika SAD kao prvi demokrat nakon građanskog rata (odn. od 1856).
6. 11. - Teritorija Papua (jugoistočni deo Nove Gvineje) postaje britanski protektorat, uz finansijsku pomoć australskih kolonija.
6 - 12. 11. - Katovička konferencija grupa Hovevei Zion iz raznih zemalja: podrška jevrejskim naseljima u Palestini.
8. 11. - Budući patrijarh srpski Dimitrije izabran za episkopa niškog.
9. 11. - U Zagrebu otvorena Strossmayerova galerija starih majstora.
15. 11. - Počinje Berlinska konferencija (nazvana i Kongoanska ili Zapadnoafrička konferencija) o regulisanju evropske kolonizacije i trgovine u Africi - traje do februara, smatra se formalizacijom Utrke za Afriku (→ Novi imperijalizam).
17. 11. - Osnovano prvo Velosipedsko (biciklističko) društvo u Beogradu.
19. 11. - Bitka kod Yu Oca: Francuzi porazili Armiju crne zastave na severu Vijetnama.
24. 11. - Opsada Tuyên Quanga: Kinezi započinju neuspešnu opsadu grada u severnom Vijetnamu (do marta).
25. 11. - Prvi tečaj engleskog na Velikoj školi u Beogradu.

Decembar/ProsinacUredi

Porfirio Díaz, predsednik Meksika do 1911.

1. 12. - Porfirio Díaz po treći put predsednik Meksika: period Porfiriato označen stabilnošću i modernizacijom ali i represijom i siromašenjem seljaštva - biće zbačen u revoluciji 1911.
1. 12. - U Nemačkom Rajhu stupa na snagu zakon o zdravstvenom osiguranju.
1. 12. - Otvoren prvi Salon nezavisnih umetnika u Parizu, Georges Seurat izložio "Kupače kod Asnièresa".
2. 12. - U današnjoj Tanzaniji umro Mirambo, poglavica Njamvezija.
4. 12. - Carl Peters sklopio ugovor sa poglavicom regiona Uzagara - prethodnica Nemačke Istočne Afrike.
4. 12. - Gapsinski puč: projapanski oficiri u Koreji izvode udar koji kineski garnizon suzbija.

Završavanje Washingtonovog spomenika

6. 12. - Washingtonov spomenik završen postavljanjem aluminijumskog vrha, trenutno najvećeg izlivenog komada aluminijuma na svetu, koji sada ima vrednost sličnu srebru. Spomenik je sa 169 m najviša građevina na svetu do podizanja Ajfelove kule 1889.
6. 12. - Tzv. Treći reformski akt proširuje pravo glasa u UK na 60% muškaraca (u Engleskoj i Velsu 2/3, u Irskoj 1/2).
10. 12. - U UK i Kanadi objavljen Twainov roman Adventures of Huckleberry Finn.

Kroz godinuUredi

Prvo električno osvetljenje u Srbiji proradilo u pogonu Vojno-tehničkog zavoda u Kragujevcu.
U okviru Pamučne industrije u Dugoj Resi napravljena i mala hidroelektrana.
Prvi hotel na Jadranu je "Kvarner" u Opatiji.
Modra špilja na Biševu otvorena za javnost nakon što je miniranjem otvoren ulaz.
Ponovo otvoren Papinski hrvatski zavod svetog Jeronima (pod imenom Collegium Hieronymium pro chroatia gente).
Osniva se prva moderna solana u Tuzli.
Austrougarska vlada osnovala pravoslavnu bogosloviju u Reljevu kod Sarajeva^[7].
Stevan Stojanović Mokranjac nastavlja svoje studije u Rimu koje je privremeno prekinuo godinu dana ranije.
Episkop Nikodim Milaš izdaje jedno od svojih važnijih dela Krmčija Savinska.
Panika 1884. u SAD (deo Depresije 1882-85).
Britanci uspostavili Protektorat Naftnih reka u delti Nigera.
U Francuskoj je osnovano Centralno društvo za poboljšanje rasa pasa.
Nauka i tehnika
- George Eastman patentirao film u rolni.
- Lewis Waterman patentirao naliv-pero.
- Jacobus Henricus van 't Hoff objavio "Studije hemijske dinamike".
- Svante Arenijus opisao u doktorskoj disertaciji na Univerzitetu u Upsali mehanizam kretanja čestica prema katodi ili anodi.
- Ludwig Boltzmann reformulirao Stefan-Bolcmanov zakon.
- Engelsova knjiga "Poreklo porodice, privatne imovine i države".

RođenjaUredi

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1884.

Januar/Siječanj – Mart/OžujakUredi

12. 1. - Texas Guinan, glumica, preduzetnica († 1933)
13. 1. - Sophie Tucker, glumica, komičarka, pevačica († 1966)
23. 1. - George McManus, crtač stripa († 1954)
28. 1. - Auguste Piccard, fizičar, pronalazač, istraživač († 1962)
28. 1. - Jean Piccard, hemičar, inženjer, balonista († 1963)
31. 1. - Theodor Heuss, prvi predsednik SR Nemačke († 1963)

1. 2. - Jevgenij Zamjatin, književnik († 1937)
4. 2. - Veljko Petrović, srpski književnik († 1967)
6. 2. - Stjepan Bojničić, hrvatski glumac († 1927)
12. 2. - Max Beckmann, umetnik († 1950)
12. 2. - Marie Vassilieff, slikarica († 1957)
23. 2. - Casimir Funk, proučavalac vitamina († 1967)

13. 3. - Đuro Basariček, hrvatski političar († 1928.)

April/Travanj – Jun/LipanjUredi

4. 4. - Isoroku Yamamoto, japanski admiral († 1943)
7. 4. - Bronisław Malinowski, antropolog († 1942)

1. 5. - Irinej Ćirić, episkop bački († 1955)
8. 5. - Harry Truman, predsednik SAD († 1972)
14. 5. - Claude Dornier, nemački proizvođač aviona († 1969)
20. 5. - Leon Schlesinger, filmski producent († 1949)
27. 5. - Max Brod, pisac († 1968)
28. 5. - Edvard Beneš, predsednik Čehoslovačke († 1948)

13. 6. - Anton Drexler, nemački političar († 1942)
14. 6. - Mihajlo Petrović, srpski pilot († 1913)
16. 6. - Milutin Uskoković, srpski pisac († 1915)
18. 6. - Édouard Daladier, premijer Francuske († 1970)
21. 6. - Claude Auchinleck, britanski feldmaršal († 1981)
30. 6. - Franz Halder, nemački general († 1972)

Jul/Srpanj – Septembar/RujanUredi

7. 7. - Lion Feuchtwanger, književnik († 1958)
12. 7. - Amedeo Modigliani, talijanski slikar židovskog podrijekla († 1920.)
19. 7. - Sava Gornjokarlovački, episkop SPC, sveštenomučenik († 1941)
21. 7. - Ivan Đaja, srpski biolog i fiziolog († 1957)
23. 7. - Emil Jannings, glumac († 1950)

13. 8. - Stjepan Ivšić, jezikoslovac († 1962)
27. 8. - Vincent Auriol, predsednik Francuske († 1966)

6. 9. - Sekula Drljević, crnogorski političar († 1945)
23. 9. - Borivoje Mirković, general JV († 1969)
24. 9. - Vojislav Jovanović - Marambo, diplomata, književnik († 1968)
24. 9. - Hugo Schmeisser, projektant oružja († 1953)
24. 9. - İsmet İnönü, turski general i predsednik († 1973)

Oktobar/Listopad – Decembar/ProsinacUredi

8. 10. - Walther von Reichenau, nemački feldmaršal († 1942)
11. 10. - Eleanor Roosevelt, Prva dama SAD († 1962)
27. 10. - Miloje Milojević, srpski kompozitor († 1946)

4. 11. - Jelena Karađorđević, najstarije dete Petra Karađorđevića († 1962)
4. 11. - Harry Ferguson, inženjer, izumitelj († 1960)
8. 11. - Hermann Rorschach, psihijatar († 1922)
nov. - Miloš Moskovljević, lingvista, filolog, političar († 1968)
22. 11. - Jovan Hadži, biolog, akademik († 1972)
23. 11. - Smail-aga Ćemalović, mostarski gradonačelnik († 1945)

3. 12. - Rajendra Prasad, prvi predsednik Indije († 1963)
20. 12. - Eduard Miloslavić, hrvatski patolog († 1953)
25. 12. - Dušan Popović, novinar, publicista, prevodilac, političar († 1918)
25. 12. - Evelyn Nesbit, glumica, model († 1967)
30. 12. - Hideki Tōjō, japanski general i premijer († 1948)

SmrtiUredi

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1884.

Januar/Siječanj – Jun/LipanjUredi

6. 1. - Gregor Mendel, začetnik klasične genetike (* 1822)
14. 1. - Philippe Suchard, proizvođač čokolade (* 1797)

8. 2. - Cetshwayo kaMpande, bivši kralj Zulua (* ca. 1826)
17. 2. - Sidonija Erdödy Rubido, operna pjevačica, sopran (* 1819)
17. 2. - Heinrich Berghaus, kartograf (* 1797)

19. 3. - Nestor Popović, episkop niški (* 1833)
28. 3. - Prince Leopold, Duke of Albany, najmlađi sin kraljice Viktorije (* 1853)

6. 4. - Emanuel Geibel, njemački književnik (* 1815)
14. 4. - Visarion Ljubiša, crnogorski mitropolit (* 1823)
22. 4. - Marie Taglioni, balerina (* 1804)
23. 4. - Andrija Vuković, inženjer, arhitekta (* 1812)

2. 5. - Mihail Rajevski, ruski sveštenik, naučnik (* 1811)
4. 5. - Marija Ana Savojska, udovica cara Ferdinanda I (* 1803)
12. 5. - Bedřich Smetana, češki skladatelj (* 1824.)
13. 5. - Cyrus McCormick, projektant mehaničke žetelice (* 1809)
16. 5. - Ignac Kristijanović, kajkavski književnik (* 1796)

13. 6. - Jan Arnošt Smoler, lužičkosrpski filolog (* 1816)
19. 6. - Johann Gustav Droysen, historičar (* 1808)
21. 6. - Alexander van Oranje-Nassau, holandski prestolonaslednik (* 1851)
26. 6. - Jacques-Joseph Moreau, psihijatar, istraživač droga (* 1804)

Jul/Srpanj – Decembar/ProsinacUredi

1. 7. - Allan Pinkerton, američki detektiv (* 1819)
10. 7. - Karl Richard Lepsius, egiptolog (* 1810)
10. 7. - Paul Morphy, šahista (* 1837)

8. 8. - Miroslav Tirš, filozof, osnivač Sokolskog pokreta (* 1832)
14. 8. - Đorđe Karađorđević, zet Miše Anastasijevića (* 1827)

10. 9. - George Bentham, botaničar (* 1800)

12. 10. - Emerih Lindenmajer, lekar u Srbiji (* 1806)
17. 10. - Dimitrije Matić, filozof, političar (* 1821)
31. 10. - Marie Bashkirtseff, slikarica (* 1858)

11. 11. - Alfred Brehm, zoolog (* 1829)
25. 11. - Hermann Kolbe, hemičar (* 1818)

24. 12. - Jovan Mašin, lekar u Srbiji, svekar Drage Lunjevica (* 1820)

Kroz godinuUredi

Đorđe Brkić, geolog (* 1832)

ReferenceUredi

↑ "Srpske novine", 19. april 1884
↑ Ćorović, Vladimir Srpsko-bugarski rat i njegove posledice. rastko.rs
↑ Pavao Jerolimov: Na današnji dan. Arhivirano 2014-10-19 na Wayback Machine-u, Zadarski list, 8. lipnja
↑ Walter Moss (1 October 2004). A History of Russia Volume 2: Since 1855. Anthem Press. str. 161–. ISBN 978-0-85728-739-7.
↑ Allen F. Isaacman; Barbara Isaacman (1976). The Tradition of Resistance in Mozambique: The Zambesi Valley, 1850-1921. University of California Press. str. 132–. ISBN 978-0-520-03065-7.
↑ Stamatović, mr Aleksandar. Mitropolija Crnogorsko - primorska od 1851. do 1991. godine. rastko.rs
↑ Ćorović, Vladimir. Bosna i Hercegovina - Društveni odnošaji. rastko.rs

V. takođerUredi

Bejzbol 1884

[1] "Srpske novine", 19. april 1884

[vcsbrinp-2] Ćorović, Vladimir Srpsko-bugarski rat i njegove posledice. rastko.rs

[Jerolimov-3] Pavao Jerolimov: Na današnji dan. Arhivirano 2014-10-19 na Wayback Machine-u, Zadarski list, 8. lipnja

[Moss2004-4] Walter Moss (1 October 2004). A History of Russia Volume 2: Since 1855. Anthem Press. str. 161–. ISBN 978-0-85728-739-7.

[IsaacmanIsaacman1976-5] Allen F. Isaacman; Barbara Isaacman (1976). The Tradition of Resistance in Mozambique: The Zambesi Valley, 1850-1921. University of California Press. str. 132–. ISBN 978-0-520-03065-7.

[asmcp1851-1991-6] Stamatović, mr Aleksandar. Mitropolija Crnogorsko - primorska od 1851. do 1991. godine. rastko.rs

[vcbihdo-7] Ćorović, Vladimir. Bosna i Hercegovina - Društveni odnošaji. rastko.rs

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]