Bikram Sambat
Bikram Sambat (takođe i Bikram Samwat, Devnagari pismom: बिक्रम संवत, skraćeno "B.S.") je kalendar koji je ustanovio indijski car Vikramaditya. Naziv potiče od carevog imena i od sanskritske reči Samvat koja označava "kalendarsku eru" ili "kalendar". U Nepalu je ovo zvanični kalendar, koristi se uz gregorijanski kalendar i Nepal Sambat, autohtoni nepalski kalendar, koji je u upotrebi bio pre Bikram Samvata (do ere Chandra Shamsher).
Bikram Samvat je solarni kalendar koji počiva na staroj hindu tradiciji (videti i Hindu kalendar i Vedsko računanje vremena).
Godina B.S. počinje prvim danom meseca Baisakh, koji je obično 13. ili 14. aprila/travnja. Kalendar po broju godine žuri 56,7 godina (tj. 56 godina, 8 meseci i 17 dana) u odnosu na gregorijanski, što znači da aprilom/travnjem počinje [(godina naše ere)+57]. godina B.S. - npr. 2081 godina B.S. počinje u aprilu 2024. naše ere i završava se u aprilu 2025. n.e. Ako je gregorijanski datum pre aprila, dodaje se 56. Obrnuto, godinama B.S. treba oduzeti 57 u većem delu B.S. godine (april-decembar), odn. 56 u zadnjih oko 3,5 meseca.
Meseci
urediBr. | Ime | Nepali [1] Arhivirano 2009-05-22 na Wayback Machine-u | Traje dana | Gregorijanski |
---|---|---|---|---|
1 | Baishākh | बैशाख | 30 / 31 | april/maj |
2 | Jeṭha | जेठ | 31 / 32 | maj/jun |
3 | Asār | असार | 31 / 32 | jun/jul |
4 | Sāun | साउन | 31 / 32 | jul/avgust |
5 | Bhadau | भदौ | 31 / 32 | avgust/septembar |
6 | Asoj | असोज | 30 / 31 | septembar/oktobar |
7 | Kāttik | कात्तिक | 29 / 30 | oktobar/novembar |
8 | Mangsir | मंसिर | 29 / 30 | novembar/decembar |
9 | Push | पुष | 29 / 30 | decembar/januar |
10 | Magh | माघ | 29 / 30 | januar/februar |
11 | Phāgun | फागुन | 29 / 30 | februar/mart |
12 | Chait | चैत | 30 / 31 | mart/april |
Poreklo
urediKalendar je nazvan po kralju Vikramaditji iz Ujjain-a. Nakon uspona Rana oligarha u Nepalu, Bikram Sambat je ušao u nezvaničnu upotrebu zajedno sa zvaničnim Shaka Sambat-om, što je trajalo duže vreme. Šaka Sambat je prekinut u njegovoj 1823. godini i od tada se Bikram Samwat zvanično koristi, od svoje 1958. godine (1901/02. naše ere). Kalendar se dosta koristi u zapadnoj Indiji, gde se zove Vikram Samvat.
Kultura
urediNova godina po Bikram Sambatu je jedan od mnogih festivala u Nepalu, slavi se zabavama, porodičnim okupljanjima, razmenom lepih želja i učešćem u ritualima za prizivanje dobre sreće u sledećoj godini.
Taj dan je značajan i na mnogo širem području, jer se elementi B. S. kalendara uočavaju u severnoj Indiji i državi Zapadni Bengal. Kalendar je istovetan bengalskom kalendaru, koji se koristi u Bangladešu, nova godina se tamo slavi pod imenom Pôhela Boishakh i nacionalni je praznik. Među Hindu zajednicama slavi se početak proleća i kraj žetvene sezone.
U približno istom mesecu (Baishakh) je i budistički praznik Vesak, koji podseća na rođenje, prosvetljenje i smrt Gautame Bude] i obeležava se uglavnom na prvi pun Mesec u maju/svibnju. U tome se vide istorijske veze bengalskog, hindu i teravadskog budističkog kalendara.
Vanjske veze
uredi(na engleskom)