| Godina
|
Slika
|
Dobitnik
|
Država
|
Razlog
|
| 1901.
|
|
Jacobus Henricus van 't Hoff
|
 Nizozemska
|
"za otkriće zakona kemijske dinamike i osmotskog tlaka u otopinama"
|
| 1902.
|
|
Hermann Emil Fischer
|
 Njemačka
|
"za rad na sintezama šećera i purina"
|
| 1903.
|
|
Svante August Arrhenius
|
 Švedska
|
"za elektrolitnu teoriju disocijacije (vidjeti ion)"
|
| 1904.
|
|
Sir William Ramsay
|
 Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za otkriće inertnih plinova u zraku"
|
| 1905.
|
|
Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer
|
Njemačka
|
"za rad na organskim bojama i hidroaromatskim spojevima"
|
| 1906.
|
|
Henri Moissan
|
 Francuska
|
"za istraživanje i izoliranje elementa fluora i za električnu peć nazvanu po njemu (Moissanova električna peć)
|
| 1907.
|
|
Eduard Buchner
|
Njemačka
|
"za biokemijsko istraživanje i otkriće stanične slobodne fermantacije"
|
| 1908.
|
|
Sir Ernest Rutherford
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
 Novi Zeland
|
"za njegovo istraživanje na polju dezintegracije kemijskih elemenata i kemiju radioaktivnih supstanci"
|
| 1909.
|
|
Wilhelm Ostwald
|
Njemačka
|
"za njegov rad na katalizi i istraživanje kemijske ravnoteže i brzine kemijskih reakcija"
|
| 1910.
|
|
Otto Wallach
|
Njemačka
|
"za rad na polju alicikličkih spojeva"
|
| 1911.
|
|
Marie Sklodowska-Curie
|
 Poljska
Francuska
|
"zbog otkrića kemijskih elemenata radija i polonija te njezinog proučavanja radija"
|
| 1912.
|
|
François Auguste Victor Grignard
|
Francuska
|
"za otkriće Grignardovog reagenta"
|
|
Paul Sabatier
|
Francuska
|
"za njegovu metodu hidrogenacije organskih spojeva"
|
| 1913.
|
|
Alfred Werner
|
 Švicarska
|
"za rad na polju povezivanja atoma u molekule"
|
| 1914.
|
|
Theodore William Richards
|
 SAD
|
"za njegovo određivanje atomske mase velikog broja elemenata"
|
| 1915.
|
|
Richard Martin Willstätter
|
Njemačka
|
"za istraživanje biljnih pigmenata"
|
| 1916.
|
Nije dodijeljena
|
| 1917.
|
Nije dodijeljena
|
| 1918.
|
|
Fritz Haber
|
Njemačka
|
"za sintezu amonijaka"
|
| 1919.
|
Nije dodijeljena
|
| 1920.
|
|
Walther Hermann Nernst
|
 Njemačka
|
"za rad na području termodinamike"
|
| 1921.
|
|
Frederick Soddy
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za rad ne području kemije radioaktivnih supstanci i istraživanju izotopa"
|
| 1922.
|
|
Francis William Aston
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za otkriće izotopa kod velikog broja ne-radioaktivnih elemenata i za njegovo cjelobrojno pravilo
|
| 1923.
|
|
Fritz Pregl
|
 Austrija
|
"za izum metode mikoranalize organskih spojeva"
|
| 1924.
|
Nije dodijeljena
|
| 1925.
|
|
Richard Adolf Zsigmondy
|
Austrija
 Mađarska
|
"za njegovu demonstraciju heterogene prirode koloidnih otopina i korištenih metoda"
|
| 1926.
|
|
Theodor H. E. Svedberg
|
Švedska
|
"za rad disperznim sustavima"
|
| 1927.
|
|
Heinrich Otto Wieland
|
Njemačka
|
"za njegovo istraživanje žučnih kiselina i s njima povezanih tvari"
|
| 1928.
|
|
Adolf Otto Reinhold Windaus
|
Njemačka
|
"za proučavanje sterola i njihove veze s vitaminima"
|
| 1929.
|
|
Arthur Harden
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za istraživanje fermetacije šećera i enzima fermentacije"
|
|
Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin
|
Njemačka
Švedska
|
| 1930.
|
|
Hans Fischer
|
Njemačka
|
"za njegovo istraživanje hemina i klorofila"
|
| 1931.
|
|
Carl Bosch
|
Njemačka
|
"za njihov doprinos kemijskim visokotlačnim metodama"
|
|
Friedrich Bergius
|
Njemačka
|
| 1932.
|
|
Irving Langmuir
|
SAD
|
"za rad u površinskoj kemiji"
|
| 1933.
|
Nije dodijeljena
|
| 1934.
|
|
Harold Clayton Urey
|
SAD
|
"za otkriće teškog vodika"
|
| 1935.
|
|
Frédéric Joliot
|
Francuska
|
"za sintezu novih radioaktivnih elemenata"
|
|
|
Irène Joliot-Curie
|
Francuska
|
| 1936.
|
|
Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye
|
Nizozemska
SAD
|
"za rad na molekularnoj strukturi kroz istraživanje dipolnih momenata i difrakciju X-zraka i elektrona u plinovima"
|
| 1937.
|
|
Walter Norman Haworth
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za rad na ugljikovodicima i vitaminu C"
|
|
|
Paul Karrer
|
Švicarska
|
"za rad na karotenoidima, flavinima i vitaminima A i B2"
|
| 1938.
|
|
Richard Kuhn
|
Austrija
 Njemačka
|
"za rad na karotenoidima i vitaminima"
|
| 1939.
|
|
Adolf Friedrich Johann Butenandt
|
Njemačka
|
"za rad sa seksualnim hormonima"
|
|
Lavoslav (Leopold) Ružička
|
Švicarska
|
"za rad na polimetilenima i višim tarpenima"
|
| 1940.
|
Nije dodijeljena
|
| 1941.
|
Nije dodijeljena
|
| 1942.
|
Nije dodijeljena
|
| 1943.
|
|
George de Hevesy
|
Mađarska
|
"za rad na upotrebi izotopa kao radioaktivnih pratitelja da bi se proučile kemijske reakcije"
|
| 1944.
|
|
Otto Hahn
|
Njemačka
|
"za otkriće nuklearne fisije teške atomske jezgre"
|
| 1945.
|
|
Artturi Ilmari Virtanen
|
 Finska
|
"za studiju u agrikulturi i prehrambenoj kemiji"
|
| 1946.
|
|
James Batcheller Sumner
|
SAD
|
"za otkriće da enzimi mogu biti kristalizirani"
|
|
|
John Howard Northrop
|
SAD
|
"za pripravu enzima i virusnih proteina u čistoj formi"
|
|
|
Wendell Meredith Stanley
|
SAD
|
| 1947.
|
|
Sir Robert Robinson
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za istraživanje biljnih produkata, posebice alkaloida"
|
| 1948.
|
|
Arne Wilhelm Kaurin Tiselius
|
Švedska
|
"za istraživanje elektroforeze i adsorpcijske analize"
|
| 1949.
|
|
William Francis Giauque
|
 Kanada
SAD
|
"za doprinose u području kemijske termodinamike"
|
| 1950.
|
|
Otto Paul Hermann Diels
|
Zapadna Njemačka
|
"za njihovo otkriće i razvoj sinteze diena - Diels - Alderova reakcija"
|
|
|
Kurt Alder
|
Zapadna Njemačka
|
| 1951.
|
|
Edwin Mattison McMillan
|
SAD
|
"za otkrića u kemiji transuranijskih elemenata"
|
|
Glenn Theodore Seaborg
|
SAD
|
| 1952.
|
|
Archer John Porter Martin
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njihovu intervenciju raspodjele kromatografije"
|
|
|
Richard Laurence Millington Synge
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 1953.
|
|
Hermann Staudinger
|
Zapadna Njemačka
|
"za otkriće u području makromolekularne kemije"
|
| 1954.
|
|
Linus Carl Pauling
|
SAD
|
"za proučavanje prirode kemijske veze"
|
| 1955.
|
|
Vincent du Vigneaud
|
SAD
|
"za rad na sumpornim spojevima, naročito prve sinteze polipeptida"
|
| 1956.
|
|
Sir Cyril Norman Hinshelwood
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za istraživanje mehanizma kemijskih reakcija"
|
|
|
Nikolaj Nikolajevič Semjonov
|
 Sovjetski Savez
|
| 1957.
|
|
Alexander Robertus Todd, barun Todd od Trumpingtona
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za rad na nukleotidima i koenzimima nukleotida"
|
| 1958.
|
|
Frederick Sanger
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za rad na strukturi proteina, posebice inzulina"
|
| 1959.
|
|
Jaroslav Heyrovský
|
 Čehoslovačka
|
"za otkriće i razvoj polarografičke metode analize"
|
| 1960.
|
|
Willard Frank Libby
|
SAD
|
"za metodu korištenja ugljika-14 za određivanje starosti"
|
| 1961.
|
|
Melvin Calvin
|
SAD
|
"za proučavanje asimilacije ugljik-dioksida u biljkama"
|
| 1962.
|
|
Max Ferdinand Perutz
|
Austrija
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njihove studije struktura globularnih proteina"
|
|
John Cowdery Kendrew
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 1963.
|
|
Karl Ziegler
|
Zapadna Njemačka
|
"za otkrića koja se odnose na visoke polimere"
|
|
|
Giulio Natta
|
 Italija
|
| 1964.
|
|
Dorothy Crowfoot Hodgkin
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njezine odrednice tehnika gama-zraka struktura važnih biokemijskih substanca"
|
| 1965.
|
|
Robert Burns Woodward
|
SAD
|
"za postignuće u organskoj sintezi"
|
| 1966.
|
|
Robert Sanderson Mulliken
|
SAD
|
"za rad u svezi kemijskih veza i elektronske strukture molekula"
|
| 1967.
|
|
Manfred Eigen
|
Zapadna Njemačka
|
"za studije o izrazito brzim kemijskim reakcijama"
|
|
|
Ronald George Wreyford Norrish
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
|
|
George Porter
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 1968.
|
|
Lars Onsager
|
 Norveška
SAD
|
"za otkriće obostranih relacija"
|
| 1969.
|
|
Derek Harold Richard Barton
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njihove doprinose razvoju koncepata uobličenja"
|
|
|
Odd Hassel
|
Norveška
|
| 1970.
|
|
Luis Federico Leloir
|
 Argentina
|
"za otkriće nukleotida šećera i njihovu ulogu u biosintezi ugljikovodika"
|
| 1971.
|
|
Gerhard Herzberg
|
Zapadna Njemačka
Kanada
|
"za doprinose o elektronskoj strukturi i geometriji molekula, naročito slobodnih radikala"
|
| 1972.
|
|
Christian Boehmer Anfinsen, Jr.
|
SAD
|
"za rad na ribonukleazi"
|
|
|
Stanford Moore
|
SAD
|
"za doprinos razumijevanju veze između kemijske strukture i katalitičke aktivnosti molekule ribonukleaze"
|
|
|
William Howard Stein
|
SAD
|
| 1973.
|
|
Ernst Otto Fischer
|
Zapadna Njemačka
|
"za rad na kemiji organometaličkih spojeva"
|
|
|
Geoffrey Wilkinson
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 1974.
|
|
Paul John Flory
|
SAD
|
"za temeljni rad, teoretski i eeksperimentalni, u fizikalnoj kemiji makromolekula"
|
| 1975.
|
|
John Warcup Cornforth
|
 Australija
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za rad na stereokemiji enzimsko-kataliziranih reakcija"
|
|
Vladimir Prelog
|
 Jugoslavija
Švicarska
|
"za proučavanje stereokemije organskih molekula i reakcija"
|
| 1976.
|
|
William Nunn Lipscomb, Jr.
|
SAD
|
"za proučavanje strukture borovodika"
|
| 1977.
|
|
Ilya Prigogine
|
 Belgija
|
"za doprinos neuravnoteženoj termodinamici"
|
| 1978.
|
|
Peter Dennis Mitchell
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za formulaciju kemiosmotske teorije"
|
| 1979.
|
|
Herbert Charles Brown
|
SAD
|
"za razvitak korištenja spojeva bora i fosfora kao reagensa u organskoj sintezi"
|
|
|
Georg Wittig
|
Zapadna Njemačka
|
| 1980.
|
|
Paul Berg
|
SAD
|
"za temeljne studije u biokemiji nukleinskih kiselina, naročito promatrajući rekombinaciju DNK"
|
|
Walter Gilbert
|
SAD
|
"za doprinose u svezi određivanja DNK sekvenci u nukleinskim kiselinama"
|
|
|
Frederick Sanger
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 1981.
|
|
Kenichi Fukui
|
 Japan
|
"za teorije u svezi tijeka kemijskih reakcija"
|
|
|
Roald Hoffmann
|
SAD
|
| 1982.
|
|
Aaron Klug
|
 Južnoafrička Republika
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njegov razvoj kristalografije elektronske mikroskopije"
|
| 1983.
|
|
Henry Taube
|
Kanada
SAD
|
"za rad na mehanizmima reakcija elektronskog transfera"
|
| 1984.
|
|
Robert Bruce Merrifield
|
SAD
|
"za njegov razvoj metodologije za kemijsku sintezu na čvrstom kalupu"
|
| 1985.
|
|
Herbert Aaron Hauptman
|
SAD
|
"za njihove postignuća u razvijanju kristalografije za određivanje kristalnih struktura"
|
|
|
Jerome Karle
|
SAD
|
| 1986.
|
|
Dudley Robert Herschbach
|
SAD
|
"za doprinose u svezi dinamika elementarih kemijskih procesa"
|
|
|
Yuan Tseh Lee
|
 Tajvan
SAD
|
|
|
John Charles Polanyi
|
Kanada
|
| 1987.
|
|
Donald James Cram
|
SAD
|
"za njhov razvoj i korištenje molekula sa strukturno-specifičnim interakcijama visoke selektivnosti"
|
|
Jean-Marie Lehn
|
Francuska
|
|
|
Charles John Pedersen
|
SAD
|
| 1988.
|
|
Johann Deisenhofer
|
Zapadna Njemačka
SAD
|
"za njihovu determinaciju tro-dimenzionalne strukture centra fotosinteske reakcije"
|
|
Robert Huber
|
Zapadna Njemačka
|
|
|
Hartmut Michel
|
Zapadna Njemačka
|
| 1989.
|
|
Sidney Altman
|
Kanada
SAD
|
"za otkriće katalitičkih značajki RNK"
|
|
Thomas Robert Cech
|
SAD
|
| 1990.
|
|
Elias James Corey
|
SAD
|
"za njegov razvoj teorije i metodologije organske sinteze"
|
| 1991.
|
|
Richard Robert Ernst
|
Švicarska
|
"za njegove doprinose razvoju visoke rezolucije nuklearno-magnetske rezonance (NMR) spektroskopije"
|
| 1992.
|
|
Rudolph Arthur Marcus
|
Kanada
SAD
|
"za njegove doprinose teoriji reakcija elektronskog transfera u kemijskim sistemima"
|
| 1993.
|
|
Kary Banks Mullis
|
SAD
|
"za doprinose razvoju metoda kemije bazirane na DNK"
|
|
|
Michael Smith
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
Kanada
|
| 1994.
|
|
George Andrew Olah
|
Mađarska
SAD
|
"za njegov doprinos karbokatonskoj kemiji"
|
| 1995.
|
|
Paul Jozef Crutzen
|
Nizozemska
|
"za njihov rad u atmosferskoj kemiji, u konkretnoj ozonskoj depleciji"
|
|
|
José Mario Molina-Pasquel Henríquez
|
 Meksiko
SAD
|
|
Frank Sherwood Rowland
|
SAD
|
| 1996.
|
|
Robert Floyd Curl, Jr.
|
SAD
|
"za njihovo istraživanje o fulerenima"
|
|
Sir Harold Walter Kroto
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
|
|
Richard Errett Smalley
|
SAD
|
| 1997.
|
|
Paul Delos Boyer
|
SAD
|
"za njihovu elucidaciju enzimskog mehanizma temeljne sinteze adenozin trifosfata (ATP-a)"
|
|
|
John Ernest Walker
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
|
Jens Christian Skou
|
 Danska
|
"za otkriće ionsko-transportnog enzima, Na+K+-ATPase"
|
| 1998.
|
|
Walter Kohn
|
SAD
|
"za negov razvoj teorije funkcionalne zbijenosti"
|
|
|
John Anthony Pople
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za njegovo istraživanje i razvoj računske metode u kvantnoj kemiji"
|
| 1999.
|
|
Ahmed Hassan Zewail
|
 Egipat
SAD
|
"za njegove studije tranzacije stanja kemijskih reakcija koristeći femtosekundarnu spektroskopiju"
|
| 2000.
|
|
Alan Jay Heeger
|
SAD
|
"za otkriće i razvoj vodljivih polimera"
|
|
|
Alan Graham MacDiarmid
|
Novi Zeland
SAD
|
|
|
Hideki Shirakawa
|
Japan
|
| 2001.
|
|
William Standish Knowles
|
SAD
|
"za njegov rad na kiralno kataliziranim hidriranim reakcijama"
|
|
Ryoji Noyori
|
Japan
|
|
|
Karl Barry Sharpless
|
SAD
|
"za rad na kiralno kataliziranim oksidacijskim reakcijama"
|
| 2002.
|
|
John Bennett Fenn
|
SAD
|
"za razvoj metoda za identifikaciju i strukturnu analizu bioloških makromolekula"
|
|
|
Koichi Tanaka
|
Japan
|
|
Kurt Wüthrich
|
Švicarska
|
| 2003.
|
|
Peter Agre
|
SAD
|
"za otkrića u svezi ionskih kanala u staničnim membranama"
|
|
Roderick MacKinnon
|
SAD
|
| 2004.
|
|
Aaron Ciechanover
|
 Izrael
|
"za otkriće of ubikvitinske proteinske degradacije"
|
|
Avram Hershko
|
Izrael
|
|
Irwin Rose
|
SAD
|
| 2005.
|
|
Yves Chauvin
|
Francuska
|
"za razvitak metode olefinske metateze u organskoj sintezi"
|
|
Robert Howard Grubbs
|
SAD
|
|
|
Richard Royce Schrock
|
SAD
|
| 2006.
|
|
Roger David Kornberg
|
SAD
|
"za proučavanje molekularne baze eukariotske transkripcije"
|
| 2007.
|
|
Gerhard Ertl
|
Njemačka
|
"za proučavanje kemijskih procesa na čvrstim površinama"
|
| 2008.
|
|
Osamu Shimomura
|
Japan
|
"za otkriće i razvoj zelenog fluorescentnog proteina (GFP)"
|
|
Martin Chalfie
|
SAD
|
|
Roger Yonchien Tsien
|
SAD
|
| 2009.
|
|
Venkatraman Ramakrishnan
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
"za proučavanje strukture i funkcije ribosoma"
|
|
|
Thomas Arthur Steitz
|
SAD
|
|
Ada E. Yonath
|
Izrael
|
| 2010.
|
|
Richard F. Heck
|
SAD
|
"„za međuspojne reakcije katalizirane paladijumom pri organskim sintezama“
|
|
Ei-ichi Negishi
|
Japan
|
|
Akira Suzuki
|
Japan
|
| 2011.
|
|
Dan Shechtman
|
Izrael
|
"za otkriće kvazi-kristala"
|
| 2012.
|
|
Brian Kobilka
|
SAD
|
" za otkriće funkcioniranja receptora vezanih na G-protein (GPCR)"
|
|
Robert Lefkowitz
|
SAD
|
| 2013.
|
|
Martin Karplus
|
Austrija/ SAD
|
"za razvoj računalnih modela složenih kemijskih procesa"
|
|
Michael Levitt
|
Izrael/ UK/ SAD
|
|
Arieh Warshel
|
Izrael/ SAD
|
| 2014.
|
|
Eric Betzig
|
SAD
|
"zbog poboljšanja rezolucije mikroskopa"
|
|
Stefan Hell
|
Njemačka
|
|
William E. Moerner
|
SAD
|
| 2015.
|
|
Tomas Lindahl
|
Švedska
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
»za mehaničke studije popravka DNA«[1]
|
|
Paul L. Modrich
|
SAD
|
|
Aziz Sancar
|
 Turska
SAD
|
| 2016.
|
|
Jean-Pierre Sauvage
|
Francuska
|
»za dizajniranje i sintezu molekularnih strojeva«[2]
|
|
J. Fraser Stoddart
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
SAD
|
|
Ben Feringa
|
Nizozemska
|
| 2017.
|
|
Jacques Dubochet
|
Švicarska
|
»za razvitak krioelektronske mikroskopije za određivanje strukture biomolekula u soluciji u visokoj rezoluciji«[3]
|
|
|
Joachim Frank
|
Njemačka
SAD
|
|
|
Richard Henderson
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 2018.
|
|
Frances Arnold
|
SAD
|
»za vođenu evoluciju enzima«[4]
|
|
|
George P. Smith
|
SAD
|
»za displej faga peptida i antitijela«[4]
|
|
Greg Winter
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
|
| 2019
|
|
John B. Goodenough
|
SAD
|
»za razvoj litijum-ionskih baterija«[5]
|
|
M. Stanley Whittingham
|
SAD
|
|
Akira Yoshino
|
Japan
|
| 2020
|
|
Emmanuelle Charpentier[6]
|
Francuska
|
»za razvile „molekularne makaze“ koje mogu da modifikuju ljudske gene«
|
|
Jennifer Doudna
|
SAD
|
| 2021
|
|
Benjamin List
|
Njemačka
|
»za razvoj preciznog novog alata za molekularnu konstrukciju: organokatalize«[6]
|
|
|
David MacMillan
|
Ujedinjeno Kraljevstvo
SAD
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
