22. 3.
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsr. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsr. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
22. mart/ožujak (22. 3.) je 81. dan godine po gregorijanskom kalendaru (82. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 284 dana.
DogađajiUredi
- 238. — Gordijan I i njegov sin Gordijan II proglašeni u Kartagini za careve protiv legitimnog cara Maksimina I Tračanina.
- 1312. — Papa Klement V ukinuo francuski monaški viteški red Templara, osnovan u Palestini 1118. radi zaštite poklonika Hristovog groba.
- 1622. — Indijanci ubili oko 350 belih naseljenika u Virdžiniji. To se smatra prvim indijanskim masakrom nad evropskim kolonistima u Severnoj Americi.
- 1794. — Kongres SAD usvojio zakon kojim se američkim brodovima zabranjuje prevoz crnih robova iz Afrike u Ameriku.
- 1848. — Pobunjena Venecija proglasila nezavisnost od Austrije.
- 1888. — William McGregor, direktor Aston Ville F.C. u Birminghamu, Engleska, utemeljio The Football League.
- 1895. — Pioniri filma braća Ogist i Luj Limijer demonstrirali su u Parizu prvi put pokretne slike, upotrebivši celuloidnu traku.
- 1904. — U londonskom listu "Dejli ilustrejtid Miror" objavljena, na naslovnoj stranici, prva novinska fotografija u boji.
- 1917. — SAD prve priznale privremenu vladu Aleksandra Kerenskog, uspostavljenu nakon Februarske revolucije kojom je svrgnuta monarhija u Rusiji.
- 1919. — Letom između Pariza i Brisela jednom u sedmici, uspostavljena je prva avionska međunarodna linija u svetu.
- 1945. — Egipat, Irak, Jordan, Liban i Sirija osnovali su u Kairu Arapsku ligu.
- 1979. — Irski teroristi ubili su u Hagu britanskog ambasadora u Holandiji Ričarda Sajksa.
- 1980. — Najviša indijska nagrada "Dragulj Indije", uručena je misionarki Majci Terezi.
- 1983. — Kandidat Laburističke partije Haim Hercog izabran je za predsednika Izraela.
- 1991. — Irak je oslobodio 1.150 Kuvajćana zarobljenih tokom Zalivskog rata i zatražio da se ubrza puštanje na slobodu 60.000 zarobljenih Iračana.
- 1992. — Na drugim višepartijskim izborima u Albaniji ubedljivo je pobedila Demokratska partija, čime je okončana vladavina komunista i njihovih naslednika.
- 1995. — Ruski astronaut Valerij Poljakov vratio se sa svemirske stanice Mir nakon 437 dana provedenih u svemiru, postavivši rekord za najduži svemirski let.
- 1996. — Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio trojicu bosanskih Muslimana i jednog bosanskog Hrvata za ubistva, torture i zlostavljanje Srba 1992. u logoru Čelebići kod Konjica. To su bile prve optužnice za zločine nad Srbima počinjene tokom Bosanskog rata.
- 2001. — SAD su donele odluku o proterivanju oko 50 ruskih diplomata pod sumnjom da su se bavili špijunažom. Rusija uzvratila proterivanjem četvorice američkih diplomata.
- 2002. — Vrhovni sud Velike Britanije uvažio je molbu žene, kvadraplegičara i dozvolio da se aparati koji je održavaju u životu isključe, čime je po prvi put u Engleskoj neka osoba dobila pravo da umre.
- 2004. — U raketnom napadu izraelske vojske ubijen je duhovni vođa i osnivač radikalnog palestinskog pokreta Hamas Šeik Ahmed Jasin, nakon što je izašao iz džamije u Gazi. U tom napadu poginulo je još sedam osoba.
- 2006. —.
- Jugozapadnu Srbiju pogodio zemljotres jačine 4,5 stepeni Rihterove skale.
- Poplave, klizišta i odroni ugrožavaju brojna naselja i puteve u Srbiji. Najteža je situacija na području Bogdanja. Na teritoriji opštine Trstenik proglašeno je stanje elementarne nepogode.
.
RođenjaUredi
- 1599. — Anthonis van Dyck, flamanski slikar († 1641.).
- 1797. — Wilhelm I, njemački car.
- 1817. — Braxton Bragg, američki vojskovođa i general.
- 1959. — Josip Vancaš, bosanskohercegovački arhitekt.
- 1868. — Robert Andrews Millikan, američki fizičar († 1953.).
- 1876. — Borisav Stanković, srpski pisac († 1927.).
- 1885. — Josip Račić, hrvatski slikar († 1908.).
- 1912. — Wilfrid Brambell, irski glumac.
- 1920. — Josip Manolić, hrvatski političar, bivši komunist, drugi predsjednik Vlade Republike Hrvatske.
- 1923. — Marcel Marceau, francuski pantomimičar.
- 1928. — Veljko Bulajić, hrvatski i crnogorski redatelj rođen u Crnoj Gori, poznat kao autor najspektakularnijih filmskih ostvarenja jugoslavenske kinematografije.
- 1930. — Stephen Sondheim, američki tekstopisac.
- 1931. — William Shatner, kanadski glumac, pisac i režiser.
- 1937. — Angelo Badalamenti, talijanski kompozitor muzike za TV.
- 1937. — Emerich Jenei, rumunjski nogometaš i nogometni trener.
- 1941. — Bruno Ganz, švicarski glumac.
- 1943. — George Benson, američki pjevač i jazz-gitarist.
- 1948. — Andrew Lloyd Webber, britanski kompozitor musicala.
- 1949. — Fanny Ardant, francuska glumica.
- 1950. — Goran Bregović, bosanskohercegovački kompozitor rock i etno-pop muzike.
- 1952. — Milan Štrljić, hrvatski glumac.
- 1960. — Hermann Weinbuch, nemački nordijski skijaš.
- 1962. — Vlado Čapljić, bivši bosanskohercegovački i srpski nogometaš i trener.
- 1964. — Mats Wilander, švedski tenisač.
- 1972. — Dax Griffin, američki glumac.
- 1975. — Marko Gvero, srpski pozorišni, televizijski i filmski glumac.
- 1976. — Reese Witherspoon, američka glumica.
- 1976. — Judson Laipply, američki plesač.
- 1980. — Nikola Janović, crnogorski vaterpolist.
- 1985. — Keira Knightley, britanska glumica.
- 1985. — Muhamed Al Anbar, fudbaler Saudijske Arabije.
.
SmrtiUredi
- 1687. — Jean-Baptiste Lully, italijansko-francuski kompozitor.
- 1832. — Johann Wolfgang von Goethe, njemački književnik i mislilac.
- 1955. — Ivan Šubašić, hrvatski odvjetnik i političar, ban Banovine Hrvatske (* 1892).
- 1994. — Walter Lantz, američki crtač animiranog filma i producent (* 1899.).
- 2001. — William Hanna, američki crtač crtanih filmova.
- 2004. — Slobodan "Boda" Kovačević, bosanskohercegovački gitarista.
- 2005. — Kenzo Tange, japanski arhitekta, dobitnik Prickerove nagrade 1987. godine.
.
Blagdani/PrazniciUredi
- Ujedinjene nacije ovaj dan obeležavaju kao.
- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar