22. 3.

22. mart/ožujak (22. 3.) je 81. dan godine po gregorijanskom kalendaru (82. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 284 dana.

Događaji

238. – Gordijan I i njegov sin Gordijan II proglašeni u Kartagini za careve protiv legitimnog cara Maksimina I Tračanina.
1312. – Papa Klement V ukinuo francuski monaški viteški red Templara, osnovan u Palestini 1118. radi zaštite poklonika Hristovog groba.
1622. – Indijanci ubili oko 350 belih naseljenika u Virdžiniji. To se smatra prvim indijanskim masakrom nad evropskim kolonistima u Severnoj Americi.
1794. – Kongres SAD usvojio zakon kojim se američkim brodovima zabranjuje prevoz crnih robova iz Afrike u Ameriku.
1848. – Pobunjena Venecija proglasila nezavisnost od Austrije.
1888. – William McGregor, direktor Aston Ville F.C. u Birminghamu, Engleska, utemeljio The Football League.
1895. – Pioniri filma braća Ogist i Luj Limijer demonstrirali su u Parizu prvi put pokretne slike, upotrebivši celuloidnu traku.
1904. – U londonskom listu "Dejli ilustrejtid Miror" objavljena, na naslovnoj stranici, prva novinska fotografija u boji.
1917. – SAD prve priznale privremenu vladu Aleksandra Kerenskog, uspostavljenu nakon Februarske revolucije kojom je svrgnuta monarhija u Rusiji.
1919. – Letom između Pariza i Brisela jednom u sedmici, uspostavljena je prva avionska međunarodna linija u svetu.
1945. – Egipat, Irak, Jordan, Liban i Sirija osnovali su u Kairu Arapsku ligu.
1979. – Irski teroristi ubili su u Hagu britanskog ambasadora u Holandiji Ričarda Sajksa.
1980. – Najviša indijska nagrada "Dragulj Indije", uručena je misionarki Majci Terezi.
1983. – Kandidat Laburističke partije Haim Hercog izabran je za predsednika Izraela.
1991. – Irak je oslobodio 1.150 Kuvajćana zarobljenih tokom Zalivskog rata i zatražio da se ubrza puštanje na slobodu 60.000 zarobljenih Iračana.
1992. – Na drugim višepartijskim izborima u Albaniji ubedljivo je pobedila Demokratska partija, čime je okončana vladavina komunista i njihovih naslednika.
1995. – Ruski astronaut Valerij Poljakov vratio se sa svemirske stanice Mir nakon 437 dana provedenih u svemiru, postavivši rekord za najduži svemirski let.
1996. – Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio trojicu bosanskih Muslimana i jednog bosanskog Hrvata za ubistva, torture i zlostavljanje Srba 1992. u logoru Čelebići kod Konjica. To su bile prve optužnice za zločine nad Srbima počinjene tokom Bosanskog rata.
2001. – SAD su donele odluku o proterivanju oko 50 ruskih diplomata pod sumnjom da su se bavili špijunažom. Rusija uzvratila proterivanjem četvorice američkih diplomata.
2002. – Vrhovni sud Velike Britanije uvažio je molbu žene, kvadraplegičara i dozvolio da se aparati koji je održavaju u životu isključe, čime je po prvi put u Engleskoj neka osoba dobila pravo da umre.
2004. – U raketnom napadu izraelske vojske ubijen je duhovni vođa i osnivač radikalnog palestinskog pokreta Hamas Šeik Ahmed Jasin, nakon što je izašao iz džamije u Gazi. U tom napadu poginulo je još sedam osoba.
2006. –.
- Jugozapadnu Srbiju pogodio zemljotres jačine 4,5 stepeni Rihterove skale.
- Poplave, klizišta i odroni ugrožavaju brojna naselja i puteve u Srbiji. Najteža je situacija na području Bogdanja. Na teritoriji opštine Trstenik proglašeno je stanje elementarne nepogode.

.

Rođenja

1599. – Anthonis van Dyck, flamanski slikar († 1641.).
1797. – Wilhelm I, njemački car.
1817. – Braxton Bragg, američki vojskovođa i general.
1913. – Sabiha Gökçen, turska pilotkinja i avijatičarka. († 2001.).
1959. – Josip Vancaš, bosanskohercegovački arhitekt.
1868. – Robert Andrews Millikan, američki fizičar († 1953.).
1876. – Borisav Stanković, srpski pisac († 1927.).
1885. – Josip Račić, hrvatski slikar († 1908.).
1912. – Wilfrid Brambell, irski glumac.
1920. – Josip Manolić, hrvatski političar, bivši komunist, drugi predsjednik Vlade Republike Hrvatske.
1923. – Marcel Marceau, francuski pantomimičar.
1928. – Veljko Bulajić, hrvatski i crnogorski redatelj rođen u Crnoj Gori, poznat kao autor najspektakularnijih filmskih ostvarenja jugoslavenske kinematografije.
1930. – Stephen Sondheim, američki tekstopisac.
1931. – William Shatner, kanadski glumac, pisac i režiser.
1937. – Angelo Badalamenti, talijanski kompozitor muzike za TV.
1937. – Emerich Jenei, rumunjski nogometaš i nogometni trener.
1941. – Bruno Ganz, švicarski glumac.
1943. – George Benson, američki pjevač i jazz-gitarist.
1948. – Andrew Lloyd Webber, britanski kompozitor musicala.
1949. – Fanny Ardant, francuska glumica.
1950. – Goran Bregović, bosanskohercegovački kompozitor rock i etno-pop muzike.
1952. – Milan Štrljić, hrvatski glumac.
1960. – Hermann Weinbuch, nemački nordijski skijaš.
1962. – Vlado Čapljić, bivši bosanskohercegovački i srpski nogometaš i trener.
1964. – Mats Wilander, švedski tenisač.
1972. – Dax Griffin, američki glumac.
1975. – Marko Gvero, srpski pozorišni, televizijski i filmski glumac.
1976. – Reese Witherspoon, američka glumica.
1976. – Judson Laipply, američki plesač.
1980. – Nikola Janović, crnogorski vaterpolist.
1985. – Keira Knightley, britanska glumica.
1985. – Muhamed Al Anbar, fudbaler Saudijske Arabije.

.

Smrti

1687. – Jean-Baptiste Lully, italijansko-francuski kompozitor.
1832. – Johann Wolfgang von Goethe, njemački književnik i mislilac.
1955. – Ivan Šubašić, hrvatski odvjetnik i političar, ban Banovine Hrvatske (* 1892).
1994. – Walter Lantz, američki crtač animiranog filma i producent (* 1899.).
2001. – William Hanna, američki crtač crtanih filmova.
2004. – Slobodan "Boda" Kovačević, bosanskohercegovački gitarista.
2005. – Kenzo Tange, japanski arhitekta, dobitnik Prickerove nagrade 1987. godine.

.

Blagdani/Praznici

Ujedinjene nacije ovaj dan obeležavaju kao.
- Svetski dan voda.
Srpska pravoslavna crkva slavi:.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar