Engleska
| |||||
Geslo: Dieu et mon droit (francuski, "Bog i moje pravo") | |||||
Himna: nema1) | |||||
Službeni jezik: | engleski, galski | ||||
Glavni grad: | London | ||||
Najveći grad : | London | ||||
Kralj: | Charles III od Ujedinjenog Kraljevstva | ||||
Predsjednik Vlade: | Liz Truss | ||||
Površina: - ukupno: - % vode: |
1. u UK. po veličini 130,395 km² 1,9% | ||||
Stanovništvo: - ukupno (2004): - Gustoća: |
1. u UK. po veličini 5.062.011 384/km² | ||||
Valuta: | britanska funta (100 penija) | ||||
Vremenska zona: | UTC UTC +1 ljeti | ||||
Svetac zaštitnik: | Sveti Đorđ | ||||
1) kraljevska krilatica 1) Engleska nema službenu himnu no mnogo ih se svrstava u službenu, no u sportu se svira God Save the Queen |
Engleska (engl. England) je najveće i najgušće naseljeno područje Ujedinjenog Kraljevstva.
Naziv Engleska se vrlo često pogrešno koristi kao sinonim za državu Ujedinjenog Kraljevstva ili za otok Veliku Britaniju.
Geografija
urediEngleska obuhvaća južni dio otoka Velike Britanije, na sjeveru graniči sa Škotskom a na zapadu sa Velsom i Irskim morem. Na istoku graniči sa Sjevernim morem a na jugu Engleska leži na Engleskom kanalu.
Politika
urediSjedište Vlade kraljevstva kao i kraljevske obitelji je u glavnom gradu Londonu. Za razliku od Škotske , Velsa ili Sjeverne Irske nema ni svoj parlament ni svoju vladu. Njihovu su ulogu preuzeli Parlament i Vlada Ujedinjenog kraljevstva. Pri tome je uobičajeno, da o pitanjima koja se tiču isključivo Engleske zastupnici drugih dijelova zemlje u Parlamentu ne glasaju. Međutim, planira se podjela Engleske na više administrativnih područja s vlastitom upravom (Devolucija).
Heraldika
urediEngleska zastava, poznata i kao Križ Svetog Jurja (engl. Georgea), je crveni križ na bijeloj podlozi.
Drugi heraldički simboli su Tudorska ruža i Tri lava
Historija
urediGlavni članak : Historija Engleske
Upravna podjela
uredi39 historijskih grofovija (engl. Counties)
Tih 39 historijskih grofovija postoje od kasnog srednjeg vijeka. Od polovine 20. stoljeća su grofovije u svojoj ulozi kao upravna područja više puta ponovo organizirani, ali u svijesti stanovništva i dalje postoje kao povijesne grofovije. Veći gradovi i dalje su bili dijelovi grofovija, ali se njima samostalno upravljalo kao (engl) Boroughs.
Suvremena administrativna podjela
Tokom 20. vijeka je administrativna podjela djelomično prilagođena novonastalim velikim gradskim aglomeracijama. Na taj su način promijenjene i granice navedenih 39 historijskih odnosno tradicionalnih grofovija. Tako je, na primjer, 1965 osnovana grofovija "Veliki London". 1974 je osnovano 6 metropolitanskih countya kao i t.zv. Non-Metropolitain Countia, među njima i nekoliko manjih grofovija kao Avon , Humberside i Cleveland , koje su 1990-tih dijelom raspuštene (tako recimo Rutland i Westmorland). Counties se dijele na okruge Districts) koji bi se po svom djelokrugu ovlasti mogli uporediti s našim gradskim upravama. Ti se distrikti sastoje od nekoliko gradova i naselja koji nemaju vlastitu upravu. Tu je riječ o "dvostupanjskom upravnom sistemu" (1. stupanj grofovija; 2. stupanj okrug ili distrikt). 1986 su raspušteni savjeti grofovija kao i "Metropolitain Counties". Njihove zadaće su prenijete na "Metropolitian Districts" tako da su oni obavljali sve poslove i grofovija i district-a ("jednostupanjska uprava"). Njihovu ulogu moglo bi se opisati kao "jedinstvena vlast". Ipak je i dalje zadržan pojam 6 "Metropolitain Counties" ali odnosi se još samo na geografski položaj i služi za potrebe statistike. Brojni Non-Metropolitain distrikti su sredinom 1990-tih kao "jedinstvena vlast" izdvojeni iz grofovija. Od tada obavljaju i upravne poslove grofovija pa su time uporedivi sa "Metropolitain Districs"
Veliki gradovi
urediEngleski jezik razlikuje pojmove City od Town , što bi se kod nas oboje prevelo samo sa grad. Pravo da se mjesto nazove City proizlazi iz kraljevske povelje o takvom imenovanju (Royal Charter) Pri tome je kao orijentacija služio podatak, da li naselje ima katedralu. Dok, primjerice, mali Herford s nepunih 60.000 stanovnika ima naziv City, Stockport sa svojih 285.000 stanovnika je Town.
Lista "velikih gradova Engleske" sadržava i t.zv. "Metropolitain Boroughs". Neki od tih upravnih središta sastoje se od više gradova (Town ili City). Ti "Metropolitain Boroughs" su jednostupanjske upravne jedinice.
Najveće gradske upravne jedinice u Engleskoj s više od 200.000 stanovnika (podatci iz 2001., iskazano u tisućama) su:
- London (7 1729)
- Birmingham (977)
- Leeds (715)
- Sheffield (513)
- Bradford (468)
- Liverpool (439)
- Manchester (393)
- Kirklees (389)
- Bristol (381)
- Wakefield (315)
- Wirral (312)
- Dudlei (305)
- Wigan (301)
- Coventry (301)
- Doncaster (287)
- Stockport (285)
- Sefton (283)
- Sandwell (283)
- Sunderland (281)
- Leicester (279)
- Nottingham (266)
- Bolton (261)
- Newcastle-upon-Tyne (260)
- Walsall (253)
- Rotherham (248)
- Kingston upon Hull (244)
- Stoke-on-Trent (241)
- Plymouth (240)
- Wolverhampton (237)
- Derby (222)
- Barnsley (218)
- Southampton (217)
- Oldham (217)
- Salford (216)
- Tameside (213)
- Trafford (210)
- Milton keynes (210)
- Rochdale (205)
- Solihull (200)
Kultura
urediVrtlarenje je prava strast Engleza; veliki broj vrtova su otvoreni za javnost.