2001

**2001. po kalendarima**
Gregorijanski	2001. (MMI)
Ab urbe condita	2754.
Islamski	1421–1422.
Iranski	1379–1380.
Hebrejski	5761–5762.
Bizantski	7509–7510.
Koptski	1717–1718.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	2056–2057.
• Shaka Samvat	1923–1924.
• Kali Yuga	5102–5103.
	Kineski
• Kontinualno	4637–4638.
• 60 godina	Yin Metal Zmija; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	12001.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	3. milenijum
Vjekovi:	20. vijek – 21. vijek – 22. vijek
Decenija:	1970-e 1980-e 1990-e – 2000-e – 2010-e 2020-e 2030-e
Godine:	1998 1999 2000 – 2001 – 2002 2003 2004

2001. je bila godina prema gregorijanskom kalendaru koja nije bila prijestupna, a započela je u ponedjeljak. Ova godina je prema kriterijima gregorijanskog kalendara bila početak 21. stoljeća i 3. tisućljeća.

Ova godina bila je obilježena kao:

Međunarodna godina dobrovoljaca.
UN-ova godina dijaloga među civilizacijama.

DogađajiUredi

Januar/SiječanjUredi

6. 1. - Američki kongres proglasio je Georgea W. Busha pobjednikom američkih predsjedničkih izbora 2000.
6. 1. - Pekka Haavisto, šef istraživačke misije UN, objavio da je na Kosovu pronađena povišena radijacija od oružja sa osiromašenim uranijem, u zapadnoj Evropi se već govori o "Balkanskom sindromu" zbog oboljevanja među vojnicima.
7. 1. - U Beogradu zabeležen najtopliji januarski dan: 20,7 °C.
8. 1. - U Podgorici ubijen Darko Raspopović Beli, funkcioner Državne bezbjednosti Crne Gore.
9. 1. - Biljana Plavšić se dobrovoljno predaje Haškom tribunalu.
11. 1. - U SAD odobrena velika fuzija America Online i Time Warner.
13. 1. - Potres magnitude 7.6 pogodio je Salvador ubivši najmanje 800 ljudi (još jedan slijedi 13. 2.).
13. 1. - Predsednik SRJ Koštunica se sastao sa svojim prethodnikom Miloševićem, što izaziva kritike partnera iz DOS.

George W. Bush

15. 1. - Pokrenuta Wikipedija na engleskom.
15. 1. - Hans Hækkerup je novi Specijalni predstavnik Generalnog sekretara za Kosovo (do decembra).
16. 1. - Mladen Ivanić novi premijer Republike Srpske (do 2003).
16. 1. - U Kinšasi ubijen predsednik DR Kongo Laurent Kabila, nasleđuje ga sin Joseph.
19. 1. - Američki predsednik Bil Klinton doneo odluku o ukidanju spoljnog zida sankcija SR Jugoslaviji.
19. 1. - Vojislav Koštunica, predsednik SRJ, u poseti BiH.
20. 1. - George W. Bush naslijedio je Billa Clintona na mjestu američkog predsjednika i postao 43. predsjednik SAD-a.
20. 1. - Colin Powell stupio na dužnost državnog sekretara SAD-a, zamjenivši Madeleine Albright. On je postao prvi crnački državni sekretar SAD-a u historiji zemlje.
20. 1. - Gloria Macapagal-Arroyo preuzima dužnost predsjednika Filipina od Josepha Estrade nakon četvorodnevnih masovnih protesta.
22. 1. - Granatirana policijska stanica u Tearcu, poginuo jedan policajac - početak sukoba u Makedoniji između albanske grupe "Oslobodilačka nacionalna armija" (ONA) i makedonske vlade.

Zoran Đinđić, premijer Srbije 2001-2003

23. 1. - Glavna tužiteljica ICTY Carla Del Ponte u prvoj poseti Beogradu.
23. 1. - Incident samospaljivanja na Tjen An Menu petoro članova Falun Gong - izražene su sumnje u zvanične izveštaje, ali pokret svakako gubi simpatije u zemlji.
25. 1. - Zoran Đinđić stupio na položaj predsednika vlade Srbije (do 2003).
26. 1. - Veliki zemljotres u indijskom Gudžaratu, procenjenih 20.000 mrtvih.
28. 1. - Ranjen vozač novog načelnika Državne bezbednosti Srbije Gorana Petrovića dok je ovaj razgovarao sa Zoranom Đinđićem - Legija nudi obezbeđenje.^[1]^[2].
31. 1. - Nakon devetomesečnog suđenja škotski sud osudio je na doživotnu robiju Libijca Abdel Baset al Megraha (49) zbog podmetanja bombe u avion Pan Am-a, koji se u decembru 1988. srušio iznad škotskog grada Lokerbija i usmrti 270 ljudi. Njegov saučesnik Amin Kalifa Fahim oslobođen je optužbi.

Februar/VeljačaUredi

6. 2. - Ariel Sharon pobijedio je na izborima za izraelskog premijera.
6. 2. - Izgoreo džip Čedomira Jovanovića^[1].
9. 2. - Protesti u Hrvatskoj zbog naloga za hapšenje gen. Mirka Norca.
9. 2. - Američka podmornica USS Greeneville se sudara s japanskim ribarskim brodom Ehime Maru koji tone zajedno s 9 članova posade.
11. 2. - Veliki prosvjed podrške gen. Mirku Norcu na splitskoj rivi, govori čelnik opozicione HDZ, Ivo Sanader.
11. 2. - Sastali su se vodeći programeri SAD i do 13. 2. sastavili manifest agilnih metodologija, dokument koji postavlja temelje za agilni razvoj softvera.
12. 2. - Svemirska letjelica NEAR Shoemaker spustila se na površinu asteroida 433 Eros i postala prva svemirska letjelica koja je sletjela na neki asteroid.
13. 2. - Nebojša Čović, šef Koordinacionog tela, pozvao na pregovore Albance s juga Srbije.
15. 2. - U Novom Sadu osnovano Društvo za zaštitu srpskog jezika "Ćirilica".
ca. 15. 2. - Delegacija SRS (Vojislav Šešelj, Aleksandar Vučić, ...) u poseti Iraku.
15/16. 2. - Automobil ministra unutr. poslova Srbije Dušana Mihajlovića uleteo (?) u oružani obračun u Beogradu^[1].
16. 2. - Bombaški napad na autobus "Nišekspresa" kod Podujeva, poginulo 11 Srba.
16. 2. - Kriza razoružanja Iraka: britanski i američki avioni dejstvuju protiv PVO mreže.
18. 2. - Trojica srpskih policajaca poginula od protivtenkovske mine kod Lučana, opšt. Bujanovac.
18. 2. - Robert Hanssen, viskopozicionirani funkcionar FBI, uhapšen pod sumnjom da je špijunirao za SSSR i Rusiju.
18. 2. - Na indonežanskom ostrvu Kalimantan izbija Sampitski konflikt između Dajaka i Maduraca - do kraja godine 500 mrtvih.
20. 2. - Počinje kriza sa slinavkom i šapom u Velikoj Britaniji - do oktobra odnosi preko 10 miliona grla stoke i osam milijardi funti.
24. 2. - Uhapšen Radomir Marković, bivši šef državne bezbednosti u Srbiji (dao ostavku 25. 1.).
27. 2. - Skupština SRJ ukinula Ukaz o oduzimanju državljanstva i imovine porodici Karađorđević iz 1947.

Mart/OžujakUredi

3. 3. - Hrvatska nacionalna skupština u Mostaru proglašava prelaznu "hrvatsku samoupravu" u BiH.
5. 3. - Predsednici SRJ i RS, Vojislav Koštunica i Mirko Šarović, potpisali u Banjaluci Sporazum o uspostavljanju specijalnih i paralelnih veza SRJ i RS.
5. 3. - Tužilaštvo u Rijeci podiglo optužnicu protiv "Gospićke petorke", zbog zločina na području Gospića u oktobru 1991.
5. 3. - Napster, internet servis za razmenu fajlova, uglavnom muzičkih, dobio sudski nalog da spreči razmenu muzike s autorskim pravima na svojoj mreži, a prema tužbi iz 1999. Servis je prošlog meseca dostigao vrhunac od 26,4 miliona korisnika.
7. 3. - OHR smenjuje Antu Jelavića iz Predsedništva BiH.
11. 3. - Janica Kostelić osvojila Svetski kup u skijanju.
mart - Talibani uništili Bude iz Bamiyana.
23. 3. - Ruska svemirska postaja Mir kontrolisano pala u Tihi ocean nedaleko od Fidžija (delovala od 1986).
23. 3. - Haškom tribunalu predat Milomir Stakić, bivši gradonačelnik Prijedora.
25. 3. - Makedonska vojska potisnula gerilce ONA iz okoline Tetova.
25. 3. - 73. dodjela Oscara: najbolji film je Gladiator, ukupno pet nagrada od 12 nominacija, Crouching Tiger, Hidden Dragon i Traffic po četiri nagrade od deset odn. pet nominacija.
28. 3. - Zastupnički dom Hrvatskog sabora ukinuo Županijski dom istog.
30. 3. - Na beogradskom naselju Dedinje okupilo se nekoliko stotina pristalica bivšeg predsednika SRJ i Srbije Slobodana Miloševića, posle vesti da se sprema njegovo hapšenje. Poslanici SPS u republičkom parlamentu napustili zasedanje i pridružili se demonstrantima.
30. 3.? - Glumac Žarko Laušević osuđen na 13 godina zatvora zbog dvostrukog ubistva 30/31. jula 1993.

April/TravanjUredi

1. 4. - Posle pregovora sa srpskom Vladom, Slobodan Milošević se predao istražnim organima i odveden u beogradski Centralni zatvor, gde mu je određen pritvor.
1. 4. - Uveden istopolni brak u Holandiji, prva zemlja na svetu.
1. 4. - Američki špijunski avion sudario se sa kineskim lovcem iznad Južnog kineskog mora, nakon čega je američka letjelica prinudno sletjela u kinesku vojnu bazu Hajnan; kineski pilot Wang Wei verovatno poginuo.
2. april - Predsjedavajući Predsjedništva BiH Jozo Križanović razriješio dužnosti zapovjednika Prvog gardijskog zbora hrvatske komponente Vojske Federacije BiH, generala Zlatana Miju Jelića i njegovog zamjenika Maria Bradaru.
2. 4. - Čitanjem optužnice i saslušanjem drugooptuženog Mirsada Ćupine, pred Kantonalnim sudom u Mostaru počelo suđenje 13 mostarskih Bošnjaka optuženih za ratne zločine protiv ratnih zarobljenika počinjene u zgradi Četvrte osnovne škole u Mostaru, u vrijeme sukoba Hrvatskog Vijeća odbrane (HVO) i Armije BiH 1993. godine.
2. 4. - Na inicijativu predsednika Koštunice, formirana Komisija za istinu i pomirenje (bez efekta).
9 - 10. 4. - Otet Miroslav Mišković, vlasnik Delta holdinga - pušten nakon isplate sedam miliona maraka.
15. 4. - U Srbiji novi tarifni sistem za plaćanje struje, sa zelenom, plavom i crvenom zonom, bez dnevne jeftinije tarife.
22. 4. - Vanredni parlamentarni izbori u Crnoj Gori: "Pobjeda je Crne Gore" (DPS i SDP) 36 mesta, "Zajedno za Jugoslaviju" (SNP, NS i SNS) 33, Liberali 6 od 77 poslanika.
28. 4. - Kod sela Vejče (Tetovo) masakrirano osam makedonskih vojnika - neredi u nekim gradovima Makedonije, na meti Albanci i njihovi objekti.
28. 4. - Američki poduzetnik Dennis Tito dolazi na Međunarodnu svemirsku stanicu, postavši tako prvi svemirski turist.

Maj/SvibanjUredi

Crkva Svetog Vasilija Ostroškog, prva na Novom Beogradu

4. 5. - Legija zapalio diskoteku "Tvrđava" u Kuli, nakon što su u Francuskoj uhapšeni i izručeni u Srbiju Dušan Spasojević, Mile Luković, braća Miloš i Aleksandar Simović, i Vladimir Milisavljević.
4. 5. - U Trebinju sprečen početak obnove Osman-pašine džamije
7. 5. - Neredi u Banjaluci povodom polaganja kamena temeljca za obnovu Ferhadije. Jedan Bošnjak kasnije podlegao povredama.
7. 5. - U BiH pokrenuti javni servis i Radio Federacije BiH.
12. 5. - Pjesma Eurovizije u Copenhagenu: prvo mjesto za estonske predstavnike, Vanna iz Hrvatske 10. ("Strings of My Heart"), Nino Pršeš iz BiH 14. ("Hano").
13. 5. - Silvio Berlusconi pobjeđuje na parlamentarnim izborima te po drugi put postaje premijer Italije.
15. 5. - Prvi u nizu članaka u Nacionalu o "Duhanskoj mafiji" (optužen Stanko Subotić Cane).
15. 5. - Deblokada Oraovice: združene snage bezbednosti ušle u selo Oraovicu kod Preševa (van zone bezbednosti), koja je bila pod kontrolom UČPMB, poginulo 14 gerilaca.
15. 5. - UNMIK proglasio Ustavni okvir za Kosovo i najavio izbore za novembar.
20. 5. - Lokalni i županijski izbori u Hrvatskoj.
24. 5. - Operacija "Povratak": Vojska Jugoslavije i MUP Srbije ulaze u poslednji deo Kopnene zone bezbednosti prema Kosovu. U razmeni vatre poginuo Ridvan Ćazimi - Komandant Leši (poznat i kao "Kapetan Leši")^[3].
24. 5. - Katastrofa u svadbenoj dvorani "Versaj" u Izraelu, 23 mrtvih i 380 povređenih gostiju kada je popustio pod.
25. 5. - U Beču parafiran Sporazum o podeli imovine bivše SFRJ.
28. 5. - U Bujanovcu, Preševu i okolnim selima patrolira multietnička policija.

Jun/Juni/LipanjUredi

1. 6. - Nepalski kraljevski masakr, prilikom koga je krunski princ Dipendra pobio svog oca, kralja, članove kraljevske porodice, a na kraju i sebe. Krunu preuzima njegov preživjeli stric Gyanendra (do 2008. kada je monarhija ukinuta).
1. 6. - Hamasov samoubica ubio 21 osobu u telavivskoj diskoteci.
2. 6. - Počinje ekshumacija masovnih grobnica u Batajnici sa pokopanim kosovskim Albancima - do sledeće godine nađeno 705 tela na osam lokacija^[4].
4. 6. - Istarski demokratski sabor napustio vladajuću koaliciju (bez podrške da italijanski bude drugi zvanični jezik u Istri).
4/5. 6. - Prema izjavi Nebojše Pavkovića iz juna 2002, Vojsci bilo naređeno da upadne u Biro za komunikacije Vlade Srbije.
6. 6. - Vesna Perović iz Liberalnog saveza je predsednica skupštine Crne Gore.
7. 6. - Britanski premijer Tony Blair na čelu Laburističke stranke glatko osvaja drugi mandat na parlamentarnim izborima.
7. 6. - SAD: Economic Growth and Tax Relief Reconciliation Act je prva i radikalna Bušova mera za smanjenje poreza.
8. 6. - Generali Ante Gotovina i Rahim Ademi optuženi pred ICTY-jem za zločine nad Srbima.

Goran Ivanišević

11. 6. - U Jagodini ubijen novinar Milan Pantić, dopisnik "Večernjih novosti" iz tog grada.
11. 6. - Potpredsednik Vlade Srbije, Vuk Obradović, razrešen dužnosti zbog optužbi da je seksualno uznemiravao koleginice iz njegove stranke (afera otvorena 6. maja).
11. 6. - Timothy McVeigh, terorist osuđen za bombaški napad u Oklahoma Cityju, pogubljen u federalnom zatvoru Terre Haute.
12. 6. - Zoran Đinđić u Sarajevu.
13. 6. - Osnovan Atlantski savet Srbije.
14. 6. - Vlada SRJ usvojila predlog Zakona o saradnji sa Haškim tribunalom.
15. 6. - Milorad Luković (Legija) i Branko Veljković uhapšeni nakon incidenta u klubu "Bojan Stupica", na proslavi Cecinog rođendana.
16. 6. - Ruski predsednik Vladimir Putin stigao u dvodnevnu posetu SRJ.
18. 6. - Uz obezbeđenje 2000 policajaca, položen kamen temeljac za Ferhadiju u Banjoj Luci.

Milošević u Hagu

Ćelija ICTY

20. 6. - U Srbiji usvojen zakon o ekstraprofitu i ekstra imovini.
24. 6. - U Budimpešti završen Evropski šampionat u vaterpolu: Jugoslavija 1, Hrvatska 4; MVP: Vladimir Vujasinović.
25. 6. - Goran Ivanišević pobedio na Vimbldonu, veliki doček u Splitu.
28. 6. - Slobodan Milošević izručen Haškom tribunalu. Jugoslavenski predsjednik, Vojislav Koštunica, označio izručenje "državnim udarom".
29. 6. - Na donatorskoj konferenciji za Jugoslaviju, održanoj u Briselu, prikupljeno 1,28 milijardi dolara pomoći SRJ.
29. 6. - Pet zemalja naslednica SFRJ u Beču potpisalo okvirni Sporazum o sukcesiji.
29. 6. - Premijer SRJ Zoran Žižić dao ostavku zbog izručenja Slobodana Miloševića Tribunalu.
30. 6. - Pretučeni učesnici nesuđene prve Gej parade u Srbiji.
30. 6. - Veliki koncert Zdravka Čolića na Marakani.

Jul/Juli/SrpanjUredi

2. 7. - Filip Vujanović ostaje premijer Crne Gore.
3. 7. - 145 poginulih u padu zrakoplova Tupoljev TU-154 u blizini grada Irkutska u Rusiji.
4. 7. - Nebojša Čović na čelu Koordinacionog centra SRJ i Srbije za Kosmet.
7. 7. - Hrvatska vlada odlučila izručiti generale Ademija i Gotovinu, ostavke podnela četiri ministra iz HSLS.
7. 7. - U Srbiji stupio na snagu novi Zakon o privatizaciji (proces počinje u decembru privatizacijom četiri cementare).
10. 7. - U Srbiji usvojen Zakon o državnim praznicima - Dan državnosti je Sretenje, 15. februar.
11. 7. - Dražen Budiša dao ostavku na mesto lidera HSLS (pitanje izručenja gen. Gotovine i Ademija).
11. 7. - Internet servis Napster zatvorio svoju mrežu, u skladu sa sudskim nalogom.
14. 7. - Vlada Srbije je saopštila da je otkriven kamion-hladnjača u akumulacionom jezeru hidroelektrane Perućac, gde je nađeno između 50 i 60 leševa za koje se pretpostavlja da su žrtve sa Kosova 1999.
15. 7. - Vladajuća koalicija u Hrvatskoj preživela glasanje o poverenju.
16. 7. - Vladimir Putin i Jiang Zemin potpisali u Moskvi Sporazum o prijateljstvu.
17. 7. - Princ Aleksandar Karađorđević sa porodicom se uselio u Beli dvor.
22 - 22. 7. - U Genovi održan samit G7 na kojem je u članstvo organizacije primljena Rusija, te tako dobila ime Grupa 8. Samit je zasjenjen masovnim antiglobalističkim demonstracijama koje eskaliraju u nerede. Tom prilikom je u okršaju s policijom ubijen mladi anarhist Carlo Giuliani.
24. 7. - Nova vlada SRJ, na čelu je Dragiša Pešić (SNP Crne Gore).
24. 7. - Bivši bugarski car Simeon Sakskoburggotski postao predsednik vlade (do 2005).
24. 7. - Tamilski tigrovi napali Međunarodni aerodrom Bandaranaika, uništeno osam vojnih letelica i tri civilna aviona.

Avgust/August/KolovozUredi

Bootovanje Windowsa XP

3. 8. - Nakon sastanka sa predsednikom Koštunicom ubijen Momir Gavrilović, operativac srpske Državne Bezbednosti.
6. 8. - Vrhovni sud Kalifornije doneo odluku da proizvođači vatrenog oružja ne podležu zakonskoj odgovornosti za kriminalnu upotrebu njihovog oružja.
7. 8. - filipinska vlada i muslimanska separatistička grupa, Islamski oslobodilački front Moro, potpisali su primirje, što je korak napred u pravcu okončanja borbi koje traju dekadama u južnim Filipinima.
10 - 12. 8. - Operacija makedonske policije u selu Ljuboten - jedini makedonski slučaj koji se našao pred Haškim tribunalom (ministar un. poslova Ljube Boškoski, nađeno da nije kriv).
13. 8. - Potpisan Ohridski sporazum, kraj sukoba sa albanskom gerilom u Makedoniji.
17. 8. - Demokratska stranka Srbije istupila iz Đinđićeve Vlade, optužujući je da je povezana sa organizovanim kriminalom.
23. 8. - Milan St. Protić, ambasador SR Jugoslavije u Sjedinjenim Američkim Državama, smenjen sa svoje dužnosti (postavljen prethodnog februara).
24. 8. - Windows XP lansiran proizvođačima kompjutera (u maloprodaji od 25. 10.) - do 2011. najpopularniji operativni sistem.

Septembar/RujanUredi

Napadi 11. septembra 2001.

6. 9. - United States vs. Microsoft: Američko Ministarstvo pravde izjavljuje kako odustaje od namjere da razbije Microsoft na više kompanija.
9. 9. - Završen EuroBasket 2001 u Turskoj: Jugoslavija 1, Hrvatska 7, Bosna deli 13. mesto; u timu prvenstva su Predrag Stojaković (MVP) i Marko Jarić.
9. 9. - Bombaš-samoubica prerušen u TV-reportera ubija Ahmad-šah Masuda, vođu afganistanskog anti-talibanskog Sjevernog saveza.
10. 9. - Savet bezbednosti UN ukida embargo na uvoz oružja u SRJ uveden marta 1998.
10. 9. - U Srbiji pokrenuta kampanja "Početak za imetak", informisanja i edukovanja o procesu privatizacije.
11. 9. - Teroristički napad na World Trade Center u New York-u i Pentagon.
13. 9. - Postavka Jevrejskog muzeja Berlin je otvorena za javnost - prazna zgrada je posećivana još od 1999.

Jevrejski muzej Berlin - Vrt egzila

16. 9. - U prevrtanju brodića kod Svetog Stefana se utopilo 4 učenika i nastavnica banjalučke OŠ "Petar Petrović Njegoš".
16. 9. - U Češkoj završeno Evropsko prvenstvo u odbojci 2001.: Jugoslavija 1; među najboljim igračima Ivan Miljković (MVP), Vasa Mijić i Nikola Grbić.
18. 9. - U SAD započinju teroristički napadi izvedeni sporama antraksa u pismima poslanima na adrese vodećih medija, a zbog kojih će umrijeti 5 osoba.
21. 9. - Eksplozija hemijske fabrike AZote Fertilisant u Toulousu, 29 mrtvih.
25. 9. - Sefer Halilović se predao ICTY-ju, optužen za masakr bosanskih Hrvata u septembru 1993.

Oktobar/ListopadUredi

Rat u Afganistanu

2. 10. - Swissair se prijavio za bankrot.
4. 10. - Ruski putnički avion kompanije Siberia Airlines sa 66 putnika i 12 članova posade srušen nad Crnim morem što se kasnije pripisalo slučajno ispaljenom projektilu ukrajinskih oružanih snaga.
7. 10. - Rat u Afganistanu: SAD pokreće Rat protiv terorizma zračnim udarima u toj zemlji.
8. 10. - 100 poginulih u zrakoplovnoj nesreći u milanskoj zračnoj luci nakon što se zrakoplov MD-87 švedske tvrtke SAS sudario s privatnim zrakoplovom, a zatim udario i u zgradu.
8. 10. - Sudije Haškog tribunala (ICTY) odbile zahtjev Momčila Krajišnika, optuženika za ratne zločine, za privremeno puštanje na slobodu.
9. 10. - U Hagu protiv Miloševića podignuta i optužnica za rat u Hrvatskoj, navodi se još 15 saučesnika "zajedničkog zločinačkog poduhvata".
10. 10. - Narodna banka Jugoslavije uvela "specijalnu kontrolu" nad Astra bankom (bivša Karić banka) - likvidirana 16. novembra.
12. 10. - Izgoreo Saborni hram u Nišu.
12. 10. - Zvanično otvorena Raiffeisenbank Beograd, prva banka sa zapadnim kapitalom u Srbiji.

iPod

19. 10. - 353 osoba gine pri pokušaju neidentificiranog broda SIEV X da iskrca ilegalne imigrante i azilante na australijski Božićni otok.
21. 10. - Gen. u penziji Pavle Strugar se dobrovoljno predao Haškom tribunalu.
23. 10. - Predstavljen iPod, revolucionarni prenosivi plejer.
listopad - Deutsche Telekom AG dostiže 51% vlasništva u Hrvatskom Telekomu.
26. 10. - Predsednik Buš potpisao Patriot Act protiv terorizma.
listopad - U tri hrvatske bolnice umrlo 23 bubrežnih bolesnika, zbog neispravnog filtera za dijalizu firme Baxter.

Novembar/StudeniUredi

2. 11. - Posle više od pola veka, u škole u Srbiji ponovo uvedena veronauka (građansko vaspitanje od 7. 11.).
4. 11. - Kubu pogodio uragan Michelle, najjači na Atlantiku ove sezone.
4. 11. - Osnovana Policijska služba Severne Irske umesto kontroverznog Kraljevskog alsterskog redarstva.
5. 11. - Ukinuta smrtna kazna u SRJ.
8. 11. - U Obrenovcu uhapšeni braća Predrag i Nenad Banović, pred Haškim tribunalom optuženi za zločine u logoru Keraterm 1992.
9. 11. - Otpočela Pobuna Jedinice za specijalne operacije ("Crvene beretke") Resora državne bezbednosti Srbije (povod je hapšenje braće Banović).
10. 11. - Nakon 15 godina pregovora NR Kina ulazi u Svjetsku trgovinsku organizaciju.
10. 11. - Australijski premijer John Howard na izborima osvaja treći uzastupni mandat.
10. 11. - Jake kiše i klizišta odnose preko 900 života u Alžiru.
12. 11. - 260 poginulih u zrakoplovnoj nesreći zrakoplova tvrtke American Airlines u njujorškom predgrađu Queens.
12. 11. - Viceadmiral u penziji Miodrag Jokić se dobrovoljno predao Haškom tribunalu.
13. 11. - Američki predsjednik George W. Bush potpisuje uredbu kojom se osnivaju vojni sudovi koji bi trebali suditi stranim državljanima osumnjičenima za terorizam.
14. 11. - U Afganistanu Saveznici ulaze u glavni grad Kabul.
14. 11. - Vlada Srbije smenila Gorana Petrovića sa mesta šefa Državne bezbednosti, smiruju se protesti JSO.
16. 11. - Pariski klub otpisao 66 odsto duga SR Jugoslaviji.
16. 11. - U distribuciji je prvi film iz serijala Harry Potter: "Harry Potter i Kamen mudraca".
17. 11. - Parlamentarni izbori na Kosovu: pobedio Demokratski savez Kosova (45,6% glasova), srpska koalicija "Povratak" osvojila 11,34%.
22. 11. - Papa Ivan Pavao II postao je prvi papa koji je poslao e-mail poruku iz svog ureda.
23. 11. - Tribunal u Den Haagu podigao treću i najtežu optužnicu protiv jugoslovenskog ex predsjednika Slobodana Miloševića. Prve dvije su se odnosile na zločine počinjene u Hrvatskoj i Kosovu, a treća na zločine u Bosni i Hercegovini.
24. 11. - Patrijarh Pavle osveštao zvona za Hram Svetog Save.
25. 11. - Rat u Afganistanu: Bitka u Qala-i-Jangiju, odnosno masovna pobuna zarobljenih talibana koja će biti krvavo ugušena za nekoliko dana.
26. 11. - Karićevoj Kompaniji Mobtel blokiran račun zbog neplaćenog poreza na ekstraprofit.
27. 11. - NASA saopštila da je svemirski teleskop "Hubble" otkrio atmosferu na jednoj planeti 150 miliona svjetlosnih godina od Zemlje, što je prvo direktno otkriće atmosfere van našeg Sunčevog sistema.
29. 11. - Dan republike je poslednji put praznik u SRJ.

Decembar/ProsinacUredi

2. 12. - Najveća energetska kompanija u Sjedinjenim Američkim Državama, korporacija Enron, podnijela je molbu njujorškom sudu za zaštitu od bankrota. To je bio najveći bankrot u istoriji SAD, a izazvao je veliki udar na finansijskim tržištima širom svijeta.
2. 12. - Argentinska ekonomska kriza: vlada zamrznula bankarske račune što dovodi do nereda.
3-4. 12. - Srbija: DSS glasa protiv vladinog predloga Zakona o radu i ukazuje da je "glasao" i jedan odsutni poslanik iz DS; ostatak DOS pokreće opoziv predsednika skupštine Dragana Maršićanina (DSS) ali on sam podnosi ostavku.
6. 12. - Nataša Mićić (DOS) izabrana za predsednicu Skupštine Srbije.
7. 12. - U građanskom ratu u Avganistanu talibani su predali svoje posljednje uporište Kandahar.
7. 12. - Dvodnevna poseta Žaka Širaka SRJ.
11. 12. - Racija na DrinkOrDie, grupu za softversku pirateriju.
12. 12. - U Srbiji usvojen novi Zakon o radu.
12 - 17. 12. - Bitka za Toru Boru, pokušaj hvatanja Osame bin Ladena.
13. 12. - Islamski ekstremisti u New Delhiju izvode napad na indijski Parlament - 12 mrtvih, Indija i Pakistan na ivici rata.
15. 12. - Temperatura u Beogradu se spustila do -15,9 °C^[5].
18. 12. - Predsednik SRJ Vojislav Koštunica u poseti Sarajevu.
20. 12. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o slanju Međunarodnih bezbednosnih snaga za pomoć Avganistanu pod komandom Velike Britanije, kao podršku privremenoj antitalibanskoj vladi.
22. 12. - Hamid Karzai podneo zakletvu na čelu privremene uprave Afganistana (prema Bonskom sporazumu od 5. 12.).
22. 12. - Richard Reid (Shoe Bomber) pokušao da eksplozivom sakrivenim u cipele raznese avion na liniji Pariz - Majami.
25. 12. - Više od 540 ljudi poginulo u sukobima pobunjenika i vojske Burundija prilikom zauzimanja pobunjeničkog utočišta u šumi Tenga u blizini prestonice Budžumbure.
26. 12. - Izraelski ministar odbrane Benjamin Ben-Elizer izabran je za predsednika Laburističke partije.
28. 12. - Tenderska komisija Vlade Srbije objavila da su prodate tri cementare: beočinska francuskom "Lafaržu", novopopovačka švajcarskom "Holcimu" i kosjerićka grčkom "Titanu".
decembar - Afera "Balkanske ptice": u Italiji otkriveno 120.000 ptica ilegalno ulovljenih u SR Jugoslaviji.
decembar? - Teniserka Jelena Dokić završila sezonu na osmom mestu (sportistkinja godine u SRJ).

RođenjaUredi

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 2001.

23. 1. - Olga Danilović, teniserka
12. 4. - Miloš Klanšček, srpski glumac
24. 5. - Strahinja Pavlović, fudbaler
31. 5. - Iga Świątek, teniserka
10. 6. - Natasha Sasha Obama, kćerka Baracka Obame
25. 10. - Élisabeth, prestolonaslednica Belgije
1. 12. - Aiko, princeza Toshi, unuka japanskog cara
18. 12. - Billie Eilish, američka pjevačica
28. 12. - Madison De La Garza, glumica

SmrtiUredi

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 2001.

Januar/SiječanjUredi

1. 1. - Fabijan Šovagović, hrvatski kazališni i filmski glumac (* 1932.)
8. 1. - Darko Raspopović Beli, funkcioner DB Crne Gore (* 1959?)
11. 1. - Branko V. Radičević, srpski književnik (* 1925)
16. 1. - Laurent Kabila, predsednik DR Kongo (* 1939)
18. 1. - Sergej Kraigher, bivši predsednik Predsedništva SFRJ (* 1914)
28. 1. - Ranko Marinković, hrvatski književnik (* 1913.)
28. 1. - Borivoje Simić, dirigent i kompozitor (* 1920)
29. 1. - Žan Pjer Omon, istaknut francuski pozorišni i filmski glumac

Februar/VeljačaUredi

4. 2. - Dragan Maksimović (ubijen), srpski glumac (* 1949)
4. 2. - Iannis Xenakis, kompozitor (* 1922)
5. 2. - Lazar Stanojević, prevodilac, autor stripova (* 1931)
6. 2. - Zoran Sokolović (samoubistvo), bivši savezni (SRJ) ministar policije
7. 2. - Velizar Zečević, novinar i urednik NIN-a i Politike (* 1932)
16. 2. - William Masters, ginekolog, seksolog (* 1915)
17. 2. - Zvonimir Červenko, hrvatski general (* 1926.)
18. 2. - Miodrag Gidra Stojanović (ubijen), srpski bokser. (* 1950.)
18. 2. - Balthus, slikar (* 1908)
18. 2. - Dale Earnhardt, vozač NASCAR (* 1951)
19. 2. - Stanley Kramer, filmski režiser (* 1913)
20. 2. - Milenko Maticki, književnik, novinar, urednik "Politike" (* 1936)
21. 2. - Nikola Bibić, fotograf (* 1923)
24. 2. - Claude Shannon, matematičar (* 1916)
26. 2. - Dragoslav Avramović, srpski ekonomista i guverner. (* 1919.)

Mart/OžujakUredi

9. 3. - Mihajlo Kostić Pljaka, srpski glumac (* 1933)
10. 3. - Maja Maršićević Tasić, šef kabineta u MIP-u SRJ (* 1965)
11. 3. - Milan Ðorđević Bombona, kriminalac (* 1951)
12. 3. - Robert Ludlum, pisac trilera (* 1927)
17. 3. - Zvijezdana Franić - Krajinčanić, muzički urednik Radio Beograda (* 1957)
22. 3. - William Hanna, animator (* 1910)
24. 3. - Stipan Blažetin, hrvatski književnik (* 1941.)

April/TravanjUredi

4. 4. - Mitra Mitrović, političar, kulturni i javni radnik (* 1912)
12. 4. - Ljiljana Krstić, srpska glumica (* 1919.)
15. 4. - Joey Ramone, rok muzičar (* 1951)
22. 4. - Žika Živulović Serafim, srpski novinar i književnik (* 1925)
22. 4. - Fadilj Hodža, bivši političar (* 1916)
25. 4. - Michele Alboreto, auto-trkač (* 1956)

Maj/SvibanjUredi

6. 5. - Božidar Timotijević, srpski književnik, pesnik i novinar. (* 1932.)
9. 5. - Klara Mandić, osnivač Društva srpsko-jevrejskog prijateljstva (* 1944)
11. 5. - Douglas Adams, pisac (* 1952)
12. 5. - Perry Como, pevač (* 1912)
24. 5. - Ridvan Ćazimi Leši, član OVPMB (* 1964)

Jun/LipanjUredi

1. 6. - Birendra, kralj Nepala (* 1945)
3. 6. - Anthony Quinn, glumac (* 1915)
5. 6. - Stevan Momčilović, novinar (*1943)
7. 6. - Víctor Paz Estenssoro, bivši predsednik Bolivije (* 1907)
8. 6. - Branko Pleša, glumac i reditelj (* 1926)
11. 6. - Milan Pantić, novinar (ubijen) (* 1954)
11. 6. - Timothy McVeigh, američki terorist (* 1968)
jun - Svetozar Samurović, slikar (* 1928)
17. 6. - Sava Vuković, episkop šumadijski (* 1930)
18. 6. - Davorin Popović, pevač pop i rok grupe Indeksi (* 1946.)
21. 6. - Krsta Petrović, pevač (* 1928)
21. 6. - John Lee Hooker, bluz muzičar (* 1917)
27. 6. - Jack Lemmon, američki filmski glumac i redatelj (* 1925.)
27. 6. - Tove Jansson, finska slikarka, spisteljica, strip umetnica, ilustratorka (* 1914)

Jul/SrpanjUredi

3. 7. - Ivan Slamnig, hrvatski pjesnik (* 1930.)
10. 7. - Anđelija Milić, pevačica narodne muzike (* 1921)
12. 7. - Vlado Dapčević, pukovnik, španski borac, "informbirovac" (* 1917)
17. 7. - Julijan Knežević, iguman manastira Studenica (* 1918)
20. 7. - Carlo Giuliani, anarhista (* 1978)
21. 7. - Krste Crvenkovski, makedonski političar. (* 1921.)
29. 7. - Edward Gierek, poljski političar (* 1913)

Avgust/KolovozUredi

1. 8. - Zuzana Halupova, slikarka-naivka (* 1925)
3. 8. - Momir Gavrilović, operativac srpske državne bezbednosti
5. 8. - Miloš Bojović, košarkaš, advokat, novinar (* 1938)
5. 8. - Milutin Korać, slikar (* 1923)
5. 8. - Pavle Popović, književnik (* 1923)
6. 8. - Jorge Amado, književnik (* 1912)
11. 8. - Ljubica Janićijević, filmska i TV glumica (* 1923)
12. 8. - Isidor Vrsajkov, srpski slikar (* 1927)
14. 8. - Tomislav Durbešić, hrvatski književnik (* 1928.)
17. 8. - Živko Nikolić, filmski i TV reditelj i scenarista (* 1941)
20. 8. - Fred Hoyle, astronom (* 1915)
22. 8. - Petar Cvejić, reditelj RTB (* 1935)
25. 8. - Aaliyah, američka pjevačica i glumica (* 1979.)
30. 5. - Rajko Tomović, profesor beogradskog ETF-a (*1919)

Septembar/RujanUredi

2. 9. - Christiaan Barnard, kardiohirurg (* 1922)
7. 9. - Boro Pavlović, hrvatski književnik (* 1922.)
9. 9. - Ahmad Shah Massoud, afganistanski borac i vojskovođa
9. 9. - Radomir Bajo Šaranović, reditelj i prof. FDU u BG. (* 1937)
10. 9. - Dragoslav Antonijević, etnolog i akademik (* 1930)
11. 9. - Atif Purivatra, teoretičar evolucije bošnjačkog nacionalnog identiteta (* 1928)
12. 9. - Victor Wong, glumac (* 1927)
13. 9. - Petar Mijić, diplomata (* 1938)
14. 9. - Olga Ivanović, srpska glumica (* 1921)
15. 9. - Živojin Zdravković, dirigent (* 1914)
15. 9. - Dušan Popović, operski pevač (* 1927)
25. 9. - Sepp Janko, lider banatskih folksdojčera (* 1905)
27. 9. - Dragiša Ivanović, profesor ETF, rektor BU, akademik (* 1914)
28. 9. - Ernest Ačkun, klarinetista, profesor FMU u Bg. (* 1930)

Oktobar/ListopadUredi

3. 10. - Marko Seferović, prvi doktor Veterinarskog fakulteta u Bg. (* 1956)
7. 10. - Rođa Raičević, pevač i kompozitor narodne i zabavne muzike (* 1957)
11. 10. - Nada Mamula, pevačica (* 1927)
15. 10. - Dario Džamonja, bosanskohercegovački novinar i pisac kratke priče
16. 10. - Zoran Perišić, srpski novinar i urednik (* 1942)
18. 10. - Ranko Gučevac, glumac (* 1933)
20. 10. - Nebojša Petrović, košarkaš i novinar, jedan od osnivača TVB (* 1923)
23. 10. - Ilija Ladin, bosanskohercegovački pjesnik (* 1929)
23. 10. - Slobodan Miletić, srpski književnik, prevodilac, kritičar (* 1938)
29. 10. - Milorad B. Protić, srpski astronom (* 1910.)

Novembar/StudeniUredi

1. 11. - Bekir Misirlić, bosanskohercegovački slikar i skulptor (* 1931)
1. 11. - Miodrag Kolarić (Arsen Lozanin), književnik i istoričar umetnosti, upravnik bg. Narodnog muzeja (* 1912)
5. 11. - Radomir Milivojević-Nafta, džez muzičar (* 1926)
6. 11. - Božidar Knežević, autor Oluje nad Krajinom (* 1952.)
8. 11. - Radmila Savićević, srpska glumica.(* 1926.)
9. 11. - Angelina Gatalica, akademski vajar (* 1924)
10. 11. - Vukoje Bulatović, novinar, ur. i dir. Politike (* 1927)
10. 11. - Ken Kesey, književnik, figura kontrakulture (* 1935)
12. 11. - Đorđe (Đokica) Milaković, hrvatski glumac (* 1925.)
12. 11. - Radovan Vlajković, bivši predsednik Predsedništva SFRJ (* 1922)
18. 11. - Ela Peroci, slovenska književnica (* 1922.)
23. 11. - Vladimir Levak, spiker i voditelj HRT (* 1934.)
23. 11. - Vladimir Basara, filmski reditelj (* 1930)
23. 11. - Miodrag Tomić, matematičar, srpski akademik (* 1912)
27. 11. - Vasilije Vanja Kraljević, novinar i publicista (* 1924)
29. 11. - George Harrison, jedan od Beatles-a (* 1943.)
30. 11. - Milutin Pršić, osnivač i urednik "Revije JAT"

Decembar/ProsinacUredi

6. 12. - Jakov Altaras, radiolog (* 1918)
7. 12. - Dušan Nonin, akademski slikar i konzervator (* 1924)
7. 12. - Milorad Gončin, književnik i novinar (* 1931)
7. 12. - Vojin Partonić, novinar i urednik "Politike" i "P. Ekspres" (* 1948)
8. 12. - Mirza Delibašić, bosanska košarkaška zvijezda (* 1954)
18. 12. - Gilbert Bécaud, francuski pjevač (* 1927)
19. 12. - Ante Jurjević Baja, narodni heroj, društveno-politički radnik SRH i SFRJ (* 1915)
20. 12. - Léopold Sédar Senghor, prvi predsednik Senegala (* 1906)
23. 12. - Gradimir Petrović, slikar, profesor i dekan FPU u Bg. (* 1935)
25. 12. - Zoran Mamula, novinar i urednik B92 (* 1964)
26. 12. - Nigel Hawthorne, glumac (* 1929)

Kroz godinuUredi

Amalija Đakonović, slikarka, pedagog (* 1912)
Branko Bon, arhitekt (* 1912)
Neda Božinović, učesnica NOB, aktivistkinja (* 1917)

Nobelove nagradeUredi

Fizika: Eric A. Cornell, Wolfgang Ketterle i Carl E. Wieman (za postignuće Bose-Einsteinove kondenzacije u razređenim gasovima alkalnih atoma i za rane fundamentalne studije svojstava tog kondenzata)
Kemija: William S. Knowles, Ryoji Noyori i K. Barry Sharpless (rad na hiralno katalizovanim reakcijama, i to Knowles i Noyori hidrogenacije a Sharpless oksidacije)
Fiziologija i medicina: Leland H. Hartwell, R. Timothy Hunt i Paul M. Nurse (otkriće ključnih regulatora ciklusa ćelije)
Književnost: V. S. Naipaul (jer je ujedinio perceptivni narativ i nepodmitljivo pronicanje u delima koja nas nagone da vidimo prisustvo potisnutih povesti)
Mir: Ujedinjene nacije i generalni sekretar Kofi Annan (za njihov rad na bolje organizovanom i mirnijem svetu)
Ekonomija: George A. Akerlof, Michael Spence i Joseph E. Stiglitz (analiza tržišta sa asimetričnom informacijom)

ReferenceUredi

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Ministar u dimu brauta, aimpress.ch (pristup 22.6.2013)
↑ Filip Švarm, Jedinica - konačni obračun, b92.net (pristup 22.6.2013)
↑ Operacija "Povratak".aimpress.ch, AIM, Beograd, 26. 5. 2001.
↑ Izveštaj o grobnicama u Batajnici, ic-mp.org
↑ Srbija na minusu, vreme.rs, 10. januar 2002.

Spoljne vezeUredi

Grad Beograd WAP 2000-03
Hronologija 2001, Ebart medijski arhiv

[mudb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Ministar u dimu brauta, aimpress.ch (pristup 22.6.2013)

[2] Filip Švarm, Jedinica - konačni obračun, b92.net (pristup 22.6.2013)

[3] Operacija "Povratak".aimpress.ch, AIM, Beograd, 26. 5. 2001.

[4] Izveštaj o grobnicama u Batajnici, ic-mp.org

[5] Srbija na minusu, vreme.rs, 10. januar 2002.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]