Kandahar
Kandahar je drugi grad po veličini u Avganistanu. Po službenoj proceni iz 2002. ima 316.000 stanovnika.
| Kandahar کندهار}- | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Afganistan
|
| Pokrajina | Pokrajina Kandahar |
| Okrug | Okrug Kandahar |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | 324.800 |
| Položaj | |
| Koordinate | 31°36′N 65°42′E / 31.6°N 65.7°E |
| Nadmorska visina | 1000 m |
  Kandahar Kandahar (Avganistana) | |
| Ostali podaci | |
Koordinate: 31° 36′ 00" SGŠ, 65° 42′ 00" IGD
Geografija uredi
Nalazi se na 1.005 metara nadmorske visine. Povezan je sa Heratom na zapadu, Gaznijem i Kabulom na istoku i Kvetom u Pakistanu. Zajedno sa Pešavarom u Pakistanu Kandahar je glavni grad Paštuna.
Ekonomija uredi
Kandahar je najveći trgovački centar za ovce, vunu, pamuk, svilu, žitarice, voće i duvan. U tome području se proizvodi voće, pa u gradu postoje fabrike za konzerviranje, sušenje i pakovanje voća.
Istorija uredi
Iskopavanja u području oko Kandahara svedoče da su se tu nalazila najstarija ljudska naselja. Kandahar je osnovao Aleksandar Makedonski 330. pne. blizu antičkoga grada Mundigaka osnovanog oko 3.000. pne. Mundigak je bio glavni grad Arahozije, dela Persijskog carstva. Aleksandar je nazvao Kandahar Aleksandrijom. Grad je bio česta meta osvajača zbog strateškoga položaja na trgovačkim putevima, koji povezuju Indiju, Bliski istok, Centralnu Aziju i Persijski zaliv. Posle Aleksandra Kandahar je postao deo Maurja carstva. Indijski car Ašoka je podigao stup sa dvojezičnim napisima na grčkom i aramejskom. Arapi su u 7. veku doneli islam u to područje, ali nisu uspeli potpuno da preobrate stanovništvo. Jakun ibn Safari iz Safaridske dinastije je 870. osvojio Kandahar. Kandahar je osvojio Mahmud Gazni u 11. veku, a Džingis-kan i Mongoli u 13. veku. Postao je deo Timuridskog carstva u 14. i 15. veku. Timur Lenk je bio osnivač Timuridskog carstva. Potomak Timur Lenka Mogul Babur osnovao je Mogulsko carstvo. Anektirao je Kandahar u 16. veku. Od Baburovoga sina Persija je preotela Kandahar. Mogul Ahbar Veliki ponovo je zauzeo grad, ali početkom 1700ih ponovo je grad pripadao Persiji. Mirvais Kan se pobunio protiv persijske vlasti i pobedio je Persijance, posebno, jer su Persijanci nastojali preobratiti sunite u šiite. Nakon njegove smrti 1715. njegov sin Mahmud Hotaki je predvodio napad Avganistanaca na Isfahan u Persiji. Hotaki je opljačkao Isfahan, a sebe je proglasio kraljem Persije. Persijski vladar Nader šah je osvojio Kandahar 1738, ali ubijen je nakon 9 godina.
Ahmad Šah Durani je zadobio kontrolu nad Kandaharom 1747. i proglasio ga prestolnicom Avganistanskoga carstva. Durani je tako bio prvi kralj modernoga Avganistana. Avganistansko carstvo je obuhvatalo današnji Avganistan, Pakistan, Horasan, Kohistan i Delhi. Ahmadov sin Timur Šah Durani je premestio prestolnicu 1776. u Kabul. Britanska Indija je zauzela Kandahar za vreme Prvoga englesko-avganistanskoga rata (1839—1842) i za vreme Drugoga englesko-avganistanskoga rata (1878—1880). Englezi su se morali povući, iako su bili pobedili u bici kod Kandahara. Kandahar je bio miran grad sledećih 100 godina. U Kandaharu je 1960. izgrađen međunarodni aerodrom. Koristila ga je ruska vojska za vreme Sovjetsko-avganistanskog rata. Od 2001. američka vojska i NATO koriste aerodrom kao vojnu bazu. Za vreme sovjetke uprave bilo je jakih borbi za grad. Posle povlačenja Sovjeta Kandahar je zauzela paštunska milicija Gula Aga Šerzaja, a avgusta 1994. talibani su zauzeli grad i krenuli u osvajanje zemlje. Talibani su 2001. svrgnuti sa vlasti, ali još uvek su vojno aktivni u malim grupama u obližnjim provincijama. Gul Aga Šerzaj ponovo kontroliše Kandahar, kao i pre uspona talibana. Grad je pod kontrolom nove avganistanske vlade, koja vlada sa podrškom SAD i uz vojnu pomoć NATO-a.
Interesantna mesta uredi
Najznačajniji istorijski spomenik je mauzolej Ahmuda Šaha Duranija.
