13. 2.

13. veljače/februar (13. 2) je 44. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (45. u prestupnoj godini) Do kraja godine ima još 321 dana.

DogađajiUredi

1358. — potpisan Zadarski mir kojim je hrvatsko-ugarski kralj Ludovik I. Anžuvinski porazio Veneciju i vratio Zadar pod svoje okrilje.
1633. — Inkvizicija Rimokatoličke Crkve u Rimu lišila slobode astronoma Galilea Galileja zbog njegovog zalaganja za Kopernikov heliocentrični sistem. Ostatak života naučnik je proveo pod stalnim nadzorom inkvizicije, a zabrana s njegovih dela skinuta je 1757.
1668. — Sporazumom potpisanim u Lisabonu, Španija priznala nezavisnost Portugala.
1689. — Kralj Engleske i Škotske Vilijam III od Oranža i njegova žena Meri, kćerka svrgnutog engleskog prokatoličkog kralja Džejmsa II, proglasili su suverenitet nad Velikom Britanijom i Irskom.
1793. — Velika Britanija, Pruska, Austrija, Nizozemska, Španija i Sardinska kraljevina, sklopile savez protiv revolucionarne Francuske.
1911. — osnovan HNK Hajduk Split.
1945. — Sovjetska Crvena armija, u Drugom svetskom ratu, oslobodila Budimpeštu, posle 50 dana opsade tokom koje je poginulo 50.000 nemačkih vojnika.
1945. — Američki i britanski avioni, u Drugom svetskom ratu, počeli bombardovanje nemačkog grada Drezdena. Grad je tokom dva dana bombardovanja razoren, a računa se da je poginulo oko 35.000 ljudi.
1961. — Savet bezbednosti UN doneo odluku da se u Kongo upute međunarodne mirovne snage da bi se sprečilo izbijanje građanskog rata u toj zemlji.
1970. — Švicarski pisac popularne fantastike Erich von Däniken osuđen je zbog prijevara na tri i pol godine zatvora.
1975. — Kiparski Turci su u severnom delu ostrva, koji je sedam meseci ranije okupirala Turska, proglasili "Tursku federalnu državu Kipar" i formirali ustavotvornu skupštinu. Za prvog predsednika skupštine izabran je vođa kiparskih Turaka Rauf Denktaš.
1984. — generalni sekretar Komunističke partije SSSR-a i države postao je Konstantin Černjenko, nasledivši preminulog Jurija Andropova. Posle Černjenkove smrti, koji je vladao manje od godinu dana, na vlast je stupio Mihail Gorbačov, sedmi i poslednji lider SSSR-a.
1990. — SSSR, SAD, Velika Britanija, Francuska i dve nemačke države su objavili plan o ujedinjenju Nemačke.
1991. — Američki bombarderi su razorili sklonište u Bagdadu "identifikovano" kao vojni položaj, a u kojem su, međutim, civili potražili spas od napada iz vazduha. Prema iračkim izvorima, poginulo je oko 500 ljudi, među kojima veliki broj dece i žena.
2000. — Papa Jovan Pavle II zatražio oproštaj za sve grehove Rimokatoličke Crkve u prošlosti, uključujući i odnos prema Jevrejima i jereticima.
2001. — Potres magnitude 6.6 pogodio je Salvador, poginulo oko 400 ljudi.
2001. — Amerikanka En Bankroft i Norvežanka Liv Arnesen postale su prve žene koje su na skijama prešle Antarktik. Njihovo "putovanje" od 2.700 kilometara trajalo je 90 dana.
2002. — Britanska kraljica Elizabeta II dodelila počasnu titulu viteza bivšem gradonačelniku Njujorka, Rudolfu Đulijaniju, zbog njegove uloge nakon terorističkih napada na taj grad 11. septembra 2001.
2003. — Nakon pada aviona američke Vlade u južnoj provinciji Kolumbije ubijen je jedan službenik ministarstva odbrane, a trojica su oteta. Ubijen je i jedan obaveštajac kolumbijske vojske.

.

RođenjaUredi

1675. — Ignjat Đurđević, hrvatski barokni pjesnik i prevoditelj, povjesničar, astronom i biograf († 1737.).
1682. — Giovanni Piazzetta, talijanski slikar.
1743. — Joseph Banks, britanski prirodoslovac i botaničar († 1820.).
1769. — Ivan Krilov, ruski basnopisac i komediograf († 1844.).
1831. — Jovan Ristić, srpski državnik i istoričar. vođa desnog krila Liberalne stranke.
1873. — Fjodor Ivanovič Šaljapin, ruski operni pjevač.
1888. — Georgios Papandreou, grčki političar i državnik.
1900. — Ivo Šeremet, bosanski impresionist.
1903. — Georges Simenon, belgijski književnik.
1910. — William Shockley, američki fizičar. (u. 1989).
1933. — Kim Novak, američka glumica koja je bila jedna od najpopularnijih filmskih zvezda tokom 1950-ih, .
1934. — Davorin Rudolf, hrvatski pravnik i diplomat.
1939. — Josip Bratulić, hrvatski filolog i povjesničar književnosti, akademik, predsjednik Matice hrvatske.
1946. — Liza Minnelli, američka glumica i pjevačica.
1947. — Bogdan Tanjević, crnogorski, jugoslovenski i talijanski košarkaški trener.
1947. — Branko Mikša, gospodarstvenik, bivši hrvatski političar (HDZ), gradonačelnik Zagreba, sportski radnik i bivši predsjednik (HNS).
1950. — Peter Gabriel, engleski muzičar.
1955. — Zlatan Čolaković, bosansko-hrvatski književnik.
1958. — Jasmina Milosavljević, bivša jugoslavenska i srpska košarkašica.
1969. — Dževad Alihodžić, bivši bosanskohercegovački košarkaš.
1972. — Božidar Jović, hrvatski rukometaš i osvajač zlata na Olimpijskim igrama u Atlanti 1996.
1974. — Robbie Williams, britanski pjevač (--).
1975. — Dumitru Mitu, rumunjski bivši nogometaš.
1977. — Mihajlo Pjanović, nekadašnji srpski fudbaler.
1979. — Rafael Márquez, meksički nogometaš.
1980. — Sebastian Kehl, njemački nogometaš.
1981. — Luisão, brazilski nogometaš.

.

SmrtiUredi

1199. — Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića koja je vladala Srbijom dvesta godina. (r.1113).
1571. — Benvenuto Čelini, italijanski vajar i pisac.
1787. — Ruđer Bošković, hrvatski znanstvenik (r. 1711.).
1883. — Richard Wagner, njemački kompozitor.
1894. — Franjo Rački, hrvatski povjesničar i političar (r. 1828.).
1942. — Fehim ef. Spaho, bosanskohercegovački reisu-l-ulema.
1974. — Petar Lubarda, slikar , jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih umetnika 20. veka. (r.1907).
1964. — Paulino Alcántara, filipinski-španjolski nogometaš i trener (r. 1896.)
1966. — Elio Vittorini, talijanski književnik (r. 1908.).
1992. — Antun Motika, hrvatski slikar (r. 1902.).
1999. — Peko Dapčević, jedan od prvih komandanata Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu. (r.1913).

.

Praznici i dani sećanjaUredi

Srpska pravoslavna crkva slavi:.
- Svetog Kira i Jovana - besrebrenike i čudotvorce.
- Svetu mučenicu Trifenu.
- Prepodobnog Nikitu Pečerskog.
- Sveti besrebrenici Kir i Jovan (Pretprazništvo Sretenja).

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar