25. 4.

25. travanj/april (25. 4.) je 115. dan godine po gregorijanskom kalendaru (116. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 250 dana.

DogađajiUredi

404. pne. - Kapitulacijom Atene snagama spartanskog vojskovođe Lisandra završio peloponeski rat.
1792. — Na pogubljenju drumskog razbojnika Žaka Peletjea na Trgu De Grev u Parizu u Francuskoj prvi put upotrebljena giljotina.
1859. — Prema projektu konzula Francuske u Aleksandriji Ferdinana de Lesepsa počelo kopanje Sueckog kanala. Kanalom dugim 161 kilometar spojeno, u novembru 1869, Sredozemno i Crveno more i stvoren najkraći plovni put iz Evrope ka Srednjem i Dalekom istoku.
1915. — Prvi svetski rat: Počela bitka na Galipolju, jedna od najvećih bitaka u Prvom svetskom ratu, u kojoj je Turska pobedila savezničke trupe pod britanskom komandom.
1920. — Sovjetsko-poljski rat: Poljske trupe upale u Ukrajinu, brzo napredovale i 6. maja zauzele Kijev. Mirom u Rigi 12. marta 1921. Poljska dobila od Sovjetske Rusije teritoriju s više miliona Ukrajinaca i Belorusa.
1945. —.
- Drugi svetski rat: Sovjetske i američke trupe srele se kod mesta Torgau u Nemačkoj.
- U San Francisku 45 zemalja antihitlerovske koalicije, uključujući Jugoslaviju, počelo osnivačku konferenciju Ujedinjenih nacija.
1974. — U Portugalu u "Revoluciji karanfila" oboren autokratski režim Marsela Kaetana. Istog dana godinu dana kasnije na prvim slobodnim izborima posle pola veka pobedila Socijalistička partija Marija Soareša.
1980. —.
- Misija komandosa SAD, koja je trebalo da spase 53 člana Ambasade SAD u Teheranu, držane kao taoce, propala u iranskoj pustinji posle pogibije osam Amerikanaca u sudaru helokoptera sa avionom.
- Srušio se danski "boing 727" koji je prevozio britanske turiste na liniji Mančester-Tenerife. Poginulo svih 146 putnika i članova posade.
1982. — Poslednji izraelski vojnici napustili Sinaj, okončavši petnaestogodišnju okupaciju tog egipatskog poluostrva.
1993. —.
- Na referendumu u Rusiji 62 odsto glasača podržalo reforme predsednika Borisa Jeljcina.
- U prisustvu mirovnog posrednika, lorda Ovena, predsednici Jugoslavije, Srbije i Crne Gore Dobrica Ćosić, Slobodan Milošević i Momir Bulatović pokušali da ubede lidera bosanskih Srba Radovana Karadžića da potpiše korigovan Vens-Ovenov mirovni plan.
1994. — U Londonu formirana Kontakt-grupa za koordinaciju diplomatskih akcija SAD, Rusije i Evropske unije u ratu u BiH.
1999. — Avijacija NATO srušila drumsko-železnički "Žeželjev most", već oštećen u tri napada prethodnih dana. Novi Sad tako ostao bez poslednjeg od tri mosta na Dunavu.
2000. — U Beogradu ubijen direktor "Jugoslovenskog aerotransporta" Žika Petrović.
2002. — .
- Rusija saopštila da su ruske trupe ubile Kataba, jednog od najtraženijih ljudi u zemlji, čečenskog lidera arapskog porekla, za kojeg se sumnjalo da ima bliske veze sa Al Kaidom.
- Nakon kraće bolesti, u Sarajevu preminuo dugogodišnji novinar i urednik Oslobođenja Vlado Mrkić.
2004. — Za predsednika Austrije izabran kandidat Socijaldemokratske partije Hajnc Fišer.
2006. — Tužilaštvo za ratne zločine Srbije je podiglo optužnicu protiv osam osoba za ubistvo 48 civila u Suvoj Reci, na Kosmetu, 26. marta 1999. godine.

.

RođenjaUredi

1214. — Louis IX., francuski kralj.
1228. — Konrad IV., njemački kralj.
1284. — Eduard II., engleski kralj.
1529. — Franjo Petrić (Petric, Petričević), filozof, polihistor, grecist i latinist († 1597.).
1599. — Oliver Cromwell, engleski državnik.
1765. — Filip Višnjić, srpski pesnik-guslar († 1834.).
1857. — Ruggiero Leoncavallo, talijanski kompozitor.
1861. — Hafiz Ibrahim ef. Maglajlić, bosanskohercehovački reisu-l-ulema.
1874. — Guglielmo Marconi, talijanski inženjer i fizičar († 1937.).
1900. — Vjekoslav Štefanić, hrvatski filolog († 1975.).
1908. — Edward R. Murrow, američki radio i televizijski novinar († 1965.).
1918. — Ella Fitzgerald, američka pjevačica jazz glazbe († 1996.).
1935. — Zorana "Lola" Novaković, jugoslovenska i srpska pjevačica († 2016.).
1940. — Al Pacino, američki glumac i producent.
1943. — Tony Christie, engleski pjevač.
1945. — Björn Ulvaeus, švedski pjevač i član grupe ABBA.
1946. — Vladimir Žirinovski, ruski nacionalist.
1948. — Enver Marić, bosanskohercegovački nogometaš.
1949. — Dominique Strauss-Kahn, francuski ekonomist, advokat i socijalistički političar.
1952. — Jacques Santini, francuski nogometni izbornik i igrač.
1963. — David Moyes, škotski nogometaš i trener.
1968. — Thomas Strunz, bivši njemački nogometaš.
1969. — Renée Zellweger, američka glumica.
1970. — Joël Abati, umirovljeni francuski rukometaš.
1976. — Rainer Schüttler, njemački teniser.
1981. — Adriano Foglia, brazilski-talijanski malonogometaš.
1981. — Anja Pärson, švedska alpska skijašica.
1985. — Duško Pijetlović, srpski vaterpolista.
1986. — Juan Sebastián Cabal, kolumbijski tenisač.

.

SmrtiUredi

1472. — Leon Battista Alberti, talijanski humanist, pjesnik, slikar, kipar, arhitekt, pravnik i matematičar.
1595. — Torquato Tasso, talijanski pjesnik (* 1544.).
1667. — Ivan Zakmardi, protonator hrvatskog kraljevstva (* početkom 16. stoljeća).
1774. — Anders Celsius, švedski fizičar i astronom (* 1701.).
1911. — Emilio Salgari, talijanski pisac (* 1862.).
1928. — Pjotr Wrangel, general, aktivni sudionik i vođa antiboljševičkog pokreta u ruskom građanskom ratu (* 1878.).
1938. — Živko Pavlović, srpski general i pisac, član Srpske kraljevske akademije.
1995. — Džindžer Rodžers, američka pozorišna i filmska glumica.
1997. — Vjekoslav Rukljač, hrvatski kipar (* 1916.)
2000. — Franjo Rupnik, hrvatski bivši nogometaš i državni reprezentativac (* 1921.).
2002. — Vlado Mrkić, bosanskohercegovački novinar i urednik Oslobođenja.
2014. — Tito Vilanova, španjolski nogometni trener i igrač (* 1968.).

.

Blagdani/PrazniciUredi

Srpska pravoslavna crkva slavi:.

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar