10. 3.

10. mart/ožujak (10. 3) je 69. dan godine po gregorijanskom kalendaru (70. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 296 dana.

Događaji

1528. – U Beču kao jeretik na lomači splajen Baltazar Hubmajer, jedan od vođa austrijskih baptista.
1629. – Engleski kralj Čarls I raspušta parlament čime počinje trinestogodišnji period tokom koga se engleski parlament nije sastajao (Trinestogodišnja tiranija).
1813. – Prvi put je dodeljeno nemačko vojno odlikovanje Gvozdeni krst.
1915. – U Čikagu održan Prvi jugoslovenski narodni sabor, s predstavnicima 486 raznih iseljeničkih organizacija iz SAD i Kanade, kao prva velika javna manifestacija u svetu u korist ideje o oslobađanju i ujedinjenju južnoslovenskih naroda u jednu državu.
1922. – Britanske vlasti uhapsile Mahatmu Gandija, optužile ga za pobunu i osudile na šest godina zatvora.
1945. – Drugi svetski rat: Tokio razoren napadom 300 američkih bombardera B29. Poginulo oko 100.000 stanovnika japanske prestonice, bez domova ostalo oko milion.
1948. – Šef diplomatije Čehoslovačke Jan Garig Masarik, sin prvog predsednika Čehoslovačke Tomaša Masarika, izvršio samoubistvo iskočivši kroz prozor zgrade Ministarstva u Pragu.
1952. – Bivši predsednik Kube Fulhensio Batista oborio Vladu Kube i potom kao diktator vladao zemljom do 1959, kada ga je sa vlasti srušio Fidel Kastro.
1959. – U Lasi, glavnom gradu Tibeta, izbila pobuna protiv kineske vlasti. Posle višednevnih uličnih borbi Kinezi ugušili pobunu, dalaj lama izbegao u Indiju.
1968. – U feribotu koji se prevrnuo u luci grada Velington na Novom Zelandu poginulo najmanje 200 ljudi.
1969. – Džejms Erl Rej, optužen za ubistvo crnačkog lidera Martina Lutera Kinga 4. aprila 1968, osuđen na 99 godina zatvora.
1974. – Japanski poručnik Hiro Onade predao se, posle 29 godina skrivanja u džungli, filipinskim vlastima, objasnivši da nije dobio naređenje o povlačenju i prestanku rata SAD i Japana.
1975. – Vijetnamski rat: Snage severnog Vijetnama zauzele grad Buon Ma Tuot. Ta pobeda označila početak velike ofanzive koja je sedam nedelja kasnije dovela do osvajanja Sajgona.
1990. – Sud u Iraku osudio na smrt britanskog novinara Farzada Bazofta zbog špijunaže. Uprkos talasu protesta u inostranstvu i apela iračkim vlastima da mu poštede život, pogubljen 15. marta.
1993. – Suharto šesti put izabran za predsednika Indonezije.
1995. – U eksploziji ispred džamije u pakistanskom gradu Karačiju i pucnjavi jednog teroriste na ljude koji su potrčali da pomognu povređenima, poginulo 12 ljudi, uključujući petoro dece, a 26 povređeno.
1997. – Vatikan uspostavio diplomatske odnose s Libijom.
2000. – Asocijacija nezavisnih elektronskih medija protestovala kod vlasti Srbije zbog zatvaranja nezavisnih radio i televizijskih stanica u Srbiji, ocenjujući da ta akcija vlasti poprima alarmantne razmere.
2001. – SAD uslovile ekonomsku pomoć Jugoslaviji saradnjom s Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, zahtevajući izručenje optuženih za ratne zločine, pre svega bivšeg predsednika Slobodana Miloševića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića do 31. marta.
2002. – U odmazdi za pogibiju 11 Izraelaca u samoubilačkom bombaškom napadu arapskih ekstremista u Jerusalimu, izraelski helikopteri razorili sedište palestinskog vođe Jasera Arafata u Gazi.
2006. –.
- Agim Čeku je novi premijer Kosova i Metohije.
- U blizini Podgorice zaustavljen šleper sa 1000 kalašnjikova.
- Na Beoviziji 2006. pobedili Flamingosi i Luis.

.

Rođenja

1628. – Marčelo Malpigi, italijanski lekar i botaničar.
1762. – Džeremaja Bendžamin Rihter, nemački hemičar († 1807.).
1772. – Fridrih fon Šlegel, nemački pisac († 1829.).
1845. – Aleksandar III, ruski car.
1854. – Joseph Maria Stowasser, austrijski filolog.
1877. – Edo Šen, hrvatski arhitekt († 1949.).
1880. – Vladislav Petković DIS, srpski pesnik († 1917.).
1885. – Tamara Platonovna Karsavina, ruska balerina († 1978.).
1889. – Joza Kljaković, hrvatski slikar († 1969.).
1895. – Stjepan Gomboš, hrvatski arhitekt († 1975.).
1896. – Anka Krizmanić, hrvatska slikarica i grafičarka († 1987.).
1915. – Joža Horvat, jugoslavenski i hrvatski književnik († 2012.).
1918. – Fernando Peyroteo, portugalski nogometaš († 1978.).
1920. – Boris Vian, francuski književnik i šansonjer.
1940. – Chuck Norris, američki glumac.
1955. – Marianne Rosenberg, njemačka pjevačica šlagera.
1955. – Tina Charles, britanska pjevačica.
1956. – Helmut Lang, austrijski modni dizajner.
1957. – Osama bin Laden, osnivač Al kaide (u. 2011.).
1957. – Shannon Tweed, kanadska glumica.
1958. – Sharon Stone, američka glumica.
1963. – Dražen Besek, bivši hrvatski nogometaš, danas nogometni trener.
1964. – Neneh Cherry, švedska pjevačica.
1969. – Radovan Stanković, bosanskosrpski ratni zločinac.
1970. – Selma Alispahić, bosanskohercegovačka pozorišna i filmska glumica.
1971. – Almir Imširević, bosanskohercegovački dramski pisac.
1973. – Chris Sutton, engleski nogometaš i trener.
1975. – Bulend Biščević, bosanskohercegovački nogometaš.
1976. – Barbara Schett, austrijska teniserka i tv-komentator.
1976. – Frantz Granvorka, umirovljeni francuski odbojkaš.
1978. – Benjamin Burnley, američki pjevač.
1981. – Samuel Eto'o, kamerunski nogometaš.
1983. – Niki Belucci (Nikolett Pósán), mađarska glumica i dj.
1985. – Lassana Diarra, francuski nogometaš.
1988. – Ivan Rakitić, hrvatski nogometaš i reprezentativac, član španjolske Barcelone.

.

Smrti

1391. – Tvrtko I. Kotromanić, bosanski kralj.
1856. – Jovan Popović Sterija, prvi srpski komediograf. (* 1806.).
1872. – Đuzepe Macini, italijanski revolucionar..
1913. – Harriet Tubman, američka crnačka aktivistica.
1948. – Jan Masaryk, čehoslovački političar.
2000. – Ivo Robić, hrvatski pevač.
2002. – Vinko Kandija, bio je hrvatski rukometni trener (* 1934.).
2005. – Dave Allen, irski komičar (* 1936.).

.

Blagdani/Praznici

Srpska pravoslavna crkva slavi:.
- Svetog Tarasija patrijarha carigradskog.
- Prepodobnog Pafnutija Kefalasa.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar