Il Gattopardo
Za istoimeni film, vidite članak Il Gattopardo (film).Il Gattopardo (sh. Gepard) je roman italijanskog književnika Giuseppea Tomasija di Lampeduse objavljen 1958. godine, a koji se smatra jednim od najvažnijih djela italijanske književnosti 20. vijeka.
| Il Gattopardo | |
|---|---|
 originalno italijansko izdanje | |
| Autor(i) | Giuseppe Tomasi di Lampedusa |
| Država |  Italija |
| Jezik | italijanski |
| Žanr(ovi) | roman |
| Izdavač | Casa editrice Feltrinelli |
| Datum izdanja | 1958 |
| Vrsta medija | štampa (tvrdi uvez, meki uvez) |
| Stranica | 330 |
| ISBN | ISBN 0-679-73121-0 (Pantheon edition) |
| OCLC broj | 312310 |
Radnja je smještena na Siciliju u doba Risorgimenta 1860. godine te prikazuje kako je pohod Garibaldijevih crvenokošuljaša oborio dotadašnji režim Kraljevine Dviju Sicilija i utro put njenom pripajanju ujedinjenoj Italiji te izazvao dramatične političke, ekonomske i socijalne promjene. Protagonist romana je Fabrizio Cabrera, princ od Saline, plemić i pripadnik aristokracije koja je generacijama dominirala političkim životom otoka i koji svjedoči kako pripadnike njegove klase na tom mjestu mijenja "vulgarna" i pohlepna buržoazija.
Di Lampedusa je bio posljednji izdanak porodice sicilijanskih prinčeva, a na pisanje romana - koji mu je bio jedini u životu - ga je velikim dijelom nagnala depresija od koje je patio nakon što mu je palača razorena u Drugom svjetskom ratu. Roman, za koga se smatra da je velikim dijelom bio inspiriran vlastitim iskustvima, je pisao nekoliko godina. Rukopis odbili ugledni izdavači Mondadori i Einaudi prije nego što je roman posthumno objavila izdavačka kuća Fertrinelli.
Il Gattopardo je nakon objavljivanja doživio žestoke kritike iz gotovo svih krugova tadašnjeg italijanskog političkog i kulturnog establishmenta. Desničari i konzervativci su bili nezadovoljni prikazom dekadencije plemstva, ali i katoličkog klera; liberalima se nije svidio u tadašnjoj Italiji "heretički" prikaz negativnih strana procesa ujedinjenja, a isto tako žestoke kritike je Il Gattopardo primio od strane komunista zbog ne-marksističkog, odnosno negativnog prikaza sicilijanske radničke klase i seljaka. Sa druge strane, roman se izuzetno dopao dijelu intelektualaca, a među prvima koji ga je pohvalio je bio ugledni engleski pisac E. M. Forster. Godine 1959. je dobio uglednu književnu nagradu Premio Strega. Sa vremenom je reputacija romana sve više i više rasla i danas se tome je pomogla i rečenica "Stvari se moraju mijenjati, ako želimo da ostanu iste", koje izgovara protagonistov nećak Tancredi, a koje su kasnije često korištene kao ironični opis stanja u modernoj Italiji.
Godine 1963. je prema romanu snimljen istoimeni film u režiji Luchina Viscontija.
Vanjske veze uredi
- Il romanzo e il film: somiglianze e differenze Arhivirano 2007-05-14 na Wayback Machine-u
- Donnafugata: "The Leopard" places in Palma di Montechiaro
- Donnafugata: "The Leopard" places in Santa Margherita Belice
- The Leopard Map Arhivirano 2014-09-06 na Wayback Machine-u
- Članak u Vanity Fairu o restauraciji filma Arhivirano 2011-02-28 na Wayback Machine-u
- Personal tours of Lampedusa sites in Palermo and Sicily Arhivirano 2013-02-18 na Archive.is-u