23. 9.

23. rujna/septembra (23. 9.) je 266. dan godine po gregorijanskom kalendaru (267. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 99 dana.

DogađajiUredi

1122. — Sklopljen Wormski konkordat temeljem koga se rimsko-njemački car Heinrich V odrekao svjetovne vlasti nad papama i čime je okončana dugogodišnja Borba za investituru.
1669. — Kralj Leopold I. proglasio je zagrebačku isusovačku akademiju sveučilišnom ustanovom, što je začetak Sveučilišta u Zagrebu.
1719. — Lihtenštajn je postao nezavisna kneževina u okviru Svetog rimskog carstva.
1817. — Španija i Velika Britanija potpisale su sporazum o zabrani trgovine robljem.
1840. — Crnogorci su na Mljetičku, na Durmitoru, ubili 80 turskih vojnika i muselima Smail-agu Čengića, koji je krenuo da skuplja harač. O tom događaju hrvatski pesnik Ivan Mažuranić ispevao je herojski ep „Smrt Smail-age Čengića“. Crnogorce je predvodio Petar II Petrović NJegoš.
1846. — Nemački astronom Johan Gotfrid Gale otkrio je planetu Neptun.
1866. — Srpski knez Mihailo Obrenović i crnogorski knez Nikola I Petrović zaključili su ugovor o zajedničkoj borbi za oslobođenje od Turaka i ujedinjenje srpskih zemalja. Knez Nikola se obavezao da će se u slučaju ujedinjenja dve države odreći prestola u korist kneza Mihaila.
1889. — Osnovana je japanska tvrtka Nintendo, i to kao proizvođač igraćih karata.
1893. — u Beogradu je stavljena u pogon prva javna električna centrala u Srbiji.
1914. — Prvi svetski rat: U prvom vazdušnom napadu na Nemačku, britansko vazduhoplovstvo bombardovalo je grad Diseldorf.
1932. — Nedžad, Hedžas i više drugih oblasti koje je pod patronatom Velike Britanije na Arabijskom poluostrvu pripojila dinastija Saudita, ujedinilo se u državu Saudijska Arabija.
1956. — Velika Britanija i Francuska prepustile su Savetu bezbednosti UN problem Sueckog kanala.
1957. — Grčka je odbacila zahtev Bukurešta da se Rumunija priključi Balkanskom savezu, koji su ugovorima 1953. u Ankari i 1954. na Bledu zaključile Jugoslavija, Grčka i Turska.
1973. — Huan Peron izabran je treći put za predsednika Argentine. NJegova žena Izabela postala je potpredsednik.
1987. — U Beogradu je održana 8. sednica Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, na kojoj je pobedila je tvrda struja tadašnjeg predsednika CK SK Srbije Slobodana Miloševića, nad umerenom politikom predsednika Predsedništva Srbije Ivana Stambolića.
1991. — Jermenija je proglasila nezavisnost od SSSR-a.
1997. — Na mirovnim pregovorima u Severnoj Irskoj, protestanski unionisti su prvi put posle 75 godina razgovarali direktno sa vođama Šin Fejna, političkog krila Irske republikanske armije.
1998. — Savet bezbednosti UN doneo je rezoluciju 1199 kojom se zahteva prekid vatre između srpskih snaga bezbednosti i kosovskih Albanaca, preduzimanje mera za sprečavanje humanitarne katastrofe i nastavljenje pregovora o okončanju krize na Kosovu i Metohiji.
2001. —.
- SAD su ukinule sankcije Indiji i Pakistanu, uvedene 1998, kada su te dve zemlje izvršile nuklearne probe.
- Levičarska koalicija Demokratska leva alijansa - radnička unija, koja potiče iz bivšeg poljskog komunističkog režima, osvojila je većinu glasova na parlamentarnim izborima u Poljskoj.

.

RođenjaUredi

63. pne. - Cezar Augustus, rimski car.
1215. — Kublaj Kan, mongolski kan i kineski car.
1819. — Arman Fizo, francuski fizičar.
1861. — Robert Bosch, njemački poduzetnik.
1865. — Suzana Valadon, francuska slikarka († 1938.).
1890. — Friedrich Paulus, časnik Njemačke vojske od 1910-ih do 1945. godine († 1957.).
1897. — Walter Pidgeon, američki glumac kanadskog porijekla († 1984.).
1907. — Anne Desclos, francuska spisateljica.
1913. — Sándor Tarics, mađarski vaterpolist i inžinjer († 2016.).
1914. — Leonida Georgiyevna Romanova, velika ruska kneginja († 2010.).
1916. — Aldo Moro, italijanski političar i državnik.
1926. — John Coltrane, američki jazz glazbenik († 1967.).
1930. — Ray Charles, američki jazz-pjevač.
1934. — Per Olov Enquist, švedski književnik.
1934. — Gino Paoli, italijanski kantautor.
1938. — Romy Schneider, austrijska glumica.
1943. — Julio Iglesias, španski pjevač.
1943. — Antonio Tabucchi, italijanski književnik i prevodilac.
1946. — Davorin Popović, bosanski pjevač zabavne muzike, član legendarnih "Indexa".
1948. — Vera Nikolić, jugoslovenska atletičarka.
1949. — Bruce Springsteen, američki rock-muzičar.
1954. — George C. Wolfe, američki pisac.
1954. — Cherie Blair, supruga britanskog premijera Tonyja Blaira.
1956. — Paolo Rossi, talijanski nogometni reprezentativac.
1963. — Joško Martinović, hrvatski novinar i TV voditelj na HRT-u († 2010.).
1969. — Jan Suchopárek, češki nogometaš.
1974. — Marijo Švigir, hrvatski malonogometaš i vratar.
1975. — Sergey Tetyukhin, ruski odbojkaš.
1975. — Demetrio Lozano, nekadašnji španjolski rukometaš.
1976. — Katarina Čas, slovenska televizijska glumica.
1980. — Jasmin Bajramović, bosanskohercegovački nogometaš.
1983. — Marcelo Melo, brazilski tenisač.
1984. — Matey Kaziyski, bugarski odbojkaš.
1985. — Šiško Horvat Majcan, hrvatski kazališni, televizijski i filmski glumac.
1988. — Juan Martin del Potro, argentinski tenisač.

.

SmrtiUredi

1687. — Stojan Janković, uskočki vojvoda.
1835. — Vincenzo Bellini, italijanski kompozitor (* 1801.).
1870. — Prosper Mérimée, francuski književnik (* 1803.).
1882. — Fridrih Veler ,nemački hemičar.
1896. — Ivar Aasen, norveški pisac.
1939. — Sigmund Freud, austrijski neurolog i utemeljitelj psihoanalize (* 1856.).
1943. — Marija Bursać, prva žena narodni heroj Jugoslavije (* 1920.).
1973. — Pablo Neruda, čileanski pjesnik i nobelovac (* 1904.).
1998. — Ratko Zvrko, hrvatski književnik, novinar i boksač (* 1920.).
2006. — Henry Arnold, britanski skladatelj filmske glazbe. (* 1921.).
2007. — Nikola Kovač, bosanski esejist, prevodilac, urednik, kritičar.
2015. — Dragan Holcer, hrvatski nogometaš (* 1945.).

.

PrazniciUredi

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar