26. 10.

26. listopada/oktobra (26. 10.) je 299. dan godine po gregorijanskom kalendaru (300. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 66 dana.

Događaji

740. – jak zemljotres pogodi Konstantinopol.
1377. – Bosanski ban Tvrtko Kotromanić se na osnovu nemanjićkog porekla krunisao za kralja "Srbljem, Bosni i Pomorju i Zapadnim Stranam".
1863. – u Ženevi je ustanovljena organizacija Crveni krst.
1881. – najslavniji revolveraški sukob Divljeg zapada: Obračun kod O.K. Corrala.
1896. – Potpisan je sporazum u Adis Abebi kojim je uspostavljen mir između Italije i Abisinije (Etiopija) i priznata nezavisnost Abisinije.
1905. – Tokom Prve ruske revolucije (1905-07), radnici su u Petrogradu osnovali prvi Sovjet (radničku skupštinu).
1911. – U Kini je ukinuta monarhija i proglašena republika sa Sun Jat Senom kao privremenim predsednikom.
1917. – Brazil je objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.
1944. – Jedinice NOVJ oslobodile Split.
1947. – Kašmir je priključen Indiji.
1955. – General Ngo Din Diem proglasio je Republiku Vijetnam u južnom Vijetnamu, a sebe predsednikom i zaveo diktatorski režim. Ubijen je u vojnom udaru u novembru 1963.
1955. – Parlament Austrije prihvatio je, dan posle odlaska poslednjih savezničkih okupacionih vojnika, Državni ugovor kojim se obavezala na stalnu neutralnosti zemlje.
1961. – Nobelovu nagradu za književnost dobio je jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te prestižne svetske nagrade.
1964. – Rijeka Sava poplavila Zagreb i okolicu. Ukupno 200 000 ljudi je bilo pogođeno katastrofom.
1971. – Glavna skupština UN donijela je odluku o primanju Narodne Republike Kine uz istodobno isključenje Tajvana.
1972. – U kampanji Saveza komunista Jugoslavije protiv „anarholiberala“ smenjeni su najviši funkcioneri Saveza komunista Srbije Marko Nikezić i Latinka Perović.
1973. – Završen Jomkipurski rat.
1976. – Generalna skupština UN je jednoglasno osudila aparthejd i pozvala vlade zemalja članica da zabrane sve kontakte sa Transkejom, koja je samoproklamovala nezavisnost sa belom manjinom na čelu.
1986. – Počinje šahovski turnir u Tilburgu, Holandija.
1994. – Izrael i Jordan potpisali su sporazum, kojim je posle 46 godina formalno okončano ratno stanje dveju susednih zemalja.
1998. – Predsednici Perua i Ekvadora potpisali su formalnu deklaraciju kojom je rešen pogranični spor dveju južnoameričkih zemalja nastao početkom 19. veka, zbog kojeg su više puta ratovale.
1999. – Savet bezbednosti UN odobrio je upućivanje međunarodnih mirovnih snaga, 11.000 vojnika i policajaca, u Istočni Timor.
2000. – Na sastanku u Bukureštu SR Jugoslavija je postala punopravni član Pakta stabilnosti za jugoistočnu Evropu.
2001. – Beogradski sud osudio je Dobrosava Gavrića na 20 godina zatvora zbog ubistva Željka Ražnatovića Arkana i još dve osobe u hotelu „Interkontinental“ u Beogradu 15. januara 2001.
2002. – U napadu ruskih specijalnih jedinica na moskovsko pozorište, u kojem se odvijala talačka kriza, stradala 129 civila i 41 čečenski terorist.
2010. – Erupcija vulkana Mount Merapi u Indoneziji usmrtila 13 ljudi.

.

Rođenja

1611. – Antonio Coello, španski književnik († 1652.).
1685. – Domenico Scarlatti, italijanski kompozitor († 1757.).
1759. – Georges Danton, jedan od predvodnika Francuske Revolucije († 1794.).
1800. – Helmuth Karl Bernhard Graf von Moltke, pruski vojskovođa († 1891.).
1802. – Mihajlo I Portugalski, portugalski kralj († 1866.).
1842. – Wassili Wereschtschagin, ruski slikar († 1904.).
1854. – Ksaver Šandor Gjalski, hrvatski književnik.
1875. – Svetozar Pribićević, srpski političar († 1936.).
1880. – Andrei Bely, ruski pjesnik i teoretičar.
1883. – Paul Pilgrim, američki atletičar i olimpijski pobjednik.
1896. – Bela Krleža, hrvatska kazališna glumica († 1981.).
1900. – Karin Boye, švedska književnica.
1906. – Primo Carnera, bivši talijanski boksač († 1967.).
1911. – Mahalia Jackson, američka pjevačica gospela.
1916. – François Mitterrand, francuski državnik († 1996.).
1919. – Muhamed-Reza Pahlavi, iranski šah († 1980.).
1942. – Zdenko Runjić, dalmatinski kompozitor († 2004.).
1942. – Bob Hoskins, britanski glumac i povremeni redatelj († 2014.).
1945. – Mladen Šutej, hrvatski jedriličar.
1946. – Holly Woodlawn, američka glumica.
1947. – Hillary Rodham Clinton, američka pravnica i političarka, bivša First Lady.
1949. – Zoran Slavnić - Moka, bivši je jugoslovenski košarkaš i košarkaški trener.
1952. – Lazar Ristovski, srpski glumac.
1956. – Rade Zalad, srpski i jugoslovenski nogometaš i trener.
1959. – Evo Morales, bolivijski političar i predsjednik Bolivije.
1961. – Manuel Estiarte, španjolski vaterpolist.
1966. – Zlatko Dalić, hrvatski nogometni trener i bivši hrvatski nogometaš.
1968. – Robert Jarni, hrvatski nogometaš, "Vatreni 1998.".
1968. – Josip Vranković - Joke, bivši košarkaš i bivši hrvatski reprezentativac. Obnašao je dužnost izbornika Hrvatske košarkaške reprezentacije.
1974. – Haris Alijagić, bosanski prevodilac i slobodni autor.
1980. – Cristian Chivu, rumunjski umirovljeni nogometaš i bivši reprezentativac.
1983. – Dmitri Sychev, ruski nogometaš.
1984. – Sasha Cohen, američka klizačica.
1985. – Andrea Bargnani, talijanski košarkaš.
1986. – Uwe Gensheimer, njemački rukometaš.

.

Smrti

899. – Alfred Veliki, kralj Wessexa.
1914. – Fran Galović, hrvatski književnik (* 1887.).
1929. – Aby Warburg, njemački historičar umjetnosti.
1957. – Nikos Kazantzakis, grčki pisac i filozof (* 1883.).
1961. – Milan Stojadinović, srpski ekonomist, sveučilišni profesor i radikalski političar (* 1888.).
1972. – Igor Sikorsky, ukrajinski, ruski i američki pionir zrakoplovstva (* 1889.).
2012. – Joža Horvat, jugoslavenski i hrvatski književnik (* 1915.).

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar