Vancouver

(Preusmjereno sa stranice Vankuver)

Vancouver je kanadski grad u provinciji Britanskoj Kolumbiji. To je najveća metropola na zapadu Kanade i treća po veličini u Kanadi. Populacija grada na popisu 2006. bila je 578.041[2], a grad sa okolinom ima 2.116.581 stanovnika (2006. godine).[3]

Grad Vancouver
City of Vancouver
Centar Vancouvera s južne obale False Creeka
Centar Vancouvera s južne obale False Creeka
Moto: "Na moru, na kopnu u zraku, mi prosperimo""By Sea, Land, and Air We Prosper"
Položaj Vancouvera u Regionalnom distriktu Širi Vancouver u Britanskoj Kolumbiji
Položaj Vancouvera u Regionalnom distriktu Širi Vancouver u Britanskoj Kolumbiji
Koordinate: (8. po rangu)_region: 49°15′N 123°6′W / 49.250°N 123.100°W / 49.250; -123.100
Opći podaci
Zemlja Kanada
Provincija Britanska Kolumbija
RegionLower Mainland
Regionalni distriktMetro Vancouver
Historija
inkorporiran1886.
Uprava
GradonačelnikGregor Robertson (Vision Vancouver)
Gradsko vijeće
Članovi parlamenta (Fed.)
Članovi parla,enta (Prov.)
Geografija
 • Grad114,67 km2 (4,427 sq mi)
 • Metro2.878,52 km2 (111,140 sq mi)
 • Nadmorska visina2
Stanovništvo (Popis 200.)[1]
 • Grad578,041(8, po rangu)
 • Gustoća5335/km2 (13.818/sq mi)
 • Metro2,116,581 (3, mjesto)
 • DemonimVancouverite
Ostale informacije
Vremenska zonaPST (UTC−8)
 • Letnje (DST)PDT (UTC−7)
Poštanski brojeviV5K do V6Z
Pozivni broj(evi)604, 778
NTS Map092G03
GNBC CodeJBRIK
WebCity of Vancouver

Pilane osnovane 1867. godine u oblasti Gastaun su postale jezgro oko koje je raslo naselje. Vancouver je status grada dobio 1886. godine. Do 1887. godine transkontinentalna pruga je produžena do grada kako bi se bolje iskoristila njegova velika prirodna luka, koja će uskoro postati važna veza u trgovini između Orijenta, istočnog dela Kanade, pa čak i Londona.[4][5] Vankuverska luka je danas najveća i najuposlenija u Kanadi, i četvrta (po tonaži) najveća luka u Severnoj Americi.[6] Iako je drvna industrija ostala glavna privredna delatnost u gradu, turizam je druga najvažnija privredna delatnost, zbog očuvane prirode izvan Vancouvera.[7] Vancouver je takođe treći najveći filmski centar u Severnoj Americi posle Los Anđelesa i Njujorka, pa je stekao nadimak Severni Holivud.[8][9] U Vancouveru se 1986. godine održala Svetska izložba, a u februaru 2010. u Vancouveru i Visleru će se održati Zimske olimpijske igre 2010. godine.[10]

Geografija i položaj

uredi
 
Pogled iz Stelijevog parka na centar Vancouvera

Vancouver se nalazi na 49°16′N, 123°7′W, u Pacifičkoj vremenskoj zoni (UTC-8). Nalazi se preko puta Otoka Vancouver, koji ga štiti od snažnih pacifičkih valova. Između otoka i grada Vancouvera leži tjesnac - Georgia. Sam grad Vancouver leži na poluotoku Burrard, između zaljeva Burrard na sjeveru i reke Fraser na jugu. Grad ima površinu od 11 467 km², uključujući i ravničarsko i brdovito zemljište. U okolini Vancouvera leži mnogo planina, idealnih za zimske sportove.

Sve do 1885. ime Vancouver se odnosilo se isključivo na Otok Vancouver, pa se ustalilo pogrešno mišljenje da i grad Vancouver leži na tom otoku. Grad i otok dobili su ime po britanskom kapetanu Georgu Vancouveru, koji je detaljno oplovio otok i okolicu 1792. godine.

Vancouver ima jedan od najvećih gradskih parkova u Sjevernoj Americi - Stanley Park, koji se prostire na površini od 404,9 ha.[11] Severne priobalne planine dominiraju gradskim vidikom, a tokom vedrih dana sa njih se pruža pogled na Mount Baker, vulkansku kupu okovanu snijegom u američkoj saveznoj državi Washington na jugu, Otok Vancouver sa druge strane Tjesnaca Georgia na zapadu i jugozapadu i na otok Bowen na sjeverozapadu.

Vegetacija

uredi
 
Iako palme nisu česte u Vancouveru, one su pokazatelj umjerene klime u usporedbi sa ostatkom Kanade.

Prvobitna vegetacija većeg dela današnjeg Vancouvera i okolice su bile guste prašume umerenih područja, koje su sačinjavali četinari uz razbacane džepove javora i jove, i velike močvarne površine (čak i u višim delovima, zbog lošeg odvođenja vode).[12][13] Četinari su bili tipični za priobalje Britanske Kolumbije (mešavina duglazije, crvenog zapadnog kedra i zapadne tsuge.[14] Za ovu oblast se smatra da ima najveće primerke ovih vrsta na priobalju Britanske Kolumbije. Najveća drveća su u vankuverskoj staroj šumi u oblasti Gastauna i na južnim padinama Fals Krika i Engleskog zaljeva, naročito oko Jerihonske plaže. Šuma u Stenlijevom praku je posečena između 1860-ih i 1880-ih.[15]

Mnoge bilje koje danas rastu širom Vancouvera su donesene iz drugih dijelova kontinenta i raznih pacifičkih lokacija. Različite vrsti palmi rastu u gradu, kao i veliki broj drugih vrsta egzotičnih drveća kao što su Araucaria araucana, japanski javor i razne cvetnice kao što su magnolije, azaleje i rododentroni. Neki primerci rododonedrona su izrasli u ogromne velične, kao i druge vrste donešene iz oblasti oštrijih klima istočne Kanade ili Evrope. Domaći Daglasov javor takođe može izrasti u ogromne veličine. U velikom broju gradskih ulica poseđeni su sakure (japanske trešnje) koje je od 1930ih naovamo donirala vlada Japana. One svetaju svake godine tokom nekoliko nedelja. U drugim ulicama posađeni su kesteni, divlji kesteni i druge ukrasne vrste drveća.[16]

Klima

uredi

Klima Vancouvera je umjerena za kanadske standarde i obično se klasifikuje kao oceanska po Kepenovoj klasifikaciji klime. Ljetni mjeseci su obično suhi, sa blagim sušama, tokom jula i augusta. Nasuprot tome, ostatak godine je kišovit, posebno između oktobra i marta.

Godišnja količina padavina izmjerena na aerodromu Vancouver u Richmondu prosečno iznosi 1199 mm, mada ovo drastično varira u široj oblasti zbog topografije i značajno je viša u centru grada. Zimi većina dana donosi značajne padavine. Ljetni meseci su suhi i sunčaniji sa umerenim temperaturama, koje ublažuju morski vetrovi. Dnevni maksimum iznosi prosečno 20 °C u julu i avgustu, do maksimalni povremeno dostiže i 30 °C.[17] Najviša ikada izmerena temperatura bila je 34,4 °C 30. jula 2009.[18][19] Sneg prosečno pada 11 dana godišnje, dok okom tri dana padne 6 više centimetara snega. Prosečna količina snežnih padavina je 18,2 cm, ali sneg obično ne opstane dugo na tlu.[20] Zime su u širem području Vancouvera četvrte po blagosti među kanadskim gradovima, posle obližnje Victorije, Nanaima i Duncan (sva tri grada se nalaze na otoku Vancouver).[21] Dnevna minimalna temperatura ispod 0 °C se izmeri prosečno 46 dana godinje, a ispod -10 °C dva dana godišnje. Prosečno u 2,4 dana godišnje temperatura ostane ispod tačke zamrzavanja vode.



Jan Feb Mar Apr Maj Jun Jul Avg Sep Okt Nov Dec
Ekstremni dnevni maksimum °C 15.3 18.4 19.4 25.0 30.4 30.6 31.9 33.3 29.3 23.7 18.4 14.9
Prosečni dnevni maksimum °C 6.1 8.0 10.1 13.1 16.5 19.2 21.7 21.9 18.7 13.5 9.0 6.2
Prosečni dnevni minimum °C 0.5 1.5 3.1 5.3 8.4 11.2 13.2 13.4 10.5 6.6 3.1 0.8
Ekstremni dnevni minimum °C -17.8 -16.1 -9.4 -3.3 0.6 3.9 6.7 6.1 0.0 -5.9 -14.3 -17.8

Prosečna količina padavina mm 154 123 114 84 68 55 40 39 54 113 181 176
Prosečna količina snega cm 17 10 3 0 0 0 0 0 0 0 3 16
Broj sunčanih sati h 55 87 132 172 237 242 296 265 189 124 67 54
Podaci [1] Arhivirano 2008-12-11 na Wayback Machine-u su za Aerodrom Vancouver (YVR), južno od grada Vancouvera.


Administrativna podela

uredi

Vancouver je podeljen u 23 gradska okruga

 
Gradski okruzi Vancouvera

Historija

uredi

Arheološki nalazi su pokazali prisustvo domorodačkih naroda u oblasti Vancouvera od pre 8—10 hiljada godina.[22][23] Grad se nalazi na tradicionalnim teritorijama plemena Skvamiš, Xwméthkwyiem i Tseil-waututh iz obalske sališke grupe.[24] Domoroci su imali naselja u raznim delovima današnjeg Vancouvera, kao što su Stenlijev park, Fols Krik, Kitsilano, Point Grej i blizu ušća rijeke Fraser.[23]

 
Gastown, historijski centar Vancouvera

Istraživanje područja

uredi

Španjolski kapetan José María Narváez je bio prvi Evropljanin za koga se zna da je istražio Tjesnac Georgia- 1791. godine, mada neki historičari vjeruju da bi Francis Drake mogao biti prvi Evropljanin koji je plovio ovuda. [25] Sledeće godine, britanski kapetan George Vancouver pridružio se španjolskoj ekspediciji koja je bila bazirana u tjesnacu Nutka na otoku Vancouver i dalje je istražio Tjesnac Georgia i Zaljev Puget kod Seattla, SAD. Simon Fraser je bio prvi Evropljanin koji se spustio niz reku koja je dobila njegovo ime 1808. godine. Pored „Zlatne groznice“ od 1858. do 1859. godine, nastanjenost oblasti Burrarda i Engleskog zaljeva je bila nepoznata sve do kasnih 1860-ih.

Zlatna groznica i osnivanje grada

uredi

Zlatna groznica, zbog zlata pronađenog u kanjonu rijeke Fraser 1858. dovela je sa sobom više od 25 000 ljudi, uglavnom iz Kalifornije, do rijeke Fraser. Većina njih je zaobišla mjesto na kojem će nastati Vancouver.[26][27][28] Vancouver je najmlađi od gradova Britanske Kolumbije.[29] Prvo evropsko naselje u Vancouveru bila Meklirijeva farma na rijeci Fraser u kraju kod mosta Ouk osnovana oko 1862. godine. Pilana osnovana y Mudivilu (danas grad Sjeverni Vankuver) 1863, započela je dugu vezu grada sa drvnom inudstrijom. Ovu pilanu su ubrzo pratile pilane kapetana Edwarda Stampa na južnoj obali zaliva. Stamp, koji je pokrenuo seču drveća u oblasti Port Albernija, je prvo pokušao da otvori pilanu u Brokton Pointu, ali su ga teške vodene struje i grebeni prisilili da preseli posao na mesto blizu početka ulice Gor. Ova pilana, poznata i kao Hejstingsova pilana, postala je jezgro oko kojeg je osnovan Vancouver. Centralna uloga pilane u gradu je opala dolaskom Kanadske pacifičke železnice 1880. Međutim, pilana je ostala važan deo lokalne ekonomije sve do svog zatvaranja 1920.[30]

 
Prva zasjedanje gradske skupštine nakon velikog požara 1886.

Naselje koje će se kasnije nazvati Gastown brzo je izraslo oko improvizovane prvobitne krčme koju je osnovao "Gassy" Jack Deighton 1867. godine na granici poseda Hejstingsove pilane.[29][31]

Kanadska pacifička železnica i razvoj grada

uredi

Godine 1870. kolonijalne vlasti su analizirale naselje i dale mu status gradića, kome su promenili ime u Granvil, po tadašnjem britanskom državnom sekretaru za kolonije, lordu Granvilu. Ovo mesto, sa svojom prirodnom lukom, je na kraju izabrano kao završni terminal Kanadske pacifičke železnice, na razočarenje Port Mudija, Nju Vestminstera i Viktorije, koji su tražili da oni budu krajnja stanica. Pruga je bila podsticaj za Britansku Kolumbiju da se pridruži Kanadskoj konfederaciji 1871. godine, ali su Pacifički skandal i rasprave zbog korišćenja kineske radne snage odložili izgradnju sve do 1880-ih.[32]

 
Ilustracija Vancouver iz 1898.

Grad Vancouver je zvanično osnovan 6. aprila 1886, iste godine kada je prva transkontinentalna pruga stigla do grada. Predsednik kanadske pacifičke železnice Vilijam van Horn je došao u Port Mudi da uspostavi terminal KPŽ na nagovor Henrija Džona Kambija, i dao je gradu sadašnje ime po Džordžu Vankuveru.[29]

Veliki požar i brzi rast

uredi

13. juna 1886. je Veliki požar uništio celi grad, a iste godine je osnovana Vankuverska vatrogasna služba i grad je brzo obnovljen.[30] Broj stanovnika Vancouvera je rastao od oko 1000 stanovnika 1881. do 20.000 na kraju veka i 100.000 1911. godine.[33]

 
Prva lokomotiva koja je došla u Vancouver

Vankuverski trgovci su snabdjevali kopače zlata tokom Klondajske zlatne groznice 1898. godine.[26] Jedan od ovih trgovaca, Charles Woodward, je osnovao prvu trgovinu u današnjim ulcama Georgia i Main Street 1892. godine, koja će sa Spenserovom i Hudson Bay trgovinom, decenijama činiti jezgro gradske trgovačke zone.[34]

Privredom starog Vancouvera su dominirale velike kompanije kao što je Kanadska pacifička željeznica, koja je osiguravala kapital za brzi razvoj novog grada. Iako se industrija razvijala, prirodni resursi su postali osnov privrede Vancouvera. Ovaj sektor se u početku oslanjao na drvnu industriju, a kasnije na izvoz kroz luku, dok je komercijalni saobraćaj činio najveći privredni sektor do 1930-ih.[35]

Radnički i drugi pokreti

uredi

Dominaciju velikih kompanija u privredi grada pratio je često ratoboran radnički pokret. Prvi veliki štrajk desio se 1903. godine kada su radnici železnice štrajkovali zbog toga što Kanadska pacifička železnica nije htela da prizna sindikat. Vođu štrajkača Frenka Rodžersa ubilo je obezbeđenje KPŽ-a dok je stražario na dokovima, čime je postao prva žrtva pokreta u Britanskoj Kolumbiji.[36] Porast nezadovoljstva među industrijskim radnicima širom pokrajine doveo je do prvog generalnog štrajka u Kanadi 1918. godine u kamberlendskim rudnicima uglja na otoku Vancouver.[37] Nakon zatišja tokom dvadesetih godina 20. veka, talas štrajkova je kulminirao 1935. godine kada su nezaposleni došli u grad da protestuju protiv uslova u kampovima pomoći kojima je upravljala vojska u udaljenim oblastima širom pokrajine.[38][39] Nakon dva napeta meseca sa svakodnevnim protestima, štrajkači iz kampova su odlučili da svoje žalbe predstave saveznoj vladi u Otavi,[39] ali su njihovi protesti ugušeni na silu. Radnici su uhapšeni kod Mišena i zadržani su u radnim kampovima do kraja Velike depresije.[40]

 
Izgled Vancouvera u posljednjoj deceniji 20. vijeka

Drugi društveni pokreti, kao što su feminizam prvog talasa, reforme morala i pokret umerenosti takođe su imali važnu ulogu u razvoju Vancouvera. Mary Ellen Smith, vankuverska sufražetkinja i pristalica zabrane točenja alkohola, 1918. godine postala je prva žena poslanik u pokrajinskoj skupštini Kanade.[41] Zabrana točenja alkohola počela je tokom Prvog svetskog rata i trajala je do 1921. godine kada je pokrajinska vlada uvela kontrolu nad prodajom alkohola, koja je i dalje na snazi.[42] Prvi kanadski zakon o zabrani droga donesen je nakon istraživanja saveznog ministra rada i budućeg premijera Kanade Williama Lyona Mackenziea Kinga. King je poslat da istraži navode o šteti nakon nemira kada je Društvo za isključivanje Azijata povelo rulju kroz kinesku i japansku četvrt. Dvojica potraživača bili su proizvođači opijuma, i nakon dalje istrage, King je otkrio da su bele žene posećivale mesta na kojima se prodavao i pušio opijum u istoj meri kao i Kinezi. Savezni zakon koji je zabranio proizvodnju, prodaju i uvoz opijuma za nemedicinske svrhe ubrzo je usvojen na osnovu ovih zaključaka.[43]

Spajanje Vancouvera sa Point Greyom i Južnim Vancouverom dalo je gradu konačne granice, ubrzo nakon što je postao treća najveća metropola u državi. Do 1. januara 1929. godine stanovništvo uvećanog Vancouvera iznosilo je 228 193 stanovnika, a sam grad se prostirao preko cijelog poluotoka između tjesnaca Burrard i rijeke Fraser. [44]

Drugi svjetski rat

uredi

Izbijanje Drugog svetskog rata pomoglo je ovoj regiji da se brže oporavi. Brodogradilište je proizvodilo korvete i minolovce za Kanadsku kraljevsku mornaricu, a Boingova fabrika u obližnjem Richmondu je proizvodila delove za bombardere B-29. Godine 1942, nekoliko meseci posle napada na Perl Harbor, kanadska vlada je počela da smatra Kanađane japanskog porekla pretnjom nacionalnoj bezbednosti. Imovina Kanađana japanskog porekla im je oduzeta, a oni su internirani u logore u unutrašnjosti države. Vlada Kanade se 1988. godine zvanično izvinila i ponudila nadoknadu.[45]

Izgradnja znamenitosti

uredi

U decembru 1953. televizija CBUT je prva počela da emituje televizijski program u zapadnoj Kanadi. Kako bi se poboljšao saobraćaj u gradu podignuto je nekoliko mostova. Pre rata su podignuti Drugi tesnački most (1925) i most Lons gate (1938) na severnoj obali tesnaca Burard. Godine 1957. podignut je most Oak strit preko rijeke Fraser do Richmonda, a 1960. takozvani Ironworkers Memorial Second Narrows Crossing preko tjesnaca Burrard.

Pored Univerziteta Britanske Kolumbije osnovanog 1908. godine, u predgrađu Burnabi osnovana su dva nova univerziteta, koji sada imaju urede i u Vankouveru; prvi je bio Tehnološki institut Britanske Kolumbije osnovan 1960. a sledio ga je Univerzitet Sajmon Frejzer 1965. godine. Stanovnici kineskog naselja iz okruga Stratkona su krajem 1960ih su se pobunili zbog predloženog rušenja svog naselja, kroz koji je bio planiran prolazak autoputa. Protesti su urodili revizijom plana saobraćaja i 1980. godine je donesena odluka o zabrani gradnje autoputa u gradu. Zbog stalnog rasta saobraćaja ka i od aerodroma Vankuver na Si Ajlendu, preko rijeke Fraser je podignut još jedan post - Most Artura Lejnga, koji je otvoren 1976. godine.

Nagli razvoj grada

uredi
 
Svetska izložba 1986. godine

Kada je Vankuveru dodeljeno domaćinstvo Svetske izložbe 1986. godine, počeo je nagli razvoj grada, koji uz nekoliko prekida traje i danas. Godine 1983. u Vankuveru je otvoren Bi-Si Plejs, prvi pokriveni stadion u Kanadi. U januaru 1986. je puštena u rad nadzemna želenica Skajtrejn koja povezuje Vankuver sa svojim predgrađima. Druge značajne građevine koje su nastale zbog svetske izložbe 1986. i od tada dominiraju gradskim pejzažom su muzej Science World at TELUS World of Science, Canada Place i koncertna dvorana Plaza of Nations. Svetska izložba je trajala od maja do oktobra 1986, a posetilo ju je više od 20 miliona posetilaca. Izložbeni prostor na severnoj obali Fols Krika je prethodno bila ogromna industrijska zona, a posle izložbe prodata je hongkoškom biznismenu Li Kašingu. On je preobrazio Fols Krik u gusto naseljenu i atraktivnu stambenu zonu na obodu centra grada. Još 1970-ih poluostrvo Granvil Ajlend je iz industrijske zone pretvoreno u trgovačku i kulturnu zonu.

Olimpijske igre

uredi

Kanadski olimpijski komitet je 1998. godine podneo kandidaturu za organizovanje Zimskih olimpijskih igara 2010. U konkurenciji Kvebeka i Kalgarija, Vankuver je osvojio najviše glasova, kako bi bio kanadski kandidat za domaćina Igara. Na pravnom neobavezujućem referendumu 22. februara 2002. 63,9% izašlih glasača je dalo svoj glas za podnošenje kandidature.[46] Vankuver je dobio organizaciju Igara na sednici MOK 2. jula 2003. godine u Pragu, pobedivši Salcburg i Pjongčang.

Stanovništvo

uredi

Vankuver se naziva gradom kvartova, pošto je svaki kvart drugačiji po svom karakteru i etničkom sastavu.[47] Stanovnici engleskog, škotskog i irskog porekla su tokom istorije činili najveće etničke grupe u gradu,[48] a elementi britanskog društva i kulture su vidljivi u nekim delovima grada, posebno u Južnom Granvilu i Kreisdejlu. Nemci su sledeća najveća evropska etnička grupa koja se naselila u gradu i bili su predvodnici u društvenim i privrednim aktivnostima grada sve do pojave anti-nemačkog raspoložanja izbijanjem Prvog svetskog rata 1914.[5] Kinezi u najbrojnija azijatska etnička grupa i Vankuveru imaju razne zajednice koje ss služa brojjnim dijalektima kineskog jezika, među kojima su kantonski i mandarinski.[30][49] Kvartovi sa različitim etničkim trgovinskim zonama su Pandžab market, Mala Italija, Grčka četvrt i bivša Japanska četvrt.

 
Parada povodom porslave Kineske nove godine 2007.

Priliv imigranata iz Hong Konga tokom 1980ih koji su se iselili zbog konačnog prelaska grada u posed Narodne Republike Kine, uz povećan broj imigranata iz kontinetalne Kine i sa Tajvana, je stvorio jednu od najvećih koncentracija Kineza u Severnoj Americi.[50] Ovo doseljavanje azijatskih imigranata je nastavilo tradiciju doseljavanja stanovništva iz celog sveta, čime je Vankuver postao drugo najpopularnije odredište za imigrante u Kanadi (posle Toronta).[51] Druge značajne azijatske etničke grupe u Vankuveru su Indijci, Vijetnamci, Filipinci, Indonežani, Korejci, Kambodžani i Japanci. Uprkos porastu imigracije iz Latinske Amerike u Vankuver tokom 1980ih i 1990ih, njen ukuoan udeo je relativno nizak, što se može reći i za imigrante iz Afrike (3,6% i 3,3% ukupnog doseljeničkog stanovništva, respektivno)[52]

Pre doseljavanja imigranata iz Hong Konga tokom 1990ih, najveće nebritanske etničke grupe su bili Irci i Nemci, zatim Norvežani, Šveđani, Italijani, Ukrajinci i Kinezi, od kojih su većina potomci doseljenika iz Tajšana u provinciji Guangdung. Od polovine 1950ih do 1980ih, mnogi Portugalci su došli u Vankuver, pa sada Vankuver ima treću najveću populaciju Portugalaca u Kanadi posle Toronta i Montreala. Stanovnici poreklom iz istočne Evrope (Jugosloveni, Rusi, Česi, Poljaci i Mađari) su počeli da se doseljavaju posle Drugog svetskog rata.[5]. Grčka imigracija se uvećala krajem 1960ih i početkom 1970h tokom vremena diktature vojne hunte u Grčkoj, a većina se naselila u oblasti Kitsilano.

U gradu i široj okolini postoji značajan broj domorodačkog stanovništva, pa Vankuver ima najveću domorodačku zajednicu u pokrajini.[53]

Rast broja stanovnika (bivše opštine Point Grej i Južni Vankuver nisu obuhvaćene popisima pre 1931.)[54]
Godina 1891. 1901. 1911. 1921. 1931. 1941. 1951. 1961. 1971. 1981. 1991. 2001. 2006.
Vankuver 13.709 26.133 100.401 117.217 246.593 275.353 344.833 384.522 426.256 414.281 471.644 545.671 578.041
Šira okolina 21.887 42.926 164.020 232.597 347.709 393.898 562.462 790.741 1.028.334 1.169.831 1.602.590 1.986.965 2.116.581

Privreda

uredi
 
Teretni brod u Engleskom zalivu

Zahvaljujući svom položaju na Pacifičkom obruču i činjenici da je zapadni kraj kanadskog Transkanadskog autoputa i pruge, Vankuver je jedan od najvećih industrijskih centara u državi.[55] Luka Vankuvera, najveća i najprometnija u Kanadi, trguje na godišnjem nivou sa robom u vrednosti više od 75 milijardi kanadskih dolara u razmeni sa 130 država. Delatnosti luke generišu više od 10,5 milijardi dolara bruto domaćeg proizvoda i 22 milijarde dolara autputa.[56]

Drugi stub privrede je šumarska i rudarska industrija. Vankuver je sedište kompanija za seču drveća i vađenje ruda kao što su „Kanfor“ i „Vest Frejzer timber“ (drugi i treći po veličini proizvođač drveta u svetu), kao i mnogobrojnih rudarskih kompanija, uključujući „Tek Kominko“ i „Goldkorp“. Vankuverska berza (sada deo berze u Torontu), je među najvažnijim tržištima za ulaganje kapitala na svetu za mala i srednja rudarska preduzeća. Pored toga ima brojne ogranke nacionalnih i međunarodnih banaka, kao i uslužnih preduzeća.

Tokom poslednjih par godina, grad je postao izuzetno važan centar razvoja softvera, biotehnologije i filmske industrije.[57]

Položaj grada ga je učinio značajnom turističkom destinacijom. Turisti posećuju gradske vrtove, Stanlijev park, Park kraljice Elizabete, Vandusenovu botaničku baštu, planine, okean i šume u okolini grada. Svake godine preko milion ljudi dođe u Vankuver na svojim krstarenjima, koja često produžuju dalje do Aljaske.[57]

Vankuver je jedan od najskupljih gradova za život, sa cenama stanovanja koje su najviše u Kanadi. Od 1990-ih naovamo finansirana je izgradnja visokih kondominiuma u centru grada, delom od priliva kapitala od imigranata iz Hong Konga koji su otišli iz njega zbog predaje grada Kini. Takav razvoj je skoncentrisan u okruzima Jejltaun i Koal Harbor i duž mnogih stanica nadzemne železnice istočno od centra grada.[57] Izbor grada za domaćina Zimskih olimpijskih igara 2010. je takođe imao veliki uticaj na ekonomski razvoj. Još jedan značajan međunarodni događaj se održao u gradu - Svetska izložba 1986., koja je imala više od 20 miliona posetilaca i kanadskoj privredi donela 3,7 milijardi dolara. Neke od gradskih znamenitosti kao što su sistem nadzemne železnice i Kanada Plejs, su igrađeni kao deo te izložbe[58]

Arhitektura

uredi

Sa gustinom od 5.335 stanovnika po km² 2006. godine Vankuver je visoku gustinu stanovništva, poput drugih severnoameričkih gadova. Urbanističko planiranje Vankuvera odlikuju visoke stambene i zgrade mešovite namene u gradskom centru, kao alternativa suburbanim predgrađima.[59]

Ovaj pristup potiče od kraja 1950ih, kada su gradski planeri počeli da ohrabruju gradnju visokih stambenih zgrada u vankuverskom Vest Endu[60], koje su morale da ispune stroge uslove u pogledu odstojanja i otvorenih površina kako bi se zaštitio vidik i očuvale gradske površine. Uspeh ovih gusto naseljenih ali i za život pogodnih naselja je početkom 1980ih dovelo do novog razvoja gradskih industrijskih zona kao što su Nort Fals Krik i Koal Harbur. Rezultat toga je gusto gradsko jezgro.

Panorama Vankuvera.
 
Marine Building sa Hastings Streeta

Značajna zgrade u gradu su Christ Church Cathedral, Hotel Vankuver i Vankuverska galerija umetnosti. Postoji nekoliko zgrada moderne arhitekture, među kojima su Harbor centar, Vankuverska palata pravde i obližnji trg po imenu Robsonov trg (po projektu Artura Eriksona) i Vankuverska javna biblioteka (po projektu Moše Safdija) koja podseća na rimski Koloseum.

Politika i lokalna samouprava

uredi
 
Gradska kuća Vankuvera sa oznakama Zimskih olimpijskih igara 2010.

Za razliku od ostalih opština Britanske Kolumbije, Vankuver je status opštine dobio Vankuverskom poveljom.[61] Ovaj zakon, usvojen 1953, je zamenio Akt o uvođenju samouprave Vankuvera iz 1921. i pruža gradu veća i brojnija ovlašćenja od drugih opština koje seluju pod Zakonom o opštinama Britanske Kolumbije.

Gradskom vladom je od Drugog svetskog rata dominirala Non-Partisan Association (Nestranačko udruženje), stranka desnog centra, mada uz značajne periode vladavina stranaka levog centra okupljenih u .[30] NPA se podelila oko pitanja droga 2002. godine, što je značajno doprinelo ubedljivoj pobedi Koalicije naprednih glasača na politici minimalizacije štete. Posledica toga je da je u gradu osnovano prvo mesto za bezbedno ubrizgavanje injekcija za potrebe značajnog broja gradskih intravenskih heroinskih zavisnika.

Vankuverom upravlja desetočlano Vankuversko gradsko veće, devetočlani školski odbor i sedmočlani odbor za parkove, koji su svi izabrani na trogodišnji mandat kroz većinski sistem. Tokom istorije, bogatiji zapadni kraj Vankuvera je glasao za konzervativce ili liberale, dok je istočni deo grada glasao za levičarske partije.[62]

Iako je grad polarizovan, često je postizan politički konsezus oko brojnih pitanja. Zaštita gradskih parkova, fokus na razvoj gradskog metroa umesto na sistem autoputeva, pristup minimalizaciji štete kod nelegalne upotrebe droga i opšti interes za razvoj opštine su primeri politika koje imaju široku podršku partija u Vankuveru.

Zastupljenost u federalnom i provincijskom parlamentu

uredi

Vancouver u Zakonodavnoj skupštini Britanske Kolumbije predstavlja 11 poslanika (Member of the Legislative Assembly, MLAs), među kojima je i Gordon Campbell, trenutni premijer provincije. Šest mjesta drži Liberalna stranka Britanske Kolumbije a pet Nova demokratska stranka Britanske Kolumbije.[63]

Vancouver u Kanadskom domu Komuna predstavlja pet članova parlamenta. Na federalnim izborima 2004. godine, Liberalna stranka Kanade je osvojila četiri mjesta, a Nova demokratska stranka Kanade (NDP) jedno. Na federalnim izborima 2006. godine svi članovi parlamenta iz Vancouvera su ponovno izabrani. Međutim, 6. februara 2006. je David Emerson iz Vancouver Kingswaya prešao u Konzervativnu stranku i tako dao jedno mjesto konzervativcima. Na federalnim izborima 2008. godine je NDP preuzeo izborni okrug Vancouver Kingsway od Emersona, tako da NDP sada ima dva, a liberali tri mjesta.[64][65]

Policija i kriminalitet

uredi

Dok je za javnu sigurnost većeg dijela Lower Mainlanda zadužen Odjel "E" Kraljevske kanadske konjičke policije, u samom Vancouveru postoji lokalna policijska služba, koja ima 1.174 pripadnnika, a godine 2005. je imala godišnji budžet od 149 mil. $.[66][67][68] Godine 2005. je na policijske poslove otpadalo 16% gradskog budžeta.[69]

Operativni odjeli vankuverske policije uključuju biciklistički odjel, pomorski odjel i pseći odjel. Također ima i konjičku jedinicu, čiji je zadatak uglavnompatroliranje Stanley Parkom i povremenom istočnim dijelom gradske jezgre i West Enda, kao i za kontroliranje mase.[70] Policija djeluje u suradnji s civilima koji kao dobrovoljci vode Komunalne policijske centre.[71] Godine 2006. vankuverska policija je osnovala i svoju antiterorističku jedinicu. Godine 2005. je osnovana i nova policijska služba specijalizirana za saobraćaj - Policijska služba Transportne uprave Šireg Vancouvera (danas Policijska služba Transportne uprave Južne obale Britanske Kolumbije).

Iako je posjedovanje marihuane ilegalno, vankuverski policajci u pravilu ne vrše hapšenja zbog posjedovanja manjih količina te droge.[72] Godine 2000. Vankuverska policija je formirala posebnu jedinicu za borbu protiv narko-kriminala zvanu "Growbusters," a čiji je cilj voditi borbu protiv 4.000 hidroponičnih uzgajališta marihuane (grow-ops) za koje se procjenjuje da ih ima u stambenim zgradama.[73] Kao i slične policijske operacije usmjerene protiv marihuane, i ova je bila predmetom oštrih kritika.[74]

Godine 2008. Vancouver je imao sedmu najvišu stopu kriminaliteta među 27 metropolitanskih područja Kanade, pavši za tri mjesta u odnisu na 2005. godinu.[75] Kao i kod drugih kanadskih gradova, opća stopa kriminaliteta je "dramatično" opala.[76] Stopa imovinskog kriminaliteta je, pak, posebno visoka, te među najvišima kod većih gradova Sjeverne Amerike.[77] Međutim, usprkos toga je broj krivičnih djela protiv imovine pao za 10,5% između 2004. i 2005. godine, prema vankuverskoj policiji.[67] Gradsko područje Vancouvear ima najvišu stopu kaznenih djela počinjenih vatrenim oružjem i vezanim uz narkotike među svim metropolitanskim područjima Kanade, prema statističkoj studiji iz 2006. godine. Zabilježeno je 45,3 kaznenih djela i prekršaja vezanih uz oružje na 100.000 ljudi u Metro Vancouveru, što je malo više od Toronto CMA-a s 40,4 ali daleko ispod nacionalnog prosjeka od 27,5.[78] Niz incidenata vezanih uz bande je početkom 2009. eskalirao u ono što je policija nazvala rat bandi.

Vojska

uredi

U Vancouveru se nalazi štab Zapadnog područja kopnene vojske Kanadskih snaga, odnosno 39. kanadske brigadne grupe, smještene u Jerichou.[79] Glavne rezervne jedinice iz lokalnog područja su The Seaforth Highlanders of Canada i The British Columbia Regiment (Duke of Connaught's Own), smještene u oružarnici Seaforth Armoury i vježbalištu Beatty Street Drill Hall, te 15. poljska pukovnija Kraljevske kanadske artiljerije.[80] Mornarička rezevrna jedinica HMCS Discovery je smještena na Deadman's Islandu u Stanley Parku.[81] RCAF stanica Jericho Beach, prva zračna baza u Kanadi, je godine 1947. preuzeta od Kanadske vojske kada su hidroavione zamijenili avioni dugog radijusa. Većina objekata baze je godine 1969. predata gradu Vancouveru i preimenovana u "Jericho Park."[82]

Kultura

uredi

Pozorišta i film

uredi
 
The Vogue Theatre on Granville Street

Poznata pozorišta u Vankuveru su Arts Club Theatre Company i Vancouver TheatreSports League na ostrvo Grenvikostrvu Grenvil, Vancouver Playhouse Theatre Company i Bard on the Beach. Manja pozorišta su Touchstone Theatre, Studio 58, Carousel Theatre i the United Players of Vancouver. Theatre Under the Stars leti izvodi predstave u Stenlijevo parku. U Vankuveru se svake godine održava Fringe Festival.

Međunarodni filmski festival u Vankuveru se održava dve nedelje u septembru i na njemu se prikaže oko 350 filmova, čime spada u najveće filmske festivale u Severnoj Americi.

Muzeji

uredi

U distriktu Kitsilano se nalazi Vankuverski pomorski muzej i svemirski centar H. R. MacMillan. Muzej antropologije na UBK se, pak, smatra vodećim muzejom za kulture Prvih nacija (kanadskih Indijanaca) na sjeverozapadnoj pacifičkoj oblasti, dok se Vankuverski muzej smatra najvećim gradskim muzejom u Kanadi. Jedan od interaktivnih muzeja je i Science World. U gradu također postoje javne umjetničke zbirke.

 
Vancouver Art Gallery

Vankuverska umjetnička galerija ima zbirku od preko 10.000 predmeta s preko 100 miliona $ vrijednosti te sadrži brojna djela Emily Carr.[83]

Muzika

uredi
Vidi takođe: Muzika Vancouvera

Muzička scena Vancouvera uključuje izvođače ozbiljne, narodne i zabavne muzike. Vankuverski simfonijski orkestar je profesionalni orkestar u gradu. Vankuverska opera je vodeća operna trupa u gradu.

Grad ima znamenite punk rock bendove, uključujuće hardcore pionire D.O.A.. Ostali rani vankuverski punk bendovi su bili Subhumans, Young Canadians, Pointed Sticks, Active Dog, The Modernettes, UJ3RK5, I i Braineater.[84] Kada je alternativni rock postao popularan 1990-ih, nekoliko vankuverskih bendova je postalo poznato, uključujući 54-40, Odds, Moist, Matthew Good Band i Econoline Crush. Noviji uspješni bendovi iz Vancouvera su Gob i Stabilo. Danas u Vancouveru postoje i nezavisni bendovi kao The New Pornographers, Destroyer i nezavisne diskografske kuće kao Nettwerk i Mint. U Vancouveru je nastao i uticajni metal bend Strapping Young Lad te rani elektro-industrijski bendovi Skinny Puppy i Front Line Assembly; Bill Leeb, član potonje, je poznatiji po osnivanju ambijetalne pop supergrupe Delerium. Ostali popularni muzičari koji su obilježili Vancouver su Bryan Adams, Sarah McLachlan, Heart, Prism, Trooper, Chilliwack, Payola$, Images in Vogue, Michael Buble, Marianas Trench i Spirit of the West.[85]

Veći koncerti i muzički događaji se obično održavaju u stadionima i dvoranama kao što su GM Place, Queen Elizabeth Theatre, BC Place Stadium ili Pacific Coliseum, dok se manji održavaju u Plaza of Nations, Commodore Ballroom, Orpheum Theatre i Vogue Theatreu (trenutno zatvoren). U Vancouveru se održavaju i redovni međunarodni foplk i jazz festival .

Noćni život

uredi

Noćni život je u Vancouveru mnogo godina bio ograničen zbog ranog zatvaranja barova i noćnih klubova i nefleksibilnosti vlasti po tom pitanju. Od godine 2003. je, međutim, Vancouver eksperimentirao s kasnijim zatvaranjem i labavijim pravilima, te se nastoji gradsku jezgru transformirati u zabavni distrikt, posebno u i oko Granville Streeta.[86]

 
Vancouverski noćni život; Ulice Nelson i Granville Street

Vankuverska kineska populacija je, pak, proizvela nekoliko Cantopop zvijezda. Isto tako, mnogi od indo-kanadskih glumaca i pjevača su napravili karijere u Bollywoodu.

Kvaliteta i troškovi života

uredi

Vancouver je više od deset godina rangiran kao jedan od najboljih gradova za življenje.[87] Nasuprot tome, časopis Forbes tvrdi kako je Vancouver godine 2007. imao 6. najprecjenije tržište nekretnina na svijetu i drugo najprecjenije u Sjevernoj Americi, iza Los Angelesa.[88] Vancouver je također naveden kao drugi najskuplji kanadski grad iza Toronta i 89. najskuplji grad na svijetu.[89] Iste je godine Vancouver od Forbesa naveden kao 10. najčišći grad na svijetu.[90]

Vancouver ima stopu gojaznosti među odraslima od 12%, dok kanadski prosjek iznosi 23%. 51% Vankuveraca su prekomjerno teški, što Vancover čini 4. najmršavijim gradom iza Toronta, Montreala i Halifaxa.[91][92]

Mediji

uredi
Glavni članak: Mediji u Vancouveru

Vancouver je vodeće središte filmske i televizijske produkcije. Stekao je nadimak Hollywood North (Sjeverni Hollywood), s obzirom da se više od sto godina koristi kao filmska lokacija, što je počelo još od strane Edison Manufacturing Company.[93] Godine 2008. je Filmska komisija Britanske Kolumbije objavila da se u gradu snima više od 260 filmskih i TV-produkcija, što ga je učinilo trećim najvećim središtem filmske i TV-industrije u Sjevernoj Americi, iza Los Angelesa i New Yorka, a u domeni TV-produkcije drugim, odmah iza Los Angelesa.[94][95][96]

U gradu se distribuira široka paleta lokalnih, nacionalnih i međunarodnih novina. Glavna dva lista na engleskom su The Vancouver Sun i The Province. Dva nacionalna dnevna lista koji se distribuiraju u gradu su The Globe and Mail, koji je 1983. započeo "nacionalno izdanje" za Britansku Kolumbiju i nedavno dodao tri strane rubrike Britanske Kolumbije u redovnom, te National Post koji donosi svekanadske vijesti. Ostali lokalni listovi uključuju 24H (besplatni dnevni list), vankuversko izdanje kanadske franšize lista Metro, Vancouver Courier koji izlazi dva puta tjedno, te nezavisni list The Georgia Straight. Tri dnevna lista na kineskom jeziku - Ming Pao, Sing Tao i World Journal - su namijenjena stanovništvu koje govori kantonski i mandarinskiu. Niz drugih međunarodnih i lokalnih listova na stranim jezicima se distribuiraju na Lower Mainlanduu.

Neke od lokalnih TV-stanica uključuju CBC, Citytv, CTV i Global BC. OMNI British Columbia proizvode dnevne TV-emisije na kantonskom, mandarinsklom, punjabiju i korejskom, kao i tjedne TV-emisije na tagalogu, kao i emisije za druge etno-jezične grupe. Fairchild Group ima dvije TV-stanice - Fairchild TV i Talentvision, za kantonsku i mandarinsku publiku.

Radio-stanice s informativnim programom uključuju CBC Radio One, CKNW i News 1130. Franko-kolumbijskoj zajednici služe stanice Radio-Canada kao što je 26. kanal CBUFT (Télévision de Radio-Canada), CBUF-FM 97.7 (Première Chaîne) i CBUX-FM 90.9 (Espace musique). Vancouver također ima najstariju radio-emisiju na ukrajinskom pod nazivom Nash Holos.

Medijska dominacija je čest predmet rasprava u Vancouveru s obzirom da novine The Vancouver Sun, The Province, Vancouver Courier, uključujući lokalne klao Surrey Now, Burnaby Now i Richmond News te TV-stanica Global BC pripadaju Canwestu.[97] Koncentracija medija u vlasništvu jedne korporacije je potakla osnivanje alternativa, zbog čega je Vancouver postao centar za nezavisne online medije kao što su The Tyee i NowPublic.[98]

Saobraćaj

uredi
Glavni članak: Saobraćaj u Vancouveru

Vancouver je imao sistem tramvaja koji je započeo 28. juna 1900. i vozio sa Granville Street Bridge (prva stanica) do Westminster Avenuea (današnji Main Street i Kingsway). Manje od godinu dana kasnije, Westminster and Vancouver Tramway Company je počela voditi prvu međugradsku tramvajsku liniju izumeđu Chilliwacka, a druga linija, po imenu Lulu Island Railroad je vodila od Granville Street Bridgea do Steveston preko Kerrisdalea, a što je pomoglo razvoju stambenih kvartova oko centralne gradske jezgre.[99] British Columbia Electric Railway je potom postala kompanija koja je vodila gradsku i međugradsku tramvajsku mrežu, sve do 1958. kada su posljednji tramvaji izbačeni iz upotrebe kako bi se uveli trolejbusi i autobusi.[100] Vancouver je trenutno drugi grad po broju trolejbusa u Sjevernoj Americi iza San Francisca.

 
Vancouver's SkyTrain ili Nebeski vlak u Grandview Cut, sa centom Vancouvera u pozadini. Kupolasta struktura je BC Place Stadium

Gradska vijeća u 1970-im i 1980-im su kao dio dugoročnog plana gradskog razvoja zabranili izgradnju autoputeva.[101] Zbog toga je jedini autoput u granicama grada Highway 1, koji prolazi kroz sjeveroistočni dio. Dok je broj automobila u Vancouveru stalno rastao zajedno sa stanovništvom, stopa vlasništva nad automobilima i prosječna razdaljina puta od kuće do posla je pala od ranih 1990-ih.[102][103] Vancouver je jedini veći kanadski grad s takvim trendovima. Usprkos činjenice da se prosječno putovanje vozilom produžilo za trećinu i povećanja prometa, danas se koristi 7% manje automobila u gradskoj jezgri.[102] Stanovnici više vole živjeti u područjima od njihovog interesa ili koriste ekonomičnije metode transporta, kao što su masovni prijevoz ili bicikli. To je dijelom rezultata nastojanja gradskih urbanista da pronađu rješenja prometnih problema kao i ekoloških kampanja. Mjere upravljanja potražnjom za transportom su uvele ograničenja vozačima, otežavši im i učinivši skupljom vožnju, uz istovremeno davanje beneficijama ne-vozačima.[102]

TransLink je odgovoran za puteve i masovni prijevoz u Metro Vancouver. Pruža usluge vožnje autobusom, uključujući brzu autobusnu uslugu B-Line, usluge prijevoza biciklom (poznat kao SeaBus), te automatski brzi prijevoz vlakom poznat kao SkyTrain i West Coast Express. Vancouverski SkyTrain trenutno vozi na tri linije - Millennium Line, Expo Line i Canada Line.[104]

Trenutno se mijenjaa regionalna transportna mreža kao dio Translinkovog 10-godišnjeg transportnog plana. Nedavno dovršena Canada Line, ottvorena 17. augusta 2009. spaja Međunarodni aerodrom i susjedni grad Richmond sa već postojećim SkyTrain sistemom. Evergreen Line bi uskoro sa sistemom povezati gradove Coquitlam i Port Moody. Također postoje planovi da se SkyTrainova Millennium Line proširi na zapad do UBC-a kao metro ispod Broadwaya te da se proširi kapacitet Expo Linea. Nekoliko prometnih projekata će biti završeno u sljedećim godinama, uključujući zamjenu za most Port Mann Bridge, kao dio tzv. Gateway Programa provincijske vlade.[104]

Postoje i drugi načini transporta u Vancouveru. Međugradska putnička željeznica vodi od Pacific Central Stationa preko VIA Raila prema istoku; Amtrak Cascades do Seattlea; također postoje i Rocky Mountaineer turističke rute. Mali putnički trajekti u False Creeku povezuju Granville Island, Downtown Vancouver i Kitsilano. Vancouver ima široku mrežu biciklističkih staza, koja cijele godine podržava bicikliste. Biciklizam je postao najbrže rastući način prijevoza u Vancouveru.[105]

Vancouveru služi Međunarodni aerodrom u Vancouveru (YVR), koji se nalazi u )Sea Islandu u gradu Richmond, južno od grada. On predstavlja drugi najprometniji aerodorom u Kanadi ,[106] i drugi najprometniji aerodrom po broju međunarodnih putnika na zapadnoj obali Sjeverne Amerike.[107] Helikopterska kompanija HeliJet i hidroavionske kompanije održavaju letove iz vancouverske luke i južnog terminala YVR. Grad također služe dva trajektna terminala BC Ferry. Jedan je na sjeverozapadu u Horseshoe Bay (u West Vancouveru), a drugi na jugu u Tsawwassenu (u Delti).[108]

Obrazovanje

uredi
 
Univerzitet Britanske Kolumbije.

Obrazovne institucije u vankuverskom školskom okrugu pohađa više od 110.000 đaka u osnovnom, srednjem i visokom obrazovanju, što vankuverski školski okrug čini drugim najvećim u pokrajini.[109][110] Okrug upravlja nad 74 osnovne škole, 17 stručnih škola, 18 srednjih škola i 7 ustanova za obrazovanje odraslih.[109] Postoji više od 46 nezavisniih škola koje se delimično finansiraju iz pokrajinskog budžeta i u kojima se obrazuje 10% đaka u gradu.[111]

U široj oblasti Vankuvera postoje dva velika državna univerziteta: Univerzitet Britanske Kolumbije i Univerzitet Sajmon Frejzer, sa oko 80.000 studenata upisanih 2008.[112][113]

Institut za tehnologiju Britanske Kolumbije i Koledž Langara su fakulteti koje finansira država, a pored njih postoje privatne ustanove i drugi fakulteti u okolini Vankuvera, od kojih su najpoznatiji Daglasov koledž i Univerzitet Kapilano. Na Univerzitetu umetnosti i dizajna Emili Kar se mogu dobiti diplome i sertifikati na polju umetnosti i dizajna, dok se u Vankuverska filmska škola pruža jednogodišnji kurs u oblasti snimanja filma.[114][115]

Strani studenti i oni kojima engleski nije maternji jezik čine značajan broj upisanih u ove državne i privatne ustanove. Vankuverski školski odbor je izvestio da je školske 2008/2009 53% đaka u svom domu govorilo neki strani jezik osim engleskog.[110]

Sport i rekreacija

uredi
 
BC Place Stadium, dom BC Lionsa. Kupola na donjem desnom dijelu je GM Place.

Blaga klima u gradu i blizina okeana, planina, reka i jezera čini područje grada popularnim odredištem za rekreaciju. Vankuver ima 1.hektara poarjkova od kojih je Stenli Park, sa 404 hektara površine, najveći.[116] Grad ima i nekoliko velikih plaža, mnoge od kojih su blizu jedna drugoj, koje se prostiru od obale Stenli Parka oko Fals Krika na južnoj strani Ingliš Beja, od Kitsilana do Juniverziti Endaumendt Lendsa, (koji također sadrže plaže, ali ne u okviru samog grada). 18 km plaža uključuju i Drugu i Treću plažu u Stenli Parku, Ingliš Bej (Prva plaža), Sanset, Kitsilano Bič, Jeriho, Lokarno, Speniš Benks, Speniš Benks Ekstenšon i Speniš Benks Vest. Također postoji i slatkovodna plaža na jezeru Traut Lejk. Na obali se može baviti raznim vrstama vodenih sportova, a grad je i popularno odredište za nautičare.[117]

20-30 minuta vožnje od centra Vankuvera se nalaze planine Nort Šor, sa tri skijališta: Sajprtes Mauntajn, Graus Mauntajn i Maunt Simor. Planinski biciklisti su napravili niz poznatih staza u Nort Šoru. Reke Kepileno, Lin Krik i Simor, takođe na Nort Šoru, pružaju prilike za splavaranje za vreme kiša i proletnog otapanja, iako se kanjoni inače češće koriste za šetnju i plivanje.[118]

Utrke uključuju Vankuversku sunčevu trku (10 km) svakog aprila; Vankuverski maraton svakog maja i Skošabankin vankuverski polu-maraton svakog juna. Graus Grajnd je 2,9 km dugo penjanje duž Graus Mauntajn otvorena leti i jeseni, a uz nju postoji i godišnja Planinska utrka Graus Grajnda. Pešačke staze uključuju Baden-Pauel Trejl, 42 km stazu od Horšu Beja u Zapadnom Vankuveru do Dip Koua u distriktu Severni Vankuver.[119]

Vankuver je domaćin Zimskih olimpijskih igara i Zimskih paraolimpijskih igara 2019. godine. 2009. godine Vankuver je ugostio Svetske policijske i vatrogasne garde. Stadion Svongerd u obližnjem Barnabiju je ugostio Svetsko fudbalsko prvenstvo 2007. za igrače ispod 20 godina.[10][120]


Godine 2011. Vankuver će ugostiti Grej Kap, finalnu utakmicu za prvenstvoi Kanadske fudbalske lige (CFL). Vancouver Titans, košarkaški tim Međunarodne košarkaške lige (IBL) su godine 2009. u Vankuveru održali početnu sezonu, a domaći teren im je Lengli Event Senter.[121] Vankuver je poznat i kao središte sve popularnijeg altimejt sporta, te je godine 2008. u njemu održano prvenstvo.[122]

 
GM Place, dom Vankuver Kanuksa
Klub Liga Sport Teren Uspostavljen Prvenstva
Vankuver Kanuks NHL Hokej na ledu Dženeral Motors Plejs 1970 0
Bi Si Lajons CFL Kanadski fudbal stadion Bi Si Plejs 1954 5
Vankuver Kanadijens NWL Bejzbol (Jedna A kratka sezona) stadion Net Bejli 2000 0
FK Vankuver Vajtaps USL-1 (muškarci)
W-League (žene)
Fudbal stadion Svongerd 1986
2003
6
2
Vankuver Džajants WHL Hokej na ledu Pesifik Koliseum 2001 1
Vankuver Tajtans IBL Košarka Lengli Event Senter 2009 0
Vancouver (prva sezona 2011.) MLS Fudbal Stadion Bi Si Plejs 2009 (2011) 0

Gradovi partneri

uredi

Galerija slika

uredi

Reference

uredi
  1. „Census 2006 Community Profiles: Vancouver”. Government of Canada. Pristupljeno 13. 01. 2010. 
  2. „Census 2006 Community Profiles: Vancouver (City)”. Government of Canada. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  3. „Census 2006 Community Profiles: Vancouver (Census Metropolitan Area)”. Government of Canada. Arhivirano iz originala na datum 2010-02-08. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  4. Morley, A. (1974). Vancouver, from milltown to metropolis. Vancouver: Mitchell press [c9161]. Pristupljeno 02. 12. 2009. LCCN 64-026114
  5. 5,0 5,1 5,2 Norris, John M. (1971). Strangers Entertained. Vancouver, British Columbia Centennial '71 Committee. Pristupljeno 01. 12. 2009. LCCN 72-170963
  6. Anne McMullin (31. 7. 2009.). „Port Metro Vancouver Mid-Year Stats Include Bright Spots in a Difficult First Half for 2009”. Port Metro Vancouver. Arhivirano iz originala na datum 2011-06-15. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  7. „Overnight visitors to Greater Vancouver by volume, monthly and annual basis” (PDF). Vancouver Convention and Visitors Bureau. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-17. Pristupljeno 16. 11. 2006. 
  8. „Industry Profile”. BC Film Commission. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-07. Pristupljeno 24. 12. 2006. 
  9. Gasher, Mike (November 2002). Hollywood North: The Feature Film Industry in British Columbia. Vancouver: University of British Columbia Press. ISBN 077-4809-67-1. 
  10. 10,0 10,1 „Vancouver 2010 Schedule”. Official 2010 Olympic Site. 2010. Arhivirano iz originala na datum 2010-12-26. Pristupljeno 25. 01. 2010. 
  11. „World66 - Vancouver Travel Guide”. World 66. Pristupljeno 18. 10. 2006. 
  12. „Stanley Park, Vancouver Parks Board, 2006”. City of Vancouver. Arhivirano iz originala na datum 2006-09-27. Pristupljeno 07. 11. 2006. 
  13. Margaret E A North. The Natural History of Richmond, British Columbia. University of British Columbia. 
  14. Environment Canada. "Lower Mainland Ecoregion" Narrative Descriptions of Terrestrial Ecozones and Ecoregions of Canada (#196). Retrieved on: 3 August 2007.
  15. „Stanley Park: Forest - Monument Trees”. City of Vancouver. 2009. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  16. „History”. Vancouver Cherry Blossom Festival. 2009. Pristupljeno 30. 11. 2009. 
  17. „Canadian Climate Normals 1971-2000”. Environment Canada. 30. 04. 2009.. Arhivirano iz originala na datum 2008-12-11. Pristupljeno 02. 12. 2009. 
  18. „Hottest day ever recorded in Vancouver”. Arhivirano iz originala na datum 2009-07-31. Pristupljeno 29. 07. 2009. 
  19. „Temperature record broken in Lower Mainland — again”. Arhivirano iz originala na datum 2009-08-03. Pristupljeno 30. 07. 2009. 
  20. „Canadian Climate Normals 1971-2000”. Environment Canada. Arhivirano iz originala na datum 2008-12-11. Pristupljeno 29. 05. 2009. 
  21. „Weather Winners — Mildest Winters”. Environment Canada. Arhivirano iz originala na datum 2007-11-01. Pristupljeno 23. 01. 2007. 
  22. Thom, Brian (1996). „Stó:lo Culture - Ideas of Prehistory and Changing Cultural Relationships to the Land and Environment”. Arhivirano iz originala na datum 2007-07-18. Pristupljeno 23. 11. 2006. 
  23. 23,0 23,1 Carlson, Keith Thor (ed.) (2001). A Stó:lō-Coast Salish Historical Atlas. Vancouver, BC: Douglas & McIntyre. str. 6–18. ISBN 1-5505-4812-3. 
  24. Barman, J. (2005). Stanley Park's Secret. Harbour Publishing. str. 21. ISBN 9781550173468. 
  25. Bawlf, R. Samuel (2003). The Secret Voyage of Sir Francis Drake: 1577-1580. Walker & Company. ISBN 978-0802714053. 
  26. 26,0 26,1 Hull, Raymond; Soules, Christine; Soules, Gordon (1974). Vancouver's Past. Seattle: University of Washington Press. ISBN 978-0295953649. 
  27. Donald J. Hauka (27 November 2003). McGowan's War. New Star Books. ISBN 1554200016. Pristupljeno 02. 12. 2009. 
  28. Matthews, J.S. "Skit" (1936). Early Vancouver. City of Vancouver. 
  29. 29,0 29,1 29,2 Cranny, Michael; Jarvis, Moles, Seney (1999). Horizons: Canada Moves West. Scarborough, ON: Prentice Hall Ginn Canada. ISBN 9780130123671. 
  30. 30,0 30,1 30,2 30,3 Davis, Chuck (1997). The Greater Vancouver Book: An Urban Encyclopaedia. Surrey, British Columbia: Linkman Press. str. 39–47. ISBN 978-1896846002. Arhivirano iz originala na datum 2003-02-18. 
  31. „Welcome to Gastown”. Gastown Business Improvement Society. 28. 03. 2008.. Arhivirano iz originala na datum 2009-11-25. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  32. Morton, James (1973). In the Sea of Sterile Mountains: The Chinese in British Columbia. Vancouver: J.J. Douglas. ISBN 0888940521. 
  33. Davis, Chuck; Richard von Kleist (1997). Greater Vancouver Book: An Urban Encyclopaedia. Surrey, BC: Linkman Press. str. 780. ISBN 978-1896846002. 
  34. „Our History: Acquisitions, Retail, Woodward's Stores Limited”. Hudson's Bay Company. Pristupljeno 23. 01. 2007. 
  35. McCandless, R. C. (1974). „Vancouver's 'Red Menace' of 1935: The Waterfront Situation”. BC Studies (22): 68. 
  36. Phillips, Paul A. (1967). No Power Greater: A Century of Labour in British Columbia. Vancouver: BC Federation of Labour/Boag Foundation. str. 39–41. 
  37. Phillips, Paul A. (1967). No Power Greater: A Century of Labour in British Columbia. Vancouver: BC Federation of Labour/Boag Foundation. str. 71–74. 
  38. Manley, John (1994). „Canadian Communists, Revolutionary Unionism, and the 'Third Period': The Workers' Unity League,” (PDF). Journal of the Canadian Historical Association, New Series 5: 167–194. 
  39. 39,0 39,1 Brown, Lorne (1987). When Freedom was Lost: The Unemployed, the Agitator, and the State. Montreal: Black Rose Books. ISBN 978-0920057773. 
  40. Schroeder, Andreas (1991). Carved From Wood: A History of Mission 1861-1992. Mission Foundation. ISBN 9781550561319. 
  41. Robin, Martin (1972). The Rush for Spoils: The Company Province,. Toronto: McClelland and Stewart. str. 172. ISBN 0771076754. 
  42. Robin, Martin (1972). The Rush for Spoils: The Company Province,. Toronto: McClelland and Stewart. str. 187–188. ISBN 0771076754. 
  43. Catherine Carstairs. "'Hop Heads' and 'Hypes':Drug Use, Regulation and Resistance in Canada," (PDF). University of Toronto.
  44. Francis, Daniel (2004). L.D.:Mayor Louis Taylor and the Rise of Vancouver. Vancouver: Arsenal Pulp Press. str. 135. ISBN 1-55152-156-3. 
  45. Japanese Canadian Internment Arhivirano 2007-06-13 na Wayback Machine-u – University of Washington Libraries
  46. „Offizielles Ergebnis des Olympia-Referendums”. Arhivirano iz originala na datum 2005-12-01. Pristupljeno 2010-01-31. 
  47. Thomas R. Berger (08. 06. 2004.). "A City of Neighbourhoods: Report of the 2004 Vancouver Electoral Reform Commission" (PDF). City of Vancouver. Arhivirano 2008-10-01 na Wayback Machine-u „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2008-10-01. Pristupljeno 2010-01-23. 
  48. „Population by selected ethnic origins, by census metropolitan areas (2006 Census)”]. Statistics Canada. 2006. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  49. „Visible minorities (2006 census)”. Statistics Canada. Arhivirano iz originala na datum 2011-08-10. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  50. Vancouver, The (30. 06. 2007.). „Chinese Vancouver: A decade of change”. Canada.com. Arhivirano iz originala na datum 2007-10-30. Pristupljeno 26. 04. 2009. 
  51. „Canada's ethnocultural portrait: Canada”. Statistics Canada. 2001. Arhivirano iz originala na datum 2007-02-02. Pristupljeno 28. 01. 2007. 
  52. Hiebert, D., (June 2009). "The Economic Integration of Immigrants in Metropolitan Vancouver." IRPPChoices 15(7), p. 6. Retrieved on: 2009-07-13.
  53. „Community Highlights for VancouverStatistics Canada (2001 census)”. Statistics Canada. (2001 census data). Pristupljeno 18. 10. 2006. 
  54. „City of Vancouver Population” (PDF). Vancouver Public Library. Arhivirano iz originala na datum 2007-06-14. Pristupljeno 06. 02. 2007. ; „British Columbia Regional District and Municipal Census Populations” (PDF). BC Stats. Arhivirano iz originala na datum 2007-06-14. Pristupljeno 21. 04. 2007. ; „British Columbia Municipal and Regional District 1996 Census Results”. BC Stats. Arhivirano iz originala na datum 2012-05-30. Pristupljeno 21. 04. 2007. ;„British Columbia Municipal and Regional District 2001 Census Results”. BC Stats. Arhivirano iz originala na datum 2012-05-30. Pristupljeno 21. 04. 2007. ;Davis, Chuck (1997). The Greater Vancouver Book: An Urban Encyclopedia. Surrey, BC: Linkman Press. str. 780. ISBN 978-1896846002. 
  55. „About Vancouver”. City of Vancouver. 17. 11. 2009.. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  56. „Facts and Stats”. Vancouver Port Authority. 2009. Arhivirano iz originala na datum 2010-02-10. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  57. 57,0 57,1 57,2 Vancouver: Economy Vancouver City Guide. World News Network. Retrieved on: 2009-07-11
  58. O'Leary, Kim Patrick. „Expo 86”. The Canadian Encyclopedia. Historica. Pristupljeno 17. 01. 2007. 
  59. Julie Bogdanowicz (August 2006). „Vancouverism”. Canadian Architect. Arhivirano iz originala na datum 2011-01-06. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  60. Bula, Frances (06. 09. 2007.). „Some things worked: The best - or worst - planning decisions made in the Lower Mainland”. Vancouver Sun (Canada.com). Arhivirano iz originala na datum 2011-07-28. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  61. „Vancouver Charter”. Queen's Printer (British Columbia). 18. 11. 2009.. Pristupljeno 29. 11. 2009. 
  62. Andrea Barbara Smith. "The Origins of the NPA: A Study in Vancouver Politics". MA thesis. University of British Columbia.
  63. „MLA Finder”. Legislative Assembly of British Columbia. 21. 07. 2009.. Arhivirano iz originala na datum 2012-01-12. Pristupljeno 22. 01. 2010. 
  64. Beers, David (15. 10. 2008.). „In Vancouver-Kingsway, an NDP rookie replaces Emerson”. The Tyee. Pristupljeno 02. 08. 2008. 
  65. „Canada Votes 2008: Results, Ridings & Candidates”. CBC News. 07. 11. 2008.. Arhivirano iz originala na datum 2008-09-17. Pristupljeno 02. 08. 2008. 
  66. „Welcome to "E" Division”. Royal Canadian Mounted Police. Arhivirano iz originala na datum 2010-06-29. Pristupljeno 01. 11. 2007. 
  67. 67,0 67,1 „Beyond the Call” (PDF). Annual Report 2005. Vancouver Police Department. 2005. Arhivirano iz originala na datum 2008-10-29. Pristupljeno 23. 11. 2006. 
  68. „Vancouver Police Department Operating Results” (PDF). Vancouver Police Board. April 2005. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-03. 
  69. „2005 Annual Report” (PDF). City of Vancouver. 2005. Arhivirano iz originala na datum 2006-11-01. 
  70. „Mounted Squad: Patrol District One”. Vancouver Police Department. 18. 01. 2005.. Arhivirano iz originala na datum 2005-02-21. Pristupljeno 31. 01. 2010. 
  71. „Operations Division”. City of Vancouver. 03. 01. 2006.. Arhivirano iz originala na datum 2006-05-17. Pristupljeno 31. 01. 2010. 
  72. Cohen, Jackie (31. 03. 2001.). „Getting Dot-Bombed in Vancouver”. Wired. Arhivirano iz originala na datum 2012-05-24. Pristupljeno 31. 01. 2010. 
  73. „Growbusters”. CBC News. 26. 07. 2000.. Pristupljeno 17. 01. 2007. 
  74. Burrows, Mathew (21. 02. 2002.). „Who You Gonna Call?”. The Republic. Arhivirano iz originala na datum 2008-05-09. Pristupljeno 31. 01. 2010. 
  75. „Police-reported crime statistics”. Statistics Canada. 21. 07. 2009.. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  76. „Police-reported Crime Severity Index”. Statistics Canada. 21. 04. 2009.. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  77. „Vancouver property crime down in 2005”. CBC News. 01. 09. 2006.. Arhivirano iz originala na datum 2007-05-04. Pristupljeno 12. 06. 2009. 
  78. „Gun crime in Metro Vancouver highest per capita in Canada”. Canada.com. 20. 02. 2008.. Arhivirano iz originala na datum 2009-02-14. Pristupljeno 26. 04. 2009. 
  79. „Land Force Western Area”. National Defence Canada. 12. 08. 2008.. Arhivirano iz originala na datum 2009-05-05. Pristupljeno 17. 07. 2009. 
  80. „Land Force Western Area Units”. National Defence Canada. 30. 09. 2009.. Arhivirano iz originala na datum 2009-05-06. Pristupljeno 17. 07. 2009. 
  81. „The Naval Reserve: Nearest Units”. National Defence Canada. 29. 01. 2010.. Arhivirano iz originala na datum 2009-02-25. Pristupljeno 17. 07. 2009. 
  82. „Jericho Beach Flying Boat Station”. Royal Canadian Legion, BC/Yukon Command. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-06. Pristupljeno 17. 07. 2009. 
  83. „Welcome from Kathleen Bartels, Director of the Vancouver Art Gallery”. Vancouver Art Gallery. Pristupljeno 01. 11. 2007. 
  84. Buium, Greg (15. 04. 2005.). „Sound and Fury: Reliving Vancouver’s punk explosion”. CBC News. Arhivirano iz originala na datum 2005-04-16. Pristupljeno 23. 01. 2007. 
  85. Gooch, Bryan N. S.. „Vancouver, BC: 1945–91”. The Canadian Encyclopedia. Historica. Arhivirano iz originala na datum 2007-09-30. Pristupljeno 23. 11. 2006. 
  86. „Police take aim at Vancouver's entertainment district”. CBC News. 07. 11. 2006.. Pristupljeno 23. 01. 2007. 
  87. Frary, Mark (08. 06. 2009.). „Liveable Vancouver”. The Economist. Pristupljeno 29. 11. 2009. 
  88. Woolsey, Matt (24. 08. 2007.). „World's Most Overpriced Real Estate Markets”. Forbes.com. Pristupljeno 29. 11. 2009. 
  89. Beauchesne, Eric (24. 06. 2006.). „Toronto pegged as priciest place to live in Canada”. The Vancouver Sun. Arhivirano iz originala na datum 2009-12-27. Pristupljeno 29. 11. 2009. 
  90. Malone, Robert (16. 04. 2007.). „Which Are The World's Cleanest Cities?”. Forbes.com. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  91. „Regional differences in obesity”. Health Reports. Statistics Canada. 22. 08. 2006.. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  92. Kirkey, Sharon (23. 08. 2006.). „Suburban Sprawl”. CanWest News Service. Arhivirano iz originala na datum 2010-07-17. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  93. Ken MacIntyre. Reel Vancouver. Vancouver: Whitecap Books, 1996. p. 133.
  94. „British Columbia Film Commission Production Statistics 2008” (PDF). BC Film Commission. 2008. Arhivirano iz originala na datum 2009-11-24. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  95. „Vancouver Film Industry”. Canada.com. Arhivirano iz originala na datum 2008-05-17. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  96. „Some 'useless' facts about Vancouver”. Vancouver dot Travel. Arhivirano iz originala na datum 2009-08-03. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  97. Smith, Charlie (06. 10. 2009.). „Canwest seeks bankruptcy protection for broadcasting assets and National Post”. The Georgia Straight. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  98. Shannon Rupp (16. 03. 2005.). „CanWest Metro Move Preserves Daily Dominance”. The Tyee. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  99. Davis, Chuck. „1885–1891”. The History of Metropolitan Vancouver. Pristupljeno 23. 11. 2006. 
  100. Davis, Chuck. „1958”. The History of Metropolitan Vancouver. Arhivirano iz originala na datum 2007-01-03. Pristupljeno 14. 11. 2006. 
  101. Millar, Royce (11. 09. 2006.). „No freeways puts Vancouver on top”. The Age. Pristupljeno 14. 11. 2006. 
  102. 102,0 102,1 102,2 "Driving Lessons." Vancouver Magazine. (June 2007).
  103. „Traffic entering Vancouver, 1986 to 2005”. City of Vancouver. Arhivirano iz originala na datum 2007-10-11. Pristupljeno 30. 05. 2007. 
  104. 104,0 104,1 „2009 10-Year Transportation & Financial Plan” (PDF). TransLink. July 2008. Pristupljeno 04. 07. 2009. 
  105. „Cycling statistics”. City of Vancouver. 2009. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  106. „Facts & Stats”. Vancouver International Airport. Pristupljeno 01. 12. 2009. 
  107. British Columbia: Business and Investment Environment Arhivirano 2013-02-04 na Wayback Machine-u. Government of Canada. Retrieved on: 2009-08-02.
  108. „BC Ferries”. British Columbia Ferry Services Inc.. 2009. Pristupljeno 30. 11. 2009. 
  109. 109,0 109,1 „About Us”. Vancouver School Board. 2009. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-16. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  110. 110,0 110,1 „District Review Report, School District No. 39 Vancouver” (PDF). British Columbia Education. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  111. „FISA History”. Federation of Independent School Associations. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  112. „About UBC”. University of British Columbia. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  113. „About SFU”. Simon Fraser University. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  114. „Emily Carr University of Art + Design”. Emily Carr University of Art and Design. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  115. „Message from the President of Vancouver Film School, James Griffin”. Vancouver Film School. 2009. Pristupljeno 04. 12. 2009. 
  116. „About the Park Board”. Vancouver Board of Parks and Recreation. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  117. „Recreation: Beaches”. Vancouver Parks Board. 2009. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  118. „Capilano River”. Metro Vancouver. 2009. Arhivirano iz originala na datum 2010-02-03. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  119. Brian Grover (2009). „Baden-Powell Centennial Trail”. BC Car-Free. Arhivirano iz originala na datum 2010-04-02. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  120. „Canada’s World Cup team opens camp in Vancouver”. Canadian Soccer Association. 17. 1. 2007.. Arhivirano iz originala na datum 2011-06-05. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  121. Mara, Jonathan. „Welcome from the President”. Vancouver Titans. Arhivirano iz originala na datum 2009-08-17. Pristupljeno 05. 12. 2009. 
  122. Lee, Jenny (30. 07. 2008.). „World Ultimate Championships come to Vancouver”. Vancouver Sun. Arhivirano iz originala na datum 2011-01-01. Pristupljeno 05. 12. 2009. 

Vanjske veze

uredi