30. 8.

30. kolovoz/august/avgust (30. 8.) je 242. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (243. u prestupnoj godini) Do kraja godine ima još 123 dana.

DogađajiUredi

1645. — Nizozemci i američki Indijanci sklopili su primirje u Nju Amsterdamu (Njujork).
1757. — ruska armija je u Sedmogodišnjem ratu, pod komandom maršala Stepana Fjodoroviča Apraksina, porazila pruske trupe u bici kod Gros Jegersdorfa.
1881. — . francuski inženjer Kleman Ader patentirao je u Nemačkoj prvi stereofonski zvučni sistem.
1914. — u bici kod Tanenberga u Prvom svetskom ratu nemačka Osma armija pod komandom generala Paula fon Hindenburga potukla je Drugu rusku armiju generala Aleksandra Samsonova, koja je izgubila oko 30.000 ljudi. General Samsonov je izvršio samoubistvo.
1914. — Novi Zeland okupirao Nemačku Samou (kasnije Zapadna Samoa).
1918. — prilikom posete fabrici „Miheljson“ u atentatu je ranjen Vladimir Iljič Lenjin. U lidera Sovjetske Rusije pucale su pripadnice Socijal-revolucionarne partije Fanja Kaplan i njena sestra Dora.
1916. — Čileanski ribarski jedrenjak (kuter) spasio je članove ekspedicije Ernesta Henryja Shackletona na Antarktiku. Britanski je istraživač od 1915. godine na brodu "Endurance" bio opkoljen ledom. Kad se na brodu pojavila pukotina, s posadom je pobjegao na santi leda.
1940. — u Beču su završeni razgovori predstavnika Nemačke, Italije, Rumunije i Mađarske (Druga bečka arbitraža) na kojima su Nemačka i Italija prisilile Rumuniju da ustupi Bugarskoj južnu Dobrudžu, a Mađarskoj deo Transilvanije.
1942. — Počela je bitka kod Alam Halfe u Egiptu.
1944. — sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu zauzela naftna polja u Ploeštiju u Rumuniji, čime je nemačku vojsku lišila važnog izvora snabdevanja gorivom.
1945. — Drugi svjetski rat: Britanske snage oslobodile Hong Kong od Japana.
1957. — senator Strom Turmond iz Južne Karoline postavio je novi rekord u opstrukciji američkog Kongresa govoreći više od 24 sata protiv predloga zakona o građanskim pravima.
1963. — između sedišta vlada SSSR i SAD, Kremlja i Bele kuće, lideri Nikita Hruščov i Džon Kenedi uspostavili su posle kubanske krize, koja je zapretila opštim nuklearnim sukobom, direktnu telefonsku vezu, poznatu kao „crveni telefon“.
1965. — U švicarskom Saas-Feeu lavina je zatrpala oko 100 radnika na gradilištu brane.
1973. — Kenija je zabranila lov na slonove i trgovinu slonovačom.
1974. — Svih devet vagona brzog vlaka iz Beograda za Dortmund (Njemačka) iskočilo je iz tračnica pri brzini od 103 km/h i prevrnilo se na ulazu u Glavni kolodvor u Zagrebu. Poginulo je 153 putnika.
1991. — Azerbejdžan proglasio nezavisnost od SSSR-a.
1995. — avioni NATO-a počeli su seriju napada na srpske položaje u Bosni. Napadi su usledili dva dana nakon što je u srpskom minobacačkom napadu na Sarajevo ubijeno 37 ljudi.
2001. — oko 438 izbeglica, mahom iz Avganistana, koji su spašeni sa feribota koji je tonuo, nastavilo je da umire na norveškom teretnom brodu, jer im Australija nije dozvolila ulazak u tu zemlju.

.

RođenjaUredi

1401. — Georgije Sfrances, vizantijski diplomata i istoričar (u. 1477).
1748. — Žak Luj David, francuski slikar.
1797. — Mary Shelley, engleska književnica (Frankenstein).
1844. — Friedrich Ratzel, njemački geograf i etnograf (u. 1904.).
1852. — Jacobus Henricus van 't Hoff, Nizozemski hemičar.
1871. — Ernest Rutherford, britanski fizičar (u. 1937.).
1889. — Mile Budak, bio je hrvatski, političar, odvjetnik, jedan od ideologa ustaškoga pokreta, ministar u vladi NDH, prozaik, romanopisac i novelist, navodni autor zločinačkog plana o eliminaciji Srba s područja NDH (u. 1945.).
1930. — Warren Buffett, američki poslovni čovjek, direktor osiguravajuće tvrtke Berkshire Hathaway.
1933. — Ivan Kušan, hrvatski književnik i akademik (u. 2012.).
1940. — Lukrecija Brešković, hrvatska kazališna, televizijska i filmska glumica.
1943. — Jean-Claude Killy, bivši francuski alpski skijaš.
1951. — Dana, irska pjevačica.
1954. — Aleksandar Lukašenko, bjeloruski političar.
1969. — Nebojša Glogovac, srpski glumac.
1970. — Paulo Bento, portugalski nogometaš i trener.
1971. — Zvonko Milojević, umirovljeni srpski nogometaš.
1972. — Cameron Diaz, američka glumica.
1972. — Pavel Nedvěd, češki nogometni reprezentativac.
1979. — Juan Ignacio Chela, umirovljeni argentinski teniser.
1981. — Csilla Barath Bastaić, hrvatska filmska, televizijska i kazališna glumica. Po ocu je mađarskog podrijetla.
1982. — Andy Roddick, američki teniser.
1988. — Ernests Gulbis, letonski teniser.
1989. — Alba Torrens, španjolska košarkašica.

.

SmrtiUredi

30. pne. - Kleopatra, egipatska kraljica. .
1483. — Luj XI, francuski kralj. (r.1423)..
1723. — Antonie van Leeuwenhoek, nizozemski trgovac i znanstvenik (* 1632.).
1928. — Wilhelm Wien, njemački fizičar.
1929. — Ivo Vojnović, dubrovački književnik. (r.1857)..
1940. — Joseph John Thomson, engleski fizičar (r. 1856.).
1942. — Sava Šumanović, srpski slikar. .
1970. — Abraham Zapruder, svjedok atentata na Kennedyja i autor Zapruderovog filma (r. 1905.).
1981. — Mohamad Ali Radžai, predsednik Irana..
1981. — Mohamad Džavad Bahonar, premijer Irana.
1993. — Miloš Žutić, srpski glumac (r. 1939.).
1997. — Dajana Spenser, britanska princeza od Velsa.
2003. — Charles Bronson, američki glumac (r. 1921.).
2016. — Věra Čáslavská, čehoslovačka gimnastičarka (r. 1942.).

.

BlagdaniUredi

Sveti mučenik Patroklo; Sveti mučenik Miron
- Međunarodni dan nestalih osoba

Praznici i dani sećanjaUredi

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar