21. 8.

21. kolovoz/august/avgust (21. 8.) je 233. dan godine po gregorijanskom kalendaru (234. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 132 dana.

Događaji

1680. — Pueblo Indijanci oduzimaju grad Santa Fe od Španaca.
1690. — austrijski car Leopold I doneo ukaz, poznat kao u.Privilegiju., kojim su Srbi na teritoriji Austrije dobili određene povlastice. u.Privilegiju. garantovao slobodu vere, upotrebu julijanskog kalendara i pravo izbora arhiepiskopa i drugih sveštenika.
1897. — engleski lekar Ronald Ros otkrio vrstu komaraca koji prenose malariju, što je bilo presudno za suzbijanje bolesti koja je uzrokovala smrt miliona ljudi. Jedan od prvih dobitnika Nobelove nagrade za medicinu, 1902.
1911. — italijanski konobar Vićenco Peruđa ukrao iz pariskog muzeja u.Luvru. sliku u.Mona Lizau. Leonarda da Vinčija. Slika nađena i vraćena u muzej 1913.
1944. — u Dambarton Ouksu kod Vašingtona počela konferencija predstavnika SSSR, SAD, Velike Britanije i Kine o osnivanju četiri glavna organa UN, a to su Saveta bezbednosti, Generalna skupština, Međunarodni sud pravde i stalni sekretarijati.
1959. — Bagdadski pakt, vojno-politički savez Turska, Velike Britanije, Irana i Pakistana, pod vodstvom SAD, koji je stupio na snagu 1995, promenio naziv u CENTO pošto se Irak povukao iz Saveza.
1959. — Havaji postali 50. savezna država u sastavu Sjedinjenih Država.
1960. — Džomo Kenijata, nacionalni lider Kenije, pušten iz zatvora posle devet godina robije na koju su ga osudile britanske vlasti pod optužbom da je vođa nacionalističke organizacije Mau Mau. Po povratku u Najrobi postao predsednik Kenijske afričke nacionalne unije, a po proglašenju nezavisne Republike Kenije postao predsednik i premijer.
1968. — trupe članica Varšavskog pakta, izuzev Rumunije, okupirale Čehoslovačku. Oko 200.000 vojnika zauzelo sve značajne punktove u zemlji. Time ugušeno u.Praško prolećeu., pokušaj Komunističke partije ČSR sa Aleksandrom Dubčekom na čelu da reformiše sistem. Tom okupacijom ustoličen princip u.ograničenog suverenitetau. istočnoevropskih komunističkih zemalja.
1975. — SAD ukinule 12-godišnju zabranu izvoza na Kubu, ali je embargo na direktnu trgovinu Kube i SAD ostao na snazi.
1983. — vođa filipinske opozicije Benjino Akino ubijen po izlasku iz aviona na aerodromu u Manili prilikom povratka iz trogodišnjeg izbeglištva u SAD. Ubistvo organizovao filipinski diktator Ferdinand Markos, uklonivši tako najozbiljnijeg protivkandidata na izborima 1984.
1990. — na centralnom gradskom trgu u Pragu 100.000 ljudi prvi put slobodno obeležilo godišnjicu invazije Varšavskog pakta na Čehoslovačku 1968.
1991. — masa demonstranata sukobila se u Moskvi sa specijalnim jedinicama koje su napale zgradu ruskog parlamenta. Demonstranti razbijali prozore na zgradi KGB, Ljubjanki i srušili spomenik Feliksu Đeržinskom. Posle 60 sati provedenih u kućnom pritvoru na Krimu, sovjetski predsednik Mihail Gorbačov vratio se u Moskvu i preuzeo kontrolu nad državom posle neuspelog državnog udara pristalica u.tvrde strujeu. sovjetskih komunista.
1991. — hrvatske vlasti počele blokadu kasarni JNA u Hrvatskoj i uskratile im snabdevanje strujom, hranom i vodom.
1991. — Latvija dobija nezavisnost od Sovjetskog Saveza Socialističkih Republika.
1993. — mirovne snage UN ušle, prvi put posle dva meseca, u muslimanski deo Mostara u Bosni i Hercegovini, gde su zatekle 55.000 ljudi na ivici gladi. Borbe hrvatskih i muslimanskih snaga u Mostaru počele u maju 1993.
1999. — načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije, general armije Dragoljub Ojdanić, izjavio da su tokom sukoba između NATO i Jugoslavije živote izgubila 524 pripadnika VJ, a da se 37 vode kao nestalo.
2000. — slovenački plivač Martin Strel, koji je pod motom u.Za mir, prijateljstvo i čiste vodeu. plivao Dunavom od izvorišta u Nemačkoj do ušća u Crno more, oborio rekord i ušao u Ginisovu knjigu s više od 2.900 preplivanih kilometara. Strel u pohod krenuo 25. juna.
2000. — predsednik Demokratske Republike Kongo Loran Kabila proglasio privremenu skupštinu, prvo zakonodavno telo otkad je preuzeo vlast u maju 1997.
2001. — arhiva Nacionalne bezbednosti, istraživačke organizacije sa sedištem u SAD, objavila dokument koji pokazuje da su zvaničnici SAD znali za umešanost Vlade Ruande u genocid 1994, kada su Huti ubili oko 800.000 Tutsija, a kada su mnoge zapadne zemlje odbile da intervenišu.

.

Rođenja

1780. — rođen slovenački slavista Jernej Bartol Kopitar, pomagač i zaštitnik Vuka Stefanovića Karadžića, kog je podstakao da skuplja narodne umotvorine i da napiše gramatiku i rečnik srpskog jezika.
1789. — Augustin Louis Cauchy, francuski matematičar.
1862. — Emilio Salgari, talijanski pisac (u. 1911.).
1916. — Jelena Ćetković, vođa pokreta otpora u okupiranom Beogradu i narodni heroj Jugoslavije.
1936. — Wilt Chamberlain, američki profesionalni košarkaš (u. 1999.).
1938. — Kenny Rogers, američki pjevač i tekstopisac country glazbe.
1942. — Božidar Orešković, hrvatski kazališni, televizijski i filmski glumac (u. 2010.).
1949. — Bruno Langer, hrvatski muzičar.
1952. — Joe Strummer, britanski muzičar, pevač, gitarista, tekstopisac i glumac (u. 2002.).
1968. — Allan Bentsen, danski stolnotenisač.
1972. — Kristijan Ugrina, hrvatski glumac.
1973. — Nikolai Valuev, bivši ruski profesionalni boksač.
1977. — Veljko Paunović, srpski nogometni trener i nogometaš.
1977. — Slobodan Stefanović, srpski glumac.
1981. — Sloboda Mićalović, srpska glumica.
1982. — Kim Andersson, švedski rukometaš.
1984. — Jusuf Dajić, bosanskohercegovački nogometaš.
1985. — Nicolás Almagro, španjolski tenisač.
1985. — Stefan Buzurović, srpski pozorišni, televizijski i filmski glumac i TV voditelj.
1988. — Robert Lewandowski, poljski nogometaš.

.

Smrti

1631. — Matija Divković, književnik (r. 1563.).
1838. — Adalbert von Chamisso, njemački književnik i znanstvenik (r. 1781.).
1862. — Laval Nugent, feldmaršal, vitez reda Zlatnog Runa, komandant reda Marije Terezije i rimski princ (r. 1777.).
1906. — Josip Kozarac - hrvatski književnik (r. 1858.).
1940. — Lav Trocki, boljševički i marksistički teoretičar.
1943. — Henrik Pontoppidan, danski književnik , dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1917.
1958. — umro srpski kompozitor i dirigent Stevan Hristić, jedan od osnivača Muzičke akademije u Beogradu, šef Beogradske filharmonije, dirigent u Narodnom pozorištu, direktor Opere, član Srpske akademije nauka i umetnosti i prvi predsednik Saveza kompozitora Jugoslavije.
1964. — umro italijanski političar Palmiro Toljati, jedan od osnivača Komunističke partije Italije 1921. i njen generalni sekretar od 1927. do 1964. Koncepcijom u.italijanskog puta u socijalizamu. radikalno raskinuo sa staljinističkom verzijom socijalizma.
2002. — nekada najtraženiji palestinski terorista na svetu Abu Nidal izvršio samoubistvo u Iraku, gde je ilegalno boravio.

.

Praznici i dani sećanja

1991. — Letonija proglasila nezavisnost od Sovjetskog Saveza.

.

Vanjske veze

http://www.b92.net/news/indexs.php?start=60&order=hrono&dd=21&mm=8&yyyy=2003

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar