Patrijarh srpski German (Anđelić)

1822. 1888. German Anđelić (svetovno Grigorije Anđelić, 10. avgusta 1822, Sremski Karlovci26. novembra 1888, Sremski Karlovci) je bio mitropolit karlovački i patrijarh srpski i jedan od braće Anđelića.

German (Anđelić)
1822. avgust 1822.
Sremski Karlovci Sremski KarlovciHabzburška monarhija
1888. novembar 1888.
Sremski Karlovci Sremski KarlovciAustrougarska

Svetovni život

uredi

Grigorije Anđelić, u monaštvu German, rođen je 1822. godine u Sremskim Karlovcima od oca Pavla, paroha Saborne karlovačke crkve, i majke Ane, rođ. Šeroglić. Gimnaziju je završio u Sremskim Karlovcima, a takođe i bogosloviju. Prava i filozofiju je studirao u Pešti i Šarošpataku. 1845. godine Grigorije Anđelić dao je advokatski ispit.

Monaški život

uredi

Zamonašio ga je 20. maja 1848. godine arhimandrit krušedolski Prokopije (Ivačković) u manastiru Grgetegu. Rukopoložio ga je u čin jerođakona 12. maja 1848. godine gornjokarlovački episkop Evgenije (Jovanović). Kada se crkvena opština u Trstu obratila mitropolitu Josifu (Rajačiću) 1848. godine s molbom da im pošalje đakona, izbor je pao na jerođakona Germana. Šaljući im jerođakona Germana, Josif (Rajačić), sada već patrijarh, kaže da:

„mladi đakon srbski, slavonski, nemecki i latinski i od česti madžarski govori“. On je, nastavlja patrijarh, „ne samo bogosloviju ovde u Karlovci, no i filosofiju i prava na drugi mesti s pohvalnim uspehom završio, daže i advokacionalnu cenzuru položio“.

Kao đakon hrama Svetog Spiridona u Trstu vršio je dve godine i učiteljsku dužnost pri crkveno-školskoj opštini. Od 1850. do 1866. godine bio je profesor, a takođe i rektor Karlovačke bogoslovije. Za arhiđakona je proizveden 1853. godine, postavši i konzistorijalnim beležnikom, a sinđelskim dostojanstvom odlikovan je 1858. godine. Tri godine docnije, 1861., postaje protosinđel i, najzad, 1864. godine arhimandrit grgeteški.

Epiksopsko zvanje

uredi

Posle smrti zaslužnog episkopa bačkog Platona, 9. aprila 1867. godine, postaje mandatar, a potom i administrator eparhije bačke. Kada su Tršćani završili svoj novi hram, pozvali su, 1869. godine, patrijarha Samuila (Maširevića) da osveti hram. „U patrijarhovo ime došao je da osveti crkvu arhimandrit German Anđelić, koji je dvadeset godina pre toga služio kao đakon u Trstu i proiznosio jektenije u staroj i maloj crkvi Sv. Spiridona“.

Iste godine je arhimandrit German izabran za episkopa bačkog. Kako je patrijarh Samuilo (Maširević) umro 7. januara 1870. godine, zbog dugo upražnjene patrijarhove stolice (sedis vacantis) novoizabranog episkopa bačkog, posvećen je za episkopa tek 11. avgusta 1874. godine od strane novog patrijarha Prokopija (Ivačkovića).

Zvanje patrijarha

uredi

Posle nasilnog penzionisanja patrijarha Prokopija, 1879. godine, episkop German je postavljen za administratora karlovačke mitropolije. Niko u mitropoliji nije odobravao ovaj potez. Još veće će nezadovoljstvo izazvati u srpskom narodu i kliru njegovo imenovanje za patrijarha 1882. godine. prvo je na izbornom saboru dobio je 12 glasova, dok je 53 glasa osvojio episkop budimski Arsenije Stojković. Potom, bečki car nije potvrdio izbor episkopa gornjokarlovačkog Teofana, školskog druga Germanovog i najvećeg besednika 19. veka, za patrijarha, već je za patrijarha imenovao episkopa Germana.

Ličnost patrijarha Germana još nije dovoljno proučena, iako je o njemu i njegovom radu dosta pisano. Patrijarh German je bio čovek široke ruke i bio je u mogućnosti da od sredstava dobijenih od daljskog spahiluka daje „stipendije, penzije i milostinje, na koje je u toku svoga života dao preko 60.000 forinata, a sa bratom Stevanom za podizanje karlovačke gimnazije 162.500 forinata".

No, ipak je ostao retko nepopularan. Narod mu nikada nije mogao zaboraviti na kakav se način uspeo na presto Arsenija Trećeg i Četvrtog. Tome je doprinelo i njegovo neprijateljsko držanje prema arhimandritu Ilarionu Ruvarcu, koga je iz Sremskih Karlovaca prognao u manastir Grgeteg.

Umro je 26. novembra 1888. godine u Sremskim Karlovcima. Umirući ostavio je u amanet svome bratu Stefanu, da sazida vrlo uglednu zgradu za gimnaziju i bogosloviju u Karlovcima; dok je svešteničko-udovičkom fondu u arhidijecezi ostavio 40.000, a profesorskom penzionom fondu karlovačke gimnazije 60.000 kruna.

Spoljašnje veze

uredi
Prethodnik:
Platon (Atanacković)
Episkop bački 18701881. Nasljednik:
Vasilijan (Petrović)