1975. godina bila je vrlo značajna za filmsku umjetnost te je uključivala neke klasike, kao što su Ralje, Let iznad kukavičjeg gnijezda, Rollerball, Salo ili 120 dana Sodome, Ironija sudbine, Pasje poslijepodne, Zrcalo, Tri kondorova dana, Barry Lyndon, The Sunshine Boys, Nashville, Pasqualino ljepotan, Monty Python i Sveti gral, Vjetar i lav, Dersu Uzala, Profesija: reporter, Noćna kretanja, Xala, Crni mjesec, Kronika vrelih godina, Piknik na Hanging Rocku i The Rocky Horror Picture Show.

Steven Spielberg je stekao slavu filmom Ralje
Godine na filmu
1870-e
1880-e
1890-e
1890 • 1891 • 1892 • 1893 • 1894
1895 • 1896 • 1897 • 1898 • 1899
1900-e
1900 • 1901 • 1902 • 1903 • 1904
1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909
1910-e
1910 • 1911 • 1912 • 1913 • 1914
1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919
1920-e
1920 • 1921 • 1922 • 1923 • 1924
1925 • 1926 • 1927 • 1928 • 1929
1930-e
1930 • 1931 • 1932 • 1933 • 1934
1935 • 1936 • 1937 • 1938 • 1939
1940-e
1940 • 1941 • 1942 • 1943 • 1944
1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949
1950-e
1950 • 1951 • 1952 • 1953 • 1954
1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959
1960-e
1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964
1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969
1970-e
1970 • 1971 • 1972 • 1973 • 1974
1975 • 1976 • 1977 • 1978 • 1979
1980-e
1980 • 1981 • 1982 • 1983 • 1984
1985 • 1986 • 1987 • 1988 • 1989
1990-e
1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994
1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999
2000-e
2000 • 2001 • 2002 • 2003 • 2004
2005 • 2006 • 2007 • 2008 • 2009
2010-e
2010 • 2011 • 2012 • 2013 • 2014
2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019

Na području Jugoslavije, značajniji filmovi bili su Seljačka buna 1573., Hitler iz našeg sokaka, Priča o dobrim ljudima, Kičma i Između straha i dužnosti.

Filmovi

uredi

Događaji

uredi
  • 28. februar - U Italiji premijerno prikazana Profesija reporter, egzistencijalna drama o novinaru koji se upliće u građanski rat u jednoj afričkoj državi, a koji će postati poznat kao posljednji veliki film u karijeri uglednog italijanskog sineasta Michelangela Antonionija.
  • mart - U SSSR-u premijerno prikazano Zrcalo, autobiografski art film Andreja Trakovskog koji će, usprkos ograničene distribucije i nesklonosti vlasti, steći izuzetne pohvale kod međunarodne kritike i izgraditi reputaciju jednog od najboljih filmova ikada snimljenih.
  • 24. mart - Premijera The Rocky Horror Picture Show, filmskog mjuzikla koji parodira eksploatacijske B filmove, a koji će usprkos skromnih početnih komercijalnih rezultata, izgraditi malu, ali fanatičnu grupu poklonika koja ga je učinila najpoznatijim kult filmom svih vremena.
  • 6. april - Premijera gangstersko-biografskog filma Capone, koji će postati poznat kao prvo mainstream ostvarenje u kojoj je prikazano žensko međunožje. [1]
  • 4. maj - U Francuskoj premijerno prikazan Pasqualino ljepotan, crna komedija italijanske redateljice Line Wertmüller poznata kao prvo filmsko ostvarenje koja prikazuje Holokaust na humorističan način; usprkos kontroverzi, Wertmüller je zahvaljujući tom filmu postala prva žena nominirana za Oscara za najboljeg redatelja.
  • maj - U New Yorku premijerno prikazan Vjetar i lav, pustolovno-historijski film u režiji Johna Milliusa koji svojim romantičnim prikazom američke prošlosti, usprkos odmaka od stila i političke orijentacije tadašnjeg Novog Hollywooda, postiže izuzetan uspjeh.
  • 20. jun - Premijerno prikazane Ralje, film Spielberga koji, kombinirajući žanrove horora i pustolovnog filma, impresionira kritičare, ali daleko više sjajnim komercijalnim rezultatima zbog kojih će postati drugi drugi najkomercijalniji film 1970-ih -- iza Ratova zvijezda -- te predstavlja prvi moderni ljetni blockbuster, utirući put novom hollywoodskom poslovnom modelu koji će se zadržati do današnjeg dana.
  • jul - U SSSR-u premijerno prikazan Dersu Uzala, pustolovni film u sovjetsko-japanskoj koprodukciji, poznat po tome što je obnovio karijeru Akire Kurosawe.
  • 8. august - Premijera art-filma Piknik na Hanging Rocku, koji će postati jedno od najpoznatijih ostvarenja tzv. Australskog novog vala, a njegovog autora Petera Weira učiniti jednih od prvih australijskih filmaša koji je stekao svjetsku slavu.
  • 19. novembar - Premijerno prikazan Let iznad kukavičjeg gnijezda, film Miloša Formana, drama čija se radnja odvija u represivnoj duševnoj bolnici; film u kome je Jack Nicholson ostvario jednu od najboljih uloga tumačeći lik buntovnog pacijenta je shvaćen kao antiestablišmentska alegorija te je steklo brojne simpatije, ali prestižne nagrade uključujući Oscar, te se smatra jednim od najuspješnijih i najvažnijih filmova svog vremena.
  • 30. decembar - U Francuskoj na snagu stupa ukaz kojim su legalizirani pornografski filmovi, ali na njih nametnut poseban porez a prikazivanje ograničeno na za njih specijalizirane kino-dvorane.
  • Sony na tržište izbacuje Betamax video format i videorekorder za kućnu upotrebu, uz mogućnost snimanja i do jedan sat materijala.[1]
  • George Lucas, u nastojanju da stvori što kvalitetnije specijalne efekte za svoj predstojeći film Ratovi zvijezda, osniva tvrtku Industrial Light and Magic.
  • Prosječna cijena američke kino ulaznice bila je 2,03 $.[1]

Najkomercijalniji filmovi u američkim kinima

uredi
Najkomercijalniji filmovi u američkim kinima
Rang Naslov Studio Glumci Zarada
1. Jaws Universal Roy Scheider, Robert Shaw, Richard Dreyfuss $260,000,000[2]
2. The Rocky Horror Picture Show* 20th Century Fox Tim Curry, Barry Bostwick, Susan Sarandon $139,876,417[3]
3. One Flew Over the Cuckoo's Nest United Artists Jack Nicholson, Louise Fletcher, Brad Dourif $108,981,275[4]
4. Dog Day Afternoon Warner Bros. Al Pacino, John Cazale, Charles Durning $50,000,000[5]
5. Shampoo Columbia Warren Beatty, Julie Christie, Goldie Hawn, Jack Warden $49,407,734[6]
6. The Return of the Pink Panther United Artists Peter Sellers, Christopher Plummer $41,833,347[7]
7. Three Days of the Condor Paramount Robert Redford, Faye Dunaway, Cliff Robertson $41,509,797[8]
8. Funny Lady Columbia Barbra Streisand, James Caan, Omar Sharif $40,055,897[9]
9. The Apple Dumpling Gang Walt Disney Pictures Bill Bixby, Susan Clark, Tim Conway $36,853,000[10]
10. Aloha, Bobby and Rose Columbia Paul Le Mat $35,000,000[11]
11. The Other Side of the Mountain Universal Marilyn Hassett, Beau Bridges $34,673,100[12]
12. Tommy Columbia Ann-Margret, Oliver Reed, Jack Nicholson $34,251,525[13]
13. The Adventures of the Wilderness Family Pacific International Enterprises Robert Logan $31,223,000[14]
14. Rollerball United Artists James Caan, John Houseman, Maud Adams $30,000,000[15]
15. The Hindenburg Universal George C. Scott, Anne Bancroft $27,945,225[16]
16. Lucky Lady 20th Century Fox Gene Hackman, Liza Minnelli, Burt Reynolds $24,441,725[17]
17. Let's Do It Again Warner Bros. Sidney Poitier, Bill Cosby $23,600,000[18]
18. The Man Who Would Be King Allied Artists Sean Connery, Michael Caine, Christopher Plummer $22,000,000[18]
19. Hustle Paramount Burt Reynolds, Catherine Deneuve, Ben Johnson, Paul Winfield, Eileen Brennan $20,780,000[19]
20. The Great Waldo Pepper Universal Robert Redford, Margot Kidder, Bo Svenson $20,642,922[20]


Rođenja

uredi
datum ime nacionalnost i zanimanje godina smrti
5. januar Bradley Cooper američki glumac
6. januar Enis Bešlagić bosanskohercegovački glumac
25. januar Mia Kirshner kanadska glumica
4. februar Natalie Imbruglia australijska pjevačica i glumica
22. februar Drew Barrymore američka glumica
15. mart Eva Longoria Parker američka glumica
22. mart Cole Hauser američki glumac
2. april Adam Rodriguez američki glumac
30. april Johnny Galecki američki glumac
3. maj Christina Hendricks američka glumica
16. maj Sienna Guillory britanska glumica
4. jun Angelina Jolie američka glumica
19. jun Hugh Dancy britanski glumac
25. jun Linda Cardelini američka glumica
27. jun Tobey Maguire američki glumac
7. jul Nina Hoss njemačka glumica
20. jul Judy Greer američka glumica
23. jul Suriya indijski glumac i producent
24. jul Eric Szmanda američki glumac
2. august Ana Marija Bokor hrvatska glumica
7. august Charlize Theron južnoafrička glumica
12. august Casey Affleck američki glumac
21. august Alicia Witt američka glumica
24. august Rodrigo Santoro brazilski glumac
8. septembar Larenz Tate američki glumac
13. septembar Ines Bojanić hrvatska glumica
20. septembar Asia Argento italijanska glumica
30. septembar Marion Cottilard francuska glumica
5. oktobar Kate Winslett britanska glumica
7. oktobar Kaspars Znotiņš latvijski glumac
29. oktobar Aksel Hennie norveški glumac
8. novembar Tara Reid američka glumica
5. decembar Paula Patton američka glumica
17. decembar Milla Jovovich ukrajinsko-američka glumica
27. decembar Heather O'Rourke američka glumica 1988
29. decembar Shawn Hatosy američki glumac

Smrti

uredi
datum ime nacionalnost i zanimanje godina rođenja
9. januar Pierre Fresnay francuski glumac 1897
22. januar Clara Pontoppidan danska glumica 1883
26. januar Ljubov Orlova sovjetska glumica 1903
17. februar George Marshall američki režiser 1891
4. mart Charles Spaak belgijski scenarist i režiser 1903
14. mart Susan Hayward američka glumica 1917
3. april Mary Ure britanska glumica 1933
23. april William Hartnell britanski glumac 1908
4. maj Moe Howard američki glumac 1897
9. maj Philip Dorn američko-nizozemski glumac 1901
30. maj Michel Simon švicarski glumac 1895
3. jun Ozzie Nelson američki glumac i pjevač 1906
28. jun Rod Serling američki scenarist i producent 1924
17. jul Boris Babočkin sovjetski glumac 1904
9. august Dmitrij Šostakovič sovjetski kompozitor 1906
27. septembar Mark Frechette američki glumac 1947
18. oktobar Al Lettieri američki glumac 1928
2. novembar Pier Paolo Pasolini italijanski režiser 1922
13. novembar R. C. Sherriff britanski scenarist 1896
19. novembar Viktor Avdjuško sovjetski glumac 1925
9. decembar William A. Wellman američki režiser 1896
11. decembar Valentina Serova sovjetska glumica 1919

Filmski debiji

uredi

Nagrade

uredi
Kategorija/Organizacija Zlatni globus Nagrade Udruženja njujorških filmskih kritičara Oscar BAFTA
Mjuzikl ili komedija Drama
Najbolji film The Sunshine Boys One Flew Over the Cuckoo's Nest Nashville One Flew Over the Cuckoo's Nest Alice Doesn't Live Here Anymore
Najbolji redatelj Miloš Forman
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Robert Altman
Nashville
Miloš Forman
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Stanley Kubrick
Barry Lyndon
Najbolji glumac Walter Matthau i George Burns
The Sunshine Boys
Jack Nicholson
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Jack Nicholson
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Jack Nicholson
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Al Pacino
Dog Day Afternoon
The Godfather: Part II
Najbolja glumica Ann-Margret
Tommy
Louise Fletcher
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Isabelle Adjani
L'Histoire d'Adèle H.
Louise Fletcher
One Flew Over the Cuckoo's Nest
Ellen Burstyn
Alice Doesn't Live Here Anymore
Najbolji sporedni glumac Richard Benjamin
The Sunshine Boys
Alan Arkin
Hearts of the West
George Burns
The Sunshine Boys
Fred Astaire
The Towering Inferno
Najbolja sporedna glumica Brenda Vaccaro
Jacqueline Susann
Lily Tomlin
Nashville
Lee Grant
Shampoo
Diane Ladd
Alice Doesn't Live Here Anymore
Najbolji adaptirani scenarij One Flew Over the Cuckoo's Nest
Lawrence Hauben, Bo Goldman
- One Flew Over the Cuckoo's Nest
Lawrence Hauben, Bo Goldman
-
Najbolji izvorni scenarij L'Histoire d'Adèle H.
François Truffaut, Jean Gruault, Suzanne Schiffman
Dog Day Afternoon
Frank Pierson
Alice Doesn't Live Here Anymore
Robert Getchell
Najbolji strani film Lies My Father Told Me
Ján Kadár
- Dersu Uzala
Akira Kurosawa
-

Zlatna palma, Cannes:

Kronike vatrenih godina, Mohammed Lakhdar-Hamina,   Alžir

Zlatna arena, Pula:

Kuća, Bogdan Žižić

Zlatni medvjed, Berlinale:

Usvajanje, Márta Mészáros,   Mađarska

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 „Film History Milestones - 1975”. Filmsite. 
  2. „Jaws, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  3. „The Rocky Horror Picture Show, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2013-05-22. Pristupljeno January 22, 2012. 
  4. „One Flew Over the Cuckoo's Nest, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  5. „Dog Day Afternoon, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  6. „Shampoo, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  7. „The Return of the Pink Panther, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  8. „Three Days of the Condor, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2014-02-23. Pristupljeno January 22, 2012. 
  9. „Funny Lady, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-28. Pristupljeno January 22, 2012. 
  10. „The Apple Dumpling Gang, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno July 7, 2012. 
  11. „Aloha, Bobby and Rose, Worldwide Box Office”. Worldwide Box Office. Pristupljeno January 22, 2012. 
  12. „The Other Side of the Mountain, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2023-07-21. Pristupljeno July 7, 2012. 
  13. „Tommy, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  14. „The Adventures of the Wilderness Family, Worldwide Box Office”. Worldwide Box Office. Pristupljeno January 22, 2012. 
  15. „Rollerball, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2014-04-21. Pristupljeno January 22, 2012. 
  16. „The Hindenburg, Box Office Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala na datum 2013-07-02. Pristupljeno July 7, 2012. 
  17. „Lucky Lady, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 
  18. 18,0 18,1 Top 20 Films of 1975 by Domestic Revenue. Box Office Report via Internet Archive. Retrieved September 18, 2013.
  19. Alain Silver and James Ursini, Whatever Happened to Robert Aldrich?, Limelight, 1995 p 39.
  20. „The Great Waldo Pepper, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno January 22, 2012. 

Vanjske veze

uredi