25. 6.

25. lipanj/jun (25. 6.) je 176. dan godine po gregorijanskom kalendaru (177. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 189 dana.

DogađajiUredi

1847. — Oslobođeni crni robovi iz SAD, osnivači Liberije, proglasili tu afričku državu nezavisnom republikom. Na isti dan 1862. Liberiju priznale i SAD.
1862. — SAD priznale nezavisnost Liberije.
1867. — Amerikanac Lisjen Smit iz Ohaja patentirao bodljikavu žicu.
1872. — Jezuiti izbačeni iz Nemačke.
1876. — Bitka kod Little Big Horna, u kojoj je indijansko pleme Sijuksa pod komandom poglavice Ludog Konja pobijedilo američku 7. konjičku pukovniju generala Džordža Armstronga Kastera.
1903. — Rođen engleski pisac Eric Arthur Blair, poznat kao George Orwell. Najpoznatiji je po djelima koja su vizija moguće totalitarne budućnosti svijeta, ali i satira modernih totalitarizama.
1920. — U Vukovaru završen Drugi, tzv. Vukovarski kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije na kome je naziv partije izmenjen u Komunistička partija Jugoslavije.
1925. — U Užice stigao prvi voz popularno nazvan Ćira.
1938. — Daglas Hajd inaugurisan za prvog predsednika Irske Republike.
1942. — Drugi svjetski rat: Britansko ratno vazduhoplovstvo bombama zasulo nemački grad Bremen, važnu pomorsku luku.
1950. — Napadom severnokorejskih trupa na Republiku Koreju počeo korejski rat.
1959. — SSSR predložio uspostavljanje denuklearizovane zone na Balkanskom poluostrvu i u Jadranskom moru.
1963. — Premijer južne kongoanske provincije Katange Moiz Čombe primoran da podnese ostavku.
1966. — Jugoslavija i Vatikan obnovili diplomatske odnose.
1975. — Premijerka Indije Indira Gandi proglasila vanredno stanje da bi zaustavila kampanju za njeno povlačenje sa vlasti.
1975. — Mozambik posle 477 godina stekao nezavisnost od Portugala, prvi predsednik postao Samora Mašel, lider Fronta za oslobođenje Mozambika.
1988. — U Luksemburgu potpisana Deklaracija o uspostavljanju zvaničnih odnosa Evropske zajednice i Saveta za uzajamnu ekonomsku pomoć.
1991. — Poslednje sovjetske jedinice napustile Čehoslovačku, 23 godine posle vojne intervencije Varšavskog pakta kojom je prekinuta reformistička politika Aleksandra Dubčeka.
1991. — Slovenija i Hrvatska proglasile nezavisnost od SFRJ.
1993. — Kim Kembl postala prva žena na čelu Vlade Kanade.
1995. — Šeik Hamad bin Kalifa Al Tani državnim udarom sa vlasti zbacio oca, šeika Kalifu, emira Katara.
1996. — U eksploziji kamiona-bombe u stambenom naselju zrakoplovstva SAD kod grada Dahran u Saudijskoj Arabiji poginulo 19 Amerikanaca i ranjeno oko 400 osoba različitog državljanstva.
1999. — SAD ponudile nagradu od pet miliona dolara za informacije koje bi omogućile hapšenje ratnih lidera bosanskih Srba i predsednika Jugoslavije Slobodana Miloševića, optuženih za ratne zločine.
2001. — U Albaniji vladajuća Socijalistička partija proglasila pobedu na parlamentarnim izborima, uprkos neredima koji su za posledicu imali zatvaranje 15 izbornih jedinica.
2001. — Indonežanski predsednik Abdurahman Vahid doputovao u zvaničnu posetu Australiji, prvu posle 26 godina, čime je počela nova era u odnosima dve zemlje.
2003. — SAD "zamrzle" finansijsku imovinu 55 bivših zvaničnika Iraka, uključujući Sadama Huseina.

.

RođenjaUredi

1852. — Antoni Gaudi, španjolski arhitekt (u. 1926.).
1858. — Georges Courteline, francuski dramatičar.
1860. — Gustave Charpentier, francuski skladatelj.
1900. — Luj Mauntbetn, britanski admiral, prvi lord Admiraliteta i poslednji vicekralj Indije.
1903. — George Orwell, engleski književnik i esejist.
1911. — Stevan Dedijer, bio je nuklerani fizičar, socijalni teoretičar i jedan od najpoznatijih svjetskih stručnjaka iz područja poslovnog obavještavanja (business intelligence) (u. 2004.).
1913. — Peko Dapčević, španski borac i partizanski komandant.
1913. — Vladimir Ibler, hrvatski akademik, pravnik, profesor međunarodnog prava (u. 2015.).
1923. — Vatroslav Mimica, hrvatski i jugoslavenski filmski redatelj, scenarist i producent.
1926. — Ingeborg Bachmann, austrijska književnica.
1932. — Peter Blake, britanski slikar i dizajner.
1932. — Tomislav Ladan, hrvatski književnik, prevoditelj i polihistor (u. 2008.).
1933. — Alvaro Siza, portugalski arhitekta.
1942. — Michel Tremblay, kanadski pisac.
1944. — Mihajlo "Miki" Vuković, srpski i jugoslovenski košarkaški trener.
1952. — Al Parker, porno glumac, reditelj i producent.
1960. — Zorica Kondža, hrvatska pjevačica zabavne glazbe.
1963. — George Michael, britanski muzičar.
1963. — John Benjamin Hickey, američki glumac.
1973. — Nebojša Ilić, srpski glumac.
1973. — Zoran Njeguš, srpski nogometaš i trener.
1974. — Nisha Ganatra, kanadska rediteljka i glumica.
1976. — Alemão, brazilski-španjolski malonogometaš.
1981. — Rejinald Ocho, sieraleonski nogometaš.
1981. — Simon Ammann, švicarski skijaški skakač.
1982. — Mikhail Youzhny, ruski tenisač.
1987. — Sandrine Gruda, francuska profesionalna košarkašica.
1991. — Simone Zaza, talijanski nogometaš.

.

SmrtiUredi

524. — Hlodomir, franački kralj.
635. — Car Gaozu, osnivač kineske dinastije Tang (* 566.).
1767. — Georg Philipp Telemann, njemački kompozitor.
1822. — Ernst Hofman, nemački pisac i kompozitor , dirigent i režiser hamburške opere, poznat po Hofmanovim pričama.
1861. — Abdul Medžid I., turski sultan. (*1823.).
1876. — George Armstrong Custer, američki vojskovođa poznat po borbi protiv Indijanaca na Divljem Zapadu.
1951. — Ferdinand Budicki, hrvatski pionir automobilističkog, motociklističkog i biciklističkog športa (* 1871.).
1964. — Gerrit Rietveld, nizozemski dizajner namještaja i arhitekt (* 1888.).
1968. — Ante Šercer, hrvatski liječnik.
1984. — Michel Foucault, francuski filozof (* 1926.).
1997. — Jacques-Yves Cousteau, francuski istraživač mora.
2009. — Michael Jackson, američki pop pjevač (* 1958.).
2009. — Yasmine, belgijska pevačica.
2009. — Farrah Fawcett, američka glumica (* 1947.).

.

Blagdani/PrazniciUredi

Hrvatska: Dan državnosti (do 2001. se slavio 30. 5.)

.

Srpska pravoslavna crkva slavi:.

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar