5. 6.
(Preusmjereno sa stranice 5. juni)
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsr. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
5. lipanj/jun (5. 6.) je 156. dan godine po gregorijanskom kalendaru (157. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 209 dana.
Događaji
uredi- 1806. — Napoleon proglasio Holandiju kraljevinom i za kralja postavio svog brata Luja Bonapartu.
- 1827. — Turske trupe zauzele Akropolj i ušle u Atinu, nakon što su slomile ustanak za oslobođenje Grčke.
- 1837. — Srpski knez Miloš Obrenović postavio prve ekonome (agronomi).
- 1873. — Pod pritiskom Britanije, sultan Zanzibara Said bin Bargaš zatvorio zanzibarsko tržište robova.
- 1900. — Britanske trupe u burskom ratu zauzele Pretoriju.
- 1915. — Žene u Danskoj dobile pravo glasa.
- 1941. — Drugi svetski rat: Eksplodiralo spremište municije nemačke vojske u smederevskoj tvrđavi uzrokovavši smrt više hiljada ljudi i rušenje više stotina kuća.
- 1945. — Drugi svetski rat: Predstavnici SSSR-a, SAD, Velike Britanije i Francuske potpisali su u Berlinu Deklaraciju o preuzimanju vrhovne komande nad poraženom Nemačkom i njenoj podeli na četiri okupacione zone.
- 1947. — Državni sekretar SAD Džorž Maršal izneo plan o finansijskoj pomoći Evropi razorenoj u Drugom svetskom ratu.
- 1967. — Počeo Šestodnevni rat.
- 1968. — Palestinac Sirhan Sirhan u atentatu u Los Anđelesu smrtno ranio američkog senatora Roberta Kenedija, mlađeg brata predsednika Džona Kenedija.
- 1972. — U Stockholmu je počela Prva svjetska konferencija o zaštiti čovjekova okoliša.
- 1975. — Suecki kanal, koji je bio zatvoren od izraelsko-arapskog rata 1967, ponovo otvoren za međunarodni saobraćaj.
- 1992. — Rat u BiH: Jugoslovenska narodna armija napustila kasarnu "Maršal Tito" u Sarajevu, čime je formalno završeno povlačenje JNA iz Bosne i Hercegovine.
- 2000. — Poslednjeg dana posete Rusiji predsednik SAD Bil Klinton govorio u Državnoj dumi, kao prvi američki predsednik koji se obratio ruskom parlamentu.
- 2000. — Apelacioni sud u Santjagu ukinuo poslanički imunitet bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeu, otvarajući time put za sudski proces zbog zločina počinjenih u Čileu tokom njegovog režima.
- 2001. — Laburistička stranka ubedljivo pobedila na izborima u Velikoj Britaniji, a Toni Bler postao prvi premijer laburista sa dva uzastopna mandata.
- 2001. — Ujedinjene nacije obeležile 20-togodišnjicu pojave AIDS-a.
- 2002. — Dražen Petrović je izabran u košarkašku "Kuću slavnih".
- 2003. — SAD i Južna Koreja postigle dogovor o izmeštanju američkih trupa iz demilitarizovane zone koja je razdvajala Južnu i Severnu Koreju.
- 2006. — Srbija se formalno odvojila od Srbije i Crne Gore.
.
Rođenja
uredi- 1727. — Adam Smith, škotski ekonomista i etičar.
- 1739. — Đuro Gvozdenica Ferić, dubrovački književnik, pjesnik i prevoditelj.
- 1805. — Jacob Niclas Ahlström, švedski skladatelj.
- 1819. — Džon Kauč Adams, engleski astronom i matematičar.
- 1862. — Allvar Gullstrand, švedski okulist i optičar.
- 1878. — Pancho Villa, meksički revolucionar.
- 1883. — Džon Majnard Kejnz, engleski ekonomista.
- 1884. — Ralph Benatzky, austrijski skladatelj opereta.
- 1887. — Kosta Todorović, srpski lekar, infektolog i mikrobiolog, član Srpske akademije nauka i umetnosti i Nacionalne akademije za medicinu u Parizu.
- 1898. — Federico García Lorca, španski pjesnik i dramatičar.
- 1932. — Affan Ramić, bosanski slikar († 2015.).
- 1933. — Velimir Bata Živojinović, srpski glumac.
- 1941. — Martha Argerich, argentinska pijanistica.
- 1948. — Sergio Abreu, brazilski muzičar.
- 1949. — Ken Follett, britanski književnik.
- 1954. — Alberto Malesani, talijanski nogometni trener.
- 1954. — Ratko Tankosić, srpski glumac.
- 1955. — Aki Rahimovski, makedonsko-hrvatski pjevač.
- 1955. — Daniel Antonio Jukic, vojni pilot Argentinskog ratnog zrakoplovstva u činu prvog poručnika, hrvatskog podrijetla († 1982.).
- 1968. — Michael MacLennan, kanadski scenarista i producent.
- 1971. — Mark Wahlberg, američki glumac.
- 1973. — Isidora Minić, srpska filmska, televizijska, pozorišna i glasovna glumica.
- 1974. — Chad Allen, američki glumac.
- 1982. — Zvjezdan Misimović, bosanskohercegovački fudbaler.
- 1984. — Deni Fiorentini (Jovanović), talijanski vaterpolist, hrvatskog podrijetla.
- 1991. — Kent Robin Tønnesen, norveški rukometaš.
.
Smrti
uredi- 754. — Bonifacije, nazvan Apostol Nemačke, misionar pape Grgura II.
- 1826. — Carl Maria von Weber, njemački skladatelj (* 1786.).
- 1916. — Lord Horejšo Herbert Kičener, britanski feldmaršal irskog porekla osvajač Sudana i ministar rata u prvom svetskom ratu.
- 2004. — Ronald Regan, bivši američki predsednik
- 2012. — Ray Bradbury, američki pisac horror i kriminalističkog žanra (* 1920.).
.
Blagdani/Praznici
uredi- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
- Svetog Mihaila - episkopa sinadskog.
- Prepodobnog mučenika Mihaila.
- Prepodobnu Efrosiniju - kneginju Polocku
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar