Arequipa
Arequipa je drugi po veličini grad u Peruu, aglomeracija od 1,081,900 stanovnika[2], administrativni centar istoimenog Deparmana i Provincije.[1]
Arequipa
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 16°24′S 71°32′W / 16.400°S 71.533°W | |
| Država |  Peru
|
| Departman | Arequipa |
| Provincija | Arequipa |
| Osnovan | 1540.[1] |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Víctor Hugo Rivera |
| Površina | |
| - Ukupna | 2,900 km²[1] |
| Visina | 2,328 m[1] |
| Najveća visina | 2,810[1] |
| Najmanja visina | 2,041[1] |
| Stanovništvo (2020.) | |
| - Grad | 1,081,900[2] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 04[2] |
| Pozivni broj | 054[2] |
| Karta | |
  Arequipa | |
Grad je od 1979. sjedište Ustavnog suda, neformalna prijestolnica sudske vlasti, industrijski i financijski centar južnog Perua.
Geografske karakteristike uredi
Arequipa se nalazi u Andama u kotlini rijeke Chili, okružen vulkanima Misti, Chachani i Pichu Pichu[3] Prostire se na prosječnoj nadmorskoj visini od 2,328 metara (između 2,041- 2,810) [1] Zbog tog ima ugodnu klimu, prosječne temperature -14 °C, sa godišnjom količinom padavina oko 100 mm. Kiša uglavnom pada od decembra do januara, tad ponekad Chili nabuja i poplavi.[3]
Poznat je po borbama između bikova - Peleas, koje se održavaju 15. augusta na dan kad je grad osnovan.[3]
Historija uredi
Za Carstva Inka Arequipa je bila važna točka na putu od Cuzca do pacifičke obale. Grad je službeno osnovan 15. augusta 1540. po naredbi konkvistadora Francisca Pizarra pod imenom Nuestra Señora de la Asunción del Valle Hermoso (Naša Gospa od Uznesenja Lijepe Doline), da postane centar za daljnju kolonizaciju toga kraja.[3]
Dekretom cara i kralja Carlosa V od 22. septembra 1541. ime mu je promjenjeno u Ciudad de Arequipa (Grad Arequipa).
Još je za Vicekraljevstva Peru postao je važan ekonomski, politički i vjerski (sjedište nadbiskupije) centar, pa mu je španjolski dvor dodjeljivao titule kao što su "Vrlo plemenit i vrlo odan" i "Najvjerniji".
Jedno kratko vrijeme za predsjednikovanja Lizarda Montera (1881.-1883.) bio je i glavni grad Perua.[1]
Potresi su nekoliko puta oštetili grad, naročito 1600., 1868., 1958., 1979. i 2001.[3]
Znamenitosti uredi
| Historijski centar grada Arequipa | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
| Peru | |
| Registriran: | 2000. (24. zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | i, iv |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
Historijski centar grada površine od 332 hektara, uvršten je 2000. na UNESCO-vu Listu svjetske baštine.[1] Arequipu zovu Ciudad Blanca ("Bijeli grad") jer je dobar dio fasada njegovih reprezentativnih zgrada izgrađen od lokalnog bijelog vulkanskog kamena -sillara
Tu se na trgu Armas nalazi katedrala (osnovana 1612., obnovljena 1845. i 1868.) i nekoliko crkava koje datiraju iz španjolskog kolonijalnog razdoblja, uključujući San Francisco (1552.), San Agustín (1574]].) i La Compañia (1595.).[3]
Jezuitski samostan iz 1660. sa trobrodnom bazilikom i kapelom sv.Ignacia, i franjevački samostan Recoleta iz 1648. sa bibliotekom od 20,000 knjiga.[4]
U centru se nalazi oko 500 palača, od kojih je više od 250 zaštićeno kao baština. Dobar dio njih je oštećen u potresu iz 1868. i obnovljen još u 19. vijeku.[4]
Privreda, obrazovanje i transport uredi
Arequipa je ponajviše grad tekstilne industrije, poznat po tkaninama od devine dlake.[1] Dom je Nacionalnog univerziteta San Agustín (1828.) i Katoličkog univerziteta Santa María (1961.).[3]
Cestama i željeznicom dobro je povezan sa ostalim gradovima i Pacifikom.
Poznati sugrađani uredi
Izvori uredi
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 „Historia” (engleski). Municipalidad provincial de Arequipa. Pristupljeno 14.05.2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Conglomeration in Arequipa” (engleski). City population. Pristupljeno 14.05.2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 „Arequipa Peru” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 14.05.2023.
- ↑ 4,0 4,1 „Turismo” (engleski). Municipalidad provincial de Arequipa. Pristupljeno 14.05.2023.
