1442
godina
< |
14. vijek |
15. vijek
| 16. vijek
| >
< |
1410-e |
1420-e |
1430-e |
1440-e
| 1450-e
| 1460-e
| 1470-e
| >
<< |
< |
1438. |
1439. |
1440. |
1441. |
1442.
| 1443.
| 1444.
| 1445.
| 1446.
| >
| >>
Godina 1442 (MCDXLII) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak (1. 1. po julijanskom kalendaru).
Gregorijanski | 1442. (MCDXLII) |
Ab urbe condita | 2195. |
Islamski | 845–846. |
Iranski | 820–821. |
Hebrejski | 5202–5203. |
Bizantski | 6950–6951. |
Koptski | 1158–1159. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1497–1498. |
• Shaka Samvat | 1364–1365. |
• Kali Yuga | 4543–4544. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4078–4079. |
• 60 godina | Yang Voda Pas (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11442. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
uredi- 4. 2. - Firentinski koncil: delegacija Koptske pravoslavne crkve potpisala uniju sa Rimokatoličkom crkvom - nastaje Koptska katolička crkva s malom podrškom u Egiptu.
- februar - Dubrovčani se zakleli na vernost sultanu i 1000 dukata u darovima godišnje[1].
- veljača - Ugarski građanski rat: kralj Vladislav I. neuspešno opseda Elizabetinu Bratislavu; Elizabetini ljudi zatim pustoše okolinu Budima i Stolnog Biograda.
- 18. 3. - Tokom Mezid-begovog upada u Erdelj, Janoš Hunjadi se spasao iz obruča, ali erdeljski biskup Lepeš uhvaćen i pogubljen.
- 25. 3. - Bitka kod Sibinja - Sibinjanin Janko porazio veliku vojsku Mezid-bega vidinskog[2], koji gine u bitci.
- mart - Stefan Vukčić Kosača ušao u Stari Bar; Stefanovu vlast prihvata i većina Paštrovića, promletački vojvoda Radič Grubačević proteran.
- jun, početkom - Stefan Vukčić i Stefanica Crnojević opustošili okolinu Budve (Vukčić se u Zeti zadržava do polovine jula).
- 2. 6. - Alfonso V Aragonski zauzima Napulj i postaje vladar Napuljskog kraljevstva.
- 17. 6. - Fridrih III krunisan za svetog rimskog cara.
- jun - Kalmarska unija: Kristofer Bavarski dobio i norvešku krunu nakon danske i švedske.
- lipanj - Papa šalje kardinala Cesarinija za svog legata u Ugarskoj - radiće na okončanju građanskog rata i pohodu protiv Turaka.
- 28. 7. - Papa Eugen IV. objavljuje oprost grijehova svima koji bi doprinijeli ratu protiv Turaka (u Ugarskoj prethodno odbijena sultanova mirovna ponuda, koji ratuje i sa Ibrahimom Karamanidom).
- 1. 8. - Gradski predstavnici predali Budvu Mlečanima (kratko vreme upravljao zetski mitropolit Jeftimije); Kotorani pripojili Lušticu, Bogdašiće i Beševiće (tj. zemlje Svetomiholjske metohije) svom distriktu; Mlečanima pristupaju i tri brata Crnojevića (ne i Stefanica).
- 5. 8. - Mlečanima se predao i Drivast.
- avgust - Sabor u Budimu, kojem prisustvuje i despot Đurđe ("lobira" za rat protiv Turaka).
- ljeto - Protiv Stefana Vukčića se buni njegov brat od strica Ivan Vuković (sarađuje sa Mlečanima).
- 27. 7. - Venecija naređuje svom kotorskom knezu da zauzme celu Donju Zetu i delove Gornje - otvoreni sukob sa Kosačom.
- 6. 9. - Sibinjanin Janko na Jalomnici u Vlaškoj pobedio i ubio rumelijskog beglerbega Šehabetin-pašu - Hunjadi postaje "nada hrišćanstva".
- septembar - Lastva u Paštrovićima prilazi Mlečanima.
- 22. 10. - Humsko-mletački rat: Stefan Vukčić poražen od Mlečana koji opsedaju Bar; nakon ovoga Stefan Vukčić uz pomoć Stefana Crnojevića dopire do blizu Skadra gde sklapa primirje.
- 25. 11. - Kralj Vladislav i udova kraljica Elizabeta se sastali u Gyoru.
- 16. 12. - U Győru svečano proglašen mirovni sporazum u ugarskom građanskom ratu.
- 19. 12. - Umrla udova kraljica Elizabeta; Ladislavljevu stvar preuzima njegov staratelj nemački kralj Fridrih i pristalice u zemlji.
Tokom/tijekom godine
uredi- Turci u proleće ugrožavaju Carigrad, a morejski despot Konstantin brani Limnos od Turaka.
- Mirča II nakratko zamenio oca Vlada II u Vlaškoj, zatim Basarab II, postavljen od Hunjadija.
- Turci dogradili Žrnov na Avali za nadzor ugarskog Beograda.
- Portugalski moreplovac Dinis Dias plovi između Belog rta i zaliva Arguin (?) - oboje u današnjoj Mauritaniji.
- "Gorički zbornik" Nikona Jerusalimca za Jelenu Balšić.
Rođenja
uredi- 28. 4. - Edvard IV., kralj Engleske († 1483)
- 3. 7. - Go-Tsuchimikado, japanski car († 1500)
- 13. 7.? - Vannozza Cattanei, ljubavnica pape Aleksandra VI. († 1518)
- Benedetto da Maiano, italijanski graditelj († 1497)
- Ulrich Molitor, nemački pravnik i teoretičar veštica († 1508)
- Domenico Morone, italijanski slikar († 1517)
- Erhard Ratdolt, nemački štampar († 1528)
- 1435 - 1442? - Toma Bakač, mađarski plemić i crkveni velikodostojnik († 1521)
Smrti
uredi- jul/avgust - Caterina Gattilusio, žena morejskog despota Konstantina Dragaša
- 18. 12. - Pierre Cauchon, francuski biskup (* 1371)
- 19. 12. - Elizabeta Luksemburška, kraljica Njemačke, Ugarske, Hrvatske i Češke i vojvotkinja Austrije (* 1409)
- Al-Maqrizi, arapski istoričar (* 1364)
- Johannes von Gmunden, austrijski astronom i matematičar (* 1380-84)
- Nguyen Trai, vijetnamski konfučijanac, pesnik, političar i taktičar (* 1380)
Reference
uredi- ↑ V. Ćorović, I. s. n., Dubrovačka republika, odn. Historija Bosne, str. 250
- ↑ Željko Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs