1446
godina
< |
14. vijek |
15. vijek
| 16. vijek
| >
< |
1410-e |
1420-e |
1430-e |
1440-e
| 1450-e
| 1460-e
| 1470-e
| >
<< |
< |
1442. |
1443. |
1444. |
1445. |
1446.
| 1447.
| 1448.
| 1449.
| 1450.
| >
| >>
Godina 1446 (MCDXLVI) bila je redovna godina koja počinje u subotu (1. 1. po julijanskom kalendaru).
Gregorijanski | 1446. (MCDXLVI) |
Ab urbe condita | 2199. |
Islamski | 849–850. |
Iranski | 824–825. |
Hebrejski | 5206–5207. |
Bizantski | 6954–6955. |
Koptski | 1162–1163. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1501–1502. |
• Shaka Samvat | 1368–1369. |
• Kali Yuga | 4547–4548. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4082–4083. |
• 60 godina | Yang Vatra Tigar (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11446. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
uredi- 6. 1. - Celjski grofovi Fridrih i Ulrih sklopili savez sa Nikolom Iločkim, ali Janoš Hunjadi ga ubrzo opet pridobio za sebe protiv palatina Lovre Hedervara i Celjskih.
- 25. 2. - Mlečani sklopili mir sa sultanom Mehmedom (sultan Murat ratifikovao u septembru).
- ožujak - Ugarski sabor u Stolnom Biogradu: Ladislav V. Posmrtni opet priznat za kralja, šalju se poslanici njegovom staratelju, caru Fridrihu III; odlučeno da Hunjadi pokrene vojsku na Celjske grofove (prošle godine zaratili s Talovcima).
- travanj-svibanj - Rat Hunjadi Janoša sa Celjskima u Slavoniji i Štajerskoj - zauzeo Đurđevac i Koprivnicu, spalio varaždinsku varoš; na kraju dobija vranski priorat gde postavlja sestrića Ivana Sekelja ("banović Sekula").
- 6. 5. - Austrijski staleži u Regensburgu odlučili sakupiti vojsku nakon što je Hunjadi prešao Dravu (nesuglasice sa Fridrihom III).
- 19. 5. - Sastanak i pomirenje kralja Tomaša i vojvode Stefana Vukčića Kosače u Milodražu (ovim se kvare odnosi despota i Kosače, a popravljaju Hunjadija i Kosače te Tomaša i sultana); Stefan dobio Neretvansku krajinu natrag.
- 26. 5. - Bosanski kralj Stjepan Tomaš se oženio Katarinom Kosača, Stjepanovom kćerkom.
- 6. 6. - Ugarski sabor na polju Rakošu kod Pešte izabrao Janoša Hunjadija za gubernatora kraljevstva. Ivan Sekelj će biti imenovan za bana Hrvatske, Slavonije i Dalmacije (nadređen slavonskim banovima Celjskim i hrvatsko-dalmatinskom Petru Talovcu).
- 27. 9. - Bitka kod Otonete: Skenderbegova Lješka liga porazila vojsku Mustafa-paše nedaleko od Debra.
- septembar - Bosanci ponovo zauzeli Srebrenicu, Tomaš i Đurđe će se dogovoriti oko podele prihoda od rudnika[1].
- 9. 10. - U Koreji objavljen Hunminjeongeum u kojem je opisano novo pismo hangul (danas Dan hangula u toj zemlji).
- oktobar - Sultan Murat II upao na Atiku - Atinsko Vojvodstvo će slati danak njemu umesto Moreji.
- + Papa Eugen IV. uzeo pod svoju zaštitu Radivoja, brata bosanskog kralja Tomaša (koji je takođe blizak papi).
- listopad - Gubernator Hunjadi okupio vojsku u Budimu, jer car Fridrih ne želi vratiti Ugarskoj ni Ladislava, ni krunu sv. Stjepana ni gradove koje je uzeo (Lajtu prelazi iza 7. 11.).
- oktobar-novembar - Svatovi Jelene Paleolog putuju preko Dubrovnika do Smedereva - miraz većim delom popijen na brodu i opljačkan od Vukčićevih ljudi[2] (događaj ušao i u epsku poeziju[3]).
- 10. 12. - Sultan Murat razorio topovima bedem Heksamilion na korintskom zemljouzu i pustoši Peloponez (Moreju) sa tesalskim namesnikom Turahan-begom.
- 18. 12. - Jelena, kćerka morejskog despota Tome se udala za Lazara Brankovića, koji od ove godine nosi titulu despota.
Tokom/tijekom godine
uredi- Prvi pomen Bijeljine.
- Franjevački samostan u Kamporu na Rabu; takođe počinje gradnja samostana na otoku Krapanj kod Šibenika.
- Nikodim II je novi srpski patrijarh nakon Teofana.
- približno - Nuno Tristão stradao na nekoj reci u Senegalu.
- Álvaro Fernandesova ekspedicija, možda do reke Kazamans u južnom Senegalu, možda do današnje Gvineje Bisau (takođe napadnut od lokalaca).
- Vasilije II., veliki knez Moskve oslepljen u državnom udaru.
- U Kini obnovljen Most Dragocenog pojasa (Baodai).
- Kondotijer na mletačkoj plati Scaramuccia da Forlì deblokirao Kremonu.
- Kamen iz Blarneya (Kamen slatkorečivosti) ugrađen u kulu Zamka Blarney u Irskoj.
Rođenja
uredi- Alexander Agricola, kompozitor († 1506)
- ? Pietro Perugino, italijanski slikar († 1524)
Smrti
uredi- 1445-46 - Matko Talovac, hrvatski ban
- 2. 2. - Vittorino da Feltre, italijanski humanista († 1378)
- 15. 4. - Filippo Brunelleschi, italijanski arhitekta (* 1377)
- 9. 5. - Maria d'Enghien, bivša napuljska kraljica
- 28. 12. - Klement VIII., nekadašnji protupapa
- pribl. - Konrad Witz, nemački slikar (* ca. 1400)
Reference
uredi- ↑ Istorija Crne Gore, str. 212
- ↑ Željko Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs
- ↑ V. Ćorović Razlaz između despota i Mađara, rastko.rs
- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio drugi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Druga knjiga: Od gubitka Dalmacije do Matije Korvina (1409-1457) (archive.org)
- Vladimir Ćorović, Historija Bosne
- Grupa autora, Istorija Crne Gore