Patrijarh srpski Nikon
Sveti Nikon je bio partijarh srpske crkve u periodu (1419—1435).
Na tronu Srpske crkve bio je u vreme vladavine despota Stefana Lazarevića. Najraniji pomen o ovom srpskom jerarhu zabeležio je u Pohvali knezu Lazaru 1419/20. godine Antonije Rafail, knjižnjvnik grčkog porekla koji je izbegao u Srbiju. Jedan penegirik-pohvala pisan je 1424/25. godine, po nalogu patrijarha Nikona. Tih godina despot Stefan sazvao je sabor u Srebrnici, gde je odredio sebi za naslednika Đurđa Brankovića, na saboru je bio prisutan i patrijarh Nikon.
U Jevanđelju koje je oko 1428. godine prepisao monah Dositej u dužem zapisu sačuvano je svedočanstvo o teškom stanju u Srbiji posle smrti despota Stefana. Zahvaćeni paničnim strahom pred turskim nadiranjem ljudi su bežali i zbunjeni lutali da nađu sklonište gde se turčin još nije pojavio. U takvim teškim prilikama na okupu su bili despot Đurađ, patrijarh Nikon i sabor. Patrijarh Nikon je iz svoje rezidencije manastira Žiče morao da se skloni u Podunavlje, gde se održao sabor. Postoji nekoliko različitih mišljenja o mestu održavanja sabora, ipak preovladava mišljenje da je to bilo u Beogradu.
Patrijarh Nikon je posebno zaslužan, ne samo za naš crkveni i umetnički život, već i za književnost. Po njegovoj zapovesti i zahtevu Konstantin Filozof je napisao Život Despota Stefana, jedno od najznačajnijih dela srpske srednjovekovne književnosti.
Poslednji pomen o patrijarhu Nikonu je iz 1435. godine u jednom zapisu rukopisnog Trioda koji je prepisao đakon Arsenije.
Literatura uredi
- „Nikon (patrijarh srpski)”. Narodna enciklopedija. Zagreb: Bibliografski zavod. 1927.
| Prethodnik: Sveti Kirilo |
patrijarh srpski 1419—1435. |
Nasljednik: Teofan |
Žičko-pećki arhiepiskopi (1219-1337):
Sveti Sava • Arsenije I Sremac • Sveti Sava II • Danilo I • Joanikije I • Jevstatije I • Jakov • Jevstatije II • Sveti Sava III • Nikodim • Danilo II • Joanikije II
Pećki patrijarsi (1346-1463):
Joanikije II • Sava IV • Jefrem • Spiridon • Danilo III • Sava V • Danilo IV • Kirilo • Nikon • Teofan • Nikodim II • Arsenije II
Pećki patrijarsi (1557-1766):
Makarije Sokolović • Antonije Sokolović • Gerasim Sokolović • Savatije Sokolović • Jerotej Sokolović • Filip Sokolović • Jovan • Pajsije Janjevac • Gavrilo I Rajić • Maksim Skopljanac • Arsenije III Crnojević • Kalinik I • Atanasije I • Mojsije Rajović • Arsenije IV Jovanović • Joanikije III Karadža • Atanasije II Gavrilović • Gavrilo II Sarajevac • Gavrilo III • Vikentije Stefanović • Pajsije II Grk • Gavrilo IV Grk • Kirilo II • Vasilije Jovanović-Brkić • Kalinik II Grk
Karlovački mitropoliti i patrijarsi (1690-1920):
Arsenije III Crnojević • Isaija Đaković • Sofronije Podgoričanin • Vikentije Popović • Mojsije Petrović • Vićentije Jovanović • Arsenije IV Jovanović • Isaija Antonović • Pavle Nenadović • Jovan Đorđević • Vićentije Jovanović Vidak • Mojsije Putnik • Stefan Stratimirović • Stefan Stanković • Josif Rajačić • Samuilo Maširević • Prokopije Ivačković • German Anđelić • Georgije Branković • Lukijan Bogdanović
Beogradski mitropoliti (1831-1920):
Melentije Pavlović • Petar Jovanović • Mihailo Jovanović • Teodosije Mraović • Inokentije Pavlović • Dimitrije Pavlović
Patrijarsi Srpske pravoslavne crkve (1920- ):
Dimitrije • Varnava • Gavrilo (V) • Vikentije (II) • German • Pavle • Irinej