Wikipedija

1347

godina

< | 13. vijek | 14. vijek | 15. vijek | >
< | 1310-e | 1320-e | 1330-e | 1340-e | 1350-e | 1360-e | 1370-e | >
<< | < | 1343. | 1344. | 1345. | 1346. | 1347. | 1348. | 1349. | 1350. | 1351. | > | >>

Godina 1347 (MCCCXLVII) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak u julijanskom kalendaru (1. januar/siječnja).

Širenje kuge: ove godine Mediteranom
1347. po kalendarima
Gregorijanski 1347. (MCCCXLVII)
Ab urbe condita 2100.
Islamski 747–748.
Iranski 725–726.
Hebrejski 5107–5108.
Bizantski 6855–6856.
Koptski 1063–1064.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1402–1403.
• Shaka Samvat 1269–1270.
• Kali Yuga 4448–4449.
Kineski
• Kontinualno 3983–3984.
• 60 godina Yin Vatra Svinja
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11347.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji Uredi

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak Uredi

  • siječanj - Mlečani pojačavaju posadu u Zadru i šalju pomoć Gregoriju II u Ostrovicu, jer tom gradu prijete kraljevske snage i banovi Nikola Seč i Stjepan Kotromanić.[1]
  • 26. 1. - Karlov univerzitet u Pragu je osnovan papinom bulom, na molbu njegovog prijatelja Karla.
  • početkom god. - Skadarski "episkop" neosnovano izveštava papu da je Dušan sklon uniji - upućuju se pisma katoličkim opštinama i ličnostima da utiču na cara.[2]
  • 2. 2. - Sinod je zbacio carigradskog patrijarha Jovana XIV. U maju će biti postavljen Isidor I (do 1350), kojeg su antiisihasti ekskomunicirali 1344. Ekskomuniciran glavni antiisihasta Grigorije Akindin, pobeći će iz grada.
    • Pobeda isihazma: Grigorije Palama će biti oslobođen iz pritvora i imenovan za solunskog mitropolita, kuda će moći otići tek 1350.
  • 3. 2. - Građanski rat u Vizantiji: pošto su sinoć ušli u Carigrad, Kantakuzinove pristalice su opkolile carsku palatu Vlaherna, u kojoj se nalazi carica-majka Ana Savojska.
  • 8. 2. - Kraj rata u Vizantiji: dogovoreno je da će Jovan VI Kantakuzin biti stariji car 10 godina a onda bi bio jednak sa mladim carem Jovanom V Paleologom. Ovaj će u maju biti oženjen Kantakuzinovom kćerkom.
    • Matija Kantakuzen, sin Jovana VI, za utehu dobija apanažu u zapadnoj Trakiji, sa središtem u Gracijanusu, na prostoru od Hristopoljskog klanca do Dimotike, odakle će ratovati sa Srbima. Već ove godine je sa turskim pomoćnim odredom upadao u oblasti pod srpskom vlašću.[3]
    • Solunski Ziloti, okruženi Dušanovim teritorijama, održavaju se do 1350.
    • Rat se smatra prekretnicom, početkom kraja carstva.
  • 26. 2. - Osnovana je Maona Hiosa i Fokeje, đenovska kompanija koja upravlja Hiosom i Fokejom do 1566.

April/Travanj – Jun/Lipanj Uredi

  • 15. 4. - Ban Nikola Seč dariva građanima slobodnoga grada Gradca komad zemljista u susjednoj gori Medvednici, da ondje izkapaju sol (ad aperiendas fodinas salium).[4]
  • proleće - Nestašica hrane u Firenci. Ove godine je bila velika glad u Navari.
  • proleće - U đenovskoj Kafi/Feodosiji na Krimu, koja je pod opsadom Zlatne Horde, izbija epidemija kuge. Opsada ubrzo mora biti prekinuta, jer je armija Horde i sama opustošena kugom.
  • proleće - Dubrovčani angažuju banovog velikaša Kragulja da posreduje kod braće Nikolića iz Popova, koji su nasrtljivi. Ove godine u Trebinju i Konavlu namesnik postaje župan Nenad Strahinjić (nakon Uglješe Mrnjavčevića), i sa te strane učestavaju upadi i pljačke na dubrovačkom području.[5]
  • april/maj - Križari pobijedili na moru kod Imbrosa ajdinskog Umur Bega.
  • maj? - Nekoliko đenovskih brodova odlazi iz Kafe, pristaju u italijanskom delu Konstantinopolju - doneli su kugu sa sobom, potrebno je bar šest nedelja od kontaminacije da se bolest pojavi.[6]
  • 20. 5. (Duhovi) - Revolucija Cole di Rienza u Rimu. Proglašava se za narodnog tribuna, nasuprot plemstva; zavodi red u gradu, proglašava suverenitet rimskog naroda, pokušava osnovati italijansku federaciju.
  • 21. 5. - Jovan VI je krunisan u Bogorodičinoj crkvu u Vlaherni (Aja Sofija je oronula prošle godine); krunski dragulju su staklići (jer su pravi založeni tokom rata), posuđe na banketu je limeno i glineno.
  • 25. 5. - Egipatski mameluci zauzeli lučki grad Ayas/Yumurtalık u Kiličkoj Armeniji.
  • polovica god. - Ostrovički knez Gregorije šalje izaslanike kralju Ljudevitu - moli za oproštaj, daje mu grad. Kralj izdaje o tome povelju 31. srpnja.[1]
  • 19/20. 6. - Rat za bretonsko nasleđe, Bitka kod La Roche-Derrien: anglo-bretanjske snage su zarobile Charlesa de Blois

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan Uredi

  • jul, početkom - Počinje kuga u Carigradu.[6]
  • 31. 7. - Kralj je izdao još jednu povelju knezovim Gregoriju II i Jurju III Šubićima - darovao im je Zrinj u Slavoniji (pripadao Ivanu Baboniću do 1328, zatim Lovrincu Totu i njegovu sinu Nikoli Konthu),[7] kao i Bušku župu u Hrvatskoj.[8]
    • Tako od knezova Bribirskih knezova nastaju Zrinski.
  • leto - Većina transkavkaskog regiona je zahvaćena kugom.[6]
  • 3. 8. - Stogodišnji rat: 11-mjesečna opsada Calaisa se okončava engleskim zauzećem grada. Francusko stanovništvo je zamenjeno engleskim naseljenicima, Engleska drži grad sa okolinom do 1558. kao značajnu vojnu i trgovačku tačku.
  • 3. 8. - Pobuna protiv Delhijskog sultanata na Dekanu: lider pobune Ismail Mukh abdicira u korist Zafar Khana, koji kao Ala-ud-Din Bahman Shah osniva Bahmanijski sultanat (traje do 1527).
  • 15. 9. - Marokanski Marinidi su uzeli Tunis od Hafsida, tako da se nakratko protežu do Tripolija - ali već sledeće godine dolazi do pobune u Tunisu i Tlemsenu (Alžir).
  • septembar - Kuga u Trapezuntu,[6] takođe i u Aleksandriji, gde je došla na brodu na kome je već umrla većina posade i tovara robova, širenje iz grada počinje krajem jeseni.[9]
  • 28. 9. - Primirjem iz Calaisa je uglavnom pauziran Stogodišnji rat, do 1355. se događaju okršaji na moru i pojedine akcije na kopnu.
  • septembar, krajem - Kuga izbija u Messini na Siciliji, gde su je donele đenovske lađe iz Grčke (obično se pominje oktobar, po kasnijem svedočenju fra Mihajla iz Piazze, a bacil je mogao biti donet pre polovine avgusta).[10] Tokom oktobra i novembra, kuga se širi Sicilijom.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac Uredi

  • 1. 11. - Kuga u Marseju, mesec dana kasnije u Aix-en-Provence.[12] Marsej je važno trgovačko središte, imaće veliku ulogu u širenju zaraze na zapadu Evrope.
  • studeni, početkom - Kliški knez Mladen III Šubić traži pomoć mletačkih vojnika iz Zadra kako bi spasao Ostrovicu za obitelj i Mlečane, ali ovi daju prednost novčanim sredstvima. Kasnije tijekom mjeseca, Mladen izvještava da su Ljudevitovi kastelani i posada već u Ostrovici.[13]
  • 7. 11. - Katanijski mir između Napulja i Sicilije mladog kralja Ludovika: priznata je nezavisnost Sicilije, pod nazivom Trinakrija - papa nije ratifikovao ugovor.
  • 11. 11. - Kralj Ljudevit je krenuo u rat protiv Napulja, da osveti brata Andriju.[14]
  • 20. 11. - Snage Cole di Rienza su porazile plemićke snage na Porta San Lorenzo. Papa pojačava neprijateljstvo protiv njega.
  • 26. 11. - Ljudevit je pozdravljen na mletačkoj međi i ispraćen čitavom oblasti - pregovori o miru ostavljeni za kasnije.[15]
  • kasna jesen - Kuga je u punoj snazi u Carigradu. Bolest se ove jeseni raširila zapadnom maloazijskom obalom i evropskom stranom moreuza,[6] kao i južnom i centralnom Grčkom.[16]
  • jesen - krajem godine ? - Vojska koja je opsedala Tabriz je zatim stavila Bagdad pod opsadu i raširila kugu.[17]
  • decembar - Kuga besni na Sardiniji, Korzici i Elbi, prešla je Mesinski moreuz u Reggio di Calabria. U Đenovi je prepoznata poslednjih dana godine (znači mogla je stići u drugoj polovini novembra).[18]
  • zima 1347/48 - Car Dušan boravi na Svetoj gori: obdaruje manastire novcem i dragocenim predmetima, kao i zemljama i selima.[19] Naročito je ojačao Hilandar.[3] Moguće da je u ovo vreme na srpski prevedena Sintagma Matije Vlastara, zbornik vizantijskog prava.[2] Poveo je i caricu Jelenu sa sobom.[20] Ovaj boravak dovode u vezu sa kugom, o kojoj inače nisu sačuvani podaci u unutrašnjosti Balkana.[3]
  • 15. 12. - Nakon nekih nereda, Cola di Rienzo abdicira i napušta Rim (ponovo pokušava 1354).
  • 21. 12. - Sabor slavonskih staleža u Zagrebu: rješava se spor sa nekim imanjima u okolišu Zrinja.[4]
  • 24. 12. - Kralj Ljudevit je stigao do Akvile, grada koji se izjasnio za njega, a jedno vreme ga je opsedao Karlo Drački. Ljudevit zatim šalje deo snaga koji je kod Kapue porazio Ljudevita od Taranta, supruga napuljske kraljice Ivane.[21]
  • 25. 12. - Primećena kuga u mletačkom Splitu (što implicira kontaminaciju 10. 11.).[12]

Kroz godinu Uredi

  • Crna smrt se širi Mediteranom.
  • Kralj Ludevit je građanima i gostima trga Krapine dao razne slobode i pravice.[22]
  • 1347-48 - Oslikavanje Visokih Dečana.
  • U Pragu je osnovan benediktinski Samostan Emaus, sa dopuštenom uporabom slavenskog bogoslužja - glagoljaši sa Hrvatskog primorja.
  • Papa dozvoljava franjevcima da podignu samostan u Stonu.[23]
  • Započeta je crkva samostana sv. Marije Ratačke između Sutomora i Bara, nikada nije završena.
  • Matej Crnota je osorski biskup 1347-57.
  • Filozof Nicholas d'Autrécourt je morao javno u Parizu spaliti svoje djelo Exigit ordo executionis.
  • Korzikanska skupština je ponudila suverenitet Đenovi - plaćaju danak a ostaju im zakoni i običaji. Đenova se u narednim decenijama bori sa aragonskim vladarima, kojima je papa dao Korziku, uz Sardiniju.
  • c. U Mogulistanu, istočnom delu raspalog Čagatajskog kanata, na vlast dolazi Tugluk Timur

Rođenja Uredi

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1347.

Smrti Uredi

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1347.

Reference Uredi

  1. ↑ 1,0 1,1 Klaić, 102
  2. ↑ 2,0 2,1 Delo cara Dušana. rastko.rs
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Istorija s.n. I, 543
  4. ↑ 4,0 4,1 Klaić, 108
  5. ↑ Ćorović, Historija Bosne, str. 148
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Benedictow, 61
  7. ↑ Klaić, 57
  8. ↑ Klaić, 103
  9. ↑ Benedictow, 63
  10. ↑ Benedictow, 70
  11. ↑ Klaić, 105
  12. ↑ 12,0 12,1 Benedictow, 72
  13. ↑ Klaić, 103-4
  14. ↑ Klaić, 98
  15. ↑ Klaić, 104
  16. ↑ Benedictow, 69
  17. ↑ Benedictow, 64
  18. ↑ Benedictow, 71
  19. ↑ Pećka patrijaršija. rastko.rs
  20. ↑ Stvaranje srpskog carstva. rastko.rs
  21. ↑ Klaić, 98
  22. ↑ Klaić, 194
  23. ↑ Ćorović, Historija Bosne, str. 150
Literatura
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1347&oldid=41565943