Markovac (Vršac)

Za ostale upotrebe, v. Markovac.

Markovac je naselje u Srbiji u opštini Vršac u Južnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 329 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 570 stanovnika).

Markovac


Pravoslavna crkva u selu

Osnovni podaci
Država  Srbija
Pokrajina Vojvodina
Upravni okrug Južnobanatski
Opština Vršac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) 329
Gustina stanovništva 11 st./km²
Geografija
Koordinate 45°09′04″N 21°28′09″E / 45.151°N 21.469166°E / 45.151; 21.469166
Nadmorska visina 156 m
Površina 29,4 km²
Markovac na mapi Srbije
Markovac
Markovac
Markovac (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj 013
Registarska oznaka


Koordinate: 45° 09′ 04" SGŠ, 21° 28′ 09" IGD

Istorija

uredi

U istorijskom periodu Markovac je imao više imena:

  • U XV veku zvalo se Markteleke
  • Markovac-1743.godine
  • Márktelke1911.
  • Markovac-1919.godine

Markteleke bio je u sastavu krašovskog komitata (sreza). Za vreme turske vladavine je opustošen. Tek pred prvi austrisko-turski rat (1737-1739) naseljeno je ovo mesto opet srpskim i rumunskim stanovnicima. Godine 1734. podignuta je crkva brvnara. Godine 1751. popisano je 126 kuća, a iste godine se pominje i markovačka poštanska stanica na liniji Denta-Oravica.

U Turskom ratu 1788.godine bratimili su se markovački Rumuni sa upalim Turcima, turski zapovednik, Abdulah Mehmed Meniš paša, postavio je nekog Batošu Butana iz Markovca za kapetana nad 22 sela markovačke okoline, sa zadatkom da okolinu mirnim putem pokori i konškribira (regrutuje).

Stanovništvo bavilo se pretežno vinogradarstvom tako da je 1835.godine, tadašnji najugledniji maćarski enolog, Franja Šams pohvalio markovačko vino. 1843. godine procenjen je berbeni prinos u 9000 akova kljuka.

Godine 1872.sazidana je rumunska pravoslavna crkva, a Srbi su 1890.godine do parijohalnog doma sazidali bogomolju. do 1897. godine bio je Mihalo Čipić poslednji srpski paroh u Markovcu. Svi Markovački Srbi su porumunjeni.

Brojno stanje stanovništva bilo je: 1869-1529. становника, 1880-1400; 1890-1491; 1900-1527; 1910-1438; A po popisu iz 1921.godine popisano je 1323 stanovnika, od kojih je bilo; Srba-35, Slovaka-14, Rumuna-1209, Nemaca-42, Mađara-23 stanovnika.[1]

Demografija

uredi

U naselju Markovac živi 290 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 48,9 godina (47,5 kod muškaraca i 50,3 kod žena). U naselju ima 127 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,57.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Rumunima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 1125 [2]
1953. 1129
1961. 1042
1971. 817
1981. 717
1991. 570 442
2002. 487 329
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Rumuni
  
251 76.29%
Srbi
  
33 10.03%
Mađari
  
10 3.03%
Česi
  
2 0.60%
Hrvati
  
2 0.60%
Slovenci
  
2 0.60%
Romi
  
2 0.60%
nepoznato
  
21 6.38%


Reference

uredi
  1. Milekerovi letopisi Opština u južnom Banatu ISBN 86-85075-04-1:
  2. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  3. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Korišćena Literatura

uredi
  1. Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927 sastavio Dr, Vladimir Margan biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, objavljeno 1927„Napredak Pančevo,,
  2. Teritorija Podunavske Oblasti napisao Dr. Vladimir Margan Predsednik Obl. Odbora Smederevu 1928.*
  3. Istorijiski preglad Podunavske Oblasti Banatski deo napisao: Feliks Mileker bibliotekar i kustos gradske biblioteke i muzeja u Vršcu 1928.
  4. »Letopis« Opština u južnom Banatu: Banatska mesta i običaji Marina M.(Beč 1999).

Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o Banatskih mesta i običaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani.

Spoljašnje veze

uredi
Naseljena mesta opštine Vršac

Vatin • Veliko Središte • Vlajkovac • Vojvodinci • Vršac • Vršački Ritovi • Gudurica • Zagajica • Izbište • Jablanka • Kuštilj • Mali Žam • Malo Središte • Markovac • Mesić • Orešac • Pavliš • Parta • Potporanj • Ritiševo • Sočica • Straža • Uljma • Šušara