Istopolno roditeljstvo

Mnoge lezbejke, gejevi, biseksualne i transrodne osobe imaju decu. Prema popisu stanovništva u SAD, 2000. godine, 33% ženskih istopolnih domaćinstava i 22% muških su imala bar jedno dete mlađe od 18 godina koje je živelo sa njima[1]. Uprkos tome, roditeljstvo, i posebno usvajanje dece od strane istopolnih parova, je jedna od tema političkih rasprava u zapadnim državama, koja se često vidi kao kulturni rat između konzervativnih i liberalnih društvenih grupa.

Zakoni o istopolnim odnosima
Zakoni o istopolnim odnosima
Deo serije o
Pravima lezbejki,
gejeva, biseksualnih i
transrodnih (LGBT) osoba
Položaj LGBT osoba u svetu
Priznavanje partnerstava
Istopolni brak
Istopolno roditeljstvo
Usvajanje dece
Imigraciona prava
Vojna služba
Zakonski aspekt transseksualnosti
LGBT organizacije
LGBT opozicija
Nasilje nad LGBT osobama
LGBT portal
Ova kutijica: pogledaj  razgovor  uredi

Kako LGBT osobe postaju roditelji

uredi

Uobičajeni načini kako LGBT osobe postaju roditelji su usvajanje, donacija sperme, hraniteljske porodice i surogatno materinstvo, kao i slučajevi majka ili otac pre istopolne veze bili u heteroseksualnoj vezi, u kojoj su dobili dete. Godine 2005. u SAD-u je 270.313 dece živelo u istopolnim porodicama[2].

S druge strane, mnoge LGBT osobe podižu decu u heteroseksualnim brakovima[3][4], u kojima često ni sami članovi porodice ne znaju da njihovi partneri/ke ili jedan od roditelja nisu heteroseksualni[5]. Razlozi zbog kojih neki ljudi skrivaju svoju seksualnu orijentaciju unutar heteroseksualnih brakova mogu biti različiti, od straha od diskriminacije do prave ljubavi[6], želje za porodicom[7], ili religioznih razloga[8][9]. Coming out pred članovima porodice može biti veoma težak za neke od ovih ljudi[10][11][12], i članovi njihovih porodica moraju da se izbore kako sa novim saznanjem, tako i sa anti-gej stavovima[13].

Poslednjih decenija javile su se nove mogućnosti za istopolno roditeljstvo, gde dve žene mogu dobiti žensko dete sa genetskim materijalnom obe žene ili dva muškarca mogu dobiti muško ili žensko dete sa genetskim materijalom obojice. Nova mogućnost bila bi stvorena razvojem ženske sperme i muškog jajašca. Korišćenjem ovih tehnika, lezbejki i gej parovi mogu postati roditelji bez uključivanja treće osobe koja bi donirala spermu ili jaje[14].

Procene roditeljstva i posledice kod dece

uredi

Naučna istraživanja dosledno pokazuju da su lezbejske roditeljke i gej roditelji jednako spremni i sposobni kao i heteroseksualni roditelji[15][16][17]. Istraživanja su pokazala da ne postoji veza između seksualne orijentacije roditelja i mere emocionalne, psihološke prilagođenosti ili prilagođenosti u ponašanju[18][15][16][17]. U literaturi je naznačeno da dobro stanje roditelja u finansijskom, psihološkom i fizičkom smislu je poboljšano brakom i da deca imaju koristi od toga da budu odgajana od strane roditelja koji su u zakonski priznatoj zajednici[16][18][15].

Američka psihološka asocijacija, Američka psihijatrijska asocijacija, Nacionalna asocijacija socijalnih radnika izjavljuju: "Sposobnost gej i lezbejskih osoba kao roditelja i pozitivni rezultati za njihovu decu nisu područja u kojima ima neslaganja među kredibilnim naučnim ispitivanjima. Izjave vodećih asocijacija eksperata u ovoj oblasti pokazuju profesionalni konsenzus da se deca odgajana od strane lezbejskih i gej roditelja ne razlikuju ni u jednom značajnom pogledu od one koju podižu heteroseksualni roditelji. Nijedno kredibilno empirijsko istraživanje ne govori suprotno."[15] .

Kako je profesorka Judith Stacey sa New York Universitya primetila: "Retko postoji toliko slaganja u bilo kojoj oblasti društvene nauke kao što je u slučaju gej roditeljstva, što je razlog zašto su Američka akademija pedijatara i sve glavne profesionalne organizacije sa ekpertizom u oblasti zdravlja deteta izdala saopštenja i rezolucije kojima podržavaju roditeljska prava lezbejki i gejeva."[19] Među ovim organizacijama koje podržavaju roditeljska prava gejeva i lezbejski su: Američka psihijatrijska asocijacija, Nacionalna asocijacija socijalnih radnika, Liga Amerike za dečje zdravlje, Američka advokatska komora, Severnoamerički savet za usvajanje dece, Američka akademija pedijatara, Američka psihoanalitička asocijacija, Američka akademija porodičnih lekara[20], u SAD; Kraljevski koledž psihijatara[21] u UK i Kanadska psihološka asocijacija[16] u Kanadi.

Američka psihološka asocijacija podržava usvajanje dece i roditeljstvo od strane istopolnih parova, pominjući da društvene predrasude škode psihološkom zdravlju gejeva i lezbejki, ali da ne postoje empirijski dokazi da njihovo roditeljstvo može da škodi[22][23][24]. Američka medicinska asocijacija je izdala slično saopštenje, podržavajući usvajanje dece od strane istopolnih parova i saopštavajući da, premda ima malo dokaza protiv LGBT roditeljstva, nedostatak formalnog priznavanja istopolnih parova može izazvati nejednakosti u zdravstvenoj nezi dece istopolnih roditelja[25]. Kanadska psihološka asocijacija je izrazila zabrinutost zato što neke osobe i institucije loše tumače rezultate psiholoških istraživanja kako bi podržali svoje pozicije, iako su njihove pozicije zasnovane na drugim sistemima verovanja i vrednovanja[16].

Diskusija se nekada fokusira na pitanje da li će deca iz istopolnih porodica biti naklonjenija tome da imaju istopolna seksualna iskustva ili da se identifikuju kao gejevi i lezbejke. S druge strane, postavlja se pitanje da li je ovo uopšte relevantno, s obzirom na to da homoseksualnost nije bolest ili nedostatak i da se ne smatra štetnom, nepoželjnom ili da zahteva intervenciju ili prevenciju profesije koja se bavi mentalnim zdravljem[26]. Nekoliko proverenih studija koje su upoređivale decu koja odrastaju uz dve majke i decu koja odrastaju uz majku i oca nisu našle vezu između istopolnog roditeljstva i verovatnoće da će se deca kasnije identifikovati kao gejevi/lezbejke.[27][28][29]

Istraživanje koje je pronašlo razliku indirektno povezanu sa istopolnim roditeljstvom napominje da veze nisu uzročne. Autori napominju da su homofobija i heteronormativni stavovi imali posledice na ranija istraživanja sa decom istopolnih roditelja i da studije nad decom sa jednim roditeljem nisu relevantne za studije istopolnih porodica. Otkriveno je da u takvim porodicama ima manje pritiska na ponašanje u stereotipno rodnom maniru i otvorenosti za ne-heteroseksualnu orijentaciju nego što ima u heteroseksualnim porodicama. "Značajno veći deo mlade dece koju podižu lezbejske majke nego one koju podižu heteroseksualno orijentisane majke imalo je homoerotske veze (6 od 25 mladih osoba koje su podizale lezbejske majke (24&) upoređeno sa 0 od 20 koje su podizale heteroseksualne)". Deca koju podižu lezbejke majke otvorenija su za ideju da mogu imati istopolne veze, razlika je značajna: "64% mladih osoba koje su odgajale lezbejske majke je reklo da je razmišljalo o tome da ima istopolnu vezu (u prošlosti, sadašnjosti ili budućnosti), upoređujući sa samo 17% onih koje podižu heteroseksualne majke." Ovo se objašnjava u kontekstu stavova koji se grade kada se živi u porodici koja nije opterećena stereotipima i zabrinuta zbog otvorenosti prema ne-heteroseksualnoj orijentaciji. Autori zaključuju da ovo nisu razlike između heteroseksualnih i lezbejskih ili gej porodica koje su značajne za društvo.[30]

Vidi tekođe

uredi

Reference

uredi
  1. APA Policy Statement on Sexual Orientation, Parents & Children, American Psychological Association, July 28 & 30, 2004. .
  2. „Williams Institute: Census Snapshot - United States”. Arhivirano iz originala na datum 2008-02-28. Pristupljeno 2008-02-28. 
  3. Büntzly G (1993). „Gay fathers in straight marriages”. J Homosex 24 (3-4): 107–14. DOI:10.1300/J082v24n03_07. PMID 8505530. 
  4. The Married Lesbian
  5. Bozett, Frederick W.. „The Heterosexually Married Gay and Lesbian Parent”. Gay and Lesbian Parents. str. 138. 
  6. Butler, Katy (7. 03. 2006.). „Many Couples Must Negotiate Terms of 'Brokeback' Marriages”. New York Times. 
  7. Gay Men from Heterosexual Marriages: Attitudes, Behaviors, Childhood Experiences, and Reasons for Marriage
  8. Gay, Mormon, married
  9. Moore, Carrie A. (30. 03. 2007.). „Gay LDS men detail challenges”. Deseret Morning News. Arhivirano iz originala na datum 2008-03-13. Pristupljeno 2009-07-21. 
  10. Dunne EJ (1987). „Helping gay fathers come out to their children”. J Homosex 14 (1-2): 213–22. DOI:10.1300/J082v14n01_16. PMID 3655343. 
  11. Hays D, Samuels A (1989). „Heterosexual women's perceptions of their marriages to bisexual or homosexual men”. J Homosex 18 (1-2): 81–100. DOI:10.1300/J082v18n01_04. PMID 2794500. 
  12. Gochros JS (1985). „Wives' reactions to learning that their husbands are bisexual”. J Homosex 11 (1-2): 101–13. DOI:10.1300/J082v11n01_09. PMID 4056383. 
  13. A Family Matter: When a Spouse Comes Out as Gay, Lesbian, or Bisexual
  14. Science of SameSex Procreation
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Case No. S147999 in the Supreme Court of the State of California, In re Marriage Cases Judicial Council Coordination Proceeding No. 4365, Application for leave to file brief amici curiae in support of the parties challenging the marriage exclusion, and brief amici curiae of the American Psychological Association, California Psychological Association, American Psychiatric Association, National Association of Social Workers, and National Association of Social Workers, California Chapter in support of the parties challenging the marriage exclusion
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 Canadian Psychological Association: Marriage of Same-Sex Couples – 2006 Position Statement Canadian Psychological Association Arhivirano 2018-09-28 na Wayback Machine-u
  17. 17,0 17,1 „Elizabeth Short, Damien W. Riggs, Amaryll Perlesz, Rhonda Brown, Graeme Kane: Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender (LGBT) Parented Families - A Literature Review prepared for The Australian Psychological Society”. Arhivirano iz originala na datum 2011-03-04. Pristupljeno 2009-07-21. 
  18. 18,0 18,1 Pawelski, James G., Perrin, Ellen C., Foy, Jane M., Allen, Carole E., Crawford, James E., Del Monte, Mark, Kaufman, Miriam, Klein, Jonathan D., Smith, Karen, Springer, Sarah, Tanner, J. Lane, Vickers, Dennis L. The Effects of Marriage, Civil Union, and Domestic Partnership Laws on the Health and Well-being of Children [Pediatrics (journal)|Pediatrics]] 2006 118: 349-364; available online: http://pediatrics.aappublications.org/cgi/content/full/118/1/349
  19. cited in Cooper & Cates, 2006, p. 36; citat dostupan na: http://www.psychology.org.au/Assets/Files/LGBT-Families-Lit-Review.pdf Arhivirano 2011-03-04 na Wayback Machine-u
  20. „Professional Organizations on GLBT Parenting”. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-18. Pristupljeno 2009-07-21. 
  21. Royal College of Psychiatrists response to comments on Nolan Show regarding homosexuality as a mental disorder
  22. Paige, R. U. (2005). Proceedings of the American Psychological Association, Incorporated, for the legislative year 2004. Minutes of the meeting of the Council of Representatives July 28 & 30, 2004, Honolulu, HI. Retrieved November 18, 2004, from the World Wide Web http://www.apa.org/governance/. (To be published in Volume 60, Issue Number 5 of the American Psychologist.)
  23. "Resolution on Sexual Orientation and Marriage", Study finds gay moms equally-good parents, July 2004.
  24. "Position Statement: Adoption and Co-parenting of Children by Same-sex Couples", American Psychological Association, November 2002.
  25. "AMA Policy regarding sexual orientation"
  26. Herek, Gregory M. (2006), „Legal recognition of same-sex relationships in the United States: A social science perspective”, American Psychologist 61: 607-621  available online http://wedding.thejons.net/homework/optional_readings.pdf Arhivirano 2011-07-24 na Wayback Machine-u
  27. Kirkpatrick M, Smith C, Roy R (July 1981). „Lesbian mothers and their children: a comparative survey”. Am J Orthopsychiatry 51 (3): 545–51. PMID 7258320. 
  28. Golombok S, Spencer A, Rutter M (October 1983). „Children in lesbian and single-parent households: psychosexual and psychiatric appraisal”. J Child Psychol Psychiatry 24 (4): 551–72. DOI:10.1111/j.1469-7610.1983.tb00132.x. PMID 6630329. 
  29. Green R, Mandel JB, Hotvedt ME, Gray J, Smith L (April 1986). „Lesbian mothers and their children: a comparison with solo parent heterosexual mothers and their children”. Arch Sex Behav 15 (2): 167–84. DOI:10.1007/BF01542224. PMID 3718205. 
  30. „(How) Does the Sexual Orientation of Parent's Matter?”. Arhivirano iz originala na datum 2010-03-31. Pristupljeno 2009-07-21. 

Vanjske veze

uredi


 
 
Gej, lezbejske, biseksualne
i trans (LGBT) teme
Seksualna orijentacija i Rodni identitet LGBT zajednica i LGBT kultura
Seksualna orijentacija i identiteti Homoseksualnost · Gej · Lezbejka · Biseksualnost Coming out · Drag king · Drag queen · Film (Spisak filmova po abecedi/po godinama· Gej bar · Gej ikona · Gej himna · Gej kvart · Lezbejska utopija · Parada ponosa · Ponos · Poznate LGBT osobe · Sleng · Slogani · Simboli · Sport · Turizam · Veze
Rodni identitet Transrodnost (Interrodnost · Nebinarnost· Transseksualnost (Transmuškarac · Transžena)
Neheteroseksualnost Interseksualnost · Queer · Treći rod
Nauka i teorija Istorija

Biologija · Demografija · Kinsijeva skala · Klajnova tabela · Lezbejski feminizam · Medicina · Neurobiologija · Psihologija · Queer teorija · Ružičasta lingvistika · Sredina i seksualna orijentacija · Studije roda · Transfeminizam

Pregled LGBT istorije · Antička Grčka · Stounvolska revolucija · Lezbejska istorija · Progon LGBT osoba
Prava Religija i homoseksualnost
Teme Partnerstva · Brak · Roditeljstvo · Usvajanje dece · Vojna služba · Imigraciona prava · Zakonski aspekt transseksualnosti Mitologija · Judaizam · Hrišćanstvo · Islam · Hinduizam · Budizam · Sikizam · Konfucijanizam · Taoizam · Wicca
Po regionima: Afrika · Južna Amerika · Severna Amerika · Azija · Evropa · Okeanija LGBT opozicija
Homofobija · Transfobija · Lezbofobija · Bifobija · Heteroseksizam · Homohisterija · Nasilje nad LGBT osobama
Ovaj članak je deo LGBT projekata.
Ova kutijica: pogledaj  razgovor  uredi