1493

**1493. po kalendarima**
Gregorijanski	1493. (MCDXCIII)
Ab urbe condita	2246.
Islamski	898–899.
Iranski	871–872.
Hebrejski	5253–5254.
Bizantski	7001–7002.
Koptski	1209–1210.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1548–1549.
• Shaka Samvat	1415–1416.
• Kali Yuga	4594–4595.
	Kineski
• Kontinualno	4129–4130.
• 60 godina	Yin Voda Vo(l); (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11493.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	14. vijek – 15. vijek – 16. vijek
Decenija:	1460-e 1470-e 1480-e – 1490-e – 1500-e 1510-e 1520-e
Godine:	1490 1491 1492 – 1493 – 1494 1495 1496

Ovo je članak o godini 1493.

Godina 1493 (MCDXCIII) bila je redovna godina koja počinje u utorak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Događaji

13. 1. - Prvo putovanje Kristifora Kolumba: pristao u Zalivu strela u dan. Dominikanskoj Republici, gde je naišao na jedini otpor.
19. 1. - Barselonskim ugovorom Šarl VIII Francuski vratio Roussillon i Serdanju kastiljansko-aragonskoj monarhiji (do 1659).

+ Maksimilijan I pobeđuje Francuze kod Sanlisa (i Dournona?).

4. 3. - Kolumbo na povratku zbog oluje pristao u Lisabon.
15. 3. - Kolumbov povratak u španski Palos de la Frontera; ubrzo se štampa "Kolumbovo pismo o Prvom putovanju" i širi Evropom.
15. 3. - Blaž Baromić tiska svoj prvi brevijar u Veneciji.
3. 5. - Andaluski plemić Alonso Fernández de Lugo dovršava osvajanje kanarskog ostrva La Palma i osniva grad Santa Cruz de La Palma.
4. 5. - Papa Aleksandar VI. izdaje bulu Inter caetera: naslednici kastiljske krune dobijaju sve zemlje 100 liga zapadno i južno od Azorskih i Zelenortskih ostrva.
23. 5. - Senliski ugovor: Šarl VIII zvanično okončava rat sa Sedamnaest Provincija (habsburškom Nizozemskom), Artoa i Flandrija prepušteni Svetom Rimskom Carstvu.
8. 6. - Caru Fridrihu III amputirana leva noga.
ca. srpanj - Ban Emerik Derenčin odbio Bernardina Frankapana od Senja i opsjeo ga u Brinju (tokom opsade poginuo ban Ivan Bot od Bajne).
ca. kolovoz - Bosanski Hadum Jakub-paša napada Jajce, upada do Slovenije, u Štajerskoj ga odbio habsburški Jakov Sekelj (i car Maksimilijan došao u te krajeve); u povratku zapalio okolinu Modruša (tamošnji biskup prelazi u Novi Vinodolski).
19. 8. - Maksimilijan I nasleđuje umrlog oca Fridriha III kao svetog rimskog cara.
9. 9. - Krbavska bitka - težak poraz Hrvata od Osmanlija, zarobljen ban Derenčin.
- Doroteja Kurjaković mora plaćati danak Turcima nakon ove bitke.
24. 9. - Kolumbo kreće iz Kadiza sa 17 brodova na svoje drugo putovanje na zapad.
20. 10. - Car Maksimilijan I upućuje pismo u Hrvatsku da će se njegovi kapetani pridružiti odbrani Hrvatske čim Hrvati to zatraže.
28. 10. - Ugarski sabor u Budimu, Lovro Iločki okuplja opoziciju kralju.
3. 11. - Kolumbo se iskrcao na Marie-Galante; opazio i imenovao Dominiku; narednih dana se kreće Malim Antilima.
4. 11. - Kolumbo otkriva ananas na Gvadalupi.
14. 11. - Kolumbo na ostrvu Saint Croix, dolazi do oružanog sukoba sa Indijancima.
15. 11. - Papa Aleksandar VI. proglasio ništetnom neizvršenu ženidbu Ivaniša Korvina i Bjanke Marija Sforca.
19. 11. - Kolumbo se iskrcao na dan. Portoriko; tri dana kasnije opet na Hispanioli.
22. 11. - Novi hrvatski ban je Ladislav Kanižaj, privrženik njemačkog cara.
novembar - Povodom proslave zaruke Maksimilijana I i Biance Marije Sforza u Milanu otkriven glineni model kolosalnog Leonardovog konja.

Tokom/tijekom godine

U štampariji Đurđa Crnojevića se štampa Oktoih (Osmoglasnik), prva ćirilska inkunabula kod južnih Slovena.
Pavle Kiniži preseljava veliki broj Srba iz šire okoline Smedereva^[1].
Despot Đorđe sa saveznicima uzima i pustoši posede Gerebovih od Vintgarta, među kojima Osijek i Sotin; Banićima iz Lendave uzeo Borovo^[2].
Turci zauzimaju Imotsku krajinu (do 1717).
Trogiranin Vinko Andreis imenovan otočkim biskupom.
Šarl VIII okupio reformsku "konsultaciju" sveštenstva u Toursu.
Huayna Capac je novi Sapa Inca - vladar Inkanske imperije (do 1527).
Kineski car Hongzhi započinje poslednju fazu gradnje Kineskog zida^[3].
Pokret Bundschuh - niz lokalnih seljačkih pobuna u jugozapadnoj Nemačkoj do 1517.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1493.

10. 1. - Nikola Olah, zagrebački biskup, ugarski primas († 1568)
25. 1. - Massimiliano Sforza, milanski vojvoda († 1530)
5. 5. - Alessandro Pasqualini, italijanski arhitekta († 1559)
10. 6. - Anton Fugger, nemački trgovac († 1560)
28. 9. - Agnolo Firenzuola, italijanski pesnik († ca. 1545)
14. 10. - Shimazu Tadayoshi, japanski daimyo († 1568)
17. 10. - Bartolommeo Bandinelli, italijanski skulptor († 1560)
11. 11. - Bernardo Tasso, italijanski pesnik († 1569)
13. 11. - Wilhelm IV., bavarski vojvoda († 1550)
25. 11. - Ozana Kotorska, katolička blaženica († 1565)
novembar-decembar - Paracelsus, lekar, botaničar, alhemičar, okultista († 1541)
Simon Grynaeus, nemački teolog i učenjak († 1541)
Takeda Nobutora, japanski daimyo († 1574)
Matsudaira Shigeyoshi, japanski general († 1580)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1493.

maj - Pietro Antonio Solari, arhitekta (* ca. 1445)
14. 6. - Ermolao Barbaro, italijanski učenjak (* ca. 1454)
19. 8. - Fridrih III, sveti rimski car (* 1415)
Ivan Bot od Bajne, hrvatski ban
9. 9. (Krbavska bitka):
- Ivan Frankopan Cetinski
- Petar II Zrinski
- Karlo Gusić Krbavski
ca. Martín Alonso Pinzón, španski moreplovac (* ca. 1441)
6. 11. - Andrej Boljšoj, ruski knežević (* 1446)
Abraham Senior, španski magnat i finansijer (* 1412)
Isaac II. Aboab, poslednji kastiljski gaon (* ca. 1433)
Topa Inca Yupanqui, inkanski vladar
Stjepan V. Báthory, erdeljski vojvoda (* 1430)
Koriolan Ćipiko, hrvatski ratnik i humanista (* 1425)

Reference

↑ Сеобе српског народа у Краљевину Угарску у 14. и 15. веку, rastko.rs
↑ Ž. Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs
↑ de Wiki

Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)

[1] Сеобе српског народа у Краљевину Угарску у 14. и 15. веку, rastko.rs

[2] Ž. Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs

[3] Wiki

[1]

[2]

[3]