1363.
Godina 1363 (MCCCLXIII) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju u julijanskom kalendaru.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 13. vijek – 14. vijek – 15. vijek |
Decenija: | 1330-e 1340-e 1350-e – 1360-e – 1370-e 1380-e 1390-e |
Godine: | 1360 1361 1362 – 1363 – 1364 1365 1366 |
Gregorijanski | 1363.. (MCCCLXIII) |
Ab urbe condita | 2116. |
Islamski | 764–765. |
Iranski | 741–742. |
Hebrejski | 5123–5124. |
Bizantski | 6871–6872. |
Koptski | 1079–1080. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1418–1419. |
• Shaka Samvat | 1285–1286. |
• Kali Yuga | 4464–4465. |
Kineski | |
• Kontinualno | 3999–4000. |
• 60 godina | Yin Voda Zec (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11363. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 13. 1. - Umro je Meinhard III, vojvoda Gornje Bavarske i grof Tirola. Njegov stric Stefan II nasleđuje Bavarsku, najesen ulazi i u Tirol, ali Meinhardova majka Margareta ga daje Rudolfu IV Habsburgu (spor rešen 1363).
- mart - Vojislav Vojinović se sprema za rat protiv Balšića, traži galiju od Dubrovčana - ovi ga podsećaju da su on i Đurađ Balšić "pod jednim gospodarem".[1]
- mart - Umro je đenovski dužd Simone Boccanegra, moguće otrovan, za novog je izabran Gabriele Adorno (do 1370).
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 1. 4. (Velika subota, ili 30. 3.) - Papa Urban V daje krstaški krst francuskom i kiparskom kralju, Žanu II odn. Petru I (→ Aleksandrijski križarski rat 1365).
- Kipar je za ovo vreme pogođen epidemijom kuge, za kojim slede turski napadi, i sukobima između Kiprana i Đenovljana.
- 9. 4. - Haakon VI, suvladar Norveške i Švedske (sa Finskom), oženio se danskom princezom Margaretom (ona će 1387-1412. vladati svim zemljama, → Kalmarska unija).
- Neki pripadnici švedskog krunskog saveta prave zaveru sa Albertom II, vojvodom Meklenburga da zbaci svog zeta Magnusa IV (Albert mlađi je proglašen dogodine za švedskog kralja).
- travanj? - Nikola Faletro, zapovjednik mletačkog brodovlja u Jadranskom moru, potopio kod mjesta Sveti Spas brod Ivana Trogira:nina - ban Nikola Seč traži 15. 4. od mletačke opštine zadovoljštinu za Ivana.[3]
- pre maja? - Umro je gospodar Valone Jovan Komnin Asen, nasleđuje ga sin Aleksandar (do 1371).
- 25. 5. - Papa poziva ugarko-hrvatskog kralja da se pridruži planiranom križarskom pohodu, i opet u decembru.[4]
- 25. 5. - Car Karlo IV (47) ženi se po četvrti put, Elizabetom Pomeranskom (16) - time rastura antičešku koaliciju Rudolfa IV Habsburga, poljskog Kazimira III i ugarskog Ludovika.
- 5. 6. - Dubrovnik zabranjuje svojim trgovcima odlazak u Bosnu i slanje robe zbog tamošnjih "smutnja" (sprema se ugarski pohod).[5]
- 15. 6. - Vaclav IV, dvogodišnji sin cara Karla IV krunisan je za češkog kralja (stvarno od 1378).
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- ca. 8 - 10. 7. - Ugarski kralj kratko opseda Sokol-grad na Plivi (prvi pomen grada) - brani ga knez Vukac Hrvatinić, za šta je proglašen za vojvodu i dobio ćitavu župu Plivu (1366[6]).
- august - Na mletačkom Kritu izbija Ustanak svetog Tita: latinski feudalci se bune zbog novog poreza, priključuju im se i Grci (poraženi sledeće godine).
- avgust - Umro je vaseljenski patrijarh Kalist I - bio je u poslanstvu koje je car Jovan V poslao carici-majci Jeleni u Ser. Novi patrijarh će biti Filotej (1364-76).
- 30. 8.–4. 10. – the Bitka na jezeru Poyang između dahanskih pobunjeničkih snaga Chen Youlianga na jednoj i suparničkih ustanika, tzv. Crvenih turbana, na čelu sa Zhu Yuanzhangom; u njoj Zhuovih 200.000 ljudi na jezeru Poyang odnosi pobjedu nad Chenovih 650.000 ljudi u sukobu koji će postati poznat kao jedna od najvećih pomorskih bitaka u historiji.
- 6. 9. - Filip Smeli, najmlađi sin francuskog kralja, postaje vojvoda Burgundije (do 1404). To je početak mlađe burgundijske dinastije, ogranka Valois (do 1482).
- septembar - Novi ugarski napad na Bosnu: palatin Nikola Kont bezuspešno opseda Srebrenik u Usori, ugarska vojska je imala mnogo žrtava, ukraden je veliki državni pečat od ostrogonskog nadbiskupa Nikole Apatija. Dignut je ugled Tvrtku, više nije vazal.
- 23. 9.[1] - Umro je Vojislav Vojinović, "veliki knez sve srpske, grčke i pomorske zemlje", oblasni gospodar zapadnog dela stare nemanjičke države. Sinovi Dobrivoj i Stefan su maloletni, pa upravu nastavlja udovica Gojislava Vojinović (dok je 1368. ne obori Vojislavljev sinovac Nikola Altomanović).
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 30. 11. - 5. 12. - Skupština staleža u Amiensu: izglasane su subvencije za borbu protiv "Velikih kompanija", tj. plaćeničkih četa. Kralj Jean II obaveštava da se vraća u zarobljeništvo u London.
Kroz godinu
uredi- Zadranin Ivan de Grisogonis je knez Splita.[3]
- U Dubrovniku se spominje majstor Perko koji izrađuje bombarde, vrstu topova (cijev od željeznih šipaka, okovane obručima i mužar sa barutom).[8]
- 1363-71 - Prepiska Kir Siluanova, čijih je devet pisama sačuvano u Zborniku manastira Savine.
- Dmitrij Donski, knez Moskve, postaje i veliki knez Vladimira, nakon što je zbačen Dimitrije od Suzdalja.
- 1363, '64, 71? - Lala Šahin-paša osvaja Plovdiv.
- U Kairu je završena Džamija-medresa sultana Hasana, dve godine nakon ubistva tog sultana (njegovo telo nije pronađeno, tako da mauzolej u okviru kompleksa nije upotrebljen).
- Rasulidski Jemen: novi vladar je Al-Afdal al-Abbas (do 1377).
- Guy de Chauliac: Chirurgia magna.
- Osvećena je Magdeburška katedrala, prva gotička crkva u Njemačkoj (period gradnje 1209–1520).
Rođenja
uredi- 13. 12. - Jean Gerson, skolastički filozof, edukator, pjesnik († 1429)
- c. Zeami, japanski glumac i pisac († ca. 1443
Smrti
uredi- mart - Simone Boccanegra, prvi đenovski dužd (* 1301)
- pre 12. 5.? - Jovan Komnin Asen, gospodar Valone
- 27. 11. - Teodosije Trnovski, monah isihasta, svetitelj (* ca. 1300)
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 Istorija s. n., I, 582
- ↑ Sveta loza Stefana Nemanje 5. rastko.rs
- ↑ 3,0 3,1 Klaić, 158
- ↑ Klaić, 146
- ↑ Klaić, 140
- ↑ Klaić, 141
- ↑ A Medieval Peasants’ Winter. medievalists.net
- ↑ Beritić. Ivan Krstitelj de Tollis. hrcak.srce.hr
- Literatura
- Svezak drugi: dio prvi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Prva knjiga: Anžuvinci i Sigismund do gubitka Dalmacije (1301-1409), Vjekoslav Klaić (archive.org)
- Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1371), SKZ Beograd 1981 (I)