8. kordunaška divizija NOVJ

(Preusmjereno sa stranice Osma kordunaška divizija NOVJ)

Osma kordunaška divizija NOVJ formirana je 22. novembra 1942. naredbom Vrhovnog komandanta NOV i POJ Josipa Broza Tita. Pri osnivanju u njen sastav su ušle Četvrta i Peta kordunaška brigada i Šesta primorsko-goranska brigada. Pošto je Šesta primorsko-goranska brigada bila udaljena, operisala je samostalno, tako da je umesto nje u sastav divizije 5. decembra 1942. ušla Petnaesta kordunaška brigada.

Osma kordunaška divizija
Osnivanje22. novembar 1942.
FormacijaČetvrta kordunaška brigada
Peta kordunaška brigada
Petnaesta kordunaška brigada
Jačina4.200 vojnika i oficira
DeoNarodnooslobodilačke vojske Jugoslavije
Angažovanje
Odlikovanja16. aprila 1944. proglašena „udarnom“
Komandanti
KomandantVlado Ćetković

Borbeni put Osme divizije

uredi

Na početku operacije „Vajs I“ nekompletna divizija (Četvrta kordunaška brigada vodila je sa Trinaestom proleterskom brigadom operacije na Žumberku) bila je nastupanjem 7. SS divizije „Princ Eugen“ sa osnovice Karlovac-Petrinja prema Slunju i Velikoj Kladuši primorana na odbranu. Nemci su uspeli da manevrom prodru u bok i pozadinu položaja divizije, pa je ona bila prinuđena na izvlačenje prema Lici. Tokom zime i proleća Osma kordunaška divizija je u sadejstvu sa Šestom ličkom divizijom izvodila uspešna ofanzivna dejstva i učestvovala u napadu na Otočac aprila i napadu na Gospić maja 1943. godine.

Tokom 1943. godine divizija je bila angažovana u brojnim odbrambenim i napadnim dejstvime protiv nemačkih, italijanskih, ustaško-domobranskih i četničkih formacija u oblasti između Kupe i Une. U novembru 1943. učestvovala je u napadu na Glinu, a u decembru se našla pod udarom jedinica 15. i 69. nemačkog korpusa tokom Operacije „Panter“. U martu 1944. godine divizija je s velikim uspehom odbila osovinsku ofanzivu u Plašćanskoj dolini. Učestvovala je u napadu na Cazin aprila 1944. i manevarskim odbrambenim borbama tokom Operacije „Šah“ u maju.

Tokom juna i jula 1944. godine divizija je u sadejstvu s 34. hrvatskom divizijom i slovenačkim jedinicama dejstvovala je po osovinsko-kvislinškim garnizonima i komunikacijama u Pokuplju, Turopolju, Žumberku i Beloj Krajini u Sloveniji, a tokom avgusta i septembra vodila je borbe ponovo na teritoriji Korduna, Like i Banije.

Krajem oktobra 1944. divizija se prebacila u Cazinsku Krajinu gde je u novembru bila angažovana u intenzivnim borbenim dejstvima tokom napada na Cazin novembra 1944. godine. Zimu 1944/45. godine provela je u oštrim borbama sa jedinicama nemačkog 15. korpusa oko vitalnih komunikacija i odbrambenih tačaka u Lici i na Kordunu.

Nakom rasformiranja Unske operativne grupe u sastav divizije ušla je njena Muslimanska brigada i Krajiški partizanski odred.

Tokom završnih operacija za oslobođenje Jugoslavije, bila je potčinjena Četvrtoj armiji JA i pod njenom komandom je učestvovala u oslobađanju Bihaća, Ličko-primorskoj i Tršćanskoj operaciji.

Ukazom Vrhovnog štaba NOV i POJ 16. juna 1944. godine Osma kordunaška divizija proglašena je udarnom u znak priznanja za postignute uspehe. Na svom ratnom putu divizija je imala preko 2.800 poginulih, 4.567 ranjenih i 165 nestalih boraca [1]

Narodna pjesma o Osmoj diviziji

uredi

Kordunaška Osma divizija —
To je naša nada najmilija,
To je naše najmilije cvijeće,
Kud prolazi, sloboda se kreće.
Pred njom idu naši oficiri,
Kud prolaze, sloboda se širi.
Đe udara Četvrta brigada,
Tu se bojna čuje kanonada;
A đe Peta na bojište stupa,
Žice ruši i bunkere lupa;
Kuda li se Petnaesta kreće,
Fašistima tu ne cvjeta cvijeće;
Đe udara cijela divizija,
Od huke se planina povija.[2]

Reference

uredi
  1. Osma kordunaška divizija 1977: str. 761
  2. Narodne pjesme Korduna, sakupio i uredio Stanko Opačić-Ćanica, Zagreb: Prosvjeta, 1971, str. 231.

Literatura

uredi
  Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi.

Spoljašnje veze

uredi