Miladin Popović

Miladin Popović (1910-1945), sekretar Okružnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, jedan od organizatora NOB-a na Kosovu i narodni heroj Jugoslavije.

'
Datum rođenja:	23. maj 1910.
Mesto rođenja:	Lijeva Reka, Kraljevina Crna Gora
Datum smrti:	13. mart 1945.
Mesto smrti:	Priština, AKMO, NR Srbija, FNRJ
Profesija:	revolucionar
Član KPJ od:	1934.
Za narodnog heroja proglašen:	12. marta 1946.

Vidi i Miladin Popović (imenjaci)

Biografija

Rođen je 23. maja 1910. godine u selu Lopate, kod Lijeve Rijeke (Crna Gora). Još kao dete, s roditeljima došao je u Peć. Gimnaziju je učio u Peći, Prizrenu i Prištini. Kao đak, uključio se u revolucionarni omladinski pokret, zbog čega je proganjan i isključivan iz škole.

Od 1933. godine, kao student Pravnog fakulteta, učestvuje u političkoj delatnosti naprednih studenata Beogradskog univerziteta. Član SKOJ-a je od 1933, a Komunističke partije Jugoslavije od 1934. godine. Krajem 1934. godine radio je u tehnici Pokrajinskog komiteta SKOJ-a za Srbiju, a od marta 1935. u tehnici Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju.

Ilegalni partijski rad

Sredinom tridesetih godina, pored delatnosti na Beogradskom univerzitetu, jedan je od istaknutih organizatora i rukovodilaca revolucionarnog i antifašističkog pokreta na Kosovu i Metohiji. Radi na formiranju partijskih organizacija, okupljanju radnika i građana oko ideje Narodnog fronta, organizuje štrajkove rudara i železničara. Jula 1936. godine organizuje velike demonstracije u Peći protiv vlade Milana Stojadinovića. Zbog tih aktivnosti, hapšen je i proganjan više puta u periodu od 1936. do 1937. godine. U leto 1937. pripremio je osnivačku oblasnu konferenciju, na kojoj je izabran Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju, čiji je on bio sekretar.

U pokušaju da se ilegalno prebaci u Španiju, uhapšen je 1937. godine u Budvi, i sproveden u beogradsku "Glavnjaču", u kojoj je podvrgnut mučenju. U policijskom zatvoru na Adi Ciganliji razboleo se od tuberkuloze, pa je posle sedam meseci pušten na slobodu i proteran u Peć. Lečio se u sanatorijumu na Golniku do 1939. godine, kada je došao u Peć po zadatku CK KPJ, da očisti partijske organizacije od frakcionaških elemenata. Od septembra 1939. godine bio je politički komesar Oblasnog komiteta za Kosovo i Metohiju, a od početka avgusta 1940. i član Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru, Boku, Sandžak i Kosovo i Metohiju.

Učestvao je u organizovanju i vođenju antifašističkih demonstracija u Peći, 11. maja 1940. godine, zbog čega je ponovo bio uhapšen i sproveden u beogradsku "Glavnjaču", u kojoj je tri meseca mučen. Naglo pogoršanje njegove bolesti primoralo je policiju da ga pusti iz zatvora i protera u Peć.

Učestvovao je u radu Pete zemaljske konferencije KPJ, oktobra 1940. godine u Zagrebu, kao delegat partijskih organizacija sa Kosova i Metohije i delegat Pokrajinskog komiteta.

Aprilski rat i okupacija

Aprilski rat i okupacija Kraljevine Jugoslavije, ga je zatekla na partijskom radu u Vitomirici, gde se sklonio od policije koja je za njim tragala posle martovskih demonstracija. Posle okupacije, radio je na organizovanju borbe protiv okupatora i razvijanju bratstva i jedinstva između albanskog, srpskog i crnogorskog stanovništva na Kosovu i Metohiji. Krajem maja 1941. godine dolazio je u Beograd da se poveže sa CK KPJ i upozna s linijom Partije u organizovanju i vođenju oružane borbe.

Delegat CK KPJ u Albaniji

Delegati CK KPJ Miladin Popović i Dušan Mugoša sa albanskim rukovodiocima 1942/43.

Na putu, po partijskom zadatku, iz Kosovske Mitrovice za Crnu Goru, uhapšen je jula 1941. godine u Raškoj, i mučen od strane okupatora u Peći, a zatim interniran u mesto Pećin, kod Elbasana u Albaniji.

Posle nekoliko meseci, Okružni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju, uz pomoć albanskih komunista, organizovao je njegovo bekstvo iz zatvora. Po odluci CK KPJ, od oktobra 1941. godine bio je na partijskom radu u Albaniji, kao delegat CK KPJ. Radio je sa velikim poletom revolucionara na organizovanju i jačanju Komunističke partije Albanije i oružane borbe, smatrajući to internacionalnom dužnošću u borbi protiv fašizma. Na njegovu inicijativu, septembra 1942. godine formiran je Glavni Narodnooslobodilački odbor Albanije, Glavni štab Narodnooslobodilačke vojske Albanije, a zatim i Antifašističko veće i Nacionalni komitet Albanije.

Septembra 1944. godine došao je na Vis, na poziv CK KPJ, odakle je upućen na Kosovo i Metohiju, na dužnost političkog sekretara Oblasnog komiteta Partije.

Pogibija

Posle oslobođenja Kosova, kao sekretar Oblasnog komiteta, radio je sa velikim elanom na obnovi zemlje, jačanju bratstva i jedinstva i razvoju narodne vlasti na Kosovu i Metohiji. Ubijen je 13. marta 1945. godine u Prištini, od strane dvojice balista. U albanskim i drugim izvorima se ponekad osporava ta verzija, odnosno tvrdi da je ubijen od strane jugoslovenske tajne policije OZNA-e jer se kao internacionalist suprotstavljao sprskoj i jugoslovenskoj hegemoniji nad kosovskim Albancima.

Za narodnog heroja proglašen je 12. marta 1946. godine.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije, "Mladost" Beograd 1975. godina