1604

godina
(Preusmjereno sa stranice 1604.)
Ovo je članak o godini 1604.

Godina 1604 (MDCIV) bila je prijestupna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u nedjelju po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 16. vijek17. vijek18. vijek
Decenija: 1570-e  1580-e  1590-e  – 1600-e –  1610-e  1620-e  1630-e
Godine: 1601 1602 160316041605 1606 1607
1604. po kalendarima
Gregorijanski 1604. (MDCIV)
Ab urbe condita 2357.
Islamski 1012–1013.
Iranski 982–983.
Hebrejski 5364–5365.
Bizantski 7112–7113.
Koptski 1320–1321.
Hindu kalendari
Vikram Samvat 1659–1660.
Shaka Samvat 1526–1527.
Kali Yuga 4705–4706.
Kineski
Kontinualno 4240–4241.
60 godina Yang Drvo Zmaj
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11604.
p  r  u
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji

uredi
  • 1. 1. - Johannes Kepler predstavio caru Rudolfu rukopis dela Astronomiae Pars Optica ("Optički deo astronomije"), uveo naziv fokus.
  • 7. 1. - Po nalogu kralja Rudolfa, protestantima oduzeta župna crkva u Košicama i zabranjena im služba u gradu[1].
  • siječanj? - Deli Hasan Karajazidži porazio Sefer-bega, lidera pobunjenih Bošnjaka, stupiće u kontakt sa Austrijancima[2].
  • januar - Konferencija u Hampton Courtu: kralj James I Stuart razgovara sa predstavnicima crkve, zamišljena Biblija kralja Jamesa.
  • januar - Nekada moćna Safiye Sultan lišena vlasti.
  • januar - Ferman sultana Ahmeda I oslobađa Mlečane odgovornosti za uskočka nasilja[3].
  • januar - Narodni prvaci Popova i Zažablja (i "krstjani i hristjani") okupili se u Ravnom i priznali habsburškog cara za vladara (ali ništa od pomoći)[4].
  • 3. 2. - Počeo ugarski sabor u Požunu. Članak 14 će odrediti da doseljeni "Vlasi" imaju plaćati crkvi desetinu i plemićima devetinu[5] ali ne u vreme rata[6].
  • mart - Uskoci oplenili selo Karin (u napadima ove godine se ističe vojvoda Ivo Vlatković)[3].
  • mart - Vlasnici feudalnih imanja u Rovišću i Pogancu se žalili ugarskom saboru jer su ih Srbi zauzeli pre devet godina, traže feudalna prava nazad[7].
  • 22. 3. - Karl IX i zvanično kralj Švedske (faktički od 1599-1600).
  • april - Uskoci poharali četiri sela kod Šibenika a zatim i još dva kod Biograda[8].
  • april - Grof Nikola Zrinski ponavlja očevu molbu da mu se potčine Srbi u Gomirju, nadvojvoda Ferdinand mu u decembru odgovara da zauzvrat traži 80.000 forinti za prošle troškove i da ubuduće održava tamošnje vojnike[9].
  • proleće - Deli Hasan Karajazidži se povlači iz Banje Luke u Sarajevo[6] nakon što ga je porazio Sefer-beg; odlazi u Temišvar gde će biti ubijen, a u Bosnu dolazi Ahmed-paša Dugalić.
  • 1. 5. - Kralj Rudolf potvrđuje 21 članak ugarskog sabora i dodaje 22-ugi: odbačene sve protestantske molbe, zabranjeno iznošenje vjerskih pitanja na saboru - slavlje u Hrvatskoj jer su mnogi krajiški kapetani Nijemci protestanti (koji naseljavaju Vlahe i krnje hrvatske banske teritorije)[10].
  • maj - Uskoci u okolini Novigrada, zatim spalili novu tursku kulu na Obrovačkoj rijeci; Ivan Vlatković je zatim u okolini Šibenika i Splita, bez štete za Mlečane[8].
  • ca. 6. 6. (Duhovi) - Turci iz Like napadali Senj ali razbijeni[8].
  • 5. 7. - Sabor u Gradcu kod Zagreba: pozdravljen Dvadeset drugi članak, naređeno protjerivanje "krivovjeraca" (protestanata), reafirmiran 14. članak o obavezama "Vlaha"[11].
  • 5. 8. - Sokolluzade Lala Mehmed-paša, Mehmed-pašin rođak, novi je veliki vezir (do 1606).
  • 28. 8. - Londonski ugovor okončava englesko-španski rat: Španija odustaje od obnove katolicizma u Engleskoj a Englezi se više neće mešati u holandsku pobunu.
  • ljeto - Nakon neuspješnih pregovora o miru, veliki vezir Lala Mehmed-paša upao u Ugarsku. Zapovjednici napustili i spalili Peštu, Vác i Hatvan[12].
  • 8. 9. - Plemstvo sjeveroistočne Ugarske ne priznaje 22. članak., neće slati novake ni porez.
  • 19. 9. - 11. 10. - Bezuspješna Lala Mehmed-pašina opsada Ostrogona.
  • 20. 9. - Osamdesetogodišnji rat: trogodišnja krvava opsada Ostendea okončana španskim zauzećem grada.
  • listopad, početkom - Ustanak Stefana Bočkaja protiv tiranske vladavine Giorgia Baste u Erdelju i progona protestanata.
    • Srbi se protive Bočkaju, sledeće godine predali Lipovu Turcima[6].
    • (?) Deli Marko ima važnu ulogu u bitki za Košice[13].
  • 9. 10. - Prvi put opažena Keplerova supernova (u Mlečnom putu, sazvežđe Zmijonoša).
  • oktobar - Lažni Dimitrije ulazi s vojskom u Rusiju i osvaja nekoliko gradova.
  • oktobar - Uskoci deset dana u Sućuraju na Hvaru, ne čine štetu[8].
  • 18. 10. - Lala Mehmed-paša izdao zapovijed Erdeljcima da se okupe oko Bočkaja, koji je pod sultanovom zaštitom[14].
  • 1. 11. - Prvi put izveden Šekspirov Othello.
  • 29. 11. - Ubijen Hercule, vladar Monaka, nasleđuje ga maloletni Honoré II (do 1662), prvi koji je uzeo titulu kneza.
  • novembar? - Osmansko-safavidski rat: Džigalazade Jusuf Sinan-paša se mora povući u Jermeniji zbog pobune janičara, dolaska zime i opustošene zemlje[15].
  • 12. 12. - U Francuskoj uveden Paulette, godišnji porez držaocima državnih i sudskih položaja.

Kroz godinu

uredi

Rođenja

uredi

Smrti

uredi
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1604.

Reference

uredi
  1. Klaić, 444
  2. Klaić, 442
  3. 3,0 3,1 Istorija s. n., 312
  4. Istorija s. n., 325
  5. Klaić, 441
  6. 6,0 6,1 6,2 Vladimir Ćorović, Preokret u držanju Srba, rastko.rs (pristup. 5.9.2013)
  7. Istorija s. n., 457
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Istorija s. n., 313
  9. Istorija s. n., 460
  10. Klaić, 445-6
  11. Klaić, 446
  12. Klaić, 440
  13. Ljubivoje Cerović, Srbi u Slovačkoj, rastko.rs (pristup. 5.9.2013)
  14. Klaić, 447-8
  15. Iran and the World in the Safavid Age, Willem Floor, Edmund Herzig, Iran Heritage Foundation, p. 93-4 (Google Books)
  16. Historija n. J., 584-5
  17. Historija n. J., 625
  18. Historija n. J., 695
  19. Historija n. J., 706
  20. Biskupijska klasična gimnazija Ruđera Boškovića, povijest škole
Literatura
  • Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
  • Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959