Cartagena (Kolumbija)
Cartagena službeno Cartagena de Indias je općina od 1,028,736 stanovnika[1] i grad od 876,885 st.[1] na sjeveroistoku Kolumbije u Departmanu Bolivar, čiji je administrativni centar.[2]
Cartagena
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 10°25′N 75°31′W / 10.417°N 75.517°W | |
| Država |  Kolumbija
|
| Departman | Bolivar |
| Osnovan | 1533.[1] |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | William Dau Chamat |
| Površina | |
| - Urbano područje | 83 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 597 km²[1] |
| Visina | 2 m[1] |
| Stanovništvo (2018.) | |
| - Urbano područje | 876,885[1] |
| - Urbana gustoća | 10,540 stan./km²[1] |
| - Područje utjecaja | 1,028,736[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 1,721[1] |
| Vremenska zona | UTC+5 (UTC) |
| Poštanski broj | 130000[1] |
| Karta | |
  Cartagena Cartagena na karti Kolumbije | |
Geografija uredi
Cartagena se nalazi na sjevernom kraju istoimenog zaljeva Karipskog mora.[2]
Historijski centar okružen bedemima, u kom se nalazi utvrda San Felipe de Barajas iz 17. vijeka, leži na poluotoku i otoku Getsemaní, dok se današnji grad prostire i po otocima Manga i Manzanillo i kopnu ispod brda La Popa.[2]
UNESCO je staru luku sa fortifikacijama i historijski centar uvrstio 1984. na Listu mjesta svjetske baštine u Americi.[3]
Historija uredi
Cartagenu de Indias je osnovao 1. juna 1533. španjolski konkvistador Pedro de Heredia.[4]
Cartagena je od svog osnivanja i svo vrijeme Vicekraljevstva Nova Granada, bila je jedna od najvažnijih luka Španjolskog kolonijalnog carstva u Americi.[4]
Većina njegove umjetničke i kulturne baštine u historijskom centru potječe iz tog perioda, zahvaljujući njoj danas je poznata turistička destinacija.[4]
Cartagena de Indias je stekla slavu od sredine 16. vijeka, kada su se velike flote jedrenjaka svake godine pristajale u njenoj luci kako bi preuzele zlato i druge proizvode iz Sjeverne i Južne Amerike, kog su zatim u konvoju prevozili do Španjolske.
Grad je postao centar inkvizicije i glavno tržište robova.[2]
Kad se 1811. tadašnja provincija Vicekraljevstva Nova Granada - Cartagena proglasila nezavisnom od Španjolske, uslijedile su godine borbi. Nakon što je pao u španjolske ruke od 1815. do 1821., grad su ponovno zauzele snage Simona Bolivara.[2] Na samom početku kolubijske nezavisnosti Cartagena je nastavila biti vodeća luka, ali je vremenom posustala zbog loših prometnih veza sa unutrašnjošću. Cartagena je od 1827. univerzitetski centar, tad je počeo sa radom Univerzitet Cartagena.
Zbog tog joj se 1840-ih smanjio broj stanovnika a i trgovina je zapala u krizu.[2] Vjerojatno najznačajniji faktor u revitalizaciji Cartagene bilo je otvaranje naftih polja u dolini rijeke Magdalene nakon 1917.[2] Dovršetak naftovoda od Barrancabermeje do Bahía de Cartagene 1926. i izgradnja rafinerije nafte pomogli su da luka postane glavna za transport nafte, iz koje se pored nje izvozi i platina, kava druga roba.[2]
Grad je tokom 20. vijeka doživio ponovni rast i danas je peti najveći grad Kolumbije.[2]
Dan kad je Cartagena proglasila nezavisnost - 11. novembar, danas nacionalni praznik u Kolumbiji, koji se u samom gradu slavi četiri dana kao - "Fiestas de Independencia".[4]
Znamenitosti uredi
| Luka, fortifikacije i spomenici Cartagene | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
| Kolumbija | |
| Registriran: | 1984.(4 . zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | (iv)(vi) |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
Cartagena zbog svog strateškog položaja ima najveće fortifikacije u Južnoj Americi. Ona je izvrsan primjer vojne arhitekture 16., 17. i 18. vijeka.[3] Luka u Cartageni je zajedno s Havanom i San Juan, bila ključna u Zapadnoj Indiji.
Cartagena je nekoliko vijekova bila žarište sukoba između vodećih evropskih sila koje su se borile za kontrolu nad "Novim svijetom".
Fortifikacije su izgradili Španjolci 1586., nakon tog su ojačane i proširene do današnjih dimenzija tokom 18. vijeka, potpuno iskorištavajući prirodnu konfiguraciju koju nude brojni zaljevski kanali i tjesnaci.[3]
U početku se sistem sastojao od bedema oko grada i luke San Matías, i bedema na ulazu u tjesnac Bocagrande i toranj San Felipe del Boquerón.
Kasnije su na svim prirodnim prijelazima do luke podignute fortifikacije; San Luis i San José, San Fernando, San Rafael i Santa Bárbara na Bocachici (jugozapadnom tjesnacu); Santa Cruz, San Juan de Manzanillo i San Sebastián de Pastelillo unutar zaljeva, i moćni Castillo San Felipe de Barajas na stijeni koja dominira gradom na istoku i štiti pristup prevlaci Cabrero.[3]
.jpg)
Unutar sigurnosti gradskih bedema nalaze se tri historijska kvarta;
- Centro u kom se nalazi katedrala, samostan San Pedro Claver, palače inkvizicije i državne administracije i brojne rezidencije bogataša;
- San Diego (ili Santo Toribio), kvart u kom su živjeli trgovci i zanatlije srednje klase i
- Getsemaní, kvart u kom su živjeli radnici i robovi.[3]
Privreda i transport uredi
Današnja Cartagena je industrijski grad u kom se proizvodi šećer, duhan i cigarete, kozmetika, tekstil, gnojivo i artikli od kože.[2]
Za ekonomiju grada pored luke, danas i turizam ima sve veći značaj.[2]
Grad ima veliki Internacionalni aerodrom Rafael Núñez (ICAO: SKCG, IATA: CTG).[5]
Izvori uredi
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 „Cartagena de Indias Municipality in Colombia” (engleski). City population. Pristupljeno 12.12.2022.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 „Cartagena” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 12.12.2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 „Port, Fortresses and Group of Monuments, Cartagena” (engleski). Unesco. Pristupljeno 12.12.2022.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 „Historia Cartagena” (španjolski). Asocapitales. Pristupljeno 12.12.2022.
- ↑ „Rafael Núñez International Airport” (engleski). Skybrary. Pristupljeno 12.12.2022.
