12. vijek pne.

12. vijek pne. je period koji je počeo godine 1200. pne. a završio 1101. pne.

Milenijum:	2. milenijum pne.
Vjekovi:	13. vijek pne. • 12. vijek pne. • 11. vijek pne.
Decenije:	1190-e pne. 1180-e pne. 1170-e pne. 1160-e pne. 1150-e pne. 1140-e pne. 1130-e pne. 1120-e pne. 1110-e pne. 1100-e pne.
Kategorije:	Rođenja – Smrti Nastanci – Prestanci

Događaji

Zidine iskopanog grada Troje, navodnog poprišta legendarnog Trojanskog rata

• 1197. pne. — Početak prvog perioda (1197. pne. — 982. pne.) po Sau Yungovom konceptu I Chinga i historije.
• 1194. pne. — Početak legendarnog Trojanskog rata.
• 1192. pne. — Umire Wu Ding, car dinastije Shang.
• 1191. pne. — Menestej, legendarni kralj Atene, nakon 23 godine vladavine umire za vrijeme trojanskog rata, a nasljeđuje ga Demofont, sin Tezejev. Ostale tradicije mu smrt navode deceniju kasnije, iza završetka trojanskog rata (v. 1180-e pne.).
• 1186. pne. — Kraj Devetnaeste egipatske dinastije i početak Dvadesete dinastije.
• 24.4. 1184. pne. — Tradicionalni datum kada je Troja u Maloj Aziji pala u ruke Mikencima i njihovim saveznicima. To označava kraj trojanskog rata u grčkoj mitologiji.
• 1181. pne. — Menestej, legendarni kralj Atene i veteran trojanskog rata, umire nakon vladavine od 23 godine, a nasljeđuje ga nećak Demofont, sin Tezejev. Ostale tradicije njegovu smrt smhještaju deceniju ranije, za vrijeme trojanskog rata (v. 1190-e pne.).
• 1180. pne. — Posljednji kasitski kralj, Anllil-nadin-akhe, poražen od Elamita
• 16.4. 1178. pne. — Solarna eklipsa označava povratak Odiseja, legendarnog kralja Itake, u njegovo kraljevstvo nakon trojanskog rata. Otkriva brojne prosce koji se natječu za ruku njegove supruge Penelope, za koju vjeruju da je udovica, kako bi ga naslijedili na prijestolju. On organizira nijihovo ubistvo i ponovno dolazi na prijestolje.
• 1160. pne. — Smrt faraona Ramzesa V od velikih boginja.
• 1159. pne. — Globalni "događaj vezan uz godove" (period usporenog rasta drveća) koji traje 18 godine.
• 1154. pne. — Smrt kralja Menelaja od Sparte (približni datum).
• 1154. pne. — Samoubistvo kraljice Helene od Sparte na Rodosu. (približni datum).
• cca. 1150. pne. — Kraj egipatske vlasti u Palestini. Ramzes VI je posljednji priznati vladar.
• 1147. pne. — Demofont, legendarni kralj Atene i veteran trojanskog rata, umire nakon vladavine od 33 godine, a nasljeđuje ga sn Oksint.
• 1137. pne. — Ramzes VII započinje vladavinu kao šesti vladar Dvadesete egipatske dinastije.
• 1135. pne. — Oksint, legendarni kralj Atene, umire nakon 12 godina vladavine i nasljeđuje ga stariji sin Afeida.
• 1134. pne. — Afeida, legendarni kralj Atene, je ubijen i nasljeđuje ga mlađi brat Tiomet.
• 1126. pne. — Tiomet, legendarni kralj Atene, umire bez djece nakon vladavine od 8 godina. Nasljeđuje ga Melant od Pylosa, peto koljeno potomaka Neleja koji mu je pomogao u bitci protiv Beoćana.
• 1122. pne. — Legendarni datum osnivanja Pyongyanga.
• cca. 1120. pne. — Uništenje Troje VIIb₁
• 1115. pne,. — Zhou cheng wang postaje kralj dinastije Zhou u Kini.
• 1115. pne. — Tiglath-Pileser I postaje kralj Asirije.
• 1100. pne. — Tiglath-Pileser I od Asirije osvaja zemlju Hetita.
• cca. 1100. pne. — Dorani vrše najezdu na Grčku.
• cca. 1100. pne. — Početak proto-Villanovanske kulture u sjevernoj Italiji.
• cca. 1100. pne. — Mikenska civilizacija završava. Počitnje grčki arhajski period.
• cca. 1100. pne. — Završava Novo kraljevstvo u Egiptu.
• Elamitski osvajači otimaju umjetničko blago iz Mezopotamije i nose ga u Susu.

Srbija

Posuđe tipično za kulturu Bajerdorf-Velatice (južna Moravska i donja Austrija, varijanta Kulture polja urni) preplavljuje krajem XIII veka celu Transdanubiju a zatim prodire i u ostatak današnje Srbije. Tokom 12. veka pre n. e., pokreću se i zajednice sa severoistočnog oboda Panonske nizije i iz Transilvanije (tzv. Gava grupa), koje, preko Banata (Dubovac, Židovar, Kovačica), prodiru duboko u Pomoravlje (Vrtište i Medijana, kod Niša). Pomenuta kretanja se nastavljaju do Jadranskog mora, Apeninskog poluostrva, Makedonije i Trakije. Na području Srbije nakon ovog burnog perioda nastaje zatišje, "mračno doba" u arheološkim tragovima. Lokalne kulturne grupe razvijenog bronzanog doba gube u ovom veku svoje osobene odlike, tj. ranija razjedinjenost ustupa mesto kulturnom jedinstvu.

U razdoblju od 1200. do 1000. godine pre n. e. podižu se, kako na Kosovu i u Pomoravlju (Ljušta, Gladnice, Medijana) tako i u Sremu, Bačkoj i Banatu (Gomolava IVs, Feudvar), jednoobrazna naselja koja se sastoje od poluukopanih koliba od lakog i trošnog materijala. Na svim ovim područjima proizvodi se gotovo istovetno posuđe, najčešće zdele fasetiranog oboda i šolje s vertikalnom drškom. I pogrebni ritual je jedinstven, tj. pokojnici se uvek spaljuju, a ostaci sa lomače polažu se u keramičke urne ukrašene rožastim drškama (grobovi mlađe faze na nekropolama u Paraćinu, Belegišu, Surčinu, Iđošu i Sečnju). Kako i kultura većeg dela Slavonije, severne Bosne, Transilvanije i Oltenije ima iste ili slične odlike, to se čini da je u poslednja dva stoleća 2. milenija pre n. e. na prostoru od Skopske kotline do srednjeg Potisja i od srednje Posavine do ušća Iskera i Olta u Dunav stvoren ne samo jedan snažan kulturni već i etnički blok.

Značajne ličnosti

• Amenemses, faraon Devetnaeste dinastije Egipta (1202. pne.–1199. pne.)
• 1180. pne. — Rođenje Ramzesa III u Egiptu
• 1153. pne. — Smrt faraona Ramzesa III u Egiptu
• 1146. pne. — Nebukadnezar I postaje kralj Babilona
• 1116. pne. — Smrt kralja Wu od Zhoua, kralja dinastije Zhou (1122. pne.–256. pne.) u Kini

Pronalasci, otkrića, pojave

• 1100-e pne. — Alfabet razvijaju Feničani.

Decenije i vijekovi

1200-e pne.	1209. pne.	1208. pne.	1207. pne.	1206. pne.	1205. pne.	1204. pne.	1203. pne.	1202. pne.	1201. pne.	1200. pne.
1190-e pne.	1199. pne.	1198. pne.	1197. pne.	1196. pne.	1195. pne.	1194. pne.	1193. pne.	1192. pne.	1191. pne.	1190. pne.
1180-e pne.	1189. pne.	1188. pne.	1187. pne.	1186. pne.	1185. pne.	1184. pne.	1183. pne.	1182. pne.	1181. pne.	1180. pne.
1170-e pne.	1179. pne.	1178. pne.	1177. pne.	1176. pne.	1175. pne.	1174. pne.	1173. pne.	1172. pne.	1171. pne.	1170. pne.
1160-e pne.	1169. pne.	1168. pne.	1167. pne.	1166. pne.	1165. pne.	1164. pne.	1163. pne.	1162. pne.	1161. pne.	1160. pne.
1150-e pne.	1159. pne.	1158. pne.	1157. pne.	1156. pne.	1155. pne.	1154. pne.	1153. pne.	1152. pne.	1151. pne.	1150. pne.
1140-e pne.	1149. pne.	1148. pne.	1147. pne.	1146. pne.	1145. pne.	1144. pne.	1143. pne.	1142. pne.	1141. pne.	1140. pne.
1130-e pne.	1139. pne.	1138. pne.	1137. pne.	1136. pne.	1135. pne.	1134. pne.	1133. pne.	1132. pne.	1131. pne.	1130. pne.
1120-e pne.	1129. pne.	1128. pne.	1127. pne.	1126. pne.	1125. pne.	1124. pne.	1123. pne.	1122. pne.	1121. pne.	1120. pne.
1110-e pne.	1119. pne.	1118. pne.	1117. pne.	1116. pne.	1115. pne.	1114. pne.	1113. pne.	1112. pne.	1111. pne.	1110. pne.
1100-e pne.	1109. pne.	1108. pne.	1107. pne.	1106. pne.	1105. pne.	1104. pne.	1103. pne.	1102. pne.	1101. pne.	1100. pne.
1090-e pne.	1099. pne.	1098. pne.	1097. pne.	1096. pne.	1095. pne.	1094. pne.	1093. pne.	1092. pne.	1091. pne.	1090. pne.

Milenijum	Vijek
4. pne.:	40. pne.	39. pne.	38. pne.	37. pne.	36. pne.	35. pne.	34. pne.	33. pne.	32. pne.	31. pne.
3. pne.:	30. pne.	29. pne.	28. pne.	27. pne.	26. pne.	25. pne.	24. pne.	23. pne.	22. pne.	21. pne.
2. pne.:	20. pne.	19. pne.	18. pne.	17. pne.	16. pne.	15. pne.	14. pne.	13. pne.	12. pne.	11. pne.
1. pne.:	10. pne.	9. pne.	8. pne.	7. pne.	6. pne.	5. pne.	4. pne.	3. pne.	2. pne.	1. pne.
1.:	1.	2.	3.	4.	5.	6.	7.	8.	9.	10.
2.:	11.	12.	13.	14.	15.	16.	17.	18.	19.	20.
3.:	21.	22.	23.	24.	25.	26.	27.	28.	29.	30.
4.:	31.	32.	33.	34.	35.	36.	37.	38.	39.	40.