Koordinate: 38° 25′ S.g.d., 20° 40′ I.g.š.
Itaka – (gr: Itháki), drugo najmanje ostrvo od sedam najvažnijih Jonskih ostrva, u prefekturi Kefalonija, Grčka. (Najmanje ostrvo je Antipaksos.)

Veliko ostrvo u sredini je Kefalonija. Ostrvo Itaka je desno.

Ostrvo duguje svoju slavu grčkim mitovima. Poznato je širom sveta po Homerovim epovima Ilijada i Odiseja, kao postojbina grčkog heroja Odiseja.

Naziv Itaka se simbolično koristi u mnogim pesmama i literaturi da označi cilj, žudnju za zavičajem, nostalgiju i povratak. Poznata je pesma Miloša Crnjanskog "Itaka".

Administrativna organizacija

uredi

Ukupna površina ostrva je 96 kv. km. Ostrvo je odvojeno od Kefalonije na zapadu kanalom dužine 8,5 km a širine od 2 do 4,8 km. Obala je duga oko 72 km. Itaka je uglavnom krševita i brdovita, a u nekoliko malih dolina gaji se maslina, vinova loza, povrće i voće. Tri najveće planine su Pataleiko, homerska planina Neritos i Egzogi na severu.

Administrativno Itaka pripada okrugu Kefalonija koji uključuje nekoliko okolnih naseljenih ostrva.

Glavni grad ostrva je Vati, a veća naselja su Perahori, Lefki, Stavros, Platritisa, Anogi, Egzogi, Frikes i Kioni.

Poreklo imena

uredi

Ime Itaka ostalo je nepromenjeno od klasičnih vremena. Postoje različita tumačenja porekla imena Itaka; po jednima ostrvo je dobilo ime po mitološkom heroju Itaku, po drugima od grčke reči "ithy" što znači veseo, a neki smatraju da je nastalo od feničanske reči "utica" što znači kolonija.

Istorija

uredi

Ostrvo je naseljeno od drugog milenijuma pne. U mikenskom periodu bilo je sedište oblasti Kefalonije. Rimljani su osvojili ostrvo u drugome veku pne, a kasnije je postala deo Vizantijskog carstva. Normani su vladali Itakom u 12. i 23. veku, a potom je, posle kratke vladavine Turaka, došla u ruke Venecije. Itaku su zatim okupirali Francuzi krajem 19. veka, a 1809. osvojili su je Britanci. Oslobođena je 1864. i pripojena Grčkoj.

Najveći deo erhitekture ostrva uništen je u zemljotresu 1953.

Stanovništvo

uredi

U raznim periodima, pod raznim osvajačima i okolnostima, broj stanovnika se menjao. Iako nema pouzdanih informacija do mletačkog perioda, veruje se da je od mikenskog do vizantijskog perioda živelo nekoliko hiljada stanovnika, uglavnom na severnom delu ostrva.

U vreme srednjeg veka populacija je opadala uglavnom zbog stalnih invazija pirata koji su nagnali stanovnike da se povuku u planine i osnuju naselja Paleohora, Anogi i Egzogi.

Za vreme britanskog perioda zvanični podaci pokazuju rast stanovništva čemu je doprineo razvoj trgovine i pomorstva.

Posle ujedinjavanja Jonskih ostrva s Grčkom, u devetnaestom veku, broj stanovnika je opadao jer su se mnogi odselili na kopno ili emigrirali u Rumuniju. Opadanje se nastavilo i u dvadesetom veku jer su mnogi stanovnici emigrirali u druge zemlje (Ameriku, Australiju, Južnu Afriku) ili su postali mornari.

Broj stanovnika je naglo opao 1953. godine, posle veliko zemljotresa, kada se najveći broj stanovnika odselio u veće grčke gradove.

Danas na ostrvu živi 2.502 stanovnika. Po statistikama g. G. Valianosa oko 13.000 Itačana živi širom sveta. Najviše ih je u Atini, Patrasu SAD, Australiji, Južnoj Africi, Kanadi i na Novom Zelandu.