13. vijek pr. n. e.
vijek
(Preusmjereno sa stranice 13. vijek pne.)
13. vijek pne. je predstavljao period od godine 1300. do 1201. pne.
Događaji
uredi- 1300. pne. – Kultura Groblja H nestaje.
- 1295. pne. – Kraj Osamnaeste dinastije Egipta, početak Devetnaeste dinastije.
- 1290-e pne. – Uništenje Troje VIIa, najvjerojatniji kandidat za historijski događaj koji je inspirirao legendu o trojanskom ratu.
- 1282. pne. – Pandion II, legendarni kralj Atene, umire nakon nominalne vladavine od 25 godina. Stvarno je vladao samo u Megari dok je Atena i ostatak Atike bio pod kontrolom saveza plemića na čelu sa stricem Metionom (sinom Erehteja od Atene) i njegovih sinova (uključujući, po nekim tradicijama, i Dedala). Njegova četiri sina vode uspješan vojni pohod kako bi ponovno zadobili prijestolje. Egej postaje kralj Atene, Nisos vlada u Megari, Lik u Eubeji a Palas u južnoj Atici.
- 31.5. 1279. pne. – Ramzes II postaje vođom Drevnog Egipta.
- 1278. pne. – Seti I umire, godinu dana nakon krunidbe njegovog sina Ramzesa II.
- 1274. pne. – Bitka kod Kadesha u Siriji. Egipćani i Hetiti nakon bitke sklapaju prvi poznati mirovni ugovor.
- 1269. pne. – Ramzes II, kralj Drevnog Egipta, i Hattusilis III, kralj Hetita, sklapaju najstariji poznati mirovni ugovor.
- 7.9. 1251. pne. – Solarna pomrčina na ovaj datum je moguće vrijeme rođenja legendarnog Herakla u Tebi.
- 1250-e pne. – Wu Ding kao kineski car stupa na čelo dinastije Shang do 1192. pne..
- 1230-e pne. – Egej, legendarni kralj Atene, dobija lažnu poruku da je njegov prijestonasljednik Tezej, sin iz braka s Etrom iz Trezene, mrtav. Tezej je bio poslan gospodaru Minosu iz Krete kao žrva Minotauru. Med, Egejev sin sa Medejom od Kolhide), je bio prognan u Aziju te će postati legendarni predak Medijaca. Vjerjujući da više nema nasljednika kralj čini samoubistvo nakon vladavine od 48 godina. Nasljeđuje ga Tezej, koji je zapravo živ. Egejsko more je nazvano u njegovu počast.
- 1210-e pne. – Faraon Merneptah tuče libijsku invaziju.
- 1213. pne. – Tezej, legendarni kralj Atene, je svrgnut, a nasljeđuje ga Menestej, praunuk Erehtejev i drugi rođak Tezejevog oca Egeja. Menesteju navodno pomažu Kastor i Polideuk iz Sparte, koji žele izbaviti svoju sestru Helenu od njenog prvog muža Tezeja. Potonji traži sklonište u Skyrosu, čiji je kralj Likomed stari prijatelj i saveznik. Likomed, međutim, smatra pridošlicu prijetnju i daje ga ubiti (iako neki izvori ovaj događaj smještaju deceniju kasnije, u 1200-e pne.).
- 1212. pne. – Smrt egipatskog faraona Ramzesa Velikog.
- 1204. pne. – Tezej, legendarni kralj Atene, je svrgnut, a nasljeđuje ga Menestej, praunuk Erehtejev i drugi rođak Tezejevog oca Egeja. Menesteju navodno pomažu Kastor i Polideuk iz Sparte, koji žele izbaviti svoju sestru Helenu od njenog prvog muža Tezeja. Potonji traži sklonište u Skyrosu, čiji je kralj Likomed stari prijatelj i saveznik. Likomed, međutim, smatra pridošlicu prijetnju i daje ga ubiti (neki izvori ovaj događaj smještaju deceniju ranije, u 1210-e pne.).
- cca. 1200-e pne. – Kimerijci se počinju naseljavati u stepama južne Rusije.
- 1200. pne. – Civilizacija drevnog naroda Pueblo u Sjevernoj Americi. (približan datum)
- 1200. pne. – Kolaps hetitske moći u Anadoliji i uništenje njihve prijestolnice Hattuse.
- 1200. pne. – Približno okončanje Kulture grobnih humaka, počinje klasična Kultura polja urni, Halštat A1.
- Kolaps bronzanog doba.
Značajne osobe
uredi- 1251. pne. – Lunarna pomrčina označava rođenje Herakla
- cca. 1225. pne. – Rođenje legendafrne Helene u braku kralja Tindareja od Sparte i njegove supruge Lede
- 1224. pne. – Smrt Ramzesa II u Egiptu
- Merneptah, faraon Devetnaeste dinastije Egipta (1212. pne.–1202. pne.)
- Amenmesse, faraon Devetnaeste dinastije Egipta (1202. pne.–1199. pne.)
- Mojsije (ako je historijska ličnost), vodi Hebreje u Egzodus (mogao se dogoditi ranije)
- Pangeng od Kine