Amenmesse (također Amenmesses ili Amenmose) bio je peti po redu vladar Devetnaeste dinastije Drevnog Egipta, najvjerojatnije sin Merneptaha i kraljice Takhat. Neki egiptolozi ga, pak, smatraju jednim od brojnih sinova Ramzesa II. Vrlo malo se zna o ovom kralju, koji je Egiptom vladao samo tri do četiri godine. Razni egiptolozi njegovu vladavinu datiraju u period 1202. pne.1199. pne.[4]ili 1203. pne.1200. pne.[5] dok drugi navode 1200. pne. kao datum dolaska na vlast.[6]. Amenmesse znači "rođen ili stvoren nalik na Amuna" na egipatskom. Ponekad se njegovo ime može naći i s epitetom Heqa-waset, što znači "Vladar Tebe".[7] Kraljevsko ime mu je bilo Menmire Setepenre.

Prethodi:
Merneptah
Faraon Egipta
19. dinastija
Slijedi:
Seti II
Amenmesse
Glava statue Amenmessea, danas izložena u Muzeju Metropolitan
Vladavina 1203. pne. do 1200. pne.
Nomen
<
C12msssS38N29S40
>

Amenmesse
Stvoren nalik na Amuna
Praenomen
<
ra
Y5
W19ira
U21
n
>

Menmire–setepenre
Vječan kao Re, Izabran od Re[1]
Zlatni Horus Unclear
Nebty naziv Werbiaytemipetsut[2]
Horusovo ime Kanakht Merymaat Sementawy
Supružnik Tiya ili Tiy
Otac Merneptah ili Ramzes II
Majka Takhat
Grob KV10[3]

Amenmessea većina egiptologa smatra uzurpatorom koji je nakon Merneptahove smrti ili preoteo prijestolje od zakonitog nasljednika Setija II ili je, koristeći zauzetost faraona, ustankom osvojio vlast u Tebi. Nakon nekoliko godina je Seti II uspio doći na vlast, odnosno povratiti kontrolu nad Gornjim Egiptom, te su manje-više sve slike ili statue uzurpatora Amenmessea uništeni.

Postoje neke teorije da je Amenmesse bio historijska ličnost koja je dala podlogu za biblijski lik Mojsija.

Napomene

uredi
  1. Peter Clayton, Chronicle of the Pharaohs, Thames & Hudson Ltd, 1994. p.158
  2. [1] King Amenmesse
  3. [2] KV-10 The Tomb of Amenmesse
  4. Edward Wente and Charles Van Siclen III, "A Chronology of the New Kingdom," 218
  5. Michael Rice, Who's Who in Ancient Egypt, Routledge, 1999
  6. Vandersleyen, ĽÈgypte et la Vallée du Nil, vol 2: 575
  7. K. A. Kitchen, "The Titularies of the Ramesside Kings as Expression of Their Ideal Kingship," ASAE 71 (1987): 134-35.

Literatura

uredi
  • Cardon, Patrick D. “Amenmesse: An Egyptian Royal Head of the Nineteenth Dynasty in the Metropolitan Museum.” MMJ 14 (1979): 5-14.
  • Dodson, Aidan. “The Takhats and Some Other Royal Ladies of the Ramesside Period.” JEA 73 (1987): 224-29.
  • ________. and Dyan Hilton, “The Complete Royal Families of Ancient Egypt“, Thames & Hudson, 2004.
  • ________. “Death after Death in the Valley of the Kings.” In Death and Taxes in the Ancient Near East, ed. Sara E. Orel, 53-59. Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, 1992.
  • ________. “Amenmesse in Kent, Liverpool, and Thebes.” JEA 81 (1995): 115-28.
  • ________. "Messuy, Amada and Amenmesse." JARCE 34 (1997): 41-48.
  • Habachi, Labib. “King Amenmesse and Viziers Amenmose and Kha’emtore: Their Monuments and Place in History.” MDAIK 34 (1978): 39-67.
  • Kitchen, Kenneth A. “The Titularies of the Ramesside Kings as Expression of Their Ideal Kingship.” ASAE 71 (1987): 131-41.
  • Krauss, Rolf. “Untersuchungen zu König Amenmesse (1.Teil).” SAK 4 (1976): 161-99.
  • ________. “Untersuchungen zu König Amenmesse (2. Teil).” SAK 5 (1977): 131-74.
  • ________. “Untersuchungen zu König Amenmesse: Nachträge.” SAK 24 (1997): 161-84.
  • Vandersleyen, Claude. ĽÉgypte et la Vallée du Nil. Vol. 2, De la fin de ľAncien Empire á la fin du Nouvel Empire. Paris: Presses Universitaires de France, 1995
  • Wente, Edward and Charles Van Siclen III. "A Chronology of the New Kingdom." In Studies in Honor of George R. Hughes: January 12, 1977, 217-61. Chicago: The Oriental Institute, 1976.
  • Yurco, Frank Joseph. “Was Amenmesse the Viceroy of Kush, Messuwy?,” JARCE 34 (1997): 49-56.
  • Nos ancêtres de l'Antiquité, 1991, Christian Settipani, p. 175

Vanjske veze

uredi