Durban je treći grad po veličini u Južnoafričkoj Republici od 536 644 stanovnika[1], u metropolitanskom području grada koje se zove eThekwini na jeziku Zulu: živi 3 468 086 stanovnika.[1]

Durban
eThekwini
Pogled na Durban sa mora
Pogled na Durban sa mora
Pogled na Durban sa mora
Zastava Durbana
Zastava
Koordinate: 29°53′S 31°03′E / 29.883°S 31.050°E / -29.883; 31.050
Provincija KwaZulu-Natal
Vlast
 - Gradonačelnik Obed Mlaba
Površina
 - Ukupna 226.51 km²
Stanovništvo (2007.)
 - Gustoća 1 513/km²
 - Urbano područje 536 644 [1]
 - Područje utjecaja 3 468 086 [1]
Vremenska zona UTC+2 (UTC+2)
Pozivni broj 031
Službena stranica durban.gov
Karta
Durban na mapi Južne Afrike
Durban
Durban
Durban na karti Južne Afrike

Durban, nekada zvan Port Natal, je najveći grad u provinciji KwaZulu-Natal i jedna od najvećih afričkih luka.

Historija

uredi
 
Centar grada

Prvo evropsko naselje na tom prostoru izgrađeno je 1824 kad je jedna grupa trgovaca i kolonista (njih 25) iz britanske Kolonije Rt dobre nade koju je vodio poručnik Francis G. Farewell, dobila pravo da osnuje luku koju su nazvali Port Natal. Teren za luku prodao im je tadašnji kralj plemena Zulu - Shaka Zulu, čije je pravo na tu zemlju bilo upitno. Kao uspomena na to vrijeme još i danas stoji Stara utvrda (danas muzej).[2]

Durban je službeno osnovan 1835. na mjestu Port Natala, a nazvan je Durban, u čast tadašnjeg guvernera kolonije Rt dobre nade - Benjamina D'Urbana. Krajem 1830-ih godina i početkom 1840-ih Buri su se sukobili sa britancima oko kontrole nad Durbanom. Sukob je završio tako da su britanci dobili kontrolu nad gradom 1844. Status naselja (borough) dobio je 1854 a status grada (city) 1935.[2]

Razvoj grada otpočeo je od kad su britanci izgradili velik broj plantaža šećerne trske u okolici grada, kako im je nedostajalo radnika za rad, počeli su uvoziti velik broj radnika iz svoje krunske kolonije Indije. Zbog tog danas Durban sa obližnjim gradom Pinetown ima više indijskih stanovnika nego bijelaca, to je jedna od najvećih koncentracija Indijaca u Južnoj Africi. Zapadna predgrađa Ntuzuma, Umlazi i Embumbulu su kvartovi u kojima uglavnom žive Zului. Mnogi crnci su se preselili iz Durbana u te kvartove krajem 1970-ih za vrijeme politike apartheida.[2]

 
Gradska vijećnica
 
Panorama grada

Geografske karakteristike

uredi

Durban je smješten na istoku Južnoafričke Republike duž obala Indijskog oceana. Grad se prostire duž Zaljeva Natal, sve do planine Bluff, koja je južna granica grada, ona razdvaja zaljev od oceana. Na sjever se proteže sve do rijeke Umgeni, a sa predgrađima i dalje. Poslovni i trgovački centar grada leži u ravnici, iznad njega na blagim obroncima brda Bereja, koje se uzdiže iznad luke i zaljeva razbacani su stanbeni kvartovi bijalaca.[2]

Znamenitosti

uredi

Grad ima nekoliko muzeja i pitoresknih domorodačkih tržnica (crnačku i indijsku). Durban ima brojne parkove, najveći i najpoznatiji su; Botanički vrt s kućom orhideja, Jameson park sa svojim vrtovima ruža i Zmijski park sa zbirkom otrovnih gmazova.[2] Durban rado posjećuju turisti iz zbog lijepih brojnih plaža i znatno toplijeg mora, nego što je to na zapadu zemlje oko Cape Towna. Za veliku većinu turista najveća atrakcija je novoizgrađeni kompleks Golden Mile sa velikim tematskim parkom sa oceanskim životinjama - uShaka Marine World na 16 hektara, kockarnicama i brojnim plažama i obližnji nacionalni parkovi. Mini Town na sjevernom kraju priobalne šetnice pruža najbrži uvid u brojne poglede na Durban. Tu, na površini veličine nogometnog igrališta, nalazi se više od stotinu najvažnijih zanimljivosti ovoga grada, unatoč modelu u mjerilu 1:25. Odmah do toga je zmijski park Fitzsimmons s više od 80 od 157 vrsta zmija podrijetlom iz JAR-a. Od njihova otrova se izrađuje serum i stanovnici mogu naučiti kako sigurno ukloniti nezvane goste iz svojih domova i vrtova. Samo nekoliko minuta od plaže s palmama i visokih građevina suvremenog grada, stiže se do malih prodavaonica, džamija, hramova i bazara indijske poslovne četvrti iznad koje se u zraku osjeća miris egzotičnih začina. Nedaleko od indijske tržnice na ulici Victoria nalaze se tri hinduistička hrama od kojih je Alayam najstariji i najveći u Africi. Dva bloka dalje izdižu se minareti džamije Juma iz 19. stoljeća, najvećeg islamskog svetišta na južnoj polutci. Kroz niz prozora ulazi prilično svjetlosti u zasjenjeno unutarnje dvorište gdje se može moliti 5 000 vjernika. Filigranskim stihovima iz Kurana urešeni su zidovi i pažnju privlači divovski orijentalni sag. Blizina kršćanske katedrale Christian Emmanuel svjedoči o kulturnoj raznolikosti Durbana. Muzej Kwa Muhle također vrijedi razgledati. Tu ovaj grad preispituje svoju aparthejdsku prošlost i dokumentira durbanski sustav, bivše politike prisile i diskriminacije.[3]

Privreda, transport i školstvo

uredi

Razvoj luke u Durbanu, započeo je 1855., danas je ta luka jedna od najprometnijih svjetskih trgovačkih pristaništa. Uglavnom služi kao glavna kontejnerska luka i punkt za uvoz sirovina, kapitalnih dobara i industrijske opreme za industrijski razvijenu regiju Witwatersrand. Iz luke se izvoze rude, ugljen, šećer i žitarice, a uvozi se nafta koja se prerađuju u rafineriji i transportira nafovodom do Johannesburga. Nakon Prvog svjetskog rata Durban je promijenio izgled i od viktorijanskog izrastao u suvremenu metropolu s neboderima i višekatnim zgradama. On je centar južnoafričke industrije šećera i vrlo snažni industrijski centar, sa brojnim tvornicama.[2] Turizam je važni segment privrede grada i temelji se na brojnim plažama uz Indijski ocean i prirodnim ljepotama u okolici grada.

Durban je dobro povezan željeznicom i cestama sa Johannesburgom i gradovima u njegovoj okolici. Pored grada na udaljenosti od 35 km je novi međunarodni aerodrom King Shaka (IATA kod: DUR, ICAO kod: FALE) sa vezama prema svim većim gradovima u zemlji i inozemstvu.

Durban je sjedište Univerziteta KwaZulu-Natal, osnovanog 2004. spajanjem dviju starijih univerziteta Durban-Westville (osnovanog 1961., koji je bio namjenjen indijskim studentima (univerzitet je počeo primati druge studente od 1979.) i Univerziteta Natal osnovanog 1910.

Durban je danas poznat po svom stadionu Moses Mabhida, u velikom rekreacijskom centru King park, u kojem su se odigravale utakmice Svjetskog prvenstva u nogometu 2010. [2]

Klimatske karakteristike

uredi

Durban ima blagu varijantu Vlažne subtropske klime po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa blagim suhim zimama bez mraza, i toplim kišnim ljetima. Međutim, zbog velike visinske razlike, u nekim zapadnim predgrađima je nešto hladnije zimi. Na Durban prosječno padne na godinu oko 1 009 mm kiša. Prosječna godišnja temperatura je 21 °C, a dnevni maksimum je 28 °C u ljeti, od januara do marta. Prosječni dnevni minimum je 21 °C, koji se zna maksimalno spustiti do 11 °C od juna do augusta.


Klimatološki medijani za Durban
Mjesec jan-sij feb-velj mar-ožu apr-tra maj-svi jun-lip jul-srp aug-kol sep-ruj okt-lis nov-stu dec-pro godina
Srednji maksimum (°C) 28 28 28 26 25 23 23 23 23 24 25 27 25
Srednji minimum (°C) 21 21 20 17 14 11 11 13 15 17 18 20 17
Precipitacija (mm) 134 113 120 73 59 28 39 62 73 98 108 102 1009
Izvor: [4]

Gradovi prijatelji

uredi

Durban ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;[5]

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 South Africa: eThekwini (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 14. 02. 2012. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Durban (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 14. 02. 2012. 
  3. Najljepša mjesta na svijetu, LEO COMMERCE, Rijeka-Zagreb 2009., str. 392.
  4. Climate data Durban. South Africa Weather Service. Pristupljeno 14. 02. 2012. 
  5. „Sister Cities Home Page”. [mrtav link]

Vanjske veze

uredi