1657
godina
- Ovo je članak o godini 1657.
Godina 1657 (MDCLVII) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
Decenija: | 1620-e 1630-e 1640-e – 1650-e – 1660-e 1670-e 1680-e |
Godine: | 1654 1655 1656 – 1657 – 1658 1659 1660 |
Gregorijanski | 1657. (MDCLVII) |
Ab urbe condita | 2410. |
Islamski | 1067–1068. |
Iranski | 1035–1036. |
Hebrejski | 5417–5418. |
Bizantski | 7165–7166. |
Koptski | 1373–1374. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1712–1713. |
• Shaka Samvat | 1579–1580. |
• Kali Yuga | 4758–4759. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4293–4294. |
• 60 godina | Yin Vatra P(ij)etao (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11657. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 18. 1. - Uhapšen Miles Sindercombe koji je pokušavao ubiti Olivera Cromwella.
- januar, krajem - Drugi severni rat: erdeljski knez Đorđe II Rakoci ulazi u rat sa Poljskom.
- zima? - Sejdi Ahmed-paša je novi bosanski namesnik.
- 23. 2. - Skrušena peticija i savet (Humble Petition and Advice): Cromwellu ponuđena kraljevska kruna - on u maju odbija a dokument postaje drugi ustav Engleske.
- 2. 3. - Veliki požar Meireki uništava dve trećine Eda (dan. Tokio).
- 23. 3. - Anglo-španski rat (1655-60): Engleska se pridružuje Francuskoj protiv Španije (Franko-španski rat (1635-59)), za šta treba dobiti Dunkerque.
- mart, krajem - Dubrovčani se žale mletačkom generalnom providuru da hajduci preko njihove teritorije upadaju u tursku Hercegovinu zbog čega im Turci prete osvetom - pre nekoliko dana je pohod preduzeo Lazar Morlak[1].
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 2. 4. - Umro car Ferdinand III., njegove zemlje će naslediti Leopold I. (do 1705).
- 30. 4. - Bitka kod Santa Cruz de Tenerife: engleska flota admirala Roberta Blakea razbila špansku rizničku flotu iz Amerike, ali Španci su sačuvali blago.
- 27. 5. - Obnovljen habsburško-poljski ugovor: Poljaci će dobiti pomoć protiv Šveđana a Leopold I. uzima Krakov i Poznanj u zalogu.
- 1. 6. - Dansko-švedski rat (1657-58): danski kralj objavljuje rat švedskom.
- 14. 6. - Kandijski rat u Dalmaciji: bosanski Sejdi Ahmed-paša opseda Split: Turci prodiru do Marjana gde su odbijeni uz velike gubitke, uhvaćen je i pogubljen i pašin sinovac[2].
- 15. 6. - Seljaci odbranili Sućurac.
- 17. 6. - Šveđani i Erdeljci nakratko ušli u Varšavu.
- 18. 6. - Turci zauzeli Gripe i poharali splitsku okolinu ali uskoro suzbijeni - opsada prekinuta 21. 6..
- 26. 6. - Turci zauzimaju Bosiljinu kod Trogira uz masakr stanovnika nakon hrabrog otpora[3].
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 13. 7. - Nakon preko pola stoleća, putem kupoprodajnog ugovora rešen spor između Frankopana i Srba u oblasti Gomirja, Vrbovskog i Moravica[4].
- 17 - 19. 7. - Kandijski rat u Egeju: Četvrta Dardanelska bitka - Turci probili blokadu moreuza.
- 20. 7. - Bitka kod Czarnog Ostrówa: Poljaci porazili Đorđa Rakocija u Podoliji, što vodi njegovoj predaji i raskidanju saveza sa Švedskom.
- 31. 7. - Krimski Tatari zauzeli erdeljski logor kod Terebovlje i zarobili 11.000 ljudi.
- avgust - septembar - Turci na čelu sa skadarskim Mehmed-pašom Varlacom neuspešno opsedaju mletački Kotor - smatra se da je hercegovački namesnik Ali-paša Čengić obaveštavao Mlečane. Sejdi Ahmed-paša namerno zakasnio i usput poharao Hercegovinu i dubrovačko Konavle[5].
- 6. 8. - Smrću Bogdana Hmeljnickog za Ukrajinu se otvara 30-godišnji period "Ruine".
- 31. 8. - Turci povratili Tenedos[6].
- septembar - Bolest mogulskog vladara Shah Jahana izaziva krizu i borbu njegovih sinova za vlast (Shah Shuja, Murad Baksh, Dara Shikoh i Aurangzeb).
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 3. 11. - Đorđe II Rakoci prvi put zbačen, od strane erdeljske skupštine po turskom nalogu.
- 6. 11. - Bromberški ugovor (Wehlau-Bromberg, tj. traktat welawsko-bydgoski): u zamenu za pomoć Poljskoj tokom Drugog severnog rata, Kuća Hohenzollern dobija nasledni suverenitet u Pruskoj, do tada poljskom feudu.
- 10. 11. - Po naređenju ex-kraljice Kristine ubijen njen službenik Giovanni Monaldeschi pod optužbom za izdaju.
- 12. 11. - Turci povratili Lemnos.
Kroz godinu
uredi- Trinaest porodica iz Crne Gore naseljeno u Peroj u Istri[7]. Miko Drajković dovodi 10 obitelji u Istru[8].
- U Mletačkoj Republici ukinuta zabrana jezuita - povećan pritisak za unijaćenje pravoslavaca[9].
- U manastiru Marča završena nova crkva, u srpsko-vizantijskom stilu[10].
- Huygensov traktat De ratiociniis in ludo aleae, prvi o teoriji verovatnoće.
- Pedagoško delo Didactica magna Komenskog.
- U Firenci osnovana naućna Accademia del Cimento.
Rođenja
uredi- 1656-57 - Antun Gleđević, književnik († 1728)
- 11. 2. - Bernard Le Bovier de Fontenelle, književnik († 1757)
- 11. 7. - Friedrich I., prvi kralj Pruske († 1713)
- 25. 9. - Imre Thököly, erdeljski knez († 1705)
Smrti
uredi- 2. 4. - Ferdinand III., sveti rimski car (* 1608)
- 3. 6. - William Harvey, lekar (* 1578)
- srpanj - Junije Palmotić, pjesnik i dramatičar (* 1607)
- 17. 7. - Lazzaro Mocenigo, mletački admiral (* 1624)
- 6. 8. - Bogdan Hmeljnicki, kozački lider (* 1596)
- 17. 8. - Robert Blake (admiral) (* 1598)
- ? - Mustafa hadži-Kalfa (Katib Čelebi), istoričar, geograf (* 1609)
Reference
uredi- ↑ Istorija s. n., 382
- ↑ Istorija s. n., 384
- ↑ Istorija s. n., 385-6
- ↑ Istorija s. n., 479
- ↑ Istorija s. n., 387-8
- ↑ Setton, 189
- ↑ Barbalić, Fran (1933). Peroj - srpsko selo u Istri, rastko.rs
- ↑ Rotar, Janez (1990). Slavensko-albanski nacionalni odnosi prema našoj putopisnoj literaturi (do 1914), rastko.rs
- ↑ Komar, dr Goran (2001). Svetouspenski manastir Savina u Meljinama kod Herceg-Novog, rastko.rs
- ↑ Istorija s. n., 477
- Literatura
- Kenneth Meyer Setton. Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. American Philosophical Society; 1991. ISBN 978-0-87169-192-7.
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5