1321
godina
< |
13. vijek |
14. vijek
| 15. vijek
| >
< |
1290-e |
1300-e |
1310-e |
1320-e
| 1330-e
| 1340-e
| 1350-e
| >
<< |
< |
1317. |
1318. |
1319. |
1320. |
1321.
| 1322.
| 1323.
| 1324.
| 1325.
| >
| >>
Gregorijanski | 1321. (MCCCXXI) |
Ab urbe condita | 2074. |
Islamski | 720–721. |
Iranski | 699–700. |
Hebrejski | 5081–5082. |
Bizantski | 6829–6830. |
Koptski | 1037–1038. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1376–1377. |
• Shaka Samvat | 1243–1244. |
• Kali Yuga | 4422–4423. |
Kineski | |
• Kontinualno | 3957–3958. |
• 60 godina | Yin Metal P(ij)etao (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11321. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 2. 2. - Kralj Karlo Robert povjerava, pismom iz Temišvara, banu Ivanu Baboniću da rješi spor između zagrebačkoga kaptola i slobodne općine Gradca, koja je uvela dvije nove daće na svom trgu.[1]
- februar - U Japanu počinje era Genkō (do 1324).
- 20. 2. - Suđenje u Inowrocławu: Teutonski vitezovi bi morali vratiti Gdańsku Pomeraniju Poljskoj.
- 18. 3. - Umro Matija Čak, njegov domen na sjeverozapadu Ugarske ubrzo zauzima kraljeva vojska.
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 19. 4. (Uskrs) - Građanski rat dvojice Andronika: Andronik III Paleolog beži iz Carigrada u Jedrene gde uspostavlja dvor i započinje rat protiv dede Andronika II. Srpski kralj Milutin je obećavao pomoć mlađem Androniku ali se ipak nije umešao u rat.[2]
- 19. 4. - Papa Ivan XXII. stavlja Frederika III i njegovu Kraljevinu Siciliju pod interdikt (do 1335). Ovaj kruniše sina Petra za savladara (samostalno 1337-42).
- proljeće - Strah od gubavaca u južnoj Francuskoj: proširila se priča da gubavci žele namjerno širiti zarazu, pa još po nalogu Židova i muslimana.
- maj - U Engleskoj izbija Despenserov rat: lordovi sa velške granice se pobunili protiv kralja Edwarda II i njegovog osionog miljenika Hugha Despensera mlađeg - postižu uspeh u prvoj fazi.
- 6. 6. - Mirovni sporazum u Vizantiji: Andronik III je priznat za suvladara, dobija Trakiju i delove Makedonije.
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 27. 7. - Trogir bira za svog potestata mletačkog građanina Stjepana Manolessa, međutim ovaj ubrzo potajno ulazi u službu bana Mladena Šubića i "harači" među Trogiranima.[3]
- 14. 8. - Pod pritiskom pobunjenika, kralj Edward II proteruje starijeg i mlađeg Despensera.
- 21. 8. - Na saboru u Zagrebu, općina Gradac izgubila spor sa kaptolom.[1]
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- oktobar - Nastavljaju se borbe u Despenserovom ratu u Engleskoj, oko Zamka Leeds u Kentu, kojeg kraljeve snage zauzimaju 31-og. U Engleskoj je glad 1321-22.
- 29. 10. - U Nerodimlju umro srpski kralj Milutin Nemanjić. Tokom kraljeve bolesti u zemlji je došlo do nemira, čak je bila ugrožena i pogrebna povorka prema Banjskoj
- Stefan Uroš III (Dečanski) je "iznenada" progledao, krunisan je u januaru. Krajem godine je potvrdio očeve povelje Dubrovniku i uredno primao svetodmitarski dohodak.
- Konstantin Nemanjić se nalazi u Carigradu, napraviće pokušaj dogodine.
- Simonida se vraća u Vizantiju.
- Dragutinov sin Vladislav je oslobođen, zavladao je nekim očevim zemljama (do 1324).
- prosinac - Ban Mladen stoji pred Trogirom, da ga kazni zbog protjerivanja Manolessa - ovi će u siječnju sklopiti obrambeni savez sa Šibenikom, pod mletačkim okriljem.[4] U ovo vrijeme kralj Karlo je povjerio slavonskom banu Ivanu da "straži" prema hrvatskoj banovini.[5]
- decembar - Sirgijan Paleolog prelazi na stranu Andronika II, ubeđuje ga da nastavi rat.
Kroz godinu
uredi- Završen je Manastir Gračanica.
- U Firenci osnovan studium generale, osnova Univerziteta u Firenci.
- U Langdoku spaljen Guilhem Bélibaste, možda poslednji katarski "savršeni".
- Glad u Engleskoj, praćena epidemijom tifusa.
- Nastao je turski begluk Teke, sa središtem u Antaliji
- Ghiyath al-Din Tughluq počinje gradnju utvrde Tughlaqabad u Delhiju.
Rođenja
urediSmrti
uredi- jan-maj - Toma II, estergomski nadbiskup
- 18. 3. - Matija Čak, severnougarski magnat
- ca. 9. 4. - Četiri mučenika iz Thane, franjevci, katolički sveci
- 19. 4. - Gerasim I, vaseljenski patrijarh
- 31. 5. - Birger od Švedske, bivši kralj (* 1280)
- 14. 9. - Dante Alighieri, pesnik (* ca. 1265)
- 29. 10. - Milutin Nemanjić, srpski kralj
- Stanislava Šubić, katolička svetica
- Yunus Emre, turski pjesnik i mistik
- Grigorije II, raški episkop
- 1321-22 - Konstantin Nemanjić, Milutinov sin (ca. 1282)
Reference
uredi- Literatura
- Svezak drugi: dio prvi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Prva knjiga: Anžuvinci i Sigismund do gubitka Dalmacije (1301-1409), Vjekoslav Klaić (archive.org)
- Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1371), SKZ Beograd 1981 (I)