1316

Događaji uredi

januar - Umro delhijski sultan Alauddin Khalji, prvo ga nasleđuje mlađi, šestogodišnji sin, ali ga regent Qutb ud din Mubarak Shah, stariji sin, posle tri meseca zbaci i oslepi (vlada do 1320).
28. 1. - Velški plemić Llywelyn Bren započinje napadom na zamak Caerphilly ustanak protiv engleske vlasti (ugušen u martu).
februar - Vizantijski car Andronik II uzeo unuka Andronika za savladara (nije krunisan)^[1].
22. 2. - Spor oko Kneževine Ahaje na Peloponezu – Bitka kod Pikotina: Ferdinand od Majorke porazio snage Matilde od Enoa.

12. 3. - Vladar Mačve Dragutin Nemanjić, poznat i kao "sremski kralj", umro kao monah Teoktist u Debrcu^[2]; sahranjen u Đurđevim stupovima^[3].
- Dragutin je pre smrti na saboru vlastele i sveštenstva postavio sina Vladislava za vladara^[4], ali njegov stric Milutin će upasti na njegove posede i zatočiti ga^[3].
ožujak ili kasnije - Umro slavonski ban Stjepan IV. Babonić, nasleđuje ga brat Ivan (do 1322), prvi zadatak je borba protiv Ivana Gisingovca^[5], koji se pobunio protiv kralja i čini nasilja u Slavoniji.
10. 4. - Kondotijer Uguccione della Faggiuola zbačen u Pisi i Lucci - pobunu je vodio Castruccio Castracani koji će u junu biti izabran za gospodara Lucce.
proleće - Nastavljaju se velike padavine u severnoj Evropi^[6] i Velika glad 1315–1317; seljaci u Engleskoj su prošle zime pojeli seme za setvu, ima glasina o kanibalizmu^[7] (→ Ivica i Marica).
5. 6. - Umro francuski kralj Louis X Tvrdoglavi ili Svadljivac: za sobom ostavlja kćerku Ivanu i trudnu ženu Klemenciju, regent će postati brat Philippe (12. 7. stiže u Pariz).

5. 7. - Bitka kod Manolade: Louis de Bourgogne porazio Ferdinanda od Majorke u ime svoje supruge Matilde - Ferdinand je poginuo, ali i Louis umire već 2. 8., moguće otrovan.
26. 7. - Umro srpski arhiepiskop Sveti Sava III, sledeće godine ga, nakon tri izborna sabora, nasleđuje Nikodim I Pećki (do 1324), učenik episkopa Danila.

7. 8. - Posle dvogodišnje konklave, kardinal Jacques Duèze izabran u Lionu za papu pod imenom Ivan XXII. (do 1334, on je drugi avinjonski papa).
10. 8. - Bruceova kampanja u Irskoj – Druga bitka kod Athenryja: Irci potučeni na zapadu ostrva, poginuo i kralj Connachta Fedlim Ó Conchobair.
15 - 20. 11. - Pet dana života i vladavine kralja Francuske i Navare Jeana I Posmrčeta. Naslediće ga regent Philippe V Visoki (do 1322), sin Philippa IV Lepog (žene isključene iz nasledstva).
16. 12. - Umro ilhanidski vladar Irana Oldžejtu (Öljaitü, Muhammad Khodabandeh), nasleđuje ga mladi Abu Sa'id Bahadur Khan (do 1335).
20. 12. - Ugarski kralj Karlo Robert izdaje povelju slavonskom banu Ivanu Baboniću, odaje mu počast za borbu protiv Gisingovaca i daruje grad Moslavinu i druge gradove i sela u garićkoj županiji^[5].

Kralj Milutin podigao manastir Banjsku, o čemu je izdao Svetostefansku hrisovulju.
Milutinovo četvorojevanđelje, poklon kralja Milutina Karejskoj ćeliji Sv. Save na Svetoj gori^[3].
Protiv hrvatsko-dalmatinskog bana Mladena II. se podigli krbavski knezovi Budislav, Pavao i Gregorije, sa svojim šurjakom vojvodom i knezom Nelipićem (vjerojatno se digli i bosanski ban i knezovi)^[8].
Braća Kopoz i Beke se pobunili protiv ugarskog kralja u Erdelju, ali ih porazio tamošnji vojvoda Doža; ustanak digli i Gisingovci Ivan i Petar, po uzoru na velikaša Andriju koji je u pobuni od prošle godine na zapadu Ugarske, te čine nasilja u Slavoniji^[9].
1315-16 - Umro veliki knez Litvanije Vytenis, nasleđuje ga Gediminas (do 1341), prvi od Gediminovića (do 1569).
Umro Mihajlo Kantakuzin, namesnik vizantijske Moreje (Peloponeza), nasleđuje ga Andronik Asen.
Vojvoda Bretanje Ivan III. je pojednostavio grb u potpuno hermelinsko polje, što je i danas grb Bretanje.

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1316.

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1316.

januar - Alauddin Khalji, delhiski sultan
2. 3. - Marjorie Bruce, škotska princeza (* 1296/7)
12. 3. - Dragutin Nemanjić, srpski vladar (* pre 1253)
5. 6. - Louis X, kralj Francuske (* 1289)
5. 7. - Ferdinand, princ Majorke (* 1278)
26. 7. - Sveti Sava III, srpski arhiepiskop
2. 8. - Louis de Bourgogne, knez Ahaje, kralj Soluna (* 1297)
10. 8. - Fedlim Ó Conchobair, kralj Connachta (* 1293)
20. 11. - Jean I, kralj Francuske (* 1316)
16. 12. - Oldžejtu (Öljaitü, Muhammad Khodabandeh), ilhanidski vladar Irana (* 1280)
22. 12. - Egidije Rimski, augustinac-pustinjak, skolastik (* 1243-47)
Stjepan IV. Babonić, slavonski ban
Mihajlo Kantakuzin, namesnik Moreje
1315-16 - Ramon Llull, filozof, pisac (* ca. 1232)
1314-16 - Guo Shoujing, kineski astronom i matematičar (* 1231)