Leuven (francuski: Louvain, njemački: Löwen) je grad i općina od 101,032 stanovnika[1] u sredini Belgije u flandrijskoj Provinciji Flamanski Brabant. On je i administrativni centar Arondismana Leuven

Leuven
Centar grada sa vjećnicom
Centar grada sa vjećnicom
Centar grada sa vjećnicom
Koordinate: 50°53′N 04°42′E / 50.883°N 4.700°E / 50.883; 4.700
država  Belgija
Regija Flandrija
Provincija Flamanski Brabant
Arondisman Leuven
Vlast
 - gradonačelnik Mohamed Ridouani
Površina
 - Ukupna 56.6 km²[1]
Visina 39[1]
Stanovništvo (2021.)
 - Grad 101,032[1]
 - Gustoća 1,785 stan. / km²[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 3000[1]
Pozivni broj (+32) 16[1]
Karta
Leuven na mapi Belgije
Leuven
Leuven
Leuven na karti Belgije

Geografske karakteristike

uredi

Leuven se prostire duž rijeke Dijle i kanalu do Scheldte, udaljen 25 km istočno od Bruxellesa

Historija

uredi
 
Panorama novog dijela grada
 
Luka

Leuven je niknuo u 9. vijeku pored utvrde koju je izgradio njemački car Arnulf Karantanski protiv Normana.[2] Prvi put je dokumentiran 891 kad se u septembru kod njega odvila Bitka kod Leuvena.[3]

Na važnosti je dobio u 11. vijeku kad je postao rezidencija grofova od Leuvena, a nakon 1190. brabantskih vojvoda. Za srednjeg vijeka prosperirao je kao poznati tkalački centar, tako da je u 14. vijeku izrastao u jedan od najvećih evropskih gradova.[2]

 
Centralni (stari) trg -Oude Markt

Tad su započeli sukobi između građana-zanatlija i plemstva koji su kulminirali 1379.kad je 17 plemića pobijeno u gradskoj vijećnici

To je ponukalo vojvodu na osvetu, sukob je završio 1383. porazom i predajom građana. Ubrzo nakon toga grad je propao, jer su brojni tkalci pobjegli u Flandriju i Englesku. Vojvoda je preselio svoju rezidenciju u Vilvoorde, a Bruxelles je zamijenio Leuven kao prijestolnica Brabantskog vojvodstva. Ono što je izgubio u trgovini, Leuven je djelomično povratio kao obrazovni centar, kad je 1425. osnovan Katolički univerzitet, kao prvi u Niskim Zemljama.[2]

 
Biblioteka Katoličkog univerziteta

Leuven je pretrpio znatnu štetu i za Prvog i Drugog svjetskog rata. Za vrijeme njemačke invazije 1914. izgorjela je slavna univerzitetska biblioteka i palača tkalačkog ceha 1193.[2]

Nakon uvođenja francuskog jezika u nastavu na Katoličkom univerzitetu, došlo je do niza studentskih demonstracija što je 1970. dovelo je do pravne podjele univerziteta na flamanski i francuski dio. Tokom sljedeće dekade francuski dio univeziteta preselilo se u obližnji, novo osnovani grad Louvain-la-Neuve.[2]

Počevši od kraja 20. vijeka Leuven se sve više pretvara u spavaonicu brojnih ljudi koji rade u Bruxellesu.[2] Ali je još uvijek snažan centar kulture i obrazovanja.

Znamenitosti

uredi

Trokatna gradska vijećnica jedan je od najbogatijih i najdetaljnijih primjera gotičke arhitekture, koju je između 1448. - 1463. podigao arhitekt Matthijs de Layens. Crkva sv. Petra, podignuta početkom 11. vijeka, dva puta je rušena prije nego što je obnovljena kao gotička građevina]] (1425.-97), ponovno je oštećena u oba svjetska rata. U enterijeru crkve nalaze se dvije lijepe slike Dierica Boutsa i brojni predmeti za euharistiju (kaleži, svjećnaci) rad Quentina Massysa.[2]

Ostale značajne srednjovjekovne građevine su; nekadašnja palača ceha trgovaca, crkve; sv. Gertrude, sv. Kvintina, sv. Mihaela i sv. Jakova, dva samostana i beginaž (azil za redovnice laikinje) sa crkvom iz 1305. U nedalekom Heverleeu nalazi se dvorac Arenberg iz 16. vijeka.[2]

Privreda

uredi

Leuven je grad kemijske, prehrambene, mašinske i industrije kože i obuće. Poznat je po pivu, Stella Artois koje proizvodi istoimena pivovara[4] i malim livnicama koje proizvode zvona za crkve.[2]

Okolica je bogat poljoprivredni kraj pa je poznat kao veliko tržište za poljoprivredne proizvode.[2]

Pobratimski gradovi

uredi

Leuven ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima[5];

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Belgium: Major Cities and Municipalities (engleski). City population. Pristupljeno 07.05. 2022. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Leuven (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 07.05. 2022. 
  3. Iustinus Tim Avery. Battle of Leuven (891) (engleski). Cel Publishing. Pristupljeno 07.05. 2022. 
  4. Brouwerij Stella Artois (nizozemski). Leuven. Pristupljeno 07.05. 2022. 
  5. Zustersteden (nizozemski). Leuven. Pristupljeno 07.05. 2022. 

Vanjske veze

uredi