Arad
Arad je grad na zapadu Rumunjske od 159,074 stanovnika.[1]par dekada prije (1992.) imao je 190,114, ali mu odtada broj stanovnika rapidno opada.
Arad
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 46°10′N 21°19′E / 46.167°N 21.317°E | |
| Država |  Rumunjska
|
| okrug | Arad |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Gheorghe Falcă |
| Površina | |
| - Ukupna | 252.85 km²[1] |
| Stanovništvo (2011.) | |
| - Grad | 159,074[1] |
| - Gustoća | 629.1[1] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
| Poštanski broj | 31xxx |
| Pozivni broj | (+40) 02 57 |
| Službene stranice www.primariaarad | |
| Karta | |
  Arad | |
Arad je administrativni centar istoimenog okruga (județ) Arad.[2]
Geografija uredi
Arad leži u donjem toku rijeke Moriš, blizu mađarske granice udaljen oko 50 km sjeveroistočno od Temišvara.[2] U gradu živi značajna mađarska manjina, točnije njih 15 396.[3]
Historija uredi
Za rimskih vremena u dijelu grada - Aradu Nou (Novi Arad) na drugoj južnoj obali rijeke se nalazila njihova fortifikacija.[2]
Prvi dokumentirani zapis o Aradu datira iz 1131.[2] Arad je pao u osmanske ruke, i ostao pod njihovom vlašću (uz kraće prekide) od oko 1550. do 1700. Nakon tog je podpao pod Habsburšku monarhiju. U vrijeme mađarske bune 1848. - 1849. Mađari su zauzeli Arad - 1. jula 1849. i pretvorili ga u štab. svoje pobune. Kad je pobuna slomljena uz pomoć ruske vojske, u Aradu je 6. oktobra 1849. pogubljeno 13 mađarskih generala, oni su kasnije nazvani Mučenici Arada.[2]
Arad je postao dio Rumunjske tek nakon Prvog svjetskog rata, a 1919. postao je prijestolnica novoosnovanog okruga.[2]
Privreda i kultura uredi
Arad je industrijsko - trgovački centar i važno željezničko čvorište. U gradu djeluje mlin, destilerija, tvornice alatnih strojeva, željezničkih vozila, tekstila i pilana.[2]
Grad ima teatar, simfonijski orkestar i kulturni centar s bibliotekom i muzejom.[2]
Gradovi prijatelji uredi
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Arad” (engleski). City population. Pristupljeno 20. 02. 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 „Arad” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 19. 02. 2015.
- ↑ „Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune”. National Institute of Statistics. 5.07. 2013. Arhivirano iz originala na datum 2016-01-18. Pristupljeno 20. 02. 2015.
Literatura uredi
- The Ancient History of Herodotus (Translated by William Beloe) (1859). Derby & Jackson.
- Eutropius, Abridgment of Roman History (Translated by John Selby Watson) (1886). George Bell and Sons.
- Hitchins, Keith (2014). A Concise History of Romania. Cambridge University Press. ISBN 9780521872386.
- Pohl, Walter (2013). „National origin narratives in the Austro-Hungarian Monarchy”. u: Geary, Patrick J.; Klaniczay, Gábor. Manufacturing Middle Ages: Entangled History of Medievalism in Nineteenth-Century Europe. BRILL. str. 13–50. ISBN 9789004244870.
Vanjske veze uredi
- Country Profile from BBC News.
- Romania Profile from Balkan Insight.
- Romania entry at The World Factbook
- Romania information from the United States Department of State.
- Portals to the World from the United States Library of Congress.www\.loc\.gov
- Romania Arhivirano 2008-08-21 na Wayback Machine-u at UCB Libraries GovPubs.
- Arad na Projektu Open Directory
Wikimedia Atlas of Romania- Key Development Forecasts for Romania from International Futures.
- Romanian Law and Miscellaneous – English
- Službene stranice okruga (ro)
- Istoria numelor județelor din România (ro)
- Službene stranice grada Arhivirano 2015-01-27 na Wayback Machine-u (en)
- Arad na portalu Encyclopædia Britannica (en)
