Angolski rat za nezavisnost
Angolski rat za nezavisnost je naziv za oružani sukob koji se na području današnje Angole (tada Portugalske Zapadne Afrike), vodio od 1961. do 1975. godine, a radi ostvarivanja angolske nezavisnosti od Portugala. Sukob je započeo kao ustanak lokalnog stanovništva protiv prisilne kultivacije pamuka, a završio je kao borba moći između tri nacionalističke frakcije u Angoli za prevlast u novoj državi. Rat je de facto završio kada je u Portugalu započela Revolucija karanfila 1974. godine, a koja je dokinula diktatorski Estado Novo. Novi, ljevičarski režim odmah je zaustavio svako vojno djelovanje u Angoli i drugim afričkim kolonijama, izrazivši namjeru da im bez odgađanja ustupi nezavisnost.
Angolski građanski rat | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Segment Portugalskog kolonijalnog rata | |||||||
Portugalske trupe patroliraju Angolom | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
MPLA FNLA UNITA FLEC Podrška: |
Portugal Podrška: | ||||||
Komandanti i vođe | |||||||
Agostinho Neto José Eduardo dos Santos Lúcio Lara Holden Roberto Jonas Savimbi |
Francisco da Costa | ||||||
Snage | |||||||
90.000 | 65.000 | ||||||
Žrtve i gubici | |||||||
>50.000 mrtvih | Ubijeno: 2991[1] Trajne posljedice: 4684 (psihičke i fizičke) | ||||||
30.000–50.000 ubijenih civila[2][3] |
Sam rat je bio gerilski po svojoj prirodi; Oružane snage Portugala vodile su protuustaničke vojne akcije protiv skupina koje su mahom bile raspršene po slabo naseljenim dijelovima u unutrašnjosti Angole. Obje strane su tokom rata počinile brojne nehumane radnje. Rat je formalno zaključen u siječnju 1975. godine, potpisivanjem Alvorskog sporazuma, mada je proglašenje nezavisnosti uslijedilo nekoliko mjeseci kasnije.
Nakon proglašenja nezavisnosti, u Angoli je izbio krvavi građanski rat između triju frakcija koje su se zajednički borile protiv portugalskih kolonizatora. Taj je sukob, u kojem je MPLA nadvladala UNITA-u i FNLA, završio tek 2002. godine, otkada se Angola nalazi u stanju relativnog mira.
Reference
uredi- ↑ Portugal Angola
- ↑ Tom Hartman, A World Atlas of Military History 1945–1984.
- ↑ George Childs Kohn, Dictionary of Wars (Facts on File, 1999).