Riška nadbiskupija
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Riška nadbiskupija (latinski: Archiepiscopatus Rigensis, donjonjemački: Erzbisdom Riga) bila je nadbiskupija na teritoriju srednjovjekovne Konfederacije Terre Mariane koja je egzistirala od 1186. do 1561.
Historija uredi
U razvoju Riške nadbiskupije mogu se razlikovati tri perioda njene geneze, 1186.-1200. kad je bila Ikšķilska biskupija, 1201.-1255. kad je bila Riška ili Livonska biskupija i 1255.-1561. kad je bila Riška nadbiskupija.[1]
Površina Riške nadbiskupije iznosila je oko 18.400 km². Njome je vladao nadbiskup (archiepiscopus) kog je imenovao papa. Kao prvi u Svetom Rimskom carstvu, nadbiskup je bio i najviši svjetovni vladar]] na svom teritoriju, kom je duhovni gospodar bio papa, a svjetovni car Svetog Rimskog carstva.[1]
Nadbiskupija je upravljala sa tri biskupije iz Terra Mariane (Kurlandskom, Estonskom i Dorpatskom) i sa četiri u Pruskoj (kelmskom, pomezanskom, varmijskom i sambijskom. Pored tog i talinskom koja je formalno pripadala danskom nadbiskupu iz Lunda.[1]
Sve do 1432. tim popriličnim teritorijem upravljao je nadbiskup sam, uz pomoć svećenika iz katedrale, tad je formirano nadbiskupsko vijeće (Syiftsratg). Na nadbiskupskom tronu izredalo se 20 prelata, ne računajući prethodna 4 livonijska biskupa; Meinharda, Bertholda, Alberta i Nikolausa.[1]
U početku su nadbiskupi živjeli i radili u rezidenciji pored Katedrale u Rigi, ali su od 14. vijeka radije boravili u tri zamka; Rauna (Ronnenburg, glavna rezidencija od oko 1420 .), Limbaži i Koknese. Međutim su poteškoće u snabdjevanju hranom natjerale nadbiskupe da u Rauni borave samo od septembra do februara. Od februara do Duhova u proljeće nadbiskupi su živjeli u Limbaži, a do septembra u Koknesi.[1]