Mompós
Mompós ili Santa Cruz de Mompox (Sveti križ od Mopoxa) je grad od 23,600 stanovnika na sjeveru Kolumbije u Departmanu Bolívar.[1]
Mompós
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 9°14′N 74°25′W / 9.233°N 74.417°W | |
| Država |  Kolumbija
|
| Departman | Bolívar |
| Osnovan | 1537.[1] |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Guillermo Santos |
| Površina | |
| - Ukupna | 4.53 km²[1] |
| Visina | 10 m[1] |
| Stanovništvo (2020.) | |
| - Grad | 23,600[1] |
| - Gustoća | 5,210 stan./km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+5 (UTC) |
| Karta | |
  Mompós Mompós na karti Kolumbije | |
Mompós je danas poznat kao mjesto kog je UNESCO 1995. uvrstio na Listu svjetske baštine u Americi.[2]
Geografija uredi
Mompós se prostire na lijevoj obali jednog od rukavca Rijeke Magdalene - Brazo de Mompos, na svojevrsnom otoku između Magdalene i Rijeke Cauce koja nedaleko uvire u Magdalenu. Kraj u kom se nalazi je depresija (Depresija momposina) u kom se Magdalena i Cauca, granaju u brojne rukavce, jezera i bare.[3]
Od svog administrativnog centra Cartagene udaljen je 273 km južno.
Historija uredi
Naselje je osnovao španjolski konkvistador Alonso de Heredia (brat Pedra Heredie) u maju 1537. pod imenom Santa Cruz de Mompox, nakon bitke sa indijancima iz plemenskog saveza Chocoan čiji se cacique zvao - Mompoj.[3]
Od svog nastanka pa do kraja 17. vijeka bio je važan punkt za daljnju kolonizaciju Kolumbije, otkad je ona početkom 19. vijeka postala nezavisna - prestalo se koristiti prefiks Santa Cruz, pa se odtad koristi samo Mompós ili Mopox.[3]
Mompos je prvi grad Vicekraljevstva Nova Granada koji je augustu 1810. proglasio apsolutnu nezavisnost od Španjolskog Carstva. Oko 400 dobrovoljaca pridružilo se vojci Simóna Bolívara, koji se nakon poraza kod Puerto Cabella povukao u Mompós i pomogli mu da zauzme Caracas u augustu 1813. [3]
Znamenitosti uredi
| Historijski centrar grada Santa Cruz de Mompox | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
| Kolumbija | |
| Registriran: | 1995. (19. zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | iv, v |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
Historijski centar Momposa površine 54 hektara, sačuvao je gotovo netaknut svoj izgled iz kolonijalnih vremena kad je bio značajno trgovište. Od 16. vijek do 19. vijeka grad se širio paralelno sa rijekom, duž koje ide glavna ulica koja je služila i kao nasip. Građani Momposa većinom trgovci gradili su svoje prizemne kuće-dućane u nizovima od 3 do 10, sa zajedničkim hodnikom koji je vodio do stražnjeg dvorište.[2]
Ukrašeni portali i balkoni daju dodatnu pitoresknost tim kućama koje i dan danas služe istoj svrsi.[2]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Mompós Locality in Bolívar” (engleski). City population. Pristupljeno 21.1.2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Historic Centre of Santa Cruz de Mompox” (engleski). Unesco. Pristupljeno 21.1.2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „Nuestro municipio” (španjolski). Alcaldía de Santa Cruz de Mompós-Bolívar. Pristupljeno 21.1.2023.
