KPGT
KPGT (akronim od Kazalište, Pozorište, Gledalište, Teatar) je ime nekadašnje vanistitucionalne teatarske družine sa sjedištem u Zagrebu., koja je djelovala po cijeloj Jugoslaviji.
KPGT | |
---|---|
Portret Dušana Jovanovića autora kultne predstave teatra KPGT Oslobođenje Skopja | |
Država | Jugoslavija |
Historija teatra KPGT
urediKPGT je osnovan u jesen 1977. pod pokroviteljstvom Centra za kulturnu djelatnost omladine -CKD iz Zagreba kao takozvana umjetnička radna zajednica za predstavu Oslobođenje Skopja, osnivači su bili grupa tadašnjih prominentnih teatarskih umjetnika; Ljubiša Ristić, redatelj iz Beograda, Nada Kokotović, koreograf i redatelj iz Zagreba, Rade Šerbedžija, glumac iz Zagreba i Dušan Jovanović, dramski pisac i redatelj iz Ljubljane.
Prva predstava kojom se KPGT predstavio publici, bila je već spomenuta - Oslobođenje Skopja autora Dušana Jovanovića u režiji Ljubiša Ristića, sa Radom Šerbedžijom i Inge Appelt u glavnim ulogama. Premijerno je izvedena na Gornjem Gradu u Zagrebu, u junu 1978.[1] Zadnji put je igrana u Lenjingradu, u junu 1991. Predstava je izvedena 800 puta, od čega 36 puta na turneji u Australiji, 78 puta na turneji po Americi[1] i preko 30 puta u raznim gradovima Evrope i Meksika. Ta predstava bila je s jedne strane dočekana kao veliki kazališni novum i pozitivni eksperiment zbogmuzike sastava Leb i sol, glumaca naturšćika (zagrebački advokat Vladimir Rubčić), no neki su imali i velike ograde od toga, zbog njezinog prekomjernog bratstva i jedinstva (malo srpski, malo hrvatski, malo makedonski, malo slovenski, malo albanski...). U svakom slučaju predstava je podigla dosta prašine, i pokupala brojne nagrade (pet nagrada na Sterijinom pozorju [2]
KPGT je nakon toga podigao i dosta prašine svojom drugom predstavom Karamazovi, Dušana Jovanovića - u kojoj se kao tema pojavio logor za informbirovce Goli otok. Vremenom kako se bližio raspad Jugoslavije, interes za KPGT projekt je opadao, a i sami osnivači tog kazališta počeli su se razilaziti. Nada Kokotović je početkom 1991. emigrirala u Njemačku, Rade Šerbedžija nešto kasnije u Englesku, Ljubiša Ristić bacio se u političke vode i bio desna ruka Mirjane Marković Milošević u tadašnjoj novoosnovanoj partiji Jul. U svakom slučaju 1990-ih se KPGT kao i njegov formalni pokrovitelj CKD-a Zagreb raspao.
Projekt KPGT je nastavljen 1990-ih-, u krnjem obliku u Subotici, na kraju je završio u Beogradu, ali i tu se postupno gasio,- da bi jedno vrijeme egzistirao kao disko klub, u novije vrijeme KPGT opet djeluje kao teatar.
Poznatije predstave KPGT-a
uredi- Dušan Jovanović: Olobođenje Skopja
- Dušan Jovanović: Karamazovi
- Shakespeare: Richard III.
- Sofoklo: Kralj Edip
- Shakespeare: Tit Andronik
Umjetnici koji su radili s KPGT-om
uredi- Dušan Jovanović [2]
- Rade Šerbedžija [2]
- Ljubiša Ristić [2]
- Ingeborg Appelt (u predstavama; Kralj Edip i Tit Andronik [3])
- Radko Polič [2]
- Antonija Ćutić
- Miodrag Krivokapić
- Aleksandar Cvjetković [4]
- Filip Gajić
Bibliografija
uredi- Jill Dolan: Linking Art and Politics: KPGT, the Zagreb Theatre Company (Yugoslavia)
- Dragan Klaic: Exile and Return of Writers from East-Central Europe, Neubauer, John; Török, Borbála Zsuzsanna, Berlin, New York (Walter de Gruyter) 2009, ISBN 978-3-11-021773-5
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 Dragan Klaić. „Oslobođenje Skopja, 1977-1987, memoari” (srpski). Sterijino pozorje. Arhivirano iz originala na datum 2016-09-13. Pristupljeno 26. 08. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Sterijine nagrade dodeljene na 24. JUGOSLOVENSKIM POZORIŠNIM IGRAMA” (srpski). Sterijino pozorje. Arhivirano iz originala na datum 2011-10-22. Pristupljeno 26. 08. 2012.
- ↑ „Ingeborg Appelt” (hrvatski). Dramsko kazalište Gavella. Pristupljeno 26. 08. 2012.
- ↑ Goran Borković. „Berlusconi želi kazalište lutaka” (hrvatski). Feral tribune. Pristupljeno 26. 08. 2012.