Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto
Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto (sh. Istraga nad građaninom izvan svake sumnje), u bivšoj Jugoslaviji prikazan pod naslovom Istraga nad besprijekornim građaninom, je italijanski igrani film snimljen u režiji Elija Petrija i premijerno prikazan početkom 1970. godine, poznat kao jedno od najuspješnijih ostvarenja političke kinematografije svog vremena.
| Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto | |
|---|---|
 Gian Maria Volonte kao protagonist u sceni filma | |
| Režija | Elio Petri |
| Producent | Marina Cicogna, Daniele Senatore |
| Scenario | Elio Petri, Ugo Pirro |
| Uloge | |
| Muzika | Ennio Morricone |
| Fotografija | Luigi Kuveiller |
| Montaža | Ruggero Mastroianni |
| Studio | Vera Film |
| Distribucija | Euro International Film |
| Datum(i) premijere | 12. 2. 1970
|
| Trajanje | 112 min. |
| Zemlja |  Italija |
Protagonist, koga tumači Gian Maria Volonte, je neimenovani visoki službenik rimske policije koji je upravo premješten sa mjesta načelnika kriminalističkog na čelo političkog odjela, a koji impulzivno zakolje svoju ljubavnicu (čiji lik tumači Florinda Bolkan). Radnja prikazuje kako, koristeći svoj položaj, u istrazi za ubistvo dokaze namješta nedužnim osobama, a potom, isto tako impulzivno, namješta oslobađujuće dokaze i počinje svojim kolegama davati indicije da je ubica on sam, ali ih oni uporno ignoriraju.
Indagine je nastao u vrijeme kada se, velikim dijelom pod uticajem burnih zbivanja 1968. godine, sve veći broj italijanskih filmaša počeo snimati eksplicitno politička ostvarenja, koja su svojim sadržajem počela dovoditi u pitanje dotada neupitni poredak Prve republike i njene institucije. U filmu se tako napadala tadašnja policija, koja je prikazana kao leglo korupcije, nesposobnosti ali i fašističkih tendencija, s obzirom da u filmu protagonist, na veliko odobravanje svojih kolega, iznosi stav da se zemlja "mora očistiti od komunista i homoseksualaca". Kroz lik protagonista se ukazivalo na to da je tadašnji sistem plodno tlo za svakakve zloupotrebe, čak i one koje nemaju nikakve opipljive motive osim protagonistovog hira da se poigra sa sistemom kome pripada.
Premijera se zbila nedavno iza bombaškog napada u Milanu krajem 1969. godine, a nakon koga je uslijedila smrt anarhističkog aktivista Giovannija Pinellija u sjedištu milanske policije. Ti su događaji radikalizirali javnost i označili početak nasilnog perioda tzv. Olovnih godina. Prije službene premijere su film pregledali neki od visokih policijskih funkcionera i, zgađeni sadržajem, napustili dvoranu; usprkos snažnih političkih pritisaka sa najviših mjesta, javni tužilac Giovanni Caizzi je odbio izdati zahtjev za zabranu filmu, te je on dobio premijeru. Političke kontroverze i zahtjevi za zabranom su filmu dali dodatnu aktualnost i publicitet, te je postao jedan od najgledanijih fimova u italijanskim kino-dvoranama.
Još je veći uspjeh dobio kod kritičara, koji su Petrija hvalili zbog izuzetne vještine kojom je kombinirao žanrove; pohvale je dobio i Volonte, kome se složena uloga u Indagineu smatra jednom od najboljih u karijeri. Iste je godine na Kanskom festivalu dobio Veliku nagradu žirija, a sljedeće godine i Oscar za najbolji strani film.
Uloge uredi
- Gian Maria Volontè : Doktor (bivši šef kriminalističkog i novi šef političkog odjela rimske policije)
- Florinda Bolkan : Augusta Terzi
- Gianni Santuccio : Kvestor
- Salvo Randone : Vodoinstalater
- Orazio Orlando : Biglia
- Sergio Tramonti : Pace
- Arturo Dominici : Mangani
- Massimo Foschi : Augustin muž
- Aldo Randine : Novi šef kriminalističkog odjela