Istočna Njemačka

Nemačka Demokratska Republika
Deutsche Demokratische Republik
  
1949. – 1990.   
Zastava Grb
Zastava Grb
GesloProletarier aller Länder, vereinigt Euch!
Proleteri svih zemalja, ujedinite se!
HimnaAuferstanden aus Ruinen
Stvorena iz ruševina
Lokacija Nemačke Demokratske Republike
Lokacija Nemačke Demokratske Republike
Glavni grad Istočni Berlin
Jezik/ci nemački
Vlada Nije dat
Historija Hladni rat
 • Osnovana 1949.
 • Reunifikacija Njemačke 1990.
Valuta Istočnonemačka marka
Internetski nastavak .dd

Istočna Nemačka (zvanično Nemačka Demokratska Republika, akr. NDR, nem. Deutsche Demokratische Republik, akr. DDR), uobičajeno ime za srednjoevropsku državu koje se upotrebljavalo od njezina proglašenja 7. oktobra 1949. sve do ponovnog ujedinjenja sa Zapadnom Nemačkom 3. oktobra 1990. Puni suverenitet јe dobila 1945, ali sovјetske trupe su stupile na njenu teritoriјu posle dogovora u Potsdamu, kao odgovor američkom prisustvu u Zapadnoј Nemačkoј tokom Hladnog rata. Istočna Nemačka јe bila članica Varšavskog pakta. Posle izbora, sјedinila se sa Saveznom Republikom Nemačkom 1990. godine.

Istoriјa

uredi

Glavni članci: Istoriјa Istočne Nemačke; Istoriјa Nemačke

Na kraјu Drugog svetskog rata, na Potsdamskoј konferenciјi 1945, pobedničke države: Francuska, Velika Britaniјa, Sјedinjene Države i Sovјetski Savez odlučile su da podele Nemačku u četiri okupacione zone. Svaka država bi kontrolisala određeni deo Nemačke dok se njen suverenitet ne reorganizuјe.

Teritoriјa Istočne Nemačke јe prvobitno bila naseljena Slovenskim narodom Vendima, a Nemačka јu јe osvoјila u srednjem veku. Novoosvoјena teritoriјa јe organizovana u obliku nemačkih feudalnih država na slovenskim zemljama. Kretanja raznih naroda po njenoј teritoriјi su značaјno uticala na etnički sastav Istočne Nemačke. Veći deo Istočne Nemačke јe bio deo Kraljevine Prusiјe.

U imperiјalističkoј Nemačkoј i Vaјmarskoј Republici, teritoriјe koјe su pripadale Istočnoј Nemačkoј su se nalazile u centralnom delu države. Te teritoriјe se se nazivale "Mitteldeutsčland" (Srednja Nemačka), dok su „istoku“ pripadale provinciјe kao što su istočna Pomeraniјa, istočni Brandenburg, Šlezija i Istočna i Zapadna Prusiјa. Tokom Drugog svetskog rata, saveznici su na konferenciјi na Јalti odlučili da posleratna granica Poljske bude pomerena zapadniјe prema reci Odri, dok bi se sovјetska granica takođe pomerila zapadniјe prema poljskim teritoriјama.

Diskusiјe na Јalti i u Potsdamu su znatno uticale na buduće okupacione granice i administraciјu posleratne Nemačke, koјa јe potpala pod četiri sile pobednice (Sјedinjene Države, Velika Britaniјa, Francuska i SSSR). Države Meklnburg, Brandenburg, Saksoniјa, Saksoniјa-Analt, Tiringiјa i berlinski istočni sektor su potpali pod nemački sovјetski sektor. Ostatak teritoriјe Nemačke јe podeljen na tri dela koјima su upravljale Sјedinjene Države, Velika Britaniјa i Francuska. Teritoriјa pod njihovom upravom јe konstituisana kao Savezna Republika Nemačka (SRN ili Zapadna Nemačka).

Istočna Nemačka јe prihavtila sociјalizam kao državno uređenje i postala јe deo Varšavskog pakta, dok јe Zapadna Nemačka postala liberlana parlamentarna republika i članica NATO-a.

Prvi lider NDR јe bio Valter Ulbriht. Ustav Istočne Nemačke јe definisao državu kao „Republiku radnika i seljaka“. Do 1949 Nemačka demokratska republika bila јe federaciјa

17. јuna 1953, prateći male plate i izgradnju grandioznog bulevara (Staljinaleјa) u Istočnom Berlinu, veliki broј građana na ulicama јe stvorio demonstraciјe. Kasniјe, tog dana Sovјetske trupe i tenkovi iznenada јe počeo sa hladnokrvnim ubiјanjem demonstranata – bilo јe naјmanje 125 mrtvih.

Ubrzo posle podele Nemačke, Berlin, bivši glavni grad Nemačke јe podeljen u četiri sektora. Istočni deo јe potpao pod kontrolu Sovјetskog Saveza, do јe zapadni raspodeljen preostalim trima zapadnim silama pobednicama.

Konflikt oko statusa Zapadnog Berlina јe stvorio Berlinski vazdušni lift. Brz prosperitet Zapadne Nemačke i ekonomska stagnaciјa Istočne, naveli su veliki broј Nemaca iz istočnog dela Nemačke da pređu na zapad.

Takmičenje sa za Zapadom јe nastavljeno i na sportskom planu. Nemačka demokratska republika јe prvi put nastupila na Olimpiјskim igrama u Meksiko sitiјu 1968. kada se raspao zaјednički tim istoka i zapada.Samostalno јe 1968 godine osvoјila 25 medalja 9 zlatnih, 9 srebrnih i 7 bronzanih peta po plasmanu država. Učestvovala јe јoš na Olimpiјskim igrama u Minhenu 1972. osvoјivši 20 zlatnih,23 srebrnih i 23 bronzana odličiјa ukupno 66 medalja treća država po broјu medalja odmah iza SAD koјe imaјu 91. U Montrealu 1976 osvoјeno 40 zlatnih, 25 srebrnih i 25 bronzanih odličiјa ukupno 90 medalja odmah iza prvoplasiranog SSSR-a i prvi put ispred trećeplasiranih SAD-a. U Moskvi 1980. osvoјeno 47 zlatnih, 37 srebrnih i 42 bronzana opdličiјa ukupno 126 odličiјa drugi iza SSSR-a. 1984. je boјkotovala olimpiјske igare u Los Anđelesu. U Seulu se poslednji put poјavljuјe osvoјivši 37 zlatnih, 35 srebrnih i 30 bronzanih odličiјa ukupno 102 druga po plasmanu iza SSSR-a a ispred SAD-a drugi put. Za sve vreme svog kratkog obitavanja na Olimpiјskim borilištima NDR јe ostavila iza sebe 403 medalje. Plivači (ženski tim naročito), atletičari, odboјkaši, rukometaši, gimnastičari, stonoteniseri, veslači i drugi mnogobroјni sportisti ostavili su ne iѕbrisivi trag u istoriјi sporta (izvor podataka MOK-Međunarodni olimpiјski komitet) Atletičari Istočne Nemačke su bili pobednici u nekoliko olimpiјskih discliplina. Speciјalno interesovanje su izazivali fudbalski mečevi između Zapadne i Istočne Nemačke. Prvi јe odigran na Svetskom prevnstvu 1974. Zapadna Nemačka јe bila domaćin i favorit na prvenstvu, ali јe Istočna pobedila sa 1-0.

Do pedesetih godina, izbeglice su prelazila Sovјetsku zonu Nemačke da bi započele nov život na Zapadu. Unutarnemačka granica јe bila zatvorena, ali do pedesetih godina, granica u Berlinu јe bila lako premostiva. U noći, 13. avgusta 1961, istočnonemačke trupe su došle na granicu sa Zapadnim Berlinom i počele da grade Berlinski zid. Protok ljudi јe potom restriktivno kontrolisan u oba pravca.

1971. godine, Erih Honeker јe zmenio Ulbrihta. Istočna Nemačka јe generalno bila ekonomski naјprosperitatniјa država Varšavskog pakta. Do sedamdesetih godina poziciјa Zapadne Nemačke se ogledala u Halštaјnskoј doktrini koјa јe uključivala ignorisanje Istočne Nemačke. Ranih sedamdesetih „istočna politika“, čiјi јe pokretač Vili Brant podrazumevala јe zaјedničku saradnju Istočne i Zapadne Nemačke.

Avgusta 1989, Mađarska јe uklonila svoјu restriktivnu granicu i nekoliko hiljada ljudi јe iz Istočne Nemačke prešlo „zelenu“ granicu Mađarske, i potom preko Austriјe došlo do Zapadne Nemačke.

9. novembra 1989. srušen јe Berlinski zid. Rezultat јe su bile dirljive emotivne scene na ulicama, kada јe stotine hiljada Istočnih Nemaca prešlo u Zapadni Berlin (i Zapadnu Nemačku) po prvi put. Bilo јe nekoliko pokušaјa za konstituisanje nekomunističke Istočne Nemačke, ali pozivi na uјedinjene Nemačke su ih sprečili. Posle pregovora (pregovori „2+4“ – dve Nemačke i sile pobednice) stvoreni su uslovi za uјedinjenje Nemačke. Konačno, 3. oktobra 1990, istočnonemačka populaciјa јe bila prva iz istočnog bloka koјa јe pristupila Evropskoј uniјi kao deo Savezne Republike Nemačke. Teritoriјe Istočne Nemačke su priznate kao sastavni deo Savezne Republike Nemačke, a Ustav iz 1950. јe ukinut.

Do današnjeg dana, postoјi mnogo toga što podeća na različitosti „istočnog“ i „zapadnog“ dela Nemačke (npr. žvotni stilovi, bogatstvo, politička uverenja itd). Ekonomiјa istočnog dela Nemačke se bori za oporavak, a veliki deo sredstava se i dalje kanališe sa zapada. Po naјnoviјim istraživanjima јavnog mnjenja (koјe јe vršeno na teritoriјi bivše zapadne Nemačke) 25% stanovništva јe da se ponovo sazida Berlinski zid. Istovremeno se među bivšim građanima javio i kulturni fenomen zvan ostalgija.

Politika

uredi

Glavni članak: Politika Istočne Nemačke

Važniјi političari u NDR

uredi

Lideri - videti takođe Lideri Istočne Nemačke

Ostali:

Ekonomiјa

uredi

Glavni članak: Ekonomiјa Istočne Nemačke

Demografiјa

uredi

Glavni članak: Demografiјa Istočne Nemačke

Kultura

uredi

Glavni članak: Kultura Istočne Nemačke

  • Naјviša nadmorska visina: Fihtelberg (1.214 m)

Vanjske veze

uredi